vasael.ir

حجت‌الاسلام اکبر محمودی؛ معاون علمی کنگره بین‌المللی «نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی» در گفتگو با خبرنگار وسائل گفت: این کنگره برای بازخوانی نقش پیشوایان، علماء و دانشمندان شیعه در علوم اسلامی، پیدایش و گسترش علوم اسلامی در نیمه اول آبان سال 1395 شمسی، کلید خورد. از رهگذر آن، آثار زیادی در قالب کتاب‌های مستقل و کتاب مجموعه مقالات، به رشته تحریر در آمده و منتشر شد.

وی در ادامه گفت: هدف اصلی از ایجاد و تأسیس کنگره که تحت اشراف حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در شهر مقدس قم و در جوار مسجد مقدس جمکران پایه‌گذاری شد این بوده است که ما یک نگاه کلان به 14 قرن از فعالیت علمی دانشمندان شیعه داشته باشیم. این مطلب بر هیچ کسی پنهان نیست که همه مذاهب اسلامی در پیدایش و گسترش علوم اسلامی به شکلی نقش داشته‌اند و ما هدفمان این نیست که نقش دیگران را کتمان کنیم، بلکه درصدد این هستیم که با منابع و ادله محکم  و متقن به نقش علمای شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی بپردازیم.

حجت‌الاسلام محمودی در خصوص گروه های علمی تخصصی کنگره اظهار داشت: معاونت علمی کنگره جهت خلق و ایجاد آثار برجسته علمی اقدام به تأسیس 15 گروه علمی تخصصی کرد این گروه‌ها عبارت‌اند از کمیته‌های تخصصی قرآن، حدیث؛ کلام، فقه و اصول، علوم انسانی، علوم عقلی، اخلاق، تربیت و عرفان، علوم ادبی، تاریخ و تمدن، علوم طبیعی، مطالعات منطقه‌ای غرب ایران، مطالعات منطقه‌ای شرق ایران، استشراق، بانوان و احیای آثار.

معاون علمی این کنگره عنوان داشت: از این 15 کمیته تخصصی که در نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی فعالیت دارند، توانستیم با تنظیم و تعیین موضوعات خاص مرتبط با کنگره مدنظر مقالات سفارشی را برای خلق آثار فاخر و برجسته ایجاد بکنیم. در این زمینه حدود 350 مقاله و 40 کتاب سفارش داده شد و همچنین فراخوان عمومی و پیش نشست‌هایی را برگزار شد.

حجت‌الاسلام محمودی عنوان کرد: در قالب این فراخوان‌ها و برگزاری بیش از 30 پیش نشست در داخل و خارج از کشور، آثار فاخر و ارزشمند زیادی به دبیرخانه کنگره ارسال شد.

وی در ادامه با بر ارائه آماری از تعداد مقالات رسیده به کنگره گفت: در ظرف حدود 10 ماه، بیش از 1960 چکیده دریافت شد و چکیده‌ها، مقاله‌ها و کتاب‌ها، اخذ شد و مورد ارزیابی داوران داخلی، معاون علمی، دبیران گروه‌های علمی، ارزیاب‌های برجسته و متخصص داخلی و خارجی که به حدود 400 نفر می‌رسند و دبیر کنگره قرار گرفت.

حجت‌الاسلام محمودی عنوان کرد: ایرادها، ملاحظه‌ها و پیشنهادها به نویسندگان آثار، ابلاغ شد و پس از اعمال اصلاحات توسط نویسندگان، دوباره نسخه نهایی اثر از آنان دریافت شد و کارهای نهایی در اثر انجام شد تقذیم حضرت آیت‌الله‌ مکارم شیرازی (مدظله) ارسال شده و پس از بررسی و اعمال پیشنهادها و ملاحظه‌های ایشان در این آثار به چاپ رسید.

معاون علمی این کنگره سپس اعلام کرد: از مجموع 1209 مقاله دریافت شده از سوی دبیرخانه کنگره 426 مقاله یعنی حدود یک سوم کل مقالات پذیرفته شد و 783 مقاله، در اولویت چاپ قرار نگرفت. البته نپذیرفتن این مقاله‌ها، دلیل بر ضعف همه این مقالات نیست؛ بلکه عنایت به موضوع کنگره و محدودیت‌های دیگر، موجب کنار نهادن آن‌ها شد. همه 40 کتاب سفارش داده‌شده دریافت شد و مورد ارزیابی دقیق قرار گرفت و پالایش لازم در آن‌ها صورت گرفته و به شکل مطلوبی، به زیور نشر آراسته شد.

وی تصریح کرد: در نگارش این مجموعه از مقاله‌ها و کتاب‌ها، آیات عظام مکارم شیرازی و جعفر سبحانی، اساتید بزرگ، فضلا و طلاب حوزه علمیه خراسان، اصفهان، کربلا، نجف و...، اساتید برجسته و دانشجویان در داخل و خارج استفاده شده است.

حجت‌الاسلام محمودی در ادامه گفت: مجموعه به دست آمده، حاصل تلاش شبانه‌روزی و مستمر معاونت علمی کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی در ظرف 18 ماه است که توانسته با توجه به حداقل امکانات و انبوهی حجم کار علمی و اداری، به مقدار توانایی خودش، چنین آثاری را عرضه کند تا سرمایه ای برای بروز تحقیقات، مطالعات و آثار علمی بیشتر و بهتر در آینده نزدیک باشد.

معاون علمی این کنگره در پاسخ به این پرسش که اهداف برگزاری کنگره چیست گفت که ما سه هدف تبیین نقش اهل‌بیت (ع) در پایه‌گذاری و گسترش علوم اسلامی، تبیین نقش عالمان شیعه در پایه‌گذاری و گسترش علوم اسلامی و تبیین نقش دانشمندان شیعه در شکوفایی تمدن اسلامی و علوم دیگر، را این منظور در نظر گرفته ایم.

حجت‌الاسلام محمودی در خصوص محورهای برگزاری کنگره گفت: محورهای کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی بر 8 پایه، بنیان‌گذاری و گسترش علوم اعم از ایجاد رشته‌ها و شاخه‌های جدید و ...، نوآوری و نظریه‌پردازی در علوم اعم از نقد و اصلاح دیدگاه‌های علمی و ...، پیدایش شخصیت‌های بزرگ علمی، ایجاد مرکزهای علمی اعم از کتابخانه‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز و مؤسسات پژوهشی و فرهنگی، فعالیت‌های نو آمد مجازی، مجلات و امور دیگر، پدید آوردن کتاب‌ها و آثار هنری ارزشمند و فاخر، ترجمه و انتقال علوم توسط مترجمان شیعه به مذاهب و جوامع اسلامی و ...، فعالیت‌های دانشمندان شیعه در کشورهای دیگر استوار است.

وی همچنین 10 قلمرو علوم مورد نظر در این کنگره را حوزه قرآن، حدیث، فقه و اصول، کلام، علوم ادبی، علوم عقلی، اخلاق، تربیت و عرفان، تاریخ و جغرافیا، علوم طبیعی و علوم انسانی دیگر معرفی نمود.

حجت‌الاسلام محمودی افزود: از کل فعالیت‌های صورت گرفته در طول بیش از یک سال حدود 56 جلد کتاب منتشرشده است که در مورد علوم مختلف آثار ارزشمندی چاپ و منتشرشده است که در روز جمعه از سوی حضرات آیات مکارم شیرازی و سبحانی رونمایی خواهد شد.

معاون علمی این کنگره گفت: در این کنگره تمرکز اصلی ما یعنی حدود 70 % از محتوا بر علوم اسلامی، حدود 20% از محتوا در زمینه علوم انسانی و حدود 10% از محتوای کنگره در زمینه علوم طبیعی بوده است. همچنین قصد ما در این کنگره بر این نبوده است که در زمینه نقش شیعه در فرهنگ و تمدن اسلامی زیاد تمرکز و تکیه داشته باشیم، به همین جهت این کنگره قدمی ابتدایی و آغازین است برای تولید آثار فاخر و ارزشمند در زمینه موضوع کنگره که می‌طلبد یک کنگره مستقل دیگری در زمینه نقش شیعه در فرهنگ و تمدن اسلامی تأسیس و ایجاد شود و در این زمینه کار بشود.

حجت‌الاسلام محمودی در پایان اعلام کرد: مجموع چکیده‌های فارسی کنگره نیز چاپ شده است و در روز همایش منتشر خواهد شد، نرم‌افزار کل مجموعه آثار کنگره و نرم افزار نرم‌افزار دیگری با نام نرم‌افزار منبع شناخت نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی نیز با همکاری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور تهیه و در همایش منتشر خواهد شد.

گفتنی است کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی در صبح پنجشنبه 20 اردیبهشت 1397 با سخنرانی حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی افتتاح و در عصر همان روز پنل ها، کمیسیون ها و نشست‌های تخصصی گروه‌های علمی در 9 کمیسیون تخصصی در مدرسه علمیه و مجتمع فرهنگی امام کاظم (ع) شهر قم برگزار خواهد شد.

همچنین اختتامیه کنگره در روز جمعه 21 اردیبهشت 1397 با سخنرانی آیت‌الله جعفر سبحانی برگزار خواهد شد و در این مراسم از نفرات برتر و مقالات برگزیده با اهداء جوایز تقدیر خواهد شد. نفرات برتر پس از دیدار با رهبر معظم انقلاب در نشست نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی در مشهد مقدس حضور خواهند یافت./1415/ف

مصاحبه کننده: مالک شریعت ناصری