به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر پایگاه وسائل؛ ششمین نشست کمپین صداقت رسانه‌ای با موضوع تروریسم و مدیریت بحران رسانه‌ای امروز با حضور سید بشیر حسینی عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما، مسعود بصیری رئیس بسیج رسانه و حجت‌الاسلام زکریا نیکویی از فعالان رسانه‌ای در ساختمان فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
در ابتدای این نشست سید بشیر حسینی عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما به صحبت پرداخته و گفت: با شرایط خاص کشور مدیریت رسانه درباره وجوه امنیتی پررنگ‌تر است، وقتی وجه امنیتی مثل ترور پررنگ می‌شود
وی افزود: در حالت عادی، اولویت به مدیریت رسانه داده می‌شود اما در مسائل خاص امنیتی زمانی که هنوز خبر در جریان بوده و در اوج عملیات قرار دارد آنجا مدیر بخش امینی مدیر است رسانه باید فرمان‌بر باشد.
حسینی ادامه داد: در این موقعیت خاص بحران نهادها و مسئولان امنیتی فرمانده هستند اما بعد از آن باید مدیر بحث رسانه باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما، بابیان اینکه در چنین مواردی رسانه رسمی و غیررسمی وارد عمل می‌شوند، گفت: رسانه رسمی باید به‌عنوان عامل عمل کند اما شاهدیم که رسانه‌های غیررسمی با نقش‌آفرینی خود بازی را متحول می‌کنند.
وی درباره تأخیر رسانه‌های رسمی برای اطلاع‌رسانی هنگام بحران، اظهار داشت: زمانی که رسانه سریع نباشد صحت بحث مطرح نمی‌شود کسی که اولین خبر را می‌دهد اگر شایعه‌سازی کند شما هم باید شایعه را از بین ببرید هم خبر موثق را ارائه دهید در این دوره ما یک بحران را شاهد بودیم که رسانه‌های رسمی ما عقب بودند و وحدت فرماندهی با مشکل مواجه شد.
در ادامه نشست مسعود بصیری رئیس سازمان بسیج رسانه به صحبت پرداخته و گفت: بحران یک استثنا است اما در مقابل رسانه نمایش یک تفکر است که به‌خودی‌خود اصالت ندارد مگر اینکه پشت ان یک تفکر باشد و یک فرماندهی داشته باشد.
وی افزود: زمانی که یک بحران رخ دهد رسانه باید تصمیم بگیرد که چه چیزی را نمایش دهد که بتواند حوادث بعدازآن را کنترل کند، ترور برای این انجام می‌شود که رسانه یک پیام ترس را به جامعه انتقال دهد، در حادثه ترور تهران تا یکی دو ساعت اولیه، اخبار رسمی پریشان بودند چراکه کنترل‌کنندگان بحران برای کیفیت انتقال اخبار پریشان بودند.
بصیری بابیان اینکه بی‌خبری؛ شایعه‌سازی و گمانه‌زنی‌ها را به‌شدت بالا می‌برد، گفت: این تب التهاب و هیجانی که در جامعه ایجاد می‌شود باید توسط صاحبان رسانه کنترل شود، برای این منظور مدیریت بحران باید رسانه‌ها را در اختیار گیرد که غیر از اطلاعاتی که آن‌ها می‌دهند هیچ خبر دیگری ارائه نشود.
رئیس سازمان بسیج رسانه با اشاره به اینکه اگرچه در دنیای امروز نمی‌شود جلوی انتشار خبرها را گرفت اما خبرگزاری‌های رسمی به خبر منتشرشده مشروعیت می‌دهند، بیان داشت: هنگام بحران باید سخنگوی کنترل مدیریت بحران را با رسانه‌های رسمی مرتبط بوده و اخباری را به جامعه منتقل کند که ایجاد تنش نشود.
وی افزود: در غرب چنین بحرانی رخ دهد سریع یک اتاق بحران تشکیل داده و اجازه نمی‌دهند هر عکس یا خبر نظیر عکس خشونت‌بار یا جنازه‌های پراکنده روی زمین از آن منتشر شود دائم پلیس و مردمی اشک‌ریزان اما سرحال را نشان می‌دهند که گویا اتفاق خاصی رخ نداده و خشونت وجود ندارد.
بصیری گفت: امید که از ابر کات شهدای ترور تهران این باشد که این تجربه را به یک‌روند کنترل بحران تبدیل کنیم.
در ادامه نشست حجت‌الاسلام زکریا نیکویی از فعالان رسانه‌ای، به صحبت پرداخته و گفت: از بدیهیات است که حرکت تروریستی تهران حرکتی نبود که بامطالعه و پشتوانه دقیق صورت گرفته باشد، هدف آن‌ها ایجاد وحشت و حرکت رسانه‌ای بود صداوسیما پوشش خبری موردنظر آنان را انجام نداد که هرکدام علت داشت.
وی با اشاره به اینکه تروریست‌ها هنگام ورود درب حرم مطهر را گم می‌کنند، عنوان کرد: در فیلم دوربین‌های مداربسته نشان داده‌شده است که تروریست‌ها درب ورودی حرم مطهر را گم‌کرده بودند، مبتدی بودن کمربندهای انتحاری، گیرکردن صلاح در حرم امام راحل، کشته شدن دو نفر بدون هیچ اقدام مؤثری، عدم گروگان‌گیری در مجلس، عدم شناسایی دقیق راه‌های ورودی، نشان داد که روی این حرکت تروریستی مطالعه نشده بود.
حجت‌الاسلام نیکویی افزود: حرکت تروریستی تهران صرفاً جنبه رسانه‌ای داشت و یک حرکت تروریسی با بحران عظیم نبود، صداوسیما کار دقیقی کرد که زمان بحران ان را پوشش نداد چراکه باید مدیریت امنیی صورت می‌گرفت.
وی ادامه داد: اگر شبکه خبر صداهای تیراندازی 40 دقیقه‌ای در مجلس را نشان می‌داد می‌توانست در جامعه ایجاد وحشت کند، این اصلاً مغایر با این نیست که بگوییم در صداوسیما صداقت نبوده است به‌این‌علت که دیرتر از شبکه‌های مجازی یا رسانه‌های خارجی خبر را پوشش داده باشد.
این فعال رسانه‌ای گفت: برخی رسانه‌های خارجی از طبقه چهارم فیلمی را تهیه می‌کنند برای اینکه تبلیغ رسانه‌ای راه‌اندازند صداوسیمای ما متوجه نیست اطلاع‌رسانی با یک کار جدی و فنی صورت گرفت در عنوان ترقه‌بازی یعنی اینکه این حرکت بسیار ناشیانه بوده است.
در ادامه حسینی گفت: در مدیریت رسانه باید سه قاعده صریح، سریع و صحیح رعایت شود، من موافق نیستم که صداوسیما درست عمل کرده است، رسانه باید در مواجه با چنین بحران‌هایی سریع و صحیح واکنش نشان دهد.
وی افزود: امروز ما در جنگ رسانه‌ای قرار داریم رسانه‌های حرفه‌ای غیر صادق مثل بی‌بی‌سی گوی سبقت را از رسانه‌های صادق ربودند یعنی از طریق سرعت آمار مخاطبان خود را بالا می‌برند، پس مخاطب وقتی صریح و سریع خبر را دریافت کند ناخودآگاه صداقت رسانه‌ای را فراموش می‌کند.
حسینی بیان داشت: امروز ما رسانه‌های صادق اما غیرحرفه‌ای‌ای داریم که در مقابل رسانه‌های غیر صادق اما سریع؛ جریان سازی می‌کنند اما به علت عدم سرعت مخاطبان کمی دارند.
وی گفت: رسانه‌های ما باید طوری باشند که نخستین منبع خبری مخاطبان در کشورمان باشد، متأسفانه ما سرعت را ازدست‌داده و سبب مخدوش شدن چهره رسانه می‌شویم و این شبهه را القا می‌کند که چرا دیر خبر داده می‌شود شاید می‌خواهند طبق میل خود خبر بدهند.
حسینی اظهار داشت: به نظر من ما در این مدت بحران سواد رسانه را چه از باب خبرنگار منبع تولید خبر و چه از باب مخاطب را شاهد بودیم.
در ادامه مسعود بصیری بیان داشت: در حادثه ترور که چهار ساعت طول کشیده ما هیچ کنترلی روی اطلاعات و عملیات بحران نداشتیم رسانه رسمی بین شایعه و واقعیت می‌ماند تا زمانی که خبرنگار خود را در محل مستقر کند.
وی بیان داشت: برعکس رسانه‌های غیررسمی؛ رسانه رسمی نسبت به خبری که منتشر می‌کنند مسئولیت دارند؛ اگر اخبار تروریستی کشور ما توسط رسانه‌های خارجی خوب پوشش داده می‌شود دلیل ندارد که ما هم روش آن‌ها را در پیش بگیریم و جامعه را با نگرانی ملتهب کنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما، بابیان اینکه اگر واقعه تروریستی توسط رسانه بزرگ جلوه داده شود ممکن است توسط یک نیروی امنیتی در جای دیگری از کشور مشکل ایجاد کند، ابراز کرد: مرجع رسمی خبر باید دارای مشروعیت و مقبولیت باشد جریان‌سازی و با مخاطب‌سازی و اثرگذاری متفاوت است رسانه جریان‌ساز یا پرمخاطب الزاما اثرگذار نیست، آنچه درباره این حادثه تروریستی که دو روز بعد توسط شبکه افق پخش شد بهترین اقدام بود.
بصیری عنوان کرد: در این حادثه تروریستی مدیریت بحران ضعیف بود نتوانست رسانه را با خود همراه کند چراکه چنین تجربه‌ای را نداشت که بداند چه کند.
در ادامه حجت‌الاسلام نیکویی بابیان اینکه صداوسیما خوب مدیریت بحران کردند، گفت: هدف رسانه‌ای را که داعش دنبال آن بود تا با پخش زنده به ایجاد رعب و وحشت بپردازد را صداوسیما انجام نداد، شما باید مخاطبان را بشناسید در صداوسیما نمی‌شود مخاطب شناسی داشت.
وی بابیان اینکه موافق مدیریت بحران هستیم ، عنوان کرد: در حادثه اخیر بی‌بی‌سی مثل سابق حرفه‌ای سریع و غیر صادق عمل کرد یعنی طی همین اتفاق حضور جانشین و فرمانده کل سپاه و حضور فرمانده بسیج هنگام بحران را رسانه‌ها انعکاس ندادند آن‌ها فقط دنبال این بودند که ضعف را نشان دهند در مقابل این حرکت قوی را انعکاس ندادند مگر در ساعت‌های آخر.
بصیری بابیان اینکه ما دیر وارد عمل شدیم و برخی شایعات ایجاد شد، افزود: این مسئله به خاطر عدم حضور صداوسیما یا حضور فعال جریانی مثل آمدنیوز بود که عدم صداقت آن کاملاً مشخص است، یکی از شایعاتی که ساختند این بود که سپاه رهبری آمدند این عملیات را از قبل طراحی کردند برای اهدافی که دارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: طرز تفکر داعش ریشه در جاهلیت دارد اما با حرکت‌های رسانه‌ای می‌خواست به اهداف خود دست یابد بنابراین نمایش آنلاین حادثه توسط صد و سیما غیرمعقول غیرحرفه‌ای است.
در ادامه نشست حسینی مجدد به صحبت پرداخته و گفت: بین دوگانه خبر ندادن و همه‌چیز را گفتن هیچ‌کدام مطلوب نیست، درباره رسانه سکوت اعلام موضع است اگر رسانه‌ای سکوت کند در موضع دروغ‌گویی یا کتمان کاری قرار می‌گیرد، رسانه امروز با گذشته بسیار متفاوت است و سرعت را می‌طلبد.
وی افزود: نیاز هست که ما در شرایط بحران به جامعه آرامش پمپاژ کرده و سپس با مدیریت از خبر روایت بسازیم، باگذشت این حادثه نیاز به اجلاس خبری است که بسیاری از مسائل امنیتی روشن شود، باید به سؤالات مخاطبان درباره این حادثه پاسخ داده شود.
حسینی عنوان کرد: دوران شبکه‌های اجتماعی نوین باید مدیریت شود که نیاز سواد رسانه‌ای دارد باید نهضت سواد رسانه‌ای راه انداخت، متأسفانه به میزانی که در حوزه سخت‌افزار رسانه‌ای هزینه می‌کنیم برای تولید محتوای آن کاری نکردیم.
در ادامه مسعود نصیری رئیس سازمان بیست رسانه، درباره بی اعتمادی ، گفت: خبرنگاری بر قاعده است و بر استثنا نیست ما خبرنگار خود را انتخاب می‌کنیم ، خبرگزاری ها و خبرنگاران هر کدام حوزه دسترسی خود را دارند.
وی افزود: ما نیازمند تشکیل اتاق بحران برای تربیت خبرنگارهایی هستیم که در بحران بتواند ماهرانه کار کنند، همچنین باید سواد رسانه‌ای جامعه نیز ارتقا یابد و خبر درست را از نادرست تشخیص دهد، جامعه ما رشد می کند اما در حوزه سواد رسانه‌ای هنوز خیلی کار
حسینی ادامه داد: اپوزسیون همیشه جذاب است هرگاه کسی برخلاف جمعی حرکت کند نگاه دیگران را جلب خود می‌کند و شخص را از موضوعات اصلی غافل می‌کنند این مسئله در جریان رسانه‌های مخالف وجود دارد.
وی در پایان گفت: ما حادثه تروریستی تهران را از دست دادیم، بیماری ترس از ترور وجود دارد که رسانه باید آن را کنترل کرده و به آن دامن نزد.
در ادامه حجت‌الاسلام نیکویی درباره اینکه در فضای مجازی چه باید کرد، گفت: در حادثه اخیر فضای مجازی نقش به سزایی را ایفا کرد که ما به‌طور کامل نمی‌توانیم آن را کنترل کنیم اما می‌توانیم فرهنگ‌سازی کرده و با رساندن اطلاعات صحیح بخش بزرگی از جامعه را هدایت کنیم.
وی بابیان اینکه کانالی نظیر آمدنیوز بر ضد نظام کار می‌کنند، عنوان کرد: اگر مدیریت فضای مجازی با قفل و هک کردن امکان‌پذیر نیست بلکه باید فرهنگ‌سازی کرد که خود مخاطب صحیح بودن یا نبودن خبر را تشخیص دهد.
حجت‌الاسلام نگویی افزود: باید حد وسط رعایت شود یعنی پخش اخبار لحظه‌به‌لحظه حادثه تروریستی نیاز نیست بی‌بی‌سی این کار با اهدافی بر ضد نظام انجام داد اما مسئولان امنیتی و صداوسیما درباره حادثه تروریستی به سؤالات مردم پاسخ دهند بسیاری از شبهات آن‌ها برطرف شود که به‌سوی رسانه‌هایی نظیر بی‌بی‌سی نروند.
وی گفت: این حادثه جامعه ما را بیدار کرد که قدر مدافعان حرم را بدانند و بپذیرند که امنیت امروز کشور مدیون سپاه و نیروهای بسیج است.
حجت‌الاسلام نگویی خاطرنشان کرد: نیروهای امنیتی را بیدار کرد که بحث بازرسی بیشتر شده است امید که به این سمت پیش برویم که مردم اقبالشان به صداوسیما بیشتر شود.