به گزارش خبرنگار وسائل، قاسم پورحسن؛ استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، پنج شنبه گذشته در نشست تخصصی تمدن اسلامی از عصر بعثت تا عصر ظهور با تأکید بر کتاب تمدن رضوی، تمدن را فراتر از شهرنشینی و سیاست و مدنیت توصیف کرد و گفت: تمدن یک وضعیت برتر است، ما می‌توانیم دو سنخ متفاوت از تمدن را مورد بررسی قرار دهیم.
در آینده جز تمدن اسلامی و غربی، تمدن دیگری نخواهد بود
وی در ادامه افزود: نزاع و دعوای آینده بین دو تمدن بیشتر نخواهد بود، تمدن غرب و تمدن اسلامی دو سر این نزاع هستند، چیزی به نام تمدن کنفسیوس نداریم که تمدن اسلامی در آن حل شود و اروپا را دربرگیرد. اسلام هم تمدن ساخته است هم داعیه تفکر برتر برای آینده را دارد.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به تلاش‌های جامعه اسلامی برای رسیدن به علت اصلی افول، زوال و انحطاط تمدن اسلامی، اظهار کرد: رشیدرضا از اندیشمندان جهان عرب تمدن اسلامی را مساوی با خلافت می‌داند، پیشینه فکر او به غزالی باز می گردد، این یک تفکر اشتباه و غیر قابل قبول است.
پورحسن با بیان اینکه ما خوشبینانه وساده انگارانه به مسأله تمدن نگاه می‌کنیم، خاطرنشان کرد: معتقدم تمدن امری فرایندی است، اینگونه نیست که بدون پیش نیازها و لوازم تمدن، یک تمدن شکل بگیرد و با ظهور یک خلیفه، تمدن پدید آید و با افول او تمدن از بین رود، اینگونه نیست که بتوانیم تمام داشته‌ها و علوم غرب را کنار بزنیم و به یک باره تمدن سازی کنیم.
داد و ستد در علم و دانش در راستای تمدن سازی اسلامی است
وی داد و ستد در ابواب علمی را موضوعی طبیعی دانست و تصریح کرد: دانش غرب را نمی‌توانیم نادیده بگیریم ولی اینکه چگونه به آن لباس غایت و هدف در راستای تشکیل تمدن اسلامی بپوشانیم در تمدن سازی ما اثرگذار است، بدون استفاده از علوم موجود و سهیم شدن در دانش در عصر حاضر نمی‌توانیم به تمدن سازی برسیم، ما متفکران یونانی زده نداشتیم و به همین منظور برای تمدن سازی هم نمی‌توانیم در ذیل غرب باشیم اما این با داد و ستد دانش با غرب متفاوت است.
پورحسن فراگیری تمام دانش‌های اسلامی را زیرکی غرب برای تمدن سازی عنوان کرد و گفت: اندیشمندان غربی به شدت به علوم اسلامی پرداختند، اما ما تا کنون مواجهه‌های نادرستی با دانش و مسائل علمی داشته‌ایم، یا کاملا غرب زده عمل کردیم یا کاملا دور از غرب بوده‌ایم، غرب تنها یک ماشین نیست، بلکه به واسطه هشیاری که در ماهیت دانش داشت توانست آن را از ما اکتساب کند و برای خود به کار ببندد.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با تأکید بر ضرورت نظریه پردازی برای تمدن سازی به منظور شناخت ماهیت تمدن آینده، اظهار کرد: نمی‌توانیم از گذشته کاملا جدا شده و بی التفات نسبت به آن باشیم، بلکه گذشته میراث ما است که باید با بازجست آن به سمت آینده و تمدن آینده قدم برداریم، اگر بخواهیم در گذشته بمانیم نمی‌توانیم ترسیم آینده داشته باشیم.
تمدن اسلامی ریشه در تعالیم الهی دارد
وی تمدن اسلامی را دارای ریشه در آموزه‌های دینی و برخاسته از تعالیم دینی و کلامی دانست و عنوان کرد: آغاز کلام ما معتزله نیست بلکه امامیه آغاز کلام ما است، خطبه 216 نهج البلاغه عنوان می‌کند اساس تفکر دینی قدرت نیست، امام علی(ع) در این خطبه عنوان می‌کنند که رابطه جامعه اسلامی ابتدا حق است و بعد از آن عدالت و سپس سنت‌های دینی در جامعه جاری می‌شود و اگر حاکمی گوش شنیدن حقیقت نداشته باشد تمدن نمی‌تواند شکل بگیرد.120/د