به گزارش خبرنگار سرویس جامعه و تمدن اسلامی پایگاه اطلاع رسانی فقه حکومتی وسائل، تمدن اسلامی و احیای تمدن اسلامی موضوعی است که امروزه در محافل دانشگاهی و حوزوی مورد بحث قرار می گیرد؛ موضوعی که دکتر «اسد بیگی» مدیر گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی در این باره معتقد است که بین تمدن اسلام و مسلمانان باید تفاوت قائل شد.
دکتر اردشیر اسد بیگی، مدیر گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در پیش نشست همایش بین المللی جهان شهر معنوی و تمدن اسلامی که در مدرسه عالی خواهران جامعه المصطفی مشهد برگزار شد به جایگاه تمدن اسلام و شاخصه های آن اشاره کرد.
وی با بیان اینکه در گذشته حکومت هایی مثل امویان و عباسیان با نام اسلام ولی بر خلاف اسلام عمل می کردند، اظهار کرد: آنها ادعا می کردند که مسلمان هستند ولی بر خلاف اسلام عمل می کردند و عمل آنها مورد تایید اسلام نبود و امروزه آنچه به عنوان تمدن اسلامی در محافل مطرح است تمدن مسلمانان است نه تمدن اسلامی.
وی در ادامه عدالت را به عنوان یکی از ارکان مهم احیای تمدن اسلام عنوان کرد و افزود: اگر عدالت در همه امور ساری و جاری نباشد چیز دیگری شکل نمی گیرد؛ از طرفی شاخص هایی همچون امنیت، آزادی، رشد افراد به سوی کمال و اخلاق بهترین تفکر در اسلام است و این معیار ها در حکومت امویان دیده نشد و اگر امامان معصوم (ع) در این موارد حرفی می زدند یا زندان می شدند و یا به شهادت می رسیدند.
تمدن اسلامی در فرمایشات اهلبیت(ع) است
وی به موضوعات همچون لهو و لعب که در دوره عباسیان صورت می گرفته و در کتاب "جرجی زیدان" اینگونه موارد به عنوان تمدن اسلامی بیان شده اشاره و تاکید کرد: در کجای فقه و دین اسلام لهو لعب به عنوان تمدن اسلامی است، خیلی از افراد در این زمینه کتاب نوشتند که ضد ارزش و ضد دین اسلام است، تمدن اسلامی در فرمایشات اهلبیت (ع) است، و در برخی جاها مشاهده می شود که به اهلبیت پیامبر (ع) تهمت می زنند.
اسد بیگی در ادامه نظرات تمدنی علامه طباطبایی را به عنوان بهترین منبع برای تحقیق و بررسی تمدن اسلامی عنوان کرد و گفت: باید در این زمینه کار بیشتری صورت بگیرد، کتاب های خوبی در زمینه تمدن آینده و معیارهای آن نوشته شده است ولی برخی کتاب ها در دانشگاه ها سال هاست که کلیشه ای تدریس می شود و ثمری ندارد.
تمدن آرمانی و مهدویت از موضوعاتی است که کمتر به آن پرداخته شده است
وی تاکید کرد: تفکر مهدویت در خیلی از فرقه ها وجود دارد، ولی آنچه در شیعه مطرح است خیلی ناب است و از آرمان شهر معنوی امام احادیث زیادی وجود دارد اما تمدن آرمانی و مهدویت از موضوعاتی است که کمتر به آن پرداخته شده است به طور مثال نمی دانیم که با این تمدن و تکنولوژی که ساختیم حضرت موافق هستند یا نه! و حدیثی از امام صادق(ع) نقل شده " اگر من روزگار امان زمان (عج) را درک می کردم در خدمت حضرت بودم".
وی افزود: اگر قرار است بین تمدن اسلامی و تمدن مسلمانان تفاوتی قائل باشیم باید بین تفکر شیعه و سنی هم باید تفاوت قائل شد، از طرفی نزدیک 140 فرقه در شیعه وجود دارد و باید به این مساله توجه کرد اگر حرفی از شیعه زده می شود کدام فرقه است.
ده سال زندگی پیامبر در مدینه احیای تمدن اسلام واقعی بود
وی با بیان اینکه در ده سالی که پیامبر در مدینه بودند تمدن اسلام واقعی برقرار شده بود تصریح کرد: در این مدت تمام شاخصه های اسلامی با آن شرایط و موقعیت صورت گرفته بود و پیامبر اکرم (ص)، چه انقلاب فرهنگی در میان آدم های خود سر و جاهل آن زمان انجام داده بود.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: پیامبر اگرم(ص) فردی که دخترش را زنده به گور می کرد، را طوری تربیت می کند که بعد از آن با تمام وجود خودش را در راه اسلام و دین فدا می کند. پیامبر در این مدت ده سال در مدینه با اینکه بیشترین وقت او را جنگ گرفت ولی با این حال اسلام و تمدن واقعی را احیا کرد و الان همه آثارش است ولی وهابیت استفاده منفی می کنند.
همه شاخصه های تمدن اسلامی در لسان اهلبیت(ع) است
وی ادامه داد: شاخصه های تمدن اسلامی همچون آزادی بیان، فرصت برای رشد و کمال، علم و دانش، بهداشت، رفاه اقتصادی، امنیت، عدالت، فرصت های برابر و .... را در لسان اهلبیت(ع) می توان واکاوی و استخراج کرد و اگر به فرمایش امام علی (ع) توجه کنیم که می فرمایند: در شهر کوفه مردم امنیت دارند و جز شاخصه های اسلامی است، نان سالم وجود دارد و تامین اینها جز وظایف حاکمان است.
اسد بیگی با اشاره به اینکه برخی تفکرات غلط در مورد اهلبیت (ع) وجود دارد مبنی بر اینکه برای زهد و تقوایی مردم باید سختی بکشند، تاکید کرد: این تفکرات غلط است، اهلبیت(ع) با رفاه مردم مخالف نبودند بلکه ایشان مردم را از رفاه زدگی و تعلق خاطر به مادیات دنیوی نهی می کردند، و این تفکرات باعث شده که مردم از اسلام زده بشوند.
مدیر گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی مشهد ادامه داد: خیلی از علما از نظر مالی غنی بودند ولی زهد و تقوا داشتند ولی به این داشتن ها تعلق خاطری نداشتند، برخی افراد هستند به خاطر دو ریال گرفتارند از طرفی برخی افراد انقدر غنی هستند ولی تعلق خاطر ندارند و اینکه پیامبر(ص) فرمودند « الفقر فخری » در اینجا منظور حضرت فقر معنوی است و نه مادی.
واکاوی در تفکرات پیامبر (ص) نیاز امروزی برای احیای تمدن اسلامی
این استاد دانشگاه افزود : نزدیک چهل سال از انقلاب اسلامی می گذرد و باید به این مساله فکر کنیم چقدر در زمینه تفکرات پیامبر اکرم(ص) در تمدن اسلامی موفق بودیم و با بررسی و واکاوی در فقه می توان به اندیشه های پیامبر اکرم(ص) در همه مسائل زندگی دست یافت و واکاوی اینها یک تلاش اجتهادی می خواهد.
وی شلیک موشک به سوریه و تکفیری ها را نمونه ای از اقتدار سیاسی و نظامی برگرفته از فرهنگ پیامبر اکرم(ص) عنوان کرد و گفت: اگر در مسائل اقتصادی هموچون نظامی اقتدار داشته باشیم می توانیم ادعا کنیم که گوشه ای از تمدن اسلامی را احیا کردیم و به برکت همین اقتدار و ولایت است که ایران را در دنیا به عنوان قدرت نو ظهور مطرح کرده است.
وی در ادامه به پتانسیل های مشهد برای احیای تمدن اسلامی اشاره کرد و افزود: اگر قرار است مشهد الرضا به عنوان جهان شهر معنوی باید زیر ساخت های آن از قبیل حمل و نقل، مکان های اقامتی، ایجاد مکان های تفریحی، اینترنت و ... ایجاد شود.
وی با بیان اینکه سالانه بیش از 20 میلیون مسافر وارد مشهد می شوند تصریح کرد: اگر زیر ساخت ها در این شهر ایجاد نشود این تعداد افراد چگونه می توانند نیاز های خود را برطرف کنند و اگر الان می بینیم که به گفته برخی از مدیران 95 درصد هتل های 5 ستاره کشور در مشهد ساخته شده است نیازی است که در راستای جهانشهر شدن این شهر ساخته شده است.
مشهد الرضا(ع) باید کانون تبلیغ و توزیع تفکر شیعی در جهان باشد
وی ادامه داد: مشهد تفاوتی با سایر جهان شهر ها دارد، در اینجا مهمتر از جذب توریست دنبال این باشیم که این شهر را به جهان شهر معنوی تبدیل کنیم و مشهد مرکزی برای تبلیغ و توزیغ تفکر شیعی به تمام عالم باشد و تفکر اقتصادی در مرحله دوم باشد.
این استاد دانشگاه موزه را یکی از شاخص های جذب مخاطبان و توریست در یک جهان شهر عنوان کرد و گفت: موزه های کشورهایی همچون روسیه و فرانسه باعث شده مخاطبان و توریست های زیادی به این کشورها بروند و فرهنگ خودشان را از این طریق به دنیا معرفی و تبلیغ می کنند.
موزه آستان قدس رضوی ظرفیت عظیمی برای معرفی فرهنگ ناب رضوی برای دنیا
اسد بیگی موزه آستان قدس رضوی را ظرفیت عظیمی برای معرفی فرهنگ ناب رضوی و اسلام حقیقی برشمرد و تصریح کرد: موزه آستان قدس رضوی در زمینه جذب مخاطب ضعیف عمل کرده است، و بسیاری از توریست ها که به مشهد می آیند تنها برای زیات نمی آیند و باید در این زمینه ظرفیت های دیگری را شناسایی و توسعه داد و اگر این ظرفیت ها درست شناسایی نشود چه بسا توریست فقط برای یک بار می آید؛ چرا که جذابیتی برای او نخواهد داشت.
وی به مشکلات و چالش های اجرای برنامه های فرهنگی و اقتصادی در مشهد اشاره کرد و گفت: مشهد به برکت امام رضا (ع) سالانه پذیرای 27 میلیون نفر مسافر است ولی از بابت تامین غذا و مکان زائران ومسافران هیچگونه مشکلی پیش نمی آید و با این ظرفیت نباید در این شهر بیکاری و فقر وجود داشته باشد.
برگزاری کنسرت در مشهد باید در جهت مثبت باشد
مدیر گروه تاریخ دانشگاه آزاد مشهد با بیان اینکه برگزاری کنسرت در مشهد مقدس با بحث هایی روبرو است، افزود: اینکه نماینده ولی فقیه در استان مخالف برگزاری کنسرت در مشهد هستند به این دلیل است که این شهر شهر مذهبی و شهر امام رضا(ع) است و اگر قرار است کنسرتی برگزار شود از کنسرت های خوب و در جهت مثبت باشد مثل آقای آهنگران که با سبکی جدی می توانند معنویت این شهر را حفظ کنند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: حرم مطهر رضوی و عالمان دینی این شهر از سرمایه های عظیم این شهر هستند و اگر تبلیغ و سخنرانی هایی که در حرم مطهر برای زائران در نظر می گیرند با چاشنی تشویق همانند غذای حضرت همراه شود می تواند تاثیر شگرفی در افراد داشته باشد.
اربعین اجتماع عظیم جهانی
وی اربعین را به عنوان اجتماعی عظیم جهانی عنوان کرد و افزود: اربعین یک جهان شهر است، و اگر صدام می گذاشت مردم در اربعین به زیارت می رفتند این کشور الان بزرگترین اقتصاد دنیا را به یدک می کشید، الحمد الله بعد از سقوط صدام است که در ایام اربعین بیش از 30 میلیون نفر به سمت کربلا حرکت می کنند این به عنوان یک برند در دنیا مطرح است./629/402/م