به گزارش خبرنگار سرویس اقتصاد پایگاه اطلاع رسانی فقه حکومتی وسائل در مشهد، عادل پیغامی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) تهران در دوره آموزشی شهید صدر با عنوان «اقتصاد مقاومتی و جایگاه آن در تمدن اسلامی» که در سالن جلسات ناحیه بسیج مالک اشتر برگزار شد، در خصوص اینکه مبانی اقتصاد مقاومتی در تمدن اسلامی چیست؟ گفت: دو نگاه به مبانی اقتصاد، نظام غذایی، صنعت، علم و سیاست و موضوعاتی از این دست وجود دارد.
وی با بیان اینکه یک نگاه این است که اقتصاد، سیاست قدرت، پول و موضوعات دنیایی را چگونه به مسائل اخروی بچسبانیم، افزود: برخی می‌گویند که چیزی به نام دین است که همان مجموعه قواعد، باید و نبایدها و تکالیف است که البته ما هم به آن اعتقاد داریم؛ اما مسائل دیگری هستند که ای کاش نبودن که چنانچه نبودن وضع ما بهتر بود.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) بیان کرد: این افراد می گویند که ای کاش بشریت به نحوی آفریده می‌شود که عین فرشتگان بود، آنگاه نظام سیاسی و بدنبال آن قدرت درکار نبود و با این شرایط طبیعتا دیگر به پارلمان، اقتصاد، سیاست و مسائلی این چینی نیازمند نداشتیم که دچار این سوال شویم که حالا اساسا پارلمان دینی می شود یا خیر؟ اقتصاد اسلام داریم با نداریم؟
پیغامی خاطرنشان کرد: در این نگاه عده‌ای می‌گویند که ای کاش خدا بشر را طوری خلق می‌کرد که شکم نداشت، آن وقت درگیر اقتصاد نمی‌شدیم، اصلا پول که به وجود نمی‌آمد و مشکلات شکل نمی‌گرفت، حالا باید چگونه این پول را کنترل و مدیریت کنیم؟ ای کاش نبود.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با یادآوری اینکه خط و مشش نگاه دیگر این است که مگر اصلانیت دین و موضوعاتی چون سیاست، اقتصاد، حقوق و امثالهم مگر دوتا هستند، تصریح کرد: شهید مدرس فرمودند که« سیاست ما عین دیانت ما است و دیانت ما عین سیاست ماست».
وی متذکر شد: مدرس در جمله خود از کلمه عین استفاده کرده و حتی از کلماتی مانند همسو سازی، مشابه، مثل و در راستا استفاده نکرده و فقط کلمه عین را بکار برده است در صورتی که اغلب افراد در جامعه به دنبال این هستند که سیاست همسو با دین یا در راستای ارزش باشد.
سیاست، اقتصاد و صنعت، درون دین هستند
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: جمله «سیاست ما عین دیانت ماست و دیانت ما عین سیاست ماست» یعنی اینکه تمامی موضوعاتی چون سیاست، اقتصاد و صنعت را دین در درون خود دارد، بنابراین دنبال همسوسازی و درست کردنش نیستیم.
پیغامی خاطرنشان کرد: نگاه دوم می گوید که شما یک بازار بورس یا پول و بانک دارید که یا عین دین شما و یا ضد دین شما است، دیگر همسو کردن ندارد.
وی با بیان این نکته که نگاه من به خط و مشی شهید حسن مدرس است، گفت: امروز کم نداریم کسانی که اهل انقلاب و حزب الله و در بدنه مختلف نهاد انقلاب هستند؛ اما دنبال خط و مشی شهید حسن مدرس نیستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) ایجاد دوگانگی در مبانی را در چگونگی رابطه بین مدرنیت با اسلام دانست و در ادامه به تبین دیگاهای افرادی که با ایجاد حکومت اسلامی مخالف بودند اشاره کرد و افزود: عده ای با ایجاد حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی مخالف بوند چون که جمهوریت را نوعی خاصی از نظام سیاسی غرب می دانستند که ریشه در نظرپردازی افلاطون دارد.
وی متذکر شد: آنان معتقد بودند که ترکیب جمهوریت با اسلام متضاد با جمهوری اسلامی است مگر می شود که موضع غربی که ذاتش با سکولاریزم و اومانیزم است را با اسلام ترکیب کرد.
پیغامی با یادآوری این موضوع که از این دسته تعرض ها به امام راحل شده است که نمونه مشابه آن در تمدن اسلامی در خصوص فلسفه نیز وجود دارد، ابرازداشت: گفتن فلسفه نوعی عقل آزاد و رها می باشد، چگونه می خواهید حرف از فلسفه اسلامی بزنید که خود این کلمه از فیلاسفوی آمده است، مگر امکان پذیر که فلسفه یونانی را با اسلام ترکیب کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) خاطرنشان کرد: در حال حاضر نیز می گویند که مگر می شود بانک را اسلامی کرد، باید توجه داشت که دیدگاه افراد نسبت به این مسائل بستگی به نوع نگاه اصیل آنان به دین دارد.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) با تاکید بر این موضوع که باید انسان برای خود معلوم کند که بالاخره دین را چه می داند، تصریح کرد: یک نگاه می گوید حکومت راه نیندازید، به سیاست وارد نشوید، فقط معصومین (ع) باید وارد آن شوند در این صورت مقام قدوسی روحانیت آلوده خواهد شد.
پیغامی گفت: این نوع نگاه معتقد است که نباید روحانیت وارد بحث سیاست و پول شود بلکه آنان می بایست در عرفان و غار تکالیف‌شان باقی بمانند، در حال حاضر این گونه افراد در جامعه وجود دارند.
سکولاریسم غربی و دینی
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به حضور سکولاریسم بودن برخی از حوزویان با توجه به سخنان مقام معظم رهبری متذکر شد: سکولاریسم یعنی هرکسی رابطه بین آسمان و زمین را قطع کند، حالا این رابطه را طوری قطع کند که طرف روی زمین بماند سکولاریسم غربی می شود؛ اما چنانچه طوری قطغ کرد که فرد در آسمان ماند این سکولاریسم دینی می‌شود.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: دعوای اصلی این است که اصلا رابطه اقتصاد و اسلام را چه باید دانست که بگویم رابطه اقتصاد با تمدن چیست؟
وی تصریح کرد: خط و مش اینکه می‌گوییم «سیاست ما عین دیانت ماست و دیانت ما عین سیاست ماست» و این خط سیر بزرگان است.
جایگاه شهید مطهری، شهید صدر و امام خمینی در شناسایی هویت اسلامی
پیغامی تاکید کرد: به منظور شناسایی هویت اسلامی باید بزرگان چون شهید مطهری، شهید صدر، امام موسی صدر و شهید بهشتی را که در راس تمامی آنان امام راحل است را دور هم جمع کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) خاطرنشان کرد: چنانچه جوانان مقالات شهید مدرس را مطالعه نکرده باشند، در این صورت از پازل انقلاب یک تکه را خالی کرده‌اند و طبیعتا فرمایشات مقام معظم رهبری را در امتداد خودش نخواهند فهمید، بنابراین باید مدرس را شناخت.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) گفت: با توجه به این جمله معروف شهید مدرس امروز می گویم که اقتصاد ما عین دیانت ماست ، شهید صدر در کتاب خود می گوید که اقتصاد ما یعنی دین اسلام بنابراین چنانچه اقتصاد بردارند و جای آن اسلام را بگذارند، هیچ تفاوتی نمی‌کند چون اسلام اعم از اقتصاد است.
اقتصاد همان دین انسان است
وی با تاکید بر این که اقتصاد همان دین انسان است، متذکر شد: برخی می‌گوید که هر کسی بانک ربا را تئوریزه کند، جنگ با خدای اسلام را تئوریزه کرده است و این افراد کسانی هستند که شهید صدر را می‌کوبند و او را مارکسیس خواندند.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) افزود: موقعی که سخن از اقتصاد می کنیم منظور همان اسلام و دین است و اولین کتاب ما در این زمینه بود که چگونه می توان بانک بدون ربا داشت، نه این که بانک را به چه روش می‌توان اسلامی کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه سخنان خود با اشاره به این مطلب که دین مجموعه از سبک زندگی و مذهب یعنی روش راه رفتن است، بیان کرد: انسان باید روش راه رفتن در این دنیا را بلد باشد، جون قرار است که در این دنیا راه برود و نباید همیشه آرزوی مرگ زود هنگام داشته باشد.
وی در انتقاد از کسانی که آرزوی مرگ زود هنگام دارند، خاطرنشان کرد: برخی ها می گویند ای کاش سریع آن دنیا برویم و از این دنیا راحت شویم، متاسفانه جریانات گریزان از دنیا در دین بسیار هستند، همان کسانی که به امام خمینی (ره) می گفتند که جواب خون این بچه هارا چه کسی باید بدهد؟مقام قدسی علما اسلام را خراب نکن برو و به عبادت و درس فقه خود برس.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) بیان کرد: یک عده می گفتند حکومت اسلامی می‌سازی بعد آب و یابرق قطع شود، می گویند که اسلام نتوانست آب وبرق ما را درست کند.
وی افزود: به امام خمینی می گفتند، آبروی ما می‌رود، برو پشت درهای بسته فقه بخوان و عبادت کن، امام زمان(عج) می آید حکومت می سازد و ما به ایشان کمک می کنیم، اصلا هر پرچمی که قبل از پرچم آقا بالا برود وحکومت اسلامی بخواهد درست کند، باطل است.
امام خمینی شاخص هستند
پیغامی ابراز داشت: من و شما امام خمینی را شاخص می دانیم، متاسفانه برخی از جریانات حتی در داخل حوزه ایشان را شاخص ناب نمی دانند، در زمان خودشان که فلسفه می گفتند برخی می گفتند که امام خمینی و فرزندش آقا مصطفی مریض هستند.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه نگاه ما به اسلام چیست؟ اظهار داشت: اصل این است که باید اسلام را از قرآن و سیره معصومین (ع) خوب یاد گرفت و خوب یاد گیری اسلام از کانال علمای چون مدرس، شهید صدر، امام خمینی و شهید مطهری ممکن است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) تاکید کرد: چنانچه دین را درست یاد نگیرید دیوار آن تا آخر کج است از کجا باید شروع کنیم؟ پاسخ این است که ازتمدن اسلامی.
چرا باید تمدن اسلامی بسازیم
وی گفت: برخی می گویند که چرا باید تمدن بسازیم؟ در دنیا باید عبادت کرد و تمدن ساختن کار کسانی که می خواهند بیشتر در دنیا بمانند هر چه زودتر ازدنیا برویم بهتر است ای کاش با شهادت زودتر نصیبمان شود.
پیغامی خاطرنشان کرد: برخی در دیدار با رهبری در مشهد از ایشان خواستند که دعا کیند ما شهید شویم، هدف ما شهادت است، آقا فرمودن که هدف باید کار باشد، در این راه چنانچه شهادت نصیبتان شد نوش جانتان؛ اما نشد بدانید که شما شهدای زنده هستید.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) ابراز داشت: با توجه به این سخنان رهبری، بنابراین شهادت عمل به تکلیف است و می شود آدم نمیرد؛ اما شهید باشد، بنابراین اسلام ناب می گوید هدف باید کار باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) تصریح کرد: برخی می گویند که هدف از آمدن در این دنیا عبادت است، درست هدف عبادت؛ اما این عبادت چیست؟
پیغامی خاطرنشان کرد: یک نوع عبادت داریم که مال فرشتگان است چون ازخودشان معرفت و اختیاری ندارند و فقط در حال عبادت محض خدا هستند.
وی با اشاره به داستان خلقت انسان و اینکه خدا او را خلیفه خود در زمین قرار داد، در خصوص معنای جانشینی گفت: موقعی که کسی جانشین فردی شود، می تواند به جای او امضاء کند، فکر و تصمیمی بگیرد.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: فرشتگان باید عین دستورات الهی را اجرا کنند مشابه وکیل که ذره ای نمی تواند از دستورات موکل خود تخطی کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) متذکر شد: خدا انسان را جانشین خود در زمین قرارا داد، بنابراین عبادت انسان به غیر از عبادت فرشتگان است و پروردگار به انسان اجازه داده که به احکام الهی بگوید چرا؟ اما برخی نگاهشان این است که، خیر کار انسان تعبد و عبادت و بندگی خداست.
وی بیان کرد: در مقابل این نگاه، قرائت دیگری از انسان است که تو انسانی و جانشین پرودگار هستی و خدا به تو عقل داده است، بنابراین باید گاهی اوقات سوال کنی، البته مراقب باشی که سوالات شیطانی نباشد.
پیغامی تاکید کرد: توحید تحقیقی است و تقلیدی نیست و مقام انسان بالاتر از فرشتگان است برخی می خواهند که فرشته روی زمین خدا باشند و فقط عبادت کنند، اگه خدا فرشته می خواست که نیازی به آفرنیش انسان نبود.
این استاد دانشگاه امام صادق (ع) خاطرنشان کرد: خدا انسان و خلیفه روی زمین برای اقامه حق می خواست، بنابراین آدمی آمده برای پیاده کردن هر آنچه که خدا ماموریت داده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) افزود: انسان باید جانشینن خود را اثبات کند و خدا تمامی انسان ها را نوعا جانشین خود کرده است ولی واقعا جانشین هستیم؟ برای فهمیدن این که چه قدر جانشین پروردگار هستیم باید ببینیم که چقدر به خدا نزدیک شده ایم.
وی اظهار داشت: هر چقدر که به خدا نزدیک شده باشیم، همان قدر بیشتر جانشینی خدا را داریم البته جانشین اصلی خدا معصومین(ع)، پیامبران، انبیا و به ترتیب اولیاء خدا و فقه ها و ولی فقه هستند.
اندیشه شهید صدر در حوزه اجتماعی دین
پیغامی ابراز داشت: برای اثبات جانشینی خدا به ما گواهی به نام شهادت می دهند، کل اندیشه شهید صدر در حوزه اجتماعی دین بر دوپایه، یکی نظریه خلافت ودیگری نظریه شهادت است.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) افزود: شهید صدر، امام موسی صدر، مدرس، شهید بهشتی مظلوم واقع شده اند، چون کتاب هایشان را مطالعه نمی کنیم این باعث می شود که یک عده بیایند و آنان را کم کم از دست مان می گیرند و می برند و چیز دیگری از آن تفسیر می کنند، به این ترتیب نیروهای اصیل انقلاب را می برند و از شما جدا می کنند.
وی خاطرنشان کرد: شهید صدر را مارکسیس معرفی کردند، روزی دیگر امام خمینی را لیبرال معرفی خواهند کرد، الان خجالت می کشند که بگویند رهبری غرب زده است اما دعوا پشت صحنه جدی است.
پیغامی خاطرنشان کرد: در اقتصاد مقاومتی رهبر فرمودند که، آمریکا همان راه را رفته است، ما باید همان راه را برویم، البته جهت ما با آنها متفاوت است آن ها سمت باطل می روند و ما سمت حق هستیم.
در حال حاضر، آیت الله خامنه ای شاخص هستند
این استاد دانشگاه امام صادق (ع) ابراز داشت: بعد از این سخنان رهبری یک جریان گفتند تا حالا ما راه آمریکا می رفتیم و زیر اقتصاد لیبرالی سینه می‌زدیم باید توجه داشت که رهبری امروز برای ما شاخص هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در خصوص شفاعت شهدا روز قیامت از آدم‌ها گفت: شفاعت توسط شهید روز قیامت با پارتی بازی نیست کجای اسلام تعبیر شفاعت با پارتی بازی است؟!! در آن روز برای حساب و کتاب و شفاعت شاخص های برای ما گذاشته اند، به طور مثال چنانچه از جهاد بگوییم، افرادی مثل محسن حججی را برای ما مثال می‌زنند.
وی ابراز داشت: انقلاب اسلامی زمانی شکل گرفت که امام راحل و علمای چون مرحوم آیت الله طباطبایی و شهید مطهری نوعی از اندیشه اسلام را ارائه کردند که جوانان زنده شدند و ودرجه ای از اسلام یافته‌ایم و حیات پیدا کرده‌ایم.
پیغامی تاکید کرد: این حیات همان حرکت و این حرکت همان تمدن است، تمدن پویایی و حرکت است، شهید مطهری در دهه ۴۰ به یک عده از بچه مذهبی ها انجمن اسلامی پزشکان می گوید که توحید و نبوت شما مسخ شده است و رهبری این سخنانی را در مشهد می گوید.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) خاطرنشان کرد: بنابراین ما در توحید مشکل داریم به این خاطر که در ساخت اقتصاد مقاومتی مشکل داریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه سخنان خود منسجم بودن بزرگانی چون شهید مطهری، مقام معظم رهبری و بهشتی را در اسلام شناسی را اسلام خوب دانست و یادآورشد: زمانی که شما منظومه این بزرگان را می خوانید یک انسجامی در اسلام شناسی در مطالب آنان می بینید و این در حالی است که هر کدام از این بزرگان در حوزهای علمیه مختلف تحصیل کرده اند که این حوزه با هم متفاوت است.
629/503/ع