آیت الله حبیبی تبار / ۲۲
وسائل ـ آیت الله حبیبی تبار در ضمن مسئله اشتراط ایمان در قاضی اظهار داشت: در فقه شیعه مراد از ایمان، صرف مسلمان بودن نیست؛ در واقع، مسلمان بودن شرط لازم هست، اما شرط کافی نیست، بنابراین علاوه بر اینکه قاضی باید مسلمان باشد باید شیعه اثنی عشری نیز باشد.
کد خبر: ۱۵۷۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۰
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء؛ آیتالله رشاد / ۱۲
وسائل ـ غایت قضاء یعنی دادرسی با غایت فقهالقضاء که بهمثابه علم است دو امر متفاوتند، همانطوری که غایت هر یک از آنها با غایت و هدف تألیف اثر پیرامون آنها متفاوت است. ما در حال حاضر در صدد تبیین غایت قضاء و دادرسی در اسلام هستیم؛ البته ممکن است غایت قضا و دادرسی غایت بعیده فقهالقضاء قلمداد شود
کد خبر: ۱۵۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۳
آیت الله حبیبی تبار / ۲۱
وسائل ـ آیت الله حبیبی تبار اظهار داشت: اگر قاضی مسلمان در کشور ایران بخواهد راجع به کفار حکم کند؛ راجع به مقررات جزایی و مدنی، مقررات کشور ایران اعمال میشود؛ اما راجع به احوال شخصیه، اتباع خارجی به شرط معامله متقابل در کشور معهود به مقررات آن اتباع عمل میشود.
کد خبر: ۱۵۷۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۵
حجت الاسلام والمسلمین ارسطا / ۸۸
وسائل ـ حجت الاسلام و المسلمین ارسطا در بررسی اقوال فقها پیرامون کشف خطا در حکم قاضی و نقض آن اظهار داشت: شیخ طوسی در کتاب خلاف آورده است که اگر قاضی به خطا در حکم خود علم پیدا کند، یا قاضی دیگری به خطای قاضی قبل از خود علم پیدا کند، واجب است که آن حکم نقض شود و تثبیت آن به حال خود به هیچ وجه جایز نیست.
کد خبر: ۱۵۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۱۹
آیت الله حبیبی تبار / ۲۰
وسائل ـ آیت الله حبیبی تبار اظهار داشت: به نظر میرسد، با توجه به آیات و روایاتی که در باب هست، آن چیزی را که میتوان فی الجمله و تخییراً مجاز دانست، این است که کفار میتوانند نزد یکی از خودشان به عنوان قاضی تحکیم مراجعه کنند؛ اما توجه شود که این امر، غیر از آن است که در حکومت اسلامی غیر مسلمان به عنوان قاضی نصب شود.
کد خبر: ۱۵۶۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۱۰
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء؛ آیتالله رشاد / ۱۱
وسائل ـ مبادی نظری، منابع، اقتضائات ابعاد و شناخت موضوعات به عنوان سنگ زیربنایی عملیات کشف شریعت اسلامی قلمداد میشود و بلکه اضافه بر آن میبایست اقتضائات ظروف زمان و مکان که پیوسته در حال پیشرفت و تغییر است و واقع خارجی ملموس و محسوس جاری در جامعه اجرای شریعت نیز بهطور جدی در مقام استنباط مورد ملاحظه کاربردی قرار گیرد.
کد خبر: ۱۵۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۹
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء؛ آیتالله رشاد / ۱۰
وسائل ـ مبحث شئون قاضی از جمله مباحث مهم فقهالقضاء است، چراکه از جمله موارد ضروری و مورد نیاز قضات محسوب میشود. با این وجود فحص در منابع فقهی نشان میدهد که فقها به این موضوع (جایگاه قاضی، وظایف و اختیارات آن) به صورت مشخص نپرداخته و باب مستقلی را به آن اختصاص نداده اند و غالبا نسبت به بحث و بررسی پیرامون آن اعتنای چندانی نداشتند.
کد خبر: ۱۵۵۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۱
آیت الله حبیبی تبار / ۱۹
وسائل ـ آیت الله حبیبی تبار پیرامون مرافعه قضاوت کفار در مورد کفار در کشور اسلامی اظهار داشت: در صورتی که کافر ذمی بخواهد برای اعم از کفار ذمی قضاوت کند، حکم مسئله اختلافی است؛ برخی از فقها قائل به جواز شده و برای ادعای خود، به آیاتی نظیر آیه ۴۲ از سوره مبارکه مائده استناد کرده اند. به اعتقاد ما، در این شرایط قاضی کافر تنها میتواند داوری کند، نه قضاوت.
کد خبر: ۱۵۵۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۸
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء؛ آیتالله رشاد / ۹
وسائل ـ مسائل فقهالقضاء و قضایای مربوط به آن شامل انواع و اقسامی از مباحث میشود از جمله: مبادی قضاء و احکام القضائی، قواعد فقه القضا ء، کلیات و امهات فقهالقضاء، فروع فقه القضا ء، آداب القضاء و ملحقات قضاء.
کد خبر: ۱۵۵۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۵
حجت الاسلام والمسلمین ارسطا / ۸۷
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین ارسطا اظهار داشت: مرحوم آیت الله موسوی اردبیلی پیرامون شکی که بر قاضی، قبل و یا در اثنای اجرای حکم عارض شده، معتقد است در این صورت بر قاضی جایز نیست که به حکم خود عمل کند و باید در آن تجدید نظر کند. به اعتقاد ما، اولا این بحث نیازمند تفکیک است و به طور مطلق نمیتوان پذیرفت که حکم قاضی در این صورت باطل است. دوما ادله ایشان مخدوش است.
کد خبر: ۱۵۵۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۱
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء؛ آیتالله رشاد / ۸
وسائل ـ بنابر تعریف برگزیده «قضاء»، موضوع و محور فقهالقضاء عبارت است از «تنفیذ ولایت از ناحیه شارع مقدس در محدوده صدور حکم و وظایفی که بر عهده قاضی است».
کد خبر: ۱۵۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۹
آیت الله حبیبی تبار / ۱۸
وسائل ـ آیت الله حبیبی تبار پیرامون مرافعه مسلمان بر علیه غیر مسلمان در کشور غیر مسلمان و نزد قاضی غیر مسلمان اظهار داشت: در این فرض، اصل حرمت در جای خودش محفوظ است. بر این اساس، اگر مرافعه نزد قاضی تحکیم مسلمان ممکن باشد، باید مرافعه را نزد وی ببرد؛ اگر ممکن نیست، باید مرافعه را نزد داور مسلمان ببرد؛ اگر ممکن نیست نوبت به مصالحه میرسد و در نهایت، اگر هیچکدام ممکن نبود و راه، منحصر در رفع الامر الی الطاغوت بود (حرج)، نوبت به جواز مرافعه میرسد.
کد خبر: ۱۵۴۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۴
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء آیتالله رشاد / ۷
وسائل ـ نخستین مؤلفه از مؤلفههای رکنی پنجگانه (مبادی، موضوع، مسایل، منهج و غایت) هر علمی، از جمله فقهالقضاء (بهعنوان دانشی مستقل)، اصول و مبانی نظری علم فقهالقضاست که از سویی موجب تمایز این دانش از دیگر شاخههای علوم فقهی میشود و از دیگر سو مایه تمایز قضای اسلامی از قضای غیراسلامی است همچنین منطق استنباط فقهالقضاء مبتنی بر این مبانی خواهد بود، چون این مبانی بهنحوی دربردارنده مقاصدالشریعه و حکم و علل احکام قضائی است.
کد خبر: ۱۵۴۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۲
حجت الاسلام والمسلمین ارسطا / ۸۶
وسائل ـ استاد درس خارج حوزه علمیه در ضمن بیان احکام صورتهای مختلف نقض حکم قاضی اظهار داشت: چنانچه قاضی، قبل و یا در حین اجرای حکم در صحت آن شک کند، سه حالت متصور است؛ یا قاضی به غفلت از جوانب موضوع در هنگام صدور حکم علم دارد، یا به عدم غفلت علم دارد و یا مشکوک است.
کد خبر: ۱۵۳۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۵
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء آیتالله رشاد / ۶
وسائل ـ آیت الله رشاد اظهار داشت: مؤلفههای رکنی فقهالقضاء عبارتند از مبادی تصدیقیه و نظریه فقهالقضاء، اهداف و مبانی فقه قضایی اسلامی، موضوع فقهالقضا، مسائل مرتبط با فقه قضایی و ساختار و قلمرو آن، اهداف و کارکردهای آن و روششناسی مربوط به فقه قضایی.
کد خبر: ۱۵۳۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۰
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء آیتالله رشاد؛ / ۵
وسائل ـ آیت الله رشاد حکم قضایی برای عموم افراد را لازمالاجراء دانست و گفت: حتی در مواردی که طرفین دعوا هر دو مجتهد باشند. برخلاف فتوا که صرفا برای شخص صاحب فتوا و مقلدانش معتبر و نافذ است و نه دیگران.
کد خبر: ۱۵۳۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۴
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه:
وسائل ـ عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ضمن اشاره به اختلاف دو دیدگاه پیرامون رابطه فقه حکومتی و فقه نظام گفت: برخی از اندیشمندان، فقه نظام را عام میدانند و فقه حکومتی را زیر مجموعه آن؛ اما با نگاه رویکردی که برای فقه حکومتی گفته شده است، باید گفت که این رویکرد عام، گاهی به فقه نظام منتهی میشود، گاهی خیر، بلکه تنها به همان فقه حکومتی اکتفا میشود. به اعتقاد ما، مرحوم امام(ره) نظریه فقه حکومتی را مطرح کرد، اما مباحث جدیدی که در فقه نظام مطرح هستند، در اندیشه ایشان وجود ندارد.
کد خبر: ۱۵۳۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
آیت الله حبیبی تبار / ۱۷
وسائل ـ آیت الله حبیبی تبار گفت: پیرامون مسلمان بودن قاضی این مسئله مطرح است که اگر مسلمانی در بلاد کفر نیاز به مرافعه قضایی پیدا کند، رفع الأمر وی به دادگاه عرفی در کشورهای آمریکایی، اروپایی و سایر بلاد چه حکمی دارد؟ در این مسئله شقوق مختلفی وجود دارد اما به طور کلی میتوان گفت، در این فرع، یعنی مراجعه غیر مسلمان به دادگاه عرفی در کشورهای غیر اسلامی، حکم اولیه ممنوعیت است و اگر بخواهیم از این حکم اولیه فاصله بگیریم باید به قدر ضرورت باشد.
کد خبر: ۱۵۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۲
مباحثی از درس خارج فقهالقضاء آیتالله رشاد؛ / ۴
وسائل ـ « فقه القضا ء» عبارت است از «مجموعة متوافرة، متناسقة و متمایزة من الأحکام الحقوقیة و التکالیفیة المستنبطة الّتی تتعلَّق بأرکان السّلطة القضائیّة و شئونها، من ناحیة، و أطراف عملیّة فصلِ الخصومات و إستیفاءِ الحقوق من ناحیة أخری، تستهدف تحقیق الغایات المقصودة من ولایة القضاء.»
کد خبر: ۱۵۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۰
حجت الاسلام والمسلمین ارسطا / ۸۵
وسائل ـ استاد درس خارج حوزه علمیه در سیر بررسی حکم تجدید نظر اظهار داشت: یکی از مسائلی که در این مورد مطرح است، نقض حکم قاضی است که گاهی توسط خود و گاهی توسط قاضی دیگر صورت میگیرد. قسم اول خود به سه مسئله نقض حکم تشهیا، نقض حکم به خاطر بروز شک و نقض حکم به خاطر علم به خطا در صدور حکم تقسیم میشود.
کد خبر: ۱۵۲۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۸