به گزارش خبرنگار وسائل، درپیش اجلاسیه اول کرسی نظریه پردازی امنیت متعالیه پس از تبیین نظریه توسط حجت الاسلام لک زایی (بخش اول )منتقدان به بررسی نظریه و نقاط ضعف( بخش دوم) آن پرداختند و سپس حجت الاسلام لک زایی به بخشی از سوالات مطرح پاسخ دادند (بخش سوم).
در بخش نخست پیش اجلاسیه دوم کرسی نظریه پردازی امنیت متعالیه، حجت الاسلام لک زایی با ارائه تبیینی جدید از دیدگاه خویش نسبت به امنیت اسلامی، اصول و مولفه های قوام بخش این نظریه، تلاش کرد تا زوایای مجهول نظریه خویش را برای منتقدین روشن سازد. در بخش دوم این کرسی که خدمت شما ارائه شد ناقدین برخی مطالب را پیرامون نکات ابهام آمیز نظریه امنیت متعالیه را مطرح و حجت الاسلام لکزایی اقدام به ارائه پاسخ های لازم نمود.
در این بخش نقد دکتر صدرا به عنوان بخش پایانی پیش اجلاسیه دوم کرسی نظریه پردازی امنیت متعالیه تقدیم شما خوانندگان می شود.
ناقد: دکتر صدرا
امنیت یکی از عناصر اصلی و اساسی یکی از وجوه اجتماع و نظام مدنی است که از انسان شروع می شود به جهان مدنی و تا جهان مدنی می رود. در حقیقت مکتب داریم و گفتمان داریم که مکتب جهان بینی، ایدولوژی و راهبرد را دارد و هست و نیست، باید نباید ها و شایسته و ناشایسته ها را مشخص می کند. گفتمان هم نگاه را مطرح می کند و نظریه و نظامی را ارائه می دهد چون هم ذهنی و هم عینی و هم عملی است. پس از آن هم الگو را داریم که در برخی از اوقات بحث الگوی امنیت صحبت می شود و گفتمان امنیتی و یا مکتب امنیتی را می توانیم بگوییم. گفتمان شامل نظریه می تواند باشد.
الگو می تواند شامل مدل هم نمونه های عملی و عینی باشد، نمونه هایی که پیاده می شود که مدل الگوی امنیتی مان چیست یا نمونه عملی و عینی اش چیست که اینها هم متدانی و متعالی دارند. بر روی این موارد باید چهار کار صورت بگیرد، یکی تبیین علمی است دوم ترسیم عملیاتی، سوم ترویج عمومی و چهارم تحقق عینی است.
در بحث های مطرح شده توسط دکتر لکزایی، تبیین علمی است. تبیین علمی می تواند مکتب امنیتی هم گفتمان امنیتی و هم الگوی امنیتی باشد که شامل بحث های فلسفی، کلامی، فقهی و تا دانش اجتماعی دانش انسانی و دانش سیاسی می تواند باشد. کار الان ما ترسیم نیست، بعد از آن کار ترسیم شروع می شود که راهبردی و کاربردی است سپس هم ترویجی است که در آنجا هم گفتمان سازی نخبگانی، بعد مردمی سپس هم عمومی باید صورت بگیرد.
کار الان ما تحقق عینی نیست، ولی مد نظرمان هست، چیزی باید باشد که به تحقق برسد این دغدغه همه ما است. تحقق یعنی اجرایی سازی و جاری سازی یعنی نهادینه و جریان بشود. این مدل مربوط به همه عناصر است به طور مثال می توانیم در قدرت هم همین بحث را داشته باشیم، گفتمان قدرت، مکتب قدرت و... همینطور در خصوص حکومت و سیاست و ... می تواند باشد.
مطلبی را آقای دکتر ستوده در بحث نظریه، ما یک نظریه شناسی و نقادی نظریات رایج را داریم. پیش فرض این است که آن الگو اشکالاتی را دارد و مشکلاتی را ایجاد کرده است و یا مشکلاتی را نمی تواند حل کند چون به اشکالش بر می گردد. اشکالش این است که یک نارسایی و ناسازگاری ذاتی و درونی دارد. این نارسایی را اگر بخواهیم به صورت اجمالی بگوییم این است که خلع معنوی و تنازع ذاتی دارد، نگاهش تک ساحتی به امنیت، امنیت، سیاست و بقیه پدیده ها را تک ساحتی نگاه می کند.
هماهنگونه که شما گفتید، امکانات بشر بسیار بالاتر رفته است ولی تهدید هایش هم به همان میزان بالاتر رفته است، امنیت تنها نا امنی بالفعل نیست بلکه بالقوه است، امکان نابودی بشر به مراتبط نسبت به قبل بالاتر رفته است. امنیت فقط امنیت اطلاعاتی نیست، امنیت انتظامی اجتماعی هم نیست، امنیت دفاعی، سیاسی، فرهنگی و مجموعه را در بر می گیرد. به میزانی که آسایش کم شده است، قاعدتا باید همزمان جلو می رفتند و آسایش مقدمه آرامش باشد.
بحث دوم نظریه پردازی است، یعنی نظریه شناسی و نقادی داریم. بررسی نظریه های گفته شده امام خمینی، خواجه نصیر، قرآن و سنت، علامه طباطبایی، علامه جوادی آملی، نظریه پردازی و روزآمد سازی است. باید بگوییم اگر امروز اینها بودند در خصوص امنیت چه چیزی می گفتند. البته کار الان ما این نیست، کار الان ما نظریه سازی است، نظریه جدیدی می خواهیم بیاوریم همه اینها را مفروض داریم، آنها مقدمات هستند و بدون آنها نمی شود.
ما الان وارد فاز نظریه سازی شده ایم، نظریه سازی یا کارآمد سازی جزوی از آن است. مقصود از نظریه پردازی، نظریه سازی است که اسمش غلط است. بهروری و اثر بخشی در این نظریه باید وجود داشته باشد و لازمه اش است و انتظار ما از آقای دکتر لک زایی نیز همین است. اگر قرا بر نظریه سازی باشد، نظریه علمی سه چیز است، اگر بگوید من خودم دارم یا باید مستدل باشد، برهانی و شهودی باشد.
انتظار ما این است که در ابتدا نظر خودشان را بگویند، با ارائه دلیل و شاهد، با شواهد عینی را بیاورد. برای استنادی چه اشکالی دارد از قرآن سند بیاورید، استنادی موید است و استدلالی ثابت کنید، شواهد عینی را هم بیاورید بعد استناد همانطور که حضرت امام خمینی (ره) ولایت فقیه را استناد می کند.
در حقیقت یک تحلیل متن داریم که امنیت را متعالی و امنیت متعالی را معتقد هستم باید به سه سوال چرایی ، چیستی و چگونگی جواب دهیم. همان مطالب چهارگانه جدی در همه بحث ها را سه سوال کنیم. تحلیل محتوایی را هم اگر امنیت متدانیه و اشکالش را متوجه نشویم نمی توانیم آنرا بفهمیم، حداقل در اثباتش باید مطرح شود، ثبوت پیدا کرده است، باید اثباتش شود برای بیرون یا همان گروه. ثبوت تولید شده است، حال باید ثبات پیدا کند سپس باید اثبات شود.
در نظریه سه واژه درنده خو، شیطان سفت و حیوان صفت آمده است که هر سه را حیوان بکار می برند همه در قرآن همه حیوان هستند. همچنین در خصوص سوالات هفت گانه، حتی اگر عالم و آدهم هم گفته باشد، منطقش چیست؟ خیلی ناقص و نا سازگار است خیلی از موارد را هم نگفته است که باید بگوید. در خصوص امنیت هم که وارد می شود، امنیت چرا، چیستی، چگونگی. امنیت فردی، جمعی نه تنها امنیت اجتماعی یکدفعه بیاوریم، خانواده، گروه، حزب، اقلیت مذهبی را باید در ساختار بیاوریم. سپس اجتماعی، اجتماعی داریم، فرو ملی داریم، ملی داریم و خارجی. فرا ملی خارجی می شود، امتی می شود و جهانی و یک منطقی دارد. هم واقعیات بر این اساس است هم ذهن ما این را می پذیرد و می توانیم بر روی آن در دنیا مانور دهیم. امنیت بخش هایی دارد، بخش اقتصادی، سیاسی و ... که در هم تعامل دارند. امنیت را به معنای خاص داریم که امنیت انتظامی، اطلاعاتی و دفاعی است که امنیت به معنای عام یک نظام است.
در چگونگی، فقط گفته شده است روش های تحصیل امینت، راه کارهای امنیت با اینکه روش ها باید عوارض 9 گانه باشد، کمیت امنیت چقدر است؟ کیفیت امنیت چیست؟ تاثیر امنیت در عوامل، چه عواملی در این تاثیر دارد، کنش ها و واکنش های آنها، رابطه امنیت با بقیه پدیده ها، این 9 عامل را باید بگوییم و زمان و مکان آنرا. به طور مثال امنیت در دوران جنگ با امنیت در دوران غیر از جنگ فرق دارد، وضعیت امنیت فرق دارد اینکه صرفا روش ها را بگوییم نیست باید عوارض 9 گانه را کامل بگوییم آنوقت یک مجموعه کامل از نظام امنیت می شود.
آخرین نکته این است که دو نوع امنیت داریم، یک توحیدی است یعنی مادی و معنوی و دو بعدی است هم امنیت داخل و هم امنیت داخلی این امنیت متعادل و متعالی است. روبروی آن امنیت غیرتوحیدی است، تک ساحتی و تنازعی است. تک ساحتی یعنی امنیت پلیسی و تنازعی یعنی امنیت من در نا امنی دیگران است.
ادامه بررسی این نظریه به پیش اجلاسیه سوم این کرسی نظریه پردازی موکول شد.
ادامه دارد............
120/د