مقاله؛
پایگاه اطلاع رسانی وسائل – آیت الله محسن اراکی در این مقاله، تغییر اجتهادی حکم شرعی را به دو نوع تغییر مفهومی و تغییر مصداقی تقسیم و تاکید می کند: احکام حکومتی ذاتا احکام موقت و وابسته به شرایط زمانی، مکانی و مصالح اجتماعی است و تأثیر تحولات اجتماعی در حوزه احکام حکومتی، بیش از حوزه احکام واقعی یا احکام ظاهری اجتهادی است.
کد خبر: ۱۱۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۷/۱۱
چیستی و چرایی فقه حکومتی
پایگاه اطلاع رسانی وسائل - فقه حکومتی چیست؟ سؤالات اصلی آن کدام است؟ چه مفاهیمی در فقه حکومتی مطرح می شود؟ تفاوت فقه حکومتی با فقه سیاسی، فقه سنتی و فقه پویا چیست؟ جایگاه و رسالت فقه در جامعه بشری کدام است؟ در این مقاله تلاش می کنیم به سؤالاتی از این دست پاسخ دهیم.
کد خبر: ۱۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۷/۰۴
مقاله؛
پایگاه اطلاع رسانی وسائل - پرداختن به حکم حکومتی از جمله پژوهش‌های مهم فقه سیاسی به شمار می‌آید. از جمله پرسش‌های مطرح پیرامون حکم حکومتی این است که اگر شخص یقین پیدا کرد که حکم حکومتی ولی فقیه، مخالف با واقع است در این صورت، حکم حکومتی حجت و بر وی نافذ است یا خیر؟
بر اساس یقین شخص و در نظر گرفتن واقع می‌توان چهار صورت فرض کرد: 1. یقین به مخالفت با مسلمات دین؛ 2. یقین به مخالفت با مشهورات فقه؛
3. یقین به مخالفت با حکمی فرعی الزامی؛ 4. یقین به مخالفت با مصلحت جامعه اسلامی. حجیت حکم حکومتی در این چهار فرض مورد بررسی قرار میگیرد. مهم صورت چهارم بوده که با توجه به اعلم بودن ولی فقیه نسبت به فقه حکومتی و نظارت فقیهان خبره بر فرایند صدور حکم و نیز برخوردار بودن تنها ولی فقیه نسبت به ولایت اجرایی در جامعه، حکم حکومتی وی حجت است. بنابراین، شخصی که یقین به مخالفت حکم حکومتی با مصلحت دارد، یقین او ارزش اجتماعی نداشته و حکم حکومتی ولی فقیه به دلیل ولایت اجراییِ ولی فقیه از حجیت نمی‌افتد. دیگران حداکثر از ولایت علمی برخوردار هستند که مجال تقلید است، اما اطاعت در حوزه رفتار در جامعه، تنها از آنِ ولی فقیه است.
کد خبر: ۱۱۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۶/۱۹
پایگاه اطلاع رسانی وسائل - معمولا برای ارائه‌ی تعریفی از هر علم از سه شیوه استفاده می‌شود: 1. تعریف علم بر اساس موضوع آن 2. تعریف علم براساس مسائل و مباحث آن علم. 3.تعریف علم بر اساس غایت، غرض و هدف آن. فقه سیاسی هم از این سه منظر قابل تعریف است. برای تعریف فقه سیاسی براساس موضوع می‌توانیم از تعریفی که برای فقه عام استفاده شده است، استفاده کنیم
کد خبر: ۱۰۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۶/۱۲
مقاله؛
پایگاه اطلاع رسانی وسائل - «فقه حکومتی»، عنوانی است که مقام معظم رهبری برای فقه آرمانی و جامعه ساز مکتب اهلبیت برگزیده است. کاربرد این واژه در مقابل «فقه فردی» می‌باشد و مراد از آن، نگرشی است کلنگر و حاکم بر تمام ابواب فقه که بر اساس آن استنباطهای فقهی میباید مبتنی بر فقه ادارة نظام اجتماعی بوده و تمامی ابواب فقه، ناظر به ادارة کشور و امور اجتماع باشد. ازاین‌رو، گسترهای که در فقه حکومتی مورد بحث قرار میگیرد، منحصر به مباحث سیاسی نخواهد بود و تمامی ابواب و مسائل فقه را شامل می‌شود؛ چه اینکه حکومت و نظام اسلامی، شؤون و زوایای مختلفی دارد و فقیه میبایست برای رفع نیازهای حکومت، جامعة انسانی و نظام اسلامی همة آن مسائل را مورد بررسی قرار دهد؛ مباحثی در حوزة اقتصادی، فرهنگی، حقوقی، سیاسی، نظامی، انتظامی، خانواده، احوالات شخصیه و تمامی مسائل مربوط به زندگی بشری در مقولة مادی و معنوی . مقام معظم رهبری با تأکید بر ضرورت این نوع نگرش در فقه، خواستار تأسیس فقهی نوین، با این نگرش می‌باشد. ایشان ضمن اینکه گسترة فقه حکومتی را نسبت به همة ابواب فقه تعمیم میدهند، بر اهتمام فقیهان بر استنباط فقهی مطابق این نگرش تأکید کرده، تأثیر و تفاوت این نگرش در نوع فتاوای صادره از جانب فقیه را خاطرنشان کردهاند.
کد خبر: ۱۰۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۶/۱۱
پایگاه اطلاع رسانی وسائل - فقه حکومتی به عنوان مهم‌ترین علم فقهی، باید زمینه‌ساز حضور و ورود دین به حوزه حاکمیت و اداره نظام اسلامی باشد؛ بنابراین فقدان فقه در این حوزه، سبب غیبت دین در عرصه حاکمیت نظام دینی می‌شود.
کد خبر: ۱۰۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۶/۰۵
درآمدی بر فقه حکومتی از دیدگاه مقام معظم رهبری؛
پایگاه اطلاع رسانی وسائل - فقه حکومتی و فقه سنتی، در گستره و شمول با همدیگر تفاوتی ندارند و آنچه این دو را از یکدیگر متمایز می کند، این است که در فقه حکومتی به‌دست‌دادن احکام الهی در همة شؤون یک نظام و حکومت الهی مد نظر بوده و به همة احکام فقهی با نگرش حکومتی نظر می شود.
کد خبر: ۱۰۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۶/۰۵
درآمدی بر فقه حکومتی از دیدگاه مقام معظم رهبری؛
پایگاه اطلاع رسانی وسائل - فقه حکومتی و فقه سنتی، در گستره و شمول با همدیگر تفاوتی ندارند و آنچه این دو را از یکدیگر متمایز می کند، این است که در فقه حکومتی به‌دست‌دادن احکام الهی در همة شؤون یک نظام و حکومت الهی مد نظر بوده و به همة احکام فقهی با نگرش حکومتی نظر می شود.
کد خبر: ۱۰۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۶/۰۵