به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی فقه حکومتی وسائل، کتاب کرامت انسان در فقه و حقوق اسلامی به کوشش حسین حقیقت پور در 292 صفحه توسط انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) به چاپ رسیده است.
تمام حجم این کتاب تفصیل یک گزاره ی کوتاه است و آن اینکه کرامت انسان در فرآیند اجتهاد (فقه و حقوق) منشا نفی و اثبات است، برای تبیین موضوع و محمول این گزاره نیاز به مباحث فراوانی است، بنابراین مباحث کتاب بطور کلی در دو بخش قابل ارائه است: بخش نخست عهده دار بحث از موضوع قضیه و بخش دوم عهده دار بررسی محمول آن خواهد بود.
هفت فصل این کتاب بدین شرح است: 1- کلیات 2- بررسی مفهوم کرامت انسان از دیدگاه نظام حقوقی اسلام 3- کرامت انسانی 4- کرامت الهی 5- تناسب مفاد هر یک از کرامت انسانی و کرامت الهی با موضوع خود 6- کرامت عرفی – اجتماعی 7- مفهوم هتک حرمت، غالبا عرفی است.
مباحثی که در فصل نخست بیان شده است به این شرح می باشد: شناخت مفهوم کرامت، اشتراک معنایی کرامت و حرمت درباره ی انسان، تقابل مفهوم کرامت با حقارت و لئامت، مظاهر کرامت انسان در متون روایی، کرامت ذاتی و کرامت اکتسابی.
در فصل دوم آمده است: نظریه های مختلفی درمورد منشا کرامت انسان و حدود شرایط آن بیان شده است که بعضی از آنان عبارتند از: نظریه حقوق طبیعی، نظریه اصالت فرد، نظریه پوزیتیویستی، نظریه کرامت مبتنی بر وحی.
در ابتدای فصل سوم، اثبات کرامت انسانی و همچنین موضوع سلب کرامت انسانی مطرح شده است و در ادامه به بیان جایگاه کرامت انسانی در استنباط حکم پرداخته شده است و در قسمتی از این فصل آمده است: در مقام ثبوت احتمالاتی برای نقش اصل کرامت در استنباط احکام می توان مطرح نمود، از جمله اینکه به عنوان یک قاعده ی فقهی باشد و یا اینکه در نقش یکی از مقاصد عمده ی شریعت و یا اصل اولی، اصل حاکم، حکمت احکام و یا مخصص لبی عنوان شود؛ به عقیده ی ما دو مورد از این قالب ها بیشتر از بقیه قابلیت طرح و بررسی دارند که عبارتند از قاعده ی فقهی و مقصد عام شریعت.
در ابتدای فصل چهارم جایگاه کرامت الهی در استنباط احکام بیان شده است و در ادامه در رابطه با حکم عقل آمده است: عقل قطعی حاکم است بر اینکه اگر مولای حکیم مومن را عزیز و کریم معرفی می کند هیچ گاه او را ذلیل و حقیر نخواهد کرد، مگر آنکه او خود به سوء اختیار از دایره کرامت خارج گردد.
پس از فصل پنجم با عنوان تناسب مفاد هر یک از کرامت انسانی و کرامت الهی با موضوع خود، در فصل ششم جایگاه کرامت عرفی و اجتماعی در استنباط حکم، ادله ی مطلوبیت حفظ کرامت عرفی و بررسی چند فتوا در باب کرامت عرفی بیان شده است و در پایان پس از فصل هفتم یک جمع بندی کلی ارائه داده شده است.
لازم به ذکر است که این کتاب را می توان با قیمت 11600 تومان تهیه نمود. /327/