به گزارش خبرنگار سرویس مکتب دفاعی پایگاه تخصصی فقه حکوتی وسائل، محمدمهدی مجاهدی استاد دانشگاه، در مراسم افتتاحیه نخستین همایش سالانه انجمن علمی مطالعات صلح ایران «چیستی صلح؛ مبانی مفهومی- نظری و چشم اندازهای راهبردی» که با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، گفت: صلح لزوما با مدارا و گفتگو همراه نیست، صلح با زیست جهان مدرن ناسازگاری درونی دارد.
وی افزو: نزد کسانی مثل وبر در میانه طیف سیاسی ملاحظه میکنید که چگونه سیاست با ابزار خشونت و زور تعریف میشود.
مجاهدی درباره تضاد درونی مفهوم صلح، عنوان کرد: شاید در زبان فارسی رواداری و مدارا مترادف باشند اما این دو مفهوم در اندیشههای مدرن متمایز و تفکیک شده و به رسمیت شناخته شدند، اگر این دو مفهوم ما را متمایز نکنیم در کانون اندیشه سیاسی ما را سردرگم میکنند.
استاد دانشگاه اظهار داشت: مدارا نوعی کنار آمدن با دیگری از موضع بالا به پایین یعنی از موضع قدرت به ضعیف است، که به یکتا انگاری معرفتی و سیاسی مبتنی است، در این مدارا اخلاق قدرت هژمونیک به معنای یکسان سازی فطرتها است، در واقع شما با مفهوم رواداری بیانگر اخلاق هم زیستی انسانمحور برای پاسداری از کثرتها و تفاوتها است.
وی بیان داشت: مدارا مستلزم همزیستی میان دیگری و دیگری است، این دو تمایز بین مدارا و رواداری تمایزهای دیگری را در پی دارد که اشتقاقاتی برای آنها حاصل میشود که مهمترین آن بازاندیشی مفهوم صلح است.
مجاهدی افزود: اگر صلح مبتنی بر مدارا داشته باشید در تضاد با صلح رواداری خواهد بود، مدارا صلح از موضع امپراطوری و قدرت است، به عنوان مثال با آدم پرخاشگر مسن در جمع مدارا میکنند در اینجا رواداری صورت نمیگیرد بلکه مدارا صورت میگیرد، اگر همین را به عرصه سیاسی و اجتماعی انتقال دهیم متوجه میشویم که با گروههای زیادی از این دست مواجه هستیم.
استاد دانشگاه اظهار داشت: یکی از مهمترین شاخصه صلح مداراگرایانه در برابر صلح روادارانه پدیده گفتگو است، در مداراگرایانه گفتگو با شخص همطراز صورت میگیرد، اما وقتی دو طرف در یک وضعیت تخاصمی قرار گیرند و مدارا بر آنها حاکم باشد مناسبات آنها بر مبنای گفتگو نیست.
وی با بیان اینکه بین دو واژه صلح و سلم فاصله است، گفت: صلح بیانگر وضعیت پرهیز از جنگ مبتنی بر مدارا است اما سلم با توجه به زمینه زمان شناختی این کلمه و پیوند آن در فرهنگ اسلامی ایرانی است بیانگر وضعیت روادارانه است که بدون خوار شمردن تفاوتها وضعیت عدم تخاصم را راهنمایی و هدایت می کند.
مجاهدی بیان دشت: در حوزه حقیقت اخلاق و ارزشها مناسبات قدرت یا سیاست یکه انگارانه هر نوع غیری را نفی میکند، رویکرد کثرت در حوزه ارزشها و کشف حقیقت برخی از انوع نفی و یکه انگاری سر از خشونت در میآورد و از طریق راه دادن از پنجره آن را به صحنه معادلات اجتماعی برمی گرداند.
استاد دانشگاه با بیان اینکه ما در بسیاری از شئون اجتماعی با زیست جهانی حافظ این شاعر بزرگ احساس نزدیکی و قرابت داریم، گفت: در شعر حافظ دشمنان موضوع مدارا هستند، درویش از موضع هیچ پنداری خود به ترک مدارات و بگو مگو میپردازد، یا از موضع دشمنی به ترک گفتگو می رسد، واقع این ترک کشمش از موضع نفی خویشتن یا شناسایی دشمن، هر دو در ذیل صلح مدرارا گرانه قرار میگیرد.
120/د