فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 82
وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی به دیدگاه‌های مختلف در بحث بیعت اشاره کرد و گفت: امیرالمؤمنین صلوات الله علیه در مواضعی با یادآوری آنچه رخ داد، اعتراض مردم نسبت به عثمان را تقریر می‌کند؛ این تقریر حضرت را به عنوان دلیلی بر جواز نقض بیعت در صورت انحراف حاکم می‌توان پذیرفت.
کد خبر: ۶۰۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۱۳
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 81
وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی در ادامه شرایط بیعت با حاکم گفت: بیعت با حاکم اسلامی اگرچه مشروط به عمل طبق کتاب و سنّت است؛ اما مشروط به عدم عجز و ناتوانی حاکم نیست و در صورت بروز ناتوانی حاکم در اداره امور نمی توان به استناد عجز او از اطاعتش سربرتافت و نقض بیعت کرد.
کد خبر: ۶۰۲۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۱۰
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 80
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی عدم اطاعت از حاکم را برای تحقق نقض بیعت کافی خواند و گفت: نقض بیعت با عدم اطاعت از حاکم در مواقع لزوم اطاعت محقق می‌شود و چنین نیست که تنها محاربین و خروج کنندگان بر علیه حکومت ناقضین بیعت باشند؛ اما جنگ هایی که حاکمان اسلامی در صدر اسلام با پیمان شکنان داشته‌اند، هیچیک به صرف نقض بیعت نبود؛ بلکه زمانی که ناقضین بیعت اقدام به خروج علیه حاکمیت می کردند حاکم اسلامی به تقابل و قتال با آنها می پرداخت.
کد خبر: ۶۰۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۰۵
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 79
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی التزام عملی افراد نسبت به فرامین حاکم را به منزله بیعت با وی دانست و گفت: اگرچه اهل کتاب، اهل سنّت، افراد غیر مذهبی و به صورت کلی افرادی که نظام حاکمیتی ولایت فقیه را باور ندارند؛ اما از آنجا که همچون باورمندان به این نظریه فقهی سیاسی، نسبت به قوانین حکومتی ولی فقیه تمکین و تبعیت دارند به منزله بیعت کنندگان با ایشان هستند.
کد خبر: ۶۰۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۰۴
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 78
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی با ادامه بحث جواز نقض بیعت و بررسی دلالی دو روایت در این زمینه، مشروط بودن بیعت را واقعیتی مستفاد از عرف صدر اسلام دانست و متذکر شد: مطلق بودن بیعت آنچنانکه دیدگاه غالب اهل سنّت است ریشه در ابداع اشعریون برای کمک به بقاء حکومت‌ها دارد.
کد خبر: ۶۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۰۱
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 77
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی با بررسی بحث امکان و وقوع بیعت در فقه سیاسی گفت: اگر شخصی با علم یا گمان به اینکه حاکم اوصاف لازمه را داراست با او بیعت کرد و پس از آن کشف خلاف شد از نظر شرع مجاز به نقض بیعت است؛ ولی در صورتی که حاکمیت چنین حاکمی مستند به عرف و جامعه شود و او مقبولیت عرفی و توده مردم را داشته باشد، کشف خلاف نمی‌تواند باقی بودن حاکم بر مسند حکومت را زیر سوال ببرد و علم و گمان شخصی، نافذ در اسقاط حاکم از حاکمیت نیست؛ البته در آینده به موارد خروج بر حاکم جائر اشاره خواهیم کرد.
کد خبر: ۶۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۸
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 76
وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی التزام به بیعت را امری دو سویه برای حاکم و مردم دانست به نحوی که در صورت عدم پایبندی هر یک از طرفین، حق نقض بیعت برای طرف دیگر محفوظ است؛ بنابراین مردم در صورتی می‌توانند به خاطر نقض مفاد بیعت توسط حاکم از بیعت خود رجوع کنند که نقض مفاد توسط حاکم نقض بیّن باشد؛ مانند اینکه برخلاف نصّ بیّن رفتار کند؛ و نه آن نقض که عندالناس قابل توجیه است.
کد خبر: ۶۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۳
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 75
وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی به وظایف حکومت همچون برقرای عدالت اجتماعی و تأمین امنیت اشاره کرد و گفت: حکومتی را که بر اساس ملاک حداقلی یعنی تنها بر اساس «امر حاکم به علاوه اطاعت مردم» تشکیل شده و برقرار است، نمی‌توان حکومت اسلامی دانست؛ چون در چنین نوع حکومتی مقبولیت مردمی لازم است و مردم می‌بایست با اختیار خود از حاکم اطاعت کنند و نه بالاجبار.
کد خبر: ۶۰۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۰۸
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 74
وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی به بررسی امکان انجام و وقوع بیعت به نحو مشروط پرداخت و ضمن برشمردن نمونه‌هایی از بیعت مشروط در صدر اسلام به عنوان ادلّ دلیل بر وقوع چنین نوع بیعتی در اسلام، شرط اطاعت از حاکم را شرط ارتکازی هر بیعتی دانست که بدون نیاز به تصریح، لازم‌الالتزام است.
کد خبر: ۶۰۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۰۶
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 73
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی ، مرجع انحصاری تشخیص عدالت حاکم را فقهای خبره خواند و گفت: برخلاف مکتب فقهی شیعه که لازمه اِعمال حاکمیت را اتصاف حاکم به اوصافی همچون عدالت می‌داند و در صورت سلب این اوصاف نظر به سقوط وی از ولایت و جواز نقض بیعت دارد، از دیدگاه اهل سنّت بیعت نقض شدنی نیست؛ چنان که خیزش‌های مردمی علیه حاکم در جریان بیداری اسلامی در کشورهای عربی بنا به منطق و دیدگاه آنها مردود شمرده شد؛ گرچه جریان اخوان‌المسلمین چنین انقلاب‌هایی را تایید کرد.
کد خبر: ۶۰۲۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۰۴
برداشتی از نظرات رهبر معظم انقلاب؛
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی در مقاله «موانع و عوامل تحول در فقه سیاسی می‌نویسد: موانع رکود فقه در حوزه سیاست و اجتماع در ادوار سابق به نظر آیت الله خامنه‌ای عبارتند از: عدم دسترسی به قدرت و حکومت، در اقلیت بودن شیعه، عدم پرسش حکومت‌ها از فقیهان، اقتضای ضرورت زمانه، عدم طرح مسائل حکومتی و سیاسی، ناامیدی فقیهان از اداره حکومتی شیعی، رواج تفکر جدایی دین از سیاست و عدم رواج اندیشه حاکمیت اسلام.
کد خبر: ۵۹۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
گزارش از کتاب؛
پایگاه اطلاع رسانی وسائل- سید عبدالحسین شرف الدین یکی از چهره‌های دوره نوگرایی اسلام است که به صورت مستقیم، استبداد داخلی جامعه لبنان و استعمار دولت فرانسه را تجربه کرد؛ از این رو اندیشه سیاسی او بازتابی از واکنش اسلامی معاصر در مسئله هویت اسلامی می‌باشد.
کد خبر: ۵۸۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۱۴
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه:
وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی ، تنفیذ را تثبیت خواند و گفت: تنفیذ تثبیت اختیاراتی است که مردم تفویض کرده‌اند، یعنی سازوکاری بر مبنای شورا مانند نظرخواهی پیامبر اکرم(ص) که از اصحاب پرسیدند: کجا جهاد کنیم؟ که مردم را به شورا طلب کرده و از مردم نظر خواسته و گفته است که به نظرم این چند نفر صلاحیت دارند، حالا مردم می‌گویند که در بین این افراد این فرد بهتر است، بنابراین تفویض اختیارات رهبری به قوه مجریه در قالب تنفیذ است.
کد خبر: ۵۸۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۱۱
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه/ بخش دوم
پایگاه اطلاع رسانی وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی ، تنفیذ رأی منتخب مردم در نظام اسلامی را روشی برای تحقق حاکمیت مطلوب خواند و گفت: رهبر معظم انقلاب یک تعبیری دارند که ما بین جمهوریت و اسلامیت نباید تفکیک کنیم، نگوییم که رهبری نماد اسلامیت و رئیس جمهور نماد جمهوریت است؛ نه، تمام نظام نماد جمهوریت و اسلامیت است؛ یعنی رهبری هم نماد اسلامیت و هم نماد جمهوریت است.
کد خبر: ۵۸۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۱۰
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه/ بخش اول
پایگاه اطلاع رسانی وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی به بحث تنفیذ اشاره کرد و گفت: در نظام اسلامی رجوع به نظر مردم روشی برای تحقق حاکمیت مطلوب است؛ حاکمیت عدل و حاکمیت فطرت؛ چون مردم فطرتمند هستند و فطرت الهی دارند، مسلمان هستند، طبیعتاً با این مردم می‌شود به بهترین وجه حکومت الهی را اداره کرد.
کد خبر: ۵۸۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۱۰
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه تبیین کرد؛
پایگاه اطلاع رسانی وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی به جایگاه رأی و انتخاب مردم اشاره کرد و گفت: شورا و رجوع به نظر توده مردم تنها در امور عامه و مسائل مهم حکومتی موضوعیت دارد؛ اما رجوع به شورا از باب رجوع عالم به جاهل و از باب کشف حقیقت نیست تا پس از حصول علم، تمکین به آن لازم باشد، بلکه چون در اینگونه مسائل برای همه مردم نظر واحدی حاصل نمی شود؛ طبیعتاً نظر اکثریت ملاک عمل قرار خواهد گرفت و این یک حکم عقلی و عقلائی است.
کد خبر: ۵۸۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۰۷
گزارش از مقاله؛
پایگاه اطلاع رسانی وسائل ـ جمهوری اسلامی ایران، نظامی است که بر پایه تفکرات نوین و نوبنیاد رهبر فقید انقلاب، امام خمینی(ره) در زمینه فقه سیاسی تأسیس شده است؛ فـقه سیاسى رشته اى تازه بنیاد است و در سالهاى اخیر، مخصوصا در زمانهاى پس از انقلاب بسیار از آن یاد مى شود که به مسائل سیاسى مى پردازد و طبیعتا در هر زمانى مى بایست علاوه بر مسائل سابق، مسائل جدید را نیز تحت پوشش قرار دهد.
کد خبر: ۵۷۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۰۷
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 72
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی با تبیین بحث مشورت و جایگاه آن در تاریخ اسلام و روایات اهل بیت(ع) گفت: اگر در امور حکومتی رجوع به خبره لازم دیده شد، همچون سایر امور، قبول نظر کارشناس خبره الزام دارد؛ مثال آن قبول قطعنامه 598 از سوی حضرت امام(ره) است که پذیرش قطعنامه را نتیجه رجوع به کارشناسان و اعتماد و قبول نظر آنها اعلام فرمود؛ حال آنکه نظر امام(ره) پیش از آن ادامه جنگ تا رفع فتنه بود.
کد خبر: ۵۷۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 71
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی به دو نوع عصمت فعلی و ساختاری اشاره کرد و گفت: در غرب برخلاف دیدگاه مبتنی بر فقه شیعه هر کسی می‌تواند حاکم باشد و اوصاف و شرایط اولیه آنچنان که در نظام سیاسی ما برای حاکم لحاظ می شود معنایی ندارد؛ با این حال غرب برای کنترل حاکم از استبداد، سوء استفاده از قدرت و خطای تصمیم به همان راهکار عصمت ساختاری متوسل می شود؛ در صورتی که در فقه شیعه از ابتدا از شیوه عصمت فعلی و عصمت ساختاری برای نظارت بر رفتار و شیوه حکومتداری فقیه والی بهره می‌برد.
کد خبر: ۵۷۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۲۱
فقه سیاسی/ استاد ایزدهی/ جلسه 70
وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی ، رجوع به خبره را گونه‌ای از مشورت خواند و گفت: مستند شرعی الزام حاکم به مشورت و عدم الزام او به تمکین از مفاد آن در آیه شریفه «و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله» است؛ در این آیه شریفه اولاً «شاورهم» چون فعل امر است بر وجوب مشاوره در امور دلالت دارد و ثانیاً از فقره «فاذا عزمت فتوکل علی الله» چنین برداشت می شود که پس از اخذ آراء مشاوران تصمیم نهایی با خود والی است.
کد خبر: ۵۷۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۱۸