همایش ملی فلسفه فقه نظام / شماره ۲
وسائل ـ آیت الله ابوالقاسم علیدوست ضمن تبیین ماهیّت فقه نظام و تشریح امکان دست‌یابی به آن، به ضرورت و آسیب‌های فقه نظام پرداخت گفت: ضرورت است چون به زعم ما فقیه و همچنین قانون‌گذار با عدم توجه به نظامات نمی‌تواند به واقع برسد و خطرناک است چون اگر رها شود و متخصّصین امر به آن نپردازند، برآیندی غیر منضبط، ژورنالیستیِ و پوپولیستی بدون انضباط به دست خواهد داد و آرام آرام ممکن است حاصلش قیاساتی شود که از آن منع شده‌ایم.
کد خبر: ۱۵۴۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۷
در نخستین نشست «فقه مقاصدی» مطرح شد؛
وسائل ـ حجت الاسلام گرامی پور گفت: از سردمداران مباحث مقاصدی در شیعه، شهید صدر است که البته عبارت شهید تصریح به نظام دارد نه مقاصد اما قائلین به فقه نظام تصدیق می‌کنند که عملیاتی کردن نظام بدون توجه به مقاصد ممکن نیست.
کد خبر: ۱۵۴۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۴
دانشنامه فقهی حقوقی / ۴
وسائل ـ در عقد دائم، به نظر می‌رسد که نظریه «پرداخت کل مهریه در صورت دخول و پرداخت نصف در صورت عدم دخول»، متقن‌تر و موافق نظر مشهور فقیهان اسلامی و روایات کثیر است. با این وجود، «لزوم پرداخت کل مهریه مطلقا» نیز خالی از قوت نیست و البته همانطور که برخی فقیهان شیعه بیان کرده اند، احتیاط آن است که زوجین در مسئله مهریه پس از تغییر جنسیت یکی از زوجین، با یکدیگر مصالحه کنند. اما در عقد موقت، اگر زوج تغییر جنسیت دهد، بایستی تمام مهریه را پرداخت کند؛ گویا که مدت را بذل کرده و از ادامه زندگی منصرف شده است و اگر زوجه در عقد موقت، تغییر جنسیت دهد به مقدار زمان تخلف، از میزان مهریه کاسته می‌شود.
کد خبر: ۱۵۴۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۰
عضو هیات علمی جامعةالمصطفی:
وسائل ـ عضو هیات علمی جامعةالمصطفی با بیان اینکه فقه نظام سطوح مختلفی دارد، گفت: فقه نظام به عنوان اَبَر نظام به تامین نیازهای جامعه می اندیشد.
کد خبر: ۱۵۳۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۳
در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد تببین شد؛
وسائل ـ مدیر گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی تهران گفت: اسلام هیچ نکته و نقطه‌ای را از حکم خالی نگذاشته و حتی منطقةالفراغ شهید صدر هم مورد نقدی جدی است چراکه به درستی تفسیر نمی‌شود و شهید صدر ارتباط مسائل اقتصادی را بیان کرده است؛ اسلام عقیده و اخلاق را با دستور کار اقتصادی گره می‌زند و این موضوع قابل اثبات است که دستورات اقتصادی اسلام جدا از یکدیگر نیست و در واقع یک مجموعه را تشکیل می‌دهد و نظام سازی آن با پشتوانه ادله عقلی و نقلی است.
کد خبر: ۱۵۳۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۳
حجت الاسلام صرامی:
وسائل ـ حجت الاسلام صرامی در پاسخ به این سوال که قاعده نفی ظلم، درون فقهی است یا برون فقهی؟ اظهار داشت: همانطور که تاکید شد، بحث ما لفظی است، پس قاعده نفی ظلم درون فقهی است، نه برون فقهی و فلسفی؛ همانند آنچه که در مورد قاعده نفی حرج گفته می‌شود.
کد خبر: ۱۵۳۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۲
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه:
وسائل ـ عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ضمن اشاره به اختلاف دو دیدگاه پیرامون رابطه فقه حکومتی و فقه نظام گفت: برخی از اندیشمندان، فقه نظام را عام می‌دانند و فقه حکومتی را زیر مجموعه آن؛ اما با نگاه رویکردی که برای فقه حکومتی گفته شده است، باید گفت که این رویکرد عام، گاهی به فقه نظام منتهی می‌شود، گاهی خیر، بلکه تنها به همان فقه حکومتی اکتفا می‌شود. به اعتقاد ما، مرحوم امام(ره) نظریه فقه حکومتی را مطرح کرد، اما مباحث جدیدی که در فقه نظام مطرح هستند، در اندیشه ایشان وجود ندارد.
کد خبر: ۱۵۳۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
فقه و تسلیحات کشتار جمعی / ۵
وسائل ـ بر خلاف غرب جدید که نگاهی سکولار به جنگ دارد، ماهیت جنگ و اخلاق نظـامی در جهان اسلام خاستگاهی مذهبی دارد؛ بنابراین نصوص دینـی تعیـین کننـده رفتـار انـسان مسلمان در خصوص جنگ و اخلاق نظامی در گذشته و امروز می‌باشـد. درسـت بـه همـین دلیل است که بحث جنگ و صلح در جهان اسلام در قلمرو دانشی به نـام «دانـش فقـه» قـرار دارد. در همین راستا، استدلال فقهی با پیوند میان دلیل شرعی (مثل روایت منع القاء سـم)، بـا چنـان مناط عقلانی (احتمال آسیب غیرنظامیان)، به حکم کلی منع استفاده از هـر نـوع سـلاح کـشتار جمعی می‌رسد.
کد خبر: ۱۵۲۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۲
آیت الله حبیبی تبار / ۱۷
وسائل ـ آیت الله حبیبی تبار گفت: پیرامون مسلمان بودن قاضی این مسئله مطرح است که اگر مسلمانی در بلاد کفر نیاز به مرافعه قضایی پیدا کند، رفع الأمر وی به دادگاه عرفی در کشور‌های آمریکایی، اروپایی و سایر بلاد چه حکمی دارد؟ در این مسئله شقوق مختلفی وجود دارد اما به طور کلی می‌توان گفت، در این فرع، یعنی مراجعه غیر مسلمان به دادگاه عرفی در کشور‌های غیر اسلامی، حکم اولیه ممنوعیت است و اگر بخواهیم از این حکم اولیه فاصله بگیریم باید به قدر ضرورت باشد.
کد خبر: ۱۵۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۲
آیت‌الله علیدوست در بازخوانی مبانی فتوای رهبری در حرمت تولید سلاح هسته‌ای:
وسائل ـ استاد سطح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه برخی تصور می‌کنند که مقام معظم رهبری براساس حکم حکومتی یا مصلحت، فتوای حرمت تولید سلاح هسته‌ای را صادر فرموده‌اند، ولی این نظر فتواست، اظهار کرد: سلاح هسته‌ای تهدیدکننده بشریت و طبیعت است، نه کسانی که سیاست‌های استکباری را در دنیا برنامه‌ریزی و اجرا می‌کنند.
کد خبر: ۱۵۰۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۴
فقه و تسلیحات کشتار جمعی / ۲
وسائل ـ جمهوی اسلامی ایران از دو جهت پایبند به پرهیـز از تولیـد، انباشـت و کـاربرد سلاح‌های غیرمتعارف است. از جهت فتوای رهبری آن و از جهت تعهدی که در NPT و سایر ترتیبات بین‌المللی دارد. اقتضائات فتوا با تعهد به ترتیبات بـین‌المللـی، از جملـه معاهـده منـع گسـترش سلاح‌های هسته‌ای متفاوت و اقتضائات فتوا به مراتب قویتر است، هر چند وفـای بـه عهده و پیمان نیز در اسلام مورد سفارش اکید قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۵۰۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۱
حجت الاسلام ملک زاده:
وسائل ـ حجت الاسلام ملک زاده گفت: چیزی که مهم به شمار می آید این است که آیا ما پولی به نام پول اسلامی داریم که آن پول اسلامی عبارتست از طلا، این محل تأمل است و هیچ یک از فقهای ما چنین حرفی نمی زنند. البته اگر در نصوص درباره درهم و دینار صحبت شد یا به دلیل این است که می خواهد درباره طلا و نقره صحبت کند و یا این که می خواهد درباره پول رایج آن زمان صحبت شود ولی نظر خاصی درباره آن وجود ندارد.
کد خبر: ۱۵۰۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۹
پرونده ویژه؛
وسائل ـ رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با جمعی از نخبگان جوان و استعداد‌های برتر علمی، بر موضع قاطعانه و شجاعانه جمهوری اسلامی درباره حرمت شرعی استفاده از بمب هسته‌ای تأکید کردند. همانطور که روشن است هر فتوایی باید مستند به ادله قطعی شرعی باشد و این فتوای مهم و تاثیرگذار نیز از این قاعده مستثنا نبوده و بدون تردید بر ادله محکم شرعی استوار است. به مناسبت فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص این مهم، پایگاه فقه حکومتی وسائل در راستای تبیین ادله و چرایی فتوای ایشان اقدام به تولید یک پرونده ویژه کرده است.
کد خبر: ۱۵۰۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
حجت الاسلام زارعی تبیین کرد؛
وسائل ـ قائم مقام مرکز امور نخبگان با تأکید بر اینکه فقه حکومتی و فقه نظام به لحاظ مفهومی به هم مرتبط هستند، گفت: این دو مفهوم به حمل شایع مساوق‌اند، ولی به حمل اولی، متفاوت هستند. در فقه فردی هم این نظامات وجود دارد به این سبب که انسان نیز یک دستگاه و نظام دارد. حتی اگر فردی نگاه کنیم، نظامات حکومت دارند؛ اما نظامات هر مسئله را بر حسب خودش باید دید و به این نگاه نظام‌یافته دقت کرد. فقهی که ناظر بر مسائل حکومتی است، حتماً نظام‌مند‌است؛ چون دین نظام‌مند است.
کد خبر: ۱۴۹۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۱
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بیان کرد؛
وسائل ـ حجت‌الاسلام بستان گفت: اگر در نظریه سازی به مدل و چارچوب مشخصی برسیم در واقع نظر تولید می‌شود که مسیر اصلی در این صورت در علوم انسانی پیموده می‌شود و از طرفی راهبرد قیاسی و استقرائی در علوم اجتماعی است.
کد خبر: ۱۴۸۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۳
دکتر پاکتچی:
وسائل ـ ما در دانش فقه با یک سیستم استدلال‌آوری (argumentation) مبتنی بر دانش «اصول فقه» مواجه هستیم که مانند آنرا در سایر دانش‌ها شاهد نیستیم؛ بنابراین، وقتی شما در عرصه دانشی مانند تفسیر می‌خواهید کار مقایسه‌ای انجام بدهید، یک سری مقایسه مورد به مورد می‌توانید داشت که معمولاً به سرانجامی منتهی نخواهد شد؛ اما در فقه نظر به اینکه همه مذاهب اصول فقه مخصوص به خود را تدوین کرده‌اند و اصطلاحاً صاحب سیستم استدلال‌آوری مخصوص به خود هستند، می‌توان کار مقایسه‌ای و مقارنه‌ای کرد و به نتایجی هم دست یافت.
کد خبر: ۱۴۷۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۷
وسائل ـ رساله دکتری «تحلیل نظام مالی در اقتصاد متعارف و ضوابط نظام مالی اسلام» در دانشگاه عدالت دفاع شد.
کد خبر: ۱۴۷۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۴
در نشستی تبیین شد؛
وسائل ـ در نشستی پیرامون امر به معروف و نهی از منکر بیان شد: موضوع امر به معروف و نهی از منکر علاوه بر اینکه یک موضوع اخلاقی و فقهی است، می‌تواند در قالب فقه سیاسی و اندیشه سیاسی مورد تحلیل قرار گیرد؛ امر سیاسی به عنوان یک موضوع و مسئله سیاسی مطرح است که زیربنای تمام دستورالعمل‌های سیاسی را شکل می‌دهد که هر انسانی در مقابل سایر افراد جامعه مسئول است؛ لذا امر به عنوان یک موضوع سیاسی مطرح می‌شود.
کد خبر: ۱۴۷۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۱
وسائل ـ رساله دکترای «تحلیل فقهی ـ اقتصادی بازار بدهی در نظام اقتصادی اسلام» در روزهای اخیر در دانشگاه عدالت دفاع شد.
کد خبر: ۱۴۶۹۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۳۱
آیت الله شب زنداه دار / ۱۹
وسائل ـ آیت الله شب زنده دار در ادامه بحث استثناء والدین از مراتب خشن امر به معروف، به بررسی آیات و روایات دارای عناوین محرّمه رفتار فرزندان در ارتباط با والدین پرداخت.
کد خبر: ۱۴۶۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۳۱