خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 186
وسائل- بنابر فرمایش حضرت امیر (ع) افضل مراتب امر به معروف، کلمه‌ی عدلی است نزد امام جائر که این نصّ است در موردی که اثر دارد و ضرر نمی‌بینی؛ یا بالمرّه دست از ظلمش یا ظلم را کاهش می‌دهد و دلالت بر وجوب در زمانی که احتمال خطر وجود دارد نمی توان استفاده کرد.
کد خبر: ۶۹۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۱۹
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 185
وسائل- روایات مثبت اشتراط «عدم ضرر» می‌گوید: هر گونه ضرری که باشد، چه یسیر و چه غیریسیر، وجوب ثابت نیست اما این روایت ضرر یسیر را خارج از شرط معرفی می کند پس معارضه ندارد بلکه تخصیص می‌زند و می توان گفت در مواردی که ضرر یسیر باشد، وجوب امربه‌معروف وجود دارد. و در مواردی که ضرر یسیر نباشد، امربه‌معروف واجب نیست.
کد خبر: ۶۸۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۰۹
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 184
وسائل- فقهای عظام از جمله مرحوم امام خمینی(ره) در تحریرالوسیله فرموده‌اند، «عدم ضرر» در مواردی شرط وجوب امربه‌معروف است که معروف از عزائم امور نباشد، و الا تزاحم می‌شود و بنابر اهمیت و اولویت معروف می توان حکم به وجوب حتی با وجود ضرر نمود.
کد خبر: ۶۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۲۵
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 183
وسائل- خشونت، در مواردی مقطوع است، در مواردی مظنون است، در مواردی خوف. بنابر برخی روایات وقتی که امربه‌معروف خشن باشد، خوف این هست که مضرتی به انسان برسد. پس حتی در فرض عدم احراز ضرر بلکه به مجرد خوف ضرر، امربه‌معروف واجب نیست.
کد خبر: ۶۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۱۵
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 182
وسائل- نقل شده این روایت، ناظر به قیام در مقابل سلطه‌های جائر است برای براندازی آنها و دادن حق به دست کسی که شرعاً از طرف شارع، منسوب به این امور است؛ این را حضرت می‌فرمایند که وقتی قدرت نیست و یاوری وجود ندارد و مردم از او فرمانبرداری نمی‌کنند، در این موارد وظیفه‌ای نداریم، فلذا این حدیث اصلاً ناظر به «امربه‌معروف» در معنای مصطلح نیست
کد خبر: ۶۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۰۸
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 181
وسائل- روایت از نظر سندی تمام است، اما اشکال ثابت این روایت این است که که ظاهرش دلالت بر صرف خوف جانی دارد اما مقتضای دلالت آن خوف مالی و عرضی را شامل نمی‌شود.
کد خبر: ۶۸۹۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۰۴
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 180
وسائل- با توجه به این که از مجرد درج نام یک راوی در قسم اول از کتاب رجال علامه یا کتاب رجال ابن‌داود نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که این دو بزرگوار شهادت بر وثاقت‌شان داده‌اند، پس از این راه هم نمی‌توانیم وثاقت علی‌بن‌محمدبن‌قتیبه را اثبات کنیم.
کد خبر: ۶۸۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۲۳
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 179
وسائل- یکی از مستندات ما برای اثبات وثاقت جناب علی‌بن‌محمد بن قتیبه‌ی نیشابوری، همین اعتماد کشی بر ایشان است؛ اعتماد را به روایت و شهادت نجاشی فهمیده‌ایم، نه به درایت و حدس نجاشی هر چند برخی در آن اشکال وارد نموده باشند.
کد خبر: ۶۸۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۱۶
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 178
وسائل- بین مرحوم صدوق با امام‌رضا علیه‌السلام سه راوی فاصله است که دو نفر از آنها مجهول هستند. علی‌رغم مجهول‌بودن این دو راوی وارد طرق تصحیح سند این روایت می شویم که راه اول اسناد جزمی مرحوم صدوق است و راه دوم استفاضه به خاطر دو سند دیگر است و راه سوم بحث امروز ماست.
کد خبر: ۶۸۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۹
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 177
وسائل- علاوه بر روایات و نصوص عامی که دلالت بر اشتراط عدم ضرر در وجوب امر به معروف و نهی از منکر دارند می توان روایات و نصوص خاصی را یافت که مستقیماً به لزوم اشتراط عدم ضرر و مفسده برای وجوب امر به معورف و نهی ار منکر اشاره دارند که نامه امام رضا(ع) به مامون عباسی یکی ار مصادیق آن تلقی می شود
کد خبر: ۶۸۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۳
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 176
وسائل- علاوه بر ادله اختصاصی مورد بحث در جلسات پیشین برخی ادله عام همانند لاحرج، ترجیح لاضرر در ابواب دیگر، حکومت، قاعده یسر، شریعت سهله و سمحه نیز می تواند به عنوان دلایل اثبات اشتراط عدم ضرر مورد استفاده فقیه قرار گیرد.
کد خبر: ۶۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۲۸
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 175
وسائل- «لاضرر و لا ضرار»» یک جمله‌ی اسمیه‌ای است که معنایش «نهی» است؛ آیا شارع با این جمله‌اش می‌خواهد بگوید ما حکم ضرری یا موضوعی که منشأ ضرر بشود، جعل نکرده‌ایم بنابر این هر حکمی که منجر به ضرر شود حجیت ندارد یا اینکه می‌گوید ضرر نزنید و از ادله‌ی حرمت اضرار به نفس و دیگران است و مفادش تکلیف است، و ناظر به احکام نیست.
کد خبر: ۶۸۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۲۳
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 174
وسائل- در احکام اجتماعی باید «ضرر» را در کل «جامعه» دید، و از طرف دیگر امربه‌معروف از احکام اجتماعی است، نتیجه این می‌شود که امربه‌معروف در آن مواردی که به ضرر شخص آمر است، چون ضررش شخصی است ولی نفعش به کل جامعه برمی‌گردد، پس اصلاً ضرر ندارد تا قاعده‌ی «لاضرر» حکم به سقوط وجوبش کند.
کد خبر: ۶۸۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۱۲
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 173
وسائل- مسئله توبه ربطی به اشتراط امر به معروف و نهی از منکر نسبت به سایر واجبات و محرمات ندارد؛ بلکه اگر بگوییم توبه واجب است و کسی آن را ترک می کند، خود تکلیف مستقلی است. بنابراین این که در بعض عبارات اصرار را قصد بر انجام و عدم توبه معنا کرده اند صحیح نیست و توبه دخالتی در مسئله ندارد.
کد خبر: ۶۸۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۰۷
دوره فقه امر به معروف/استاد الهی خراسانی/ جلسه99 و 100
وسائل- در شیعه هیچکس قائل به محصور شدن این فریضه در امام یاسطان عادل نمی باشد ولی نکته جالب اتهام به این امور و خروج جامعه از وجوب انجام این فریضه و استناد این مطالب به شیعیان توسط برخی از علماء اهل تسنن مانند قاضی عبد الجبار معتزلی و ابن حزم و آمدی و شیخ عبد الرحمن حنبلی دمشقی نووی وغزالی می باشد که ذکر کرده اند الشیعه یرون انحصار وجوبها بالامام .
کد خبر: ۶۸۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۲۱
فقه امر به معروف/استاد الهی خراسانی/ جلسه97 و 98
وسائل- همه اجماع دارند که انکار قلبی وظیفه تمام مومنین و جزء ایمان می باشد و اگر کسی این انکار را در قلب خود نداشته باشد ایمان ندارد ، و لازمه قول به تفصیل این است که آنهایی که قائل به کفائیت وجوب هستند ، وجوب را در تمام مراتب کفایی بدانند، و در مقابل عده ای نیز وجوب را در تمامی مراتب عینی بدانند ، سوال این است که آیااین مطلب قابل تصدیق می باشد
کد خبر: ۶۸۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۱۶
دوره فقه امر به معروف/استاد الهی خراسانی/ جلسه95 و 96
وسائل- مسئول امر به معروف در روایات و آیات جماعت ها هستند اما این مفهوم بر حکومت دلالت دارد یا بر جامعه اسلامی. این دلالت یابی مفید به این مقصود است که مسئول اصلی در وجوب امر به معروف را شناسایی نماییم که آیا حکومت ها مسئول اقامه امر به معروف هستند یا جامعه اسلامی.
کد خبر: ۶۸۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۰۹
دوره فقه امر به معروف/استاد الهی خراسانی/ جلسه93 و 94
وسائل- بررسی روایات و آیات مورد اشاره این نتیجه را حاصل می کند که روایات به کمک آیات دو تکلیف را ثابت می کند:1-تکلیفی که معین است و واجب عینی است.2-تکیفی که برای غیر جماعت خاص است که واجب کفایی است.
کد خبر: ۶۸۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۰۶
دوره فقه امر به معروف/استاد الهی خراسانی/ جلسه91 و 92
وسائل- مراد از وجوب کفایی این است که با اقدام عده ای به امر و نهی ، این فریضه امتثال شود و از عهده دیگران ساقط شود،ولی این به معنای مراد بعضی یعنی تحقق غرض نمی باشد زیرا این معنی یعنی با انتفاء موضوع و تحقق غرض امری وجود ندارد که این معنا، مشترک بین واجب عینی و کفایی می باشد و انحصار به واجب کفایی ندارد.
کد خبر: ۶۸۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۲۵
دوره فقه امر به معروف/استاد الهی خراسانی/ جلسه89 و 90
وسائل- غرض ،وقوع معروف و انتهاء منکر می باشد. این غرض اقتضاء کفائیت دارد ،زیرا زمانیکه معروف واقع شد یا منکر ترک شد دیگر موضوعی برای تکلیف وجود ندارد.
کد خبر: ۶۸۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۱۸