vasael.ir

کد خبر: ۱۵۳۸۹
تاریخ انتشار: ۰۵ آذر ۱۳۹۸ - ۱۷:۲۵ - 26 November 2019

معرفی کتاب | تنبیه آری یا خیر

وسائل ـ کتاب تنبیه آری یا خیر، کتابی که با بررسی منابع اسلامی و روان‌شناسی، تعریف درستی از تنبیه ارائه داده و آثار سوء تنبیه بدنی را بیان نموده است. همچنین در این کتاب شرایط استفاده از تکنیک‌های اصلاح رفتار و شیوه‌های جایگزین تنبیه بدنی نیز مطرح شده است.

به گزارش خبرنگار وسائل، این کتاب با نگاه اسلامی نوشته معرفی کتاب| تنبیه آری یا خیرشده و سعی شده است تا آنجا که امکان دارد از آیات و روایات استفاده کرده و همچنین سیره اهل بیت نیز در این زمینه آورده شده است.

نویسنده کتاب می گوید: یکی از ویژگی‌های مثبت این کتاب، مختصر و مفید بودن آن است که به ­قول معروف: «به آن آب نبستیم». در ابتدا آثار مخرب تنبیه بدنی را گفتیم که حال اگر تنبیه بدنی، مخرب است برای تنبیه چه باید کرد؟ سپس در فصل های بعد به بیان روش های تنبیه درست که همان تکنیک های اصلاح رفتار است پرداختیم.

قبل از این که از تکنیک های اصلاح رفتار استفاده شود باید به این نکته توجه داشت که مسیر ارتباط والدین و فرزندان یک مسیر دوطرفه است. اگر فقط بخواهیم نیازهای کودکان را برآورده کنیم، این رابطه انگلی است؛ یعنی نیاز کودکان را برطرف می‌کنیم و درعوض آن هیچ انتظاری از کودک نداریم؛ اما اگر این مسیر دو طرفه باشد و به ‌ازای برآورده کردن نیاز، انتظار و توقع از کودک داشته باشیم یک تعامل درست و صحیح است که اگر کودک انتظارات را برآورده نکرد به سراغ تکنیک های اصلاح رفتار می رویم.

باید به این نکته توجه کرد غالب تکنیک های اصلاح رفتار در هفت سال دوم عمر کودک است که هفت سال تأدیب است. طبع کودک نیز در هفت سال دوم تأدیب را می پذیرد؛ لذا پیاژه می گوید: «کودک در این سن، در دگرپیروی اخلاقی است»؛ کودک از نگاه اسلام در مرحله غلامی است، یعنی پذیرشش بالاست و با نگاهی دیگر در روایت در مرحله تأدیب است.

پس دو جنبه دارد: برآورده کردن نیاز ها و انتظارو توقع. لذا قبل از اینکه وارد تنبیه بشویم اول به این اشاره کردیم که اول برادری‌ات را ثابت کن و نیازهای کودک را برآورده کن و بعد انتظار برآورده کردن انتظارات را از کودک داشته باش. در فصل دوم به این اشاره کردیم که گاهی مشکلات رفتاری کودک از جای دیگر نشأت می‌گیرد. اینجا دیگر جای تنبیه نیست.

مثلا پدر و مادر دعوا دارند و کودک اضطراب حاصل از این دعوا را در قالب پرخاشگری بروز می دهد و دیگر حق تنبیه در اینجا نیست و باید علت را برطرف کرد؛ لذا در ادامه علل مشکلات رفتاری کودک گفته شده است. بعد روی مهم ترین عامل، که عامل خانواده است پرداخته شده است.

به این شکل که  تاثیر عوامل موجود در محیط خانواده در بروز مشکلات رفتاری کودکان به چه صورت است. برای نمونه: چگونگی ارتباط والدین با یکدیگر، حالت هیجانی واحساسی والدین و ... . حال والدین نیاز های کودک را برآورده کرده‌اند ولی کودک انتظارات را برآورده نکرده و باید از تکنیک های اصلاح رفتار استفاده کرد. قبل تنبیه باید شروطی را در نظر داشت که درکتاب به یازده شرط اشاره شده که قبل تنبیه باید آن ها را مد نظر داشت.

روایت داریم که «در هنگام عصبانیت نباید کودک را تنبیه کرد»؛ زیرا در هنگام عصبانیت دستگاه تفکر کار نمی­‌کند و صرفا هیجانات است. از انسان تفکر را بگیری می ‌شود دیوانه؛ لذا روایت داریم غضب، شعبه ای از جنون است. ضمن اینکه تنبیه باید مناسب شرایط سنی کودک باشد.

زیر 3 سال اصلا تنبیهی نداریم زیرا کودک خود کنترلی ندارد و اخلاق در او شکل نگرفته است. تا5 سالگی برای دروغ نباید تنبیه کرد زیرا کودک در سن 3 تا 6 سالگی هنوز در مرحله خیال پردازی است. باید به این توجه کرد که مرحله قبل از این­‌ها، دستور است. با این عنوان که «چگونه دستورات مؤثر بدهیم؟»

در کتاب آمده است؛ این امر نیز بسیار قابل توجه است زیرا والدین ابتدا باید دستور صحیح بدهند و پس از آن، اگر چند مرتبه بی توجهی شد، باید به سراغ تکنیک اصلاح رفتار بروند. تکنیک های اصلاح رفتار که همان جایگزین تنبیه بدنی باشد را به دو دسته در دو ‌فصل تقسیم شده است: روش های افزایش رفتار مطلوب مانند تشویق و روش های کاهش رفتار نامطلوب مانند بی‌توجهی فعال؛ در کل 16 روش آوردیم برای اینکه پدر مادر کودک خودشان را نزنند، سرکودک فریاد نزنند و ... .

 

مخاطبین کتاب

این کتاب برای مراجعینی است که رجوع می کنند. لذا خیلی مختصر نوشته شده است؛ هم برای والدین قابل استفاده هست و هم برای مربیان و هرکسی که بخواهد در امر تربیت فعالیت داشته باشد. تکنیک هایی که اشاره شده از کودک 3 سال تا 21 سال را شامل می شود ولی اصل تربیت در هفت سال دوم است./601/422/ح

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۰۷ / ۰۲ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۴:۴۹:۱۳
طلوع افتاب
۰۶:۲۱:۰۰
اذان ظهر
۱۳:۰۴:۴۳
غروب آفتاب
۱۹:۴۷:۴۶
اذان مغرب
۲۰:۰۵:۳۵