به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی فقه حکومتی وسائل در ادامه سلسله نشست های دانشگاه عدالت، یازدهمین نشست علمی با موضوع « حقوق زنان » در پرتو نظریات حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی عصر روز چهارشنبه با سخنرانی دکتر حسن حمیدیان، حجت الاسلام و المسلمین دهقانی نیا و حجت الاسلام و المسلمین وحدانی نیا برگزار شد.
در ابتدای این نشست دکترحسن حمیدیان،از اساتید دانشگاه عدالت، با بیان اینکه تنها جایی که قلم می ایستد و نمی گذارد کاملا حقوقی صحبت کرد حقوق خانواده و حقوق زنان است؛ گفت: بحث حقوق زنان را باید از منظر اخلاقی نگریست و دنبال کرد.
وی با اشاره به این مطلب که بحث حقوقی صرف باعث ایجاد شکاف در خانواده می شود، ادامه داد: منظور ما از حقوق خانواده ،فضای عاطفی خانواده است.
وی افزود: اگر نیاز فرزندان در خانه تامین شود دیگر احتیاج به این همه خدمات مختلف در فضای جامعه نخواهیم بود، دیگر نیاز به این همه مبارزه با جرایم نیستیم، چرا که هویت فرزندان در خانه تشکیل می‌شود و سلامت خانواده سلامت جامعه را ایجاب خواهد کرد و عملکرد بیرونی ما ترجمه‌ای از عملکرد درونی ماست.
وی با تاکید بر این مطلب که همه تعهدات اجتماعی افراد در فضای خانواده ایجاد می شود، اظهار داشت: حضرت محمد(ص) می فرمایند در خانه‌ای که زن نباشد هیچ فرشته‌ای پای نمی‌گذارد.
دکتر حمیدیان با اشاره به این که منشاء سعادت بشری خانواده است و تمام تحولات جامعه در آیینه خانواده شکل می گیرد؛ ابراز داشت: آموزه‌های دینی ما زن را عالی‌ترین عضو تجلی خلقت می‌داند، مادر شدن از قهرمانی برتر است، بدون نقش آرامبخش زنان کاروان بشری متوقف خواهد شد، نیمی از جمعیت جهان را زنان و نیمی از تربیت کنندگان را آنها تشکیل می‌دهند، پس هر چه هست نیست از زنان است.
وی با اشاره به این که نگاه قانون اساسی به حوزه زنان اساسی است، بیان داشت: اصل دهم قانون اساسی می‌گوید خانواده مرکز رشد تعالی جامعه است و در ادامه می‌گوید کلیه قوانین و مقرارت و برنامه‌ریزی‌های کشور باید پیوست خانواده داشته باشد.
دکتر حمیدیان ابراز داشت: خانواده ها چهار دسته هستند، دسته اول خانواده متکامل که در جامعه با چراغ باید به دنبال آنها گشت، دیگری متعادل، متزلزل، و خانواده‌های متلاشی.
این مدرس دانشگاه نوآوری‌های قانون جدید خانواده را از برکات افکار آیت‌الله هاشمی شاهرودی دانست و گفت: یکی از نوآوری‌ها در این قانون وجود یک قاضی مشاور زن در دادگاه خانواده است ، وجود قاضی زن در ایفای حقوق زن بسیار موثر است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ثبت نکاح موقت، شرط ضمن عقد، طرح طلاق توافقی، ادامه حقوق زن بعد از مرگ همسر، قانون حمایت از خانواده برای ازدواج مجدد و کسب رضایت همسر اول برای ازدواج مجدد همه از جمله حقوقی است که برای زنان در قانون اساسی کشورمان در نظر گرفته شده است.
در ادامه این نشست حجت الاسلام و المسلمین امیر رضا دهقانینیا به سخنرانی پرداخت و با بیان اینکه ما باید در جهان به عنوان مبلغ و داعیه‌دار به موضوع اقتدار زنان بپردازیم، گفت: اسلام داعیه‌دار موضوع اقتدار زنان است،ما نباید در این‌باره در پازل غرب قراربگیریم.
وی با اشاره به تعریفی از واژه حق به کتاب عدالت آیت الله هاشمی شاهرودی رجوع کرد و گفت: بعد از تشکیل دوره مدرن یک تعریف به عنوان اصل مسلم مطرح شد؛ که حق اقتداری است که قانون به افراد می‌دهد، در واقع به منزله فقهی حق اقتداری است که شارع به افراد می‌دهد.
وی خاطرنشان کرد: ما در مباحث زیادی با غرب مباحثه داریم، وقتی می‌خواهند موضوع زنان را بحث کنند، به قوانین ما رجوع می‌کنند و می‌گویند چه سلطه‌ای به زن در قانون داده‌اید.
حجت الاسلام دهقانی نیا ادامه داد: دو گرایش در خصوص حقوق زنان در کشور داریم، عده‌ای این مباحث را تحریم می‌کنند و می گویند که برچسب ناقض حقوق زنان به ما خورده است و عده‌ای نیز می گویند قوانین را باید تغییر داد، تا این برچسب ها به ما نخورد.
وی با تاکید بر این که بحث حقوق زنان امروز یک بحث استراتژیک است، اظهار داشت: همانگونه که تولید سلاح و انبار کردن آن حاشیه امن ایجاد می کند، تولید گفتمان نیز حاشیه امن ایجاد می کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: هر کس در حوزه حقوق زنان گفتمان فعال را در دست داشته باشد، موازنه را پیروز خواهند شد، حتی اگر در عمل به آن پایبند نباشد، همان گونه که دنیای غرب در این باره این گونه عمل می کند و دیگران را به حاشیه می راند.
دهقانینیا ادامه داد: شعار اصلی و نقش فعال غرب این است که به دنبال اقتدار قانونی زنان هستیم، غرب این گفت‌وگو را تولید می‌کند و کنوانسیون‌های مختلف را مطرح می‌کند و موضوع زنان به عنوان موضوع استراتژیک مطرح می کند و استفاده های خود را می برد.
وی با اشاره به این که شهید مطهری در کتاب حجاب موضوعی را مطرح می‌کند که آیت‌الله شاهرودی تفسیری فنی از آن بیان می‌کنند، گفت: در اثر درست ندیدن جایگاه زن و جایگاه مرد بسیاری از تمدن ها سقوط کردند، و کسانی که داعیه تمدن جهانی دارند باید به این موضوع به صورت استراتژیک نگاه کنند تا بتوانند تمدن رقیب را بیرون کنند.
دهقانی نیا ادامه داد: یکی از علل پیشرفت دین اسلام نقش فعال در حوزه زنان است، حال که ما می‌خواهیم با این گفت‌وگوی انتقادی غرب در حوزه زنان مواجهه کنیم، باید به عنوان تمدن رقیب و تمدنی که نقش فعال در ایجاد سلطه قانونی زن در حوزه فرهنگی و سیاسی داشته‌ایم مطرح شویم.
وی خاطرنشان کرد: اسلام داعیه‌دار اقتدار زنان بوده استو ما با غرب در مباحث صغروی حرف داریم وگرنه در مباحث کبروی حوزه زنان خود داعیه‌دار هستیم.
دهقانینیا اظهار داشت : کبری اصلی کنوانسیون حقوق زنان، حمایت است، که ما در کبری دعوایی نداریم اما در مباحث صغری دعوا داریم، حضرت استاد آیت‌الله هاشمی شاهرودی می‌فرمایند در پاسخ به شبهه افکنی‌ها در حوزه زنان پاسخ می‌دهیم ولی در مصادیق نباید با غربی ها در گیر شویم، درگیری ما جهانی است ما متهمیم به عدم تساوی، و به کنوانسیون حقوق زنان نمی‌پیوندیم؛ چراکه این کنوانسیون یک پازل در گفت‌و گوی استراتژیک غرب در حوزه زنان است.
وی ادامه داد: گفتمانی که غرب تولید کرده را باید تغییر دهیم، اگر در مصداق با این‌ها بحث کنیم بازی را واگذار کرده ایم.
وی عنوان کرد: موضوع زنان از جمله مهمترین موضوعات استراتژیکی غرب در مواجهه با کشورهای اسلامی است که در این زمینه از موضوعاتی همچون آرایش، حق شغل، ریاست زنان، فیمینیسم، نهضت‌های اصلاحی رادیکال و غیر رادیکال بیشترین استفاده را می برد.
حجت‌الاسلام دهقانینیا در پایان خاطر نشان کرد: امروز جهان غرب نقش فعال را در تولید گفتمان برای برهم زدن موازنه در حوزه زنان بر عهده دارد تاحدودی هم موفق شده در حالی که متاسفانه گرایش‌های موجود در داخل کشور بدون توجه به نقشه‌های غرب به نقد آموزه های تولید شده میپردازند، در حالی که این گفتگوها همه به نفع گفتگوی غرب خواهد بود.
سخنران دیگر این نشست حجت الاسلام و المسلمین محمد امین وحدانی‌نیا از اساتید حوزه و دانشگاه دوره‌های تحول در حقوق زنان را به سه بخش دوره ملک‌انگاری، دوره حجر حقوقی و دوره تکامل تقسیم کرد و گفت: به فرمایش آیت‌الله هاشمی شاهرودی موضوع حقوق زنان همچنان بحثی مرجع است؛ چراکه از مباحث اساسی است موضوع دیگر در اهمیت موضوع‌شناسی برای فقیه است.
وی ادامه داد: مرجع بودن بحث از زنان،کلان و اساسی بودن بحث از زنان، مایه دستاورد بودن طرح نظری بحث زنان، نقطه شروع تهاجم دشمن بودن، لازمه دفاع از حقوق زنان از مواردی است که در خصوص ضرورت بحث از حقوق زنان در بین سخنان آیت الله شاهرودی مطرح است.
وی با تاکید بر این که من عقیده دارم در سیاست داخلی در حوزه زن و خانواده مشکل داریم، گفت: طبق فرمایش استاد باید از نگاه شعاری بپرهیزیم، راه حل این نیست که به کنوانسیون‌های خارجی بپیوندیم ،ما باید تلاش کنیم عرف آن ها را تغییر دهیم، .حضرت استاد می فرمایند نگاه غربی ظلم به زن است پس نمی‌توانیم به هر کنوانسیونی بپیوندیم.
وحدانی نیا خاطرنشان کرد: بسیاری از نقدهایی که غرب در موضوع حقوق زن به حقوق اسلام مطرح می‌کند، انتقاد به عرف محلی است و ارتباطی به حقوق اسلامی ندارد، ما باید در این‌باره درمانگری کنیم، ما باید در بحث فرهنگی فعالیت داشته باشیم، ما هنوز اعتقاد داریم تعالیم خانواده‌ها بر اساس موازین اسلامی نیست، ما در برابر این دغدغه‌ها دو راه داریم، پاسخگویی به هر نقد و دیگری افشای واقعیت‌های دنیای غرب.
وی اظهار داشت: بر اساس نظریات آیت‌الله شاهرودی ما نباید از هجمه گفتمان غرب به وحشت بافتیم بلکه ما هم در مقابل باید یک هجمه به فرهنگ آنها داشته باشیم نه اینکه در میدان آنها بازی کنیم.
حجت‌الاسلام وحدانی نیا افزود: ریشه نگاه غرب به زن بر مبنای ظلم است و بسیاری از انتقاداتی که غرب بر حقوق زنان در جهان اسلام دارد مربوط به شرع و دین اسلام نیست بلکه مربوط به تعصبات و عرف محلی است.
وی عنوان کرد: برخی نواندیشان این تئوری را مطرح می کنند که ما برای حل شبهات و مشکلات باید نظریه اسلام و غرب را تلفیق کنیم که استاد با این نظریه مخالف است.
این استاد دانشگاه ابراز داشت: نظریه عدالت استحقاقی، نظریه جامعه شناسی زن روستایی، نظریه توسعه مفهوم اهل بیت، نظریه بین الامرین در حوزه حقوق زنان، نظریه قیومیت مرد بر زن، نظریه تحکیم مبانی خانواده، نظریه اصلاح سیستم آموزشی و نظریه تفکیک جنسیتی از جمله نظریاتی است که آیت الله شاهرودی در سخنان خود به آن اشاره کرده اند.
وی اظهار داشت: از نگاه استاد جهت گیری های با ظاهر مردانه، با ظاهر زنانه و با ظاهر فرزند سالارانه سه جهت گیری حقوقی در نظام خانواده است.
وحدانی‌نیا درپایان افزود: استاد در کتاب حقوق زنان می‌فرمایند در حوزه زنان نباید افراط و تفریط کنیم، استاد بر خلاف بسیاری از سیاستمدران فقط به حوزه زنان شهری نگاه نمی‌‌کنند بلکه به حقوق زنان روستایی نیز توجه ویژه دارند.
در خاتمه ی این نشست، ضمن قدردانی و تقدیر از سخنرانان برنامه از طرف رییس دانشگاه عدالت و معاونت علمی دانشگاه مراسم پایان یافت. /929/ 504/ قا