به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر پایگاه اطلاع رسانی فقه حکومتی وسائل، حجت الاسلام محمد مهدی عباس آغوی، استاد سطح عالی حوزه و دانشگاه و کارشناس صدا و سیما در نشست «تولید و اشتغال بانوان، بایدها و نبایدها» که در مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد برگزار شد به بررسی پیامدها و آسیب های اشتغال بانوان پرداخت و راهکارهای جمع بین کار خانه و کار بیرون را متذکر شد.
وی به پیامدهای اشتغال بانوان اشاره کرد و گفت: یکسری پیامدهایی بر اساس تحقیقات به صورت کلی در اشتغال بانوان اتفاق می افتد، البته اینطور نیست که بگوییم تمام آسیب ها در تمام موارد است. موارد مختلفی را بررسی کردند که برخی آسیب ها به خود فرد مربوط می شود و برخی آسیب ها خانوادگی و برخی اجتماعی است.
وی ابراز کرد: بحث ما جامعه شناختی نیست و به آسیب های اجتماعی کاری نداریم. به چند نمونه از آسیب های فردی اشاره می کنیم.
برخی مشکلات فردی برای خانم شاغل پیش می آید
این مشاور و روانشناس خانواده افزود: برخی مشکلات فردی که برای خود خانمی که اشتغال خارج از خانه دارد، اتفاق می افتد، عبارت است از این که اولا مساله درگیری ذهنی در زمینه مسائل کاری است که این مساله درگیری ذهنی قطعا در فضای خانه و فضاهای دیگر او را رها نمی کند و این مشغولیت فکری گاهی آرامش را از او می گیرد.
کارشناس صدا و سیما گفت: نکته بعدی مشکل فردی است که برای این خانم ها اتفاق می افتد؛ چرا که گاهی مشکلات و آسیب های جسمی در شغل های سخت گاهی اتفاق می افتد و حتی اگر شغلی سخت نباشد، چون خانم ها علاوه بر کارهای اشتغالی که دارند، کارهای منزل نیز به عهده آن هاست، بار مضاعفی را بر دوش خانم ها خواهد گذاشت که از جهت جسمی به آن ها فشار خواهد آمد.
استاد سطح عالی حوزه و دانشگاه گفت: در پژوهش ها نشان داده شده است که خانم هایی که شاغل هستند، به طور متوسط در هفته، بیش از 80 ساعت کار می کنند. یعنی هر روز بیش از ده ساعت، کار می کنند.
وی ابراز کرد: در صورتی که یک کارگر به طور متوسط، در هفته حدود 40 ساعت کار می کند. خانم شاغل با توجه به کارهایی که در خانه دارند، دو برابر یک کارگر، کار می کنند.
این مشاور و روانشناس خانواده افزود: جالب است که در امریکا تحقیقی، روی 1296زوج انجام شد که ببینند این خانم هایی که شاغل هستند، کارهای منزل به چه صورتی پیش می رود، در امریکا روی این تحقیق نشان داده شد که زنان شاغل 70 درصد کارهای خانه را خودشان انجام می دهند، فقط 15 درصد را مردان و 15 درصد دیگر را فرزندان انجام می دهند.
مشکلات جسمی زنان شاغل، بیشتر از زنان خانه دار است
استاد سطح عالی حوزه و دانشگاه گفت: زنانی که کارمند و فروشنده هستند، دو برابر زنان خانه دار به مشکلات و ناراحتی های قلبی مبتلا می شوند. خوب ببینید غیر از مشکلات جسمی، فشارهای روانی نیز روی خانم هاست که فشار روانی خود باعث پیری زودرس می شود و گاهی افسردگی هایی را به بار می آورد.
وی ابراز کرد: مساله دیگر آسیب پذیری روحی در این خانم هاست که گاهی اوقات شخصیت زنانه آن ها، تا حدی دست خوش تغییر می شود.
این مشاور و روانشناس خانواده به آسیب های خانوادگی اشتغال بانوان اشاره کرد و افزود: مساله ای که واضح است و حتما خودتان تجربه و مشاهد کردید، مساله اشکال در ایفای نقش در منزل است.
کارشناس صدا و سیما با اشاره به این که خانم های شاغل، گاهی بین کار و مسائل خانه دچار سردرگرمی و مشکل می شوند، گفت: خانمی که بیرون از منزل کار می کند، طبیعتا وقت یک خانم خانه دار را برای رسیدگی به کارهای خانه ندارد، گاهی برخی مسئولیت ها را باید شوهر و فرزندان انجام دهند، بر اساس آمار، مردان نهایتا 10 تا 15 درصد کارهای خانه را انجام می دهند، اینجاست که یکسری اشکالات پیش می آید.
پژوهش ها نشان می دهد، استرسی ناشی از کارخانم، بر تعامل خانواده اثر گذار است
وی ابراز کرد: مساله دیگر، گاهی ناتوانی در رفع نیازهای جسمی و روانی اعضای خانواده است. خوب طبیعی است که خستگی کار و خستگی فعالیت های بیرون منزل باعث می شود که آن انرژی روانی کاهش پیدا کند و یک زن و مادر، نتواند تمام نیازهای اعضای خانواده را آن طور که باید و شاید پاسخگو باشد.
این مشاور و روانشناس خانواده افزود: پژوهش ها نشان می دهند، استرسی که در شغل بر خانم ها وارد می شود در تعامل خانواده اثر گذار است، مادرهایی که استرس در کارشان تجربه کردند، نشانه های بیشتری از کناره گیری هیجانی و رفتاری نشان دادند، یعنی آن استرس های کاری باعث شده است که حالت انزوایی از اعضای خانواده پیدا کنند و خوب نتوانند نیازهای آن ها را برطرف کنند.
کارشناس صدا و سیما گفت: ما موردهایی به عینه داشتیم که گاهی انحرافات اخلاقی همسر، به خاطر اشتغال فراوان زن بوده است.
پیامد احتمالی اشتغال بانوان؛ کاهش نظارت مستقیم بر فرزندان
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: نکته دیگری که اینجا وجود دارد و از پیامدهای احتمالی اشتغال بانوان است، کاهش نظارت مستقیم بر فرزندان و رفع نیازهای آن ها است. در تحقیقات نشان داده است که 20 درصد بچه هایی که مادرشان شاغل هستند، ساعاتی قبل و بعد از مدرسه، هیچ سرپرستی ندارند. هیچ نظارتی بر آن ها وجود ندارد، در حالی که فرزند تا سنین مشخصی نیاز به نظارت مستمر دارد.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: یک موردی بوده که دختر 9 ساله ای با تمام فامیل و اعضای خانواده رابطه خوبی داشته است و تنها رابطه اش با مادرش خوب نبود. وقتی بررسی به عمل آمد مشخص شد که چون مادر او دبیر بوده است، وقت زیادی را به کار بیرون از خانه می گذرانده و کمتر به فرزندان رسیدگی می کرده است.
وی گفت: قبل از دوسالگی، جدایی مادر از فرزند ولو برای ساعاتی آسیب هایی به بچه وارد می کند، اضطراب جدایی و وحشت زدگی و بیماری های جسمی و روانی مانند تهوع های بی دلیل در بچه هایی که زیر دوسال از مادر فاصله می گیرند دیده شده است.
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: پس اینکه ما در سنین پایین، بچه ها را در مهدکودک یا پیش بعضی بستگان بگذاریم، این همیشه توصیه نمی شود. اقتضائاتی دارد که باید راهکارهایی برای آن بیان شود.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: نکته بعدی این است که گاهی اتفاقاتی می افتد که نیازهای عاطفی یک زن بیرون از خانه تامین می شود، زن ها در روز حدود 6000 کلمه صحبت می کنند، مردها حدود 2500 تا 3000 کلمه صحبت می کنند. خوب این زنی که چقدر برای صحبت کردن با همسر و اعضای خانواده اشتیاق دارد، وقتی این کلمات را بیرون از خانه خرج کند، دیگر وقتی به خانه برمی گردد، ظرفیتی برای ارتباط عاطفی کلامی و غیر کلامی با همسر و فرزندان خود، نخواهد داشت.
کاهش میل به فرزند آوری در بانوان شاغل دیده می شود
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: آسیب دیگر، کاهش میل به فرزند آوری است. طبق پژوهش ها در سال 88 زنان شاغل نقش بیشتری در تعیین شمار فرزندان داشته اند. یعنی زنانی که شاغل بودند، تعیین کننده بودند که ما چه تعداد فرزند داشته باشیم.
وی با خاطر نشان کردن این که فاصله زیاد بین فرزندان در زنان شاغل زیاد است، افزود: می دانید که الان مساله فرزند آوری، در کشورمان دچار مشکل شده است، طبق آمارها متوسط خانواده های ایرانی دو فرزند هم ندارند، این یعنی فرزندان حتی در آمار هم جانشین پدر و مادرشان نمی توانند بشوند، این مساله بعد از چند مدت جمعیت را کاهش می دهد و می تواند مشکلات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایجاد کند.
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: توصیه کارشناسان این است که خانواده های ایرانی تلاش کنند حداقل سه فرزند داشته باشند تا رشد جمعیت منفی نشود.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: من خلاصه چند پایان نامه های چند صد صفحه ای را در این فرصت کم، به عرض شما می رسانم، طبق برخی تحقیقات بهترین فاصله سنی فرزندان دو تا 4 سال است.
وی گفت: اگر روش تربیتی مناسب باشد، هر چه تعداد فرزندان بیشتر می شود، بچه ها تربیت مناسب تری را می بینند، بنابراین این اشتباه است که ما فکر می کنیم یک بچه را بهتر می توانیم تربیت کنیم، اتفاقا بچه ها وقتی بیشتر می شوند، تربیت راحت تر می شود، بنابراین این هم یکی دیگر از آسیب هاست.
امکان تعارض بیشتر با همسر در خانم های شاغل بیشتر است
حجت الاسلام عباسی آغوی با بیان این که امکان تعارض بیشتر با همسر در خانم های شاغل بیشتر است، افزود: چون زنی که اشتغال دارد، غیر از اینکه وقت کمتری را در خانه است، یک حس استقلال در او اتفاق می افتد، چه استقلال مالی چه استقلال روانی و در مواردی کم کم منجر به حاشیه نشینی مرد می شود.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: روی 200 زن خانه دار و 100 زن شاغل در سال 88 تحقیقی انجام شد، طبق این تحقیق نشان داده شد که زنان شاغل، در مسائل اقتصادی خانواده، در تربیت فرزند و تصمیم گیری آن، حتی در مسائل سیاسی، حق بیشتری از جهت تاثیرگذای در خانواده دارند و قدرت بیشتری در خانواده دارند.
وی گفت: خداوند متعال در ایه 34 مبارک سوره نسا، می فرماید :« الرِّجالُ قَوّامُونَ عَلَی النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللّهُ بَعْضَهُمْ عَلی بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِمْ ،»، اینکه خداوند می فرماید : « الرجال قوامون علی النسا» به دو دلیل «بما فضل الله» و «بما انفقوا من اموالهم» است،
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: اینکه مردان سرپرست خانواده هستند، فکر نکنیم این مساله، بدین معناست که مرد بهتر است، خیر انسانیت زن و مرد هر دو یکی است. تفاوت هایی دارند که در این تفاوت ها خداوند برخی مسائل را به عهده زن و برخی مسائل را به عهده مرد گذاشته است.
وقتی مرد سرپرست خانواده می شود، باری را از دوش زن برداشته اند
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: وقتی مرد سرپرست خانواده می شود، باری را از دوش زن برداشته است، زن نمی خواهد این بار را به دوش بکشد؛ بلکه مرد باید به دوش بکشد.
وی گفت: چون تفاوت های فطری بین زن و مرد وجود دارد و ویژگی های ذاتی متفاوتی دارند. مثلا همین بعد عاطفی و شناختی تفاوت است. دلیل دوم این است که مرد از مالش انفاق می کند، یعنی مرد مسئول اقتصادی خانواده از باب نفقه است.
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: وقتی زن شاغل می شود، ویژگی دوم، دچار مشکل می شود، یعنی زن هم در اینجا نقش پیدا می کند و البته اگر تدبیر داشته باشد، خانواده مشکل پیدا نمی کند.
کاهش نقش پدر در خانواده اسیب می زند
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: اما در موارد زیادی می بینیم که وقتی این قدرت اقتصادی مرد زیر سوال می رود و زن حس استقلال مالی پیدا می کند، تعارض ها بیشتر می شود.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: مساله بعدی این است که نقش پدر به تبع همان نکته قبلی، در تربیت فرزند کاهش پیدا می کند و بر اساس تحقیقات پسرها در این زمینه بیشتر ضرر می کنند.
وی گفت: چون اگر پسر، پدر قوی و مقتدری نداشته باشد، نمی تواند همانند سازی کند و ویژگی های زنانه پیدا می کند. مادران به عبارتی قدرتمندی که، مرد را به حاشیه می رانند نه فقط به خودشون و خانواده؛ بلکه به بچه ها ظلم می کنند که در نتیجه نقش پدر در خانواده آسیب می بینند.
لزوم توجه بیشتر به دختران
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: نکته دیگر این که خود دختران نیز از الگوی جنسیتی مناسب محروم می شوند. یعنی دختر باید با مادر همانند سازی کند، بسیاری از مهارت ها را یاد بگیرد و ویژگی های زنانه را افزیش دهد، اما با یک مادری که بسیاری اوقات غایب است، روبرو است و یا مادری که اگر هست، درست وظایف خود را انجام نمی دهد.
این مشاور و روان شناس خانواده با خاطرنشان کردن این که دختران بیشتر از پسران به حمایت نیاز دارند، افزود: در اسلام توصیه شده است که اگر هدیه می گیرید، اول به دختران بدهید. اهمیت دادن به لطافت دختران تاکید شده است.
وی گفت: وقتی ساعاتی را مادر نیست و بچه مهدکودک یا پیش فامیل و پدربزرگ و مادربزرگ است، قطعا شیوه های تربیتی متفاوت است و بچه دچار دوگانگی می شود و این مساله تربیت را دچار مشکل می کند.
مشکلات تعذیه و رشد جسمانی در اعضای خانواده زنان شاغل، دیده می شود
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: گاهی اوقات مشکلات تعذیه و رشد جسمانی در اعضای خانواده ای که زنان شاغل دارند، دیده می شود. غذاهای آماده یا نیمه آماده، رسیدگی نکردن به خوراک بچه ها و شوهر آسیب هایی را ایجاد می کند.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: زنی که شاغل باشد، ارتباطات خانوادگی او کاهش پیدا می کند، همیشه نمی تواند برای صله رحم و دیدن خانواده برود و نکته بعدی اینکه گاهی وقت ها در این خانواده ها محل کار، محل آرامش می شود. محل آرامش، یعنی فرد از خانه به خاطر تنش هایی که وجود دارد، فراری است و محل کار، محل ارامش اوست و این یک اسیبی است که باید حتما فکری برای آن شود.
وی گفت: با توجه به نکاتی که عرض کردیم، نمی توانیم بگوییم زن ها اشتغال بیرون از خانه نداشته باشند، به خصوص بانوان حوزوی وظایفی دارند که گاهی غیر از آن ها، کسی نمی تواند، انجام دهد. کسی می تواند به خاطر شرایطی فعلا از اشتغال ثابت صرف نظر کند، ممکن است بگوید هر از چند گاهی وظایف تبلیغی انجام می دهم، کارهایی که امکان انجام آن در خانه است را انجام می دهم. آن مساله ای نیست، اما این سوال مطرح است که چه شغلی مناسب زنان حوزوی است.
لطافت زن اقتضا نمی کند که هر کاری را قبول کند،
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: اولا باید شغلی باشد که با ویژگی های شخصیتی و روانی و جسمانی ما سازگار باشد. خانم ها هر شغلی را نمی توانند از جهت ویژگی های جسمانی و شخصیتی شان قبول کنند. لطافت زن اقتضا نمی کند که هر کاری را قبول کند، کار سنگین و همراه با خستگی مفرط قطعا آسیب می زند.
این مشاور و روان شناس خانواده به ماجرای دختران حضرت شعیب(ع) اشاره کرد و گفت: خداوند متعال در سوره قصص می فرماید:« ولما ورد ماء مدین وجد علیه امته من الناس یسقون و وجد من دونهم امراتین تذودان قال ما خطبکما قالتا لا نسقی حتی یصدر الرعاء وأبونا شیخ کبیر، و هنگامی که به (چاه) آب مدین رسید، گروهی از مردم را در آن جا یافت که (چهارپایان خود را) سیراب می کردند، و پایین تر از آنان دو زن را یافت که (گوسفندان خود را از رفتن به طرف آبشخور) باز می داشتند. (موسی به آن دو) گفت: «[جریان] کار شما چیست؟» [آن دو زن] گفتند: «(ما گوسفندهایمان را) سیراب نمی کنیم تا این که شبان ها خارج شوند، و پدر ما پیر کهنسالی است.». وقتی می گویند پدرمان پیر است، یعنی ضرورت اقتضا می کند که این کار را انجام دهیم.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: بعضی از مشاغل را انسان باید در ضرورت انجام دهد و تا جائیکه می تواند شغل های متناسب با ویژگی های شخصیتی خودش باشد. قطعا محیط کار سالم، اختلاط کم با مردان یکی دیگر از ویژگی هایی است که زنان باید در انتخاب شغل مناسب، دقت کنند.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: شغل مناسب، شغلی است که در تخصص و تجربه و مورد علاقه فرد باشد، رضایت خانواده را نیز حتی المقدور در پی داشته باشد و نکته آخر و مهم تر از همه این که شغل به گونه ای باشد که با وظایف خانه داری و شوهر داری و مادری که از همه مهم تر است، منافات نداشته باشد.
چند نکته برای جمع بین کار خانه و اشتغال بانوان
وی به چند راهکار برای جمع بین کار و خانواده اشاره کرد و گفت: چه شغل های ثابت، چه شغل های پاره وقت و چه شغل هایی که خواهران بزرگوار در خانه انجام می دهند، ممکن است مسائلی را ایجاد کند، حال این سوال مطرح است که چه نکاتی را رعایت کنیم که گرفتاری ها و مشکلات و آسیب هایی که گفتیم کمتر باشد، مساله اول تقسیم کار است که هر یک از اعضای خانواده مسئولیت های مشخصی داشته باشند، این هم به مسئولیت پذیری اعضای خانواده کمک می کند و هم باری از دوش بانوان برداشته می شود.
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: بخشی از مسئولیت ها توسط شوهر و فرزندان انجام شود و مسئولیت های زن نیز معلوم شود.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: مساله بعدی روحیه قناعت و پرهیز از تجمل و اسراف است. حضرت علی(ع) می فرمایند:« اطیب العیش القناعة؛ پاکترین زندگی قناعت است.»؛ بنابراین شیرین تر و دلپذیرترین زندگی، زندگی با امکانات بالا نیست. زندگی همراه با قناعت است. قناعت یعنی فرد به آن چه که دارد، راضی باشد. مدام خودش را با دیگرانی که از او بالاترند، مقایسه نکند و به داشته های خود فکر کند.
وی گفت: خیلی اوقات ما احساس نیازهای کاذب داریم و برای چیزی که واقعیت ندارد، خودمان را به در و دیوار می زنیم تا امکانات بیشتری را کسب کنیم. ساعت های بیشتری من کار کنم، همسرم کار کند بعد کجا می خواهیم این ها را خرج کنیم؟ برای چه آرامشی؟
گاهی آرامش خود را برای به دست اوردن آرامش خیالی به هم می زنیم
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: وقتی داریم آرامش خود را برای به دست آوردن آرامش خیالی به هم میزنیم، چه زمانی می خواهیم آن آرامش را به دست بیاوریم.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: نکته مهم بعدی این است که ساعت کاری به گونه ای تنظیم شود که اکثر وقتی که ما سرکار هستیم، وقتی باشد که اعضای خانه در خانه نیستند و حتی المقدور ساعت هایی که اعضای خانواده در خانه هستند، سرکار نباشیم و در این گونه مواقع به اندازه ضرورت بیرون باشیم و غیبت ما کوتاه باشد.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: اگر می بینیم ساعات با هم بودن خانواده، از نظر کمی، کم است. کیفیت این ساعت با هم بودن را بالا ببریم. ساعاتی که با فرزندان هستیم،حتی المقدور کارهای بیرون را به خانه نیاوریم.
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: این گونه نباشد که همسرمان خانه باشد و او برای خود تلویزیون نگاه کند و ما برای خودمان تلگرام چک کنیم. اینکه قرار است، دو ساعت کنار هم باشیم، ولی کنار هم نباشیم. این ها آسیب زاست.
ساعات مشخصی را به فرزندان اختصاص دهید
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: ساعات مشخصی را برای خودتان قرار دهید و با فرزندان و بچه ها باشید و با یکدیگر صحبت کنید.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: نکته بعدی این که اگر تنشی در خانه به وجود آمده است، اگر چه در رابطه با کار باشد یا غیر آن، زود برطرف کنید. اگر این تنش ها باقی بماند، ممکن است بعدا سخت تر، حل کرد.
وی گفت: با مطالعه و مشاوره، تنش های کوچک را می شود راحت حل کرد، اما اگر این تنش ها روی هم جمع شود، گاهی اوقات مشکلات جمع می شود و حالت عقده پیدا می کند؛ بنابراین این ها را زود حل کنید.
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: مساله دیگر اینکه کار را از خانه جدا کنیم، هم در ذهن و هم در واقعیت جدا کنیم، یعنی در ذهنمان دو فضای جدا، یک فضای کاری و یک فضای خانواده داشته باشیم.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: نه در خانه، به کار فکر کنیم و نه در کار، به خانه فکر کنیم و در واقعیت هم تا جائیکه می توانیم، کارهای بیرون را در همان فضای کاری انجام دهیم.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: نکته بعد اینکه مردها نسبت به اقتدارشان حساسیت دارند، بیرون رفتن زن، اشتغال و کسب در آمد او نباید باعث منت گذاشتن بر مرد و باعث تحقیر مرد شود. مرد نباید احساس کند زن دارد، راهش را جدا می کند.
وی گفت: به همین علت لازم است، گاهی خانم ها تعارف کنند و بگویند این میزان حقوق من است و بگویند اگر کاری لازم دارید باشد، این مساله به آن آرامش کمک می کند.
جلسه گفت و گو در خانواده ضروری است
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: اگر بچه های خود را پیش کسی می گذاریم، در مساله تربیت با آن ها هماهنگ باشیم، حتما لازم است در خانواده، جلسه گفت و گوی خانوادگی داشته باشیم. حداقل هفته ای یکبار بشینیم صحبت کنیم، بهتر است از احساسات بگوییم، نه از کارهای خود.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: یکدیگر را متهم هم نکنیم، برچسب هم نزنیم و نگوییم من از این حرف تو این چنین حسی دارم. جلسه بیان احساس باشد و فرزندان نیز احساسات خود را بگویند.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: وقت ویژه برای تفریح و استراحت بگذاریم. ورزش و تفریح برای خانواده ضروری است. هر خانواده باید برای تفریح چند برنامه داشته باشد، یک تفریح اختصاصی هر یک از زن و مرد داشته باشند. بچه ها نیز تفریح اختصاصی داشته باشند و در کنار این ها تفریح مشترک خانوادگی نیز داشته باشیم و گاهی تفریحی است که برای دیگران همیاری می کنیم، گاهی پدر و مادر در محیطی می خواهند باشند، ما نیز با آن ها مشارکت می کنیم.
وی گفت: هر خانواده ای باید این تفریحات را داشته باشد، نه مرد از تفریح اختصاصی زن جلوگیری کند و نه زن از تفریح اختصاصی مرد جلوگیری کند و نه این نفریح اختصاصی مانع از تفریح مشترک باشد؛ چرا که تفریح مشترک هم ضرورت دارد.
درک محدودیت ها و انصاف و گذشت داشتن
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: نکته بعدی اینکه محدودیت های همدیگر را درک کنید، با انصاف و گذشت و صبوری و حوصله برخورد کنیم. ما روایت های زیادی نسبت به گذشت و صبر و کمک کردن به همسر در خانه داریم. از آن طرف هم زن ها مساله خانواده و خانه داری را مساله کمی نگیرند، جالب است که حتی از جهت آماری، 25 تا 40 درصد ثروت کشورهای صنعتی از طریق خانه داری است. خانه داری خانم ها در کشورهای صنعتی 25 تا 40 درصد در اقتصاد ان کشور تاثیر دارد. بنابراین خانه داری را مساله کمی نگیرید. در اسلام آمده است که اگر خانم یک لیوان آب به همسر دهد. به ازای هر جرعه ای که می نوشد شهری در بهشت به آن زن می دهند.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: زنی که در خانواده برای اصلاح آن خانه کار کند، هفت در دوزخ برای او بسته می شود و هشت در بهشت برای زنی که در خانه کار کند، باز می شود. به او می گویند از هر دری خواستی وارد شو.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: کار را هدف تلقی نکرده و وسیله تلقی کنیم. کار وسیله ارامش است، نه هدف ما. اگر ببینیم برخی مسائل کاری ارامش خانواده را به هم میزند، به هدف فکر کنیم، نه لزوما به این وسله.
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: حتما توصیه های اسلام را در مدنظر دارید و این را می گویم که به دیگران توصیه کنید. در مساله عفت و حیا اگر آن توصیه ها مراعات شود، قطعا آسیب های خانواده کم می شود.
در محیط هایی که اختلاط زن و مرد بیشتر بود، امار طلاق بالاتر بود
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: در 66 کشور دنیا تحقیق شد، در محیط هایی که اختلاط زن و مرد بیشتر بود، آمار طلاق بالاتر بود، امروز نرخ طلاق در جامعه ما بسیار نرخ عجیبی است، پارسال به ازای هر 4 ازدواج یک طلاق در کشور صورت گرفته است. 25 درصد ازدواج ها منجر به طلاق شده است.
وی گفت: و جالب است که بدانید تهران مقام اول است و استان البرز رتبه دوم را دارد. متاسفانه قم رتبه سوم است و هر سه ازدواج، یک طلاق است و خراسان رضوی جز یکی از همون شهرهای اول است از هر سه و نیم ازدواج، یک طلاق است، خوب این ها آسیب می زند.
حجت الاسلام عباسی آغوی با اشاره به لزوم رعایت حریم عفاف اشاره کرد و افزود: پیامبر اکرم(ص) می فرمایند که : «اَلحَیاءُ حَسَنٌ وَلکِن فِى النِّساءِ أَحسَنُ؛ حیا خوب است ولى براى زنان خوب تر است.». یک پژوهشی انجام دادم که خانم ها و اقایانی که حیای بالاتری داشتند، ناسازگاری زناشویی کمتر بوده است. حتی در حرف زدن و راه رفتن حیا را رعایت می کردند.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: کسانی که حیای از خود و خدای خودشان بالاتر بود، ناسازگاری زناشویی به شدت پایین تر بود و جالب اینجاست که نقش زنان در این مساله برجسته تر از مردان بود؛ چرا که حیای زنان در خانواده اثر بیشتری می گذاشت.
اولویت با مشاغلی است که در خانه می توانیم انجام دهیم
حجت الاسلام عباسی آغوی افزود: اولویت این است که برخی مشاغل را اگر می توانیم در فضای خانه انجام دهیم و کمتر بیرون حضور داشته باشیم.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: برخی فعالیت ها نیاز ندارد که من حتما ساعت مشخصی را سرکار بروم و در خانه می توانم انجام دهم. اگر بتوانیم این را داشته باشیم، این خود یکی از جایگزین های برخی مشاغل می شود.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: نکته آخر این که یک کتاب معرفی می کنم. با عنوان این که زمان را نگه داریم که جناب پرویزی نوشتند. برای مدیریت زمان است که به شدت به آن نیاز داریم.
فعالیت هایی که در راستای طلبگی است
حجت الاسلام عباسی آغوی در پاسخ به این پرسش که چه فعالیت هایی را یک طلبه می تواند انجام دهد، افزود: فعالیت هایی که در راستای طلبگی است؛ یکی مساله تدریس است که شامل استادی در آموزش و پرورش، حوزه و دانشگاه است. مساله بعدی نویسندگی و پژوهش است. طلاب می توانند کارهای ژورنالیستی برای مجلات انجام دهند که این هم کار ارزشمندی است و فعالیتی است که می توان انجام داد.
وی خطابه به بانوان طلبه گفت: مساله بعدی تبلیغ و سخنوری در حد توان است که این را نکته را فراموش نکنیم که فعالیت در این عرضه وظیفه اصلی ماست. به خصوص بانوان طلبه، در جلسات خانم ها می توانند اثرگذاری بیشتری داشته باشید. پاسخ گوی، پرسش ها نیز می توانید باشید که حرم مطهر به حمدلله زمینه خوبی را فراهم کرده است.
کارشناس صدا و سیما ابراز کرد: می توانید همکاری تبلیغی برای مخاطبین مختلف داشته باشیم. اگر توانستید در شهرهای خودمان یا حتی شهرهای دیگر به شرطی که با خانواده سازگار داشته باشد. مساله مشاوره که تنها در زمینه روان شناختی نیست؛ ممکن است در زمینه اعتقادی و اخلاقی باشد که شما در زمینه ای توانمندی دارید و کسی با شما مشاوره می کند.
این مشاور و روان شناس خانواده ادامه داد: هنر دینی قطعا یکی از زمینه هاست. در زمینه های مختلف فیلنامه نویسی، گرافیگ، شعر و داستان، هنرهای تجسمی و هر زمینه ای هنری که علاقه دارید، می توانید فعالیت کنید. برخی فعالیت ها اجرایی، کارمندی و مدیریتی است که در عرصه مسائل حوزوی و فرهنگی و دینی باشد. منتهی این ها اولویت های آخر است ؛ چون اول باید تلاش کنید کارهایی انجام دهید که غیر طلبه نمی تواند انجام دهد. در زمینه ترجمه انگلیسی، عربی، معارف دینی را ترجمه کنید، این هم خود فعالیتی است که می توانید در خانه انجام دهید، ترجمه نیاز است و می بایست دانش مان را به جهان عرضه کنیم.
فعالیت های علمی و پژوهشی در راستای طلبگی
حجت الاسلام عباسی آغوی به فعالیت های علمی، پژوهشی که در راستای طلبگی است اشاره کرد و افزود: گاهی اوقات همکاری پژوهشی می توانیم انجام دهیم، ممکن است شما خودتان اثر و مقاله ننویسید. ولی همکاری پژوهشی داشته باشید. به طور نمونه منبع یابی و ویراستاری کنید. اینها نیز فعالیت هایی است که در راستای طلبگی می توانید انجام دهید.
این مشاور و روان شناس خانواده کسب علم دینی، تهذیب، تبلیغ دین را سه شان طلبگی دانست و گفت: اولویت شما این باشد که اشتغال تان در راستای تحصیلات و وظایف دینی و مسائل حوزوی باشد.
وی در پایان گفت: انشالله که در این سال پیش رو که سال تولید و اشتغال است ما در تولید دانش، اشتغال و ارزش پیشگام باشیم و انشالله بتوانیم در مسیر تعالی دین اسلام و تعجیل فرج امام زمان اثر گذار باشیم./629/ص