به گزارش خبرنگار سرویس جامعه و تمدن اسلامی پایگاه اطلاع رسانی وسائل، حجت‌الاسلام محمد مهدی محققی، مدیرعامل خبرگزاری رسا و سردبیر پایگاه وسائل به همراه برخی از دبیران این پایگاه با حجت‌الاسلام والمسلمین محمد جواد ارسطا، دیدار و گفت‌وگو کردند که در ابتدا دکتر محمد تقی دشتی، مدیر عامل مؤسسه فرهنگی مطالعاتی صراط مبین، گزارشی از مجموعه فعالیتهای این مؤسسه ارائه کرد که مشروح آن تقدیم خوانندگان می‌شود.
بسم الله الرحمن الرحیم
مؤسسه «صراط مبین» از سال 1390 شروع به کار کرد، با این دغدغه که حکومت اسلامی از جهت نفوذ در میان مردم؛ تخریب‌هایی که صورت می‌گیرد؛ شبهاتی که در حال پخش شدن هستند، دچار آسیب‌هایی شده است و در حوزه هنجار، ساختار و کارکرد دچار آسیب‌هایی است.
این مؤسسه در جهت پاسخ‌گویی به شبهات، تقویت دین و ترویج آن گام برمی‌دارد و کار با اساتید حوزوی و دانشگاهی با دو رویکرد پژوهشی و ترویجی شروع شد؛ مؤسسه «صراط مبین» در حوزه پژوهش، کتاب‌هایی از سنین پایه تا بالا، در حوزه ولایت فقیه، حکومت اسلامی، حکمرانی شایسته و غیره را منتشر کرده است.
در حوزه ترویج، گروه‌هایی را در فیس‌بوک را ایجاد کردیم که طرفداران زیادی تا 65000 عضو پیدا کرد و کلوپ، بارگذاری مطالب در سایت صراط مبین انجام دادیم که مطالب غنی‌ای در این سایت درباره حکومت اسلامی وجود دارد.
از سال 1393 به این نتیجه رسیدیم که رسالتمان را گسترده‌تر کنیم و روی بحث دین و نهادهای دینی ببریم؛ یعنی حوزه دین و نهادهای دین، زیربنای اندیشه ولایت‌فقیه نیز هست، که ولایت فقیه یکی از نهادهای دینی است؛ مقداری نیز سبقه را با دغدغه آسیب‌شناسی و حل مسأله، پژوهشی‌تر کردیم.
الحمدلله با همکاری دوستان، کارهای ارزشمندی در مؤسسه صورت گرفت و نظام‌واره مسائل فرهنگی کشور طراحی شد؛ زیرا یکی از خلأها، نظام‌واره مسائل است؛ یعنی این مسائل چه نسبتی با هم دارند و کدام مسائل عمیق‌تر، ریشه‌ای‌ترو علت سایر مسائل هستند و کدام روبنایی هستند؛ این پژوهش‌ها در حدود 400 صفحه انجام و برای دفتر مقام معظم رهبری ارسال شد؛ زیرا این کار با واسطه از طرف دفتر ایشان سفارش داده شده بود و با اقبال مواجه شد.
عصاره این نظام‌واره، نموداری است که ملاحظه می‌فرمایید و اگر بخواهیم به مسائل نظام بدهیم، مسائل یا ریشه‌ای هستند و از ریشه‌ای که عبور کنند، مسائل اصلی هستند، اما دیده می‌شوند؛ از اینها پایین‌تر، یک سلسله مسائل میانی هستند که علت مسائل روبنایی محسوب می‌شوند؛ در مؤسسه «صراط مبین»، برخی از کارها در حوزه تهیه پیش‌نویس سیاست‌های کلی نظام برای دفتر مقام معظم رهبری در سه حوزه امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، جامعه اسلامی و دولت اسلامی انجام شده است.
ازجمله پروژه‌هایی که در قالب نظام‌واره بعد از آن شروع شد، نزدیک به 100 مسأله فرهنگی دینی شناسایی شده و در گروه پژوهش فرهنگی، دینی مؤسسه «صراط مبین» دنبال می‌شود؛ هر ماه یک ویژه‌نامه یا به اصطلاح مسأله بررسی می‌شود به عنوان مثال در حوزه مسجد، حجاب، عزاداری‌ها و... که با چه آسیب‌هایی مواجه هستیم و در این موارد راهکارها مورد بررسی قرار می‌گیرد و تفصیل این بحث را مسؤول گروه پژوهش فرهنگی، دینی که آقای نجفی هستند، می‌فرمایند.
مواردی که گفتیم، در حوزه فرهنگ دینی بود؛ اما گاهی مسائل با این که در قالب مسأله ما نیست؛ اما به روز بوده و در جامعه اولویت پیدا کرده است؛ به عنوان مثال حضور زنان در ورزشگاه‌ها یا بحث افراط‌گرایی که اکنون میان شیعه و سنی در حال ایجاد تنش است؛ چنین مسائلی به این مؤسسه سفارش داده می‌شود و الحمدلله کارهای خوبی انجام شده است که حل مسأله می‌کند.
تفاوت کار ما در این مؤسسه با سایر مؤسسات در حل مسأله است و نمی‌خواهیم مقاله، جزوه یا کتابی در عرض سایر کتب بنویسیم؛ بلکه همه پژوهش‌های پیشین مسأله یعنی پیشینه مسأله را می‌بینیم و در حدود 8 تا 10 صفحه، فراتحلیل می‌کنیم، نموداری نشان می‌دهیم که این پژوهش‌ها به چه چیزی پرداخته‌اند، مسأله را چطور تبیین کرده‌اند و سپس پیشینه اجرایی را می‌بینیم، یعنی حاکمیت در مورد این مسأله از حیث قوانین، اقدامات و نهادها چه تدابیری داشته است.
گروه پژوهشی دیگری به نام نهادهای دینی داریم که در حوزه مردم‌سالاری دینی، حکومت اسلامی و ولایت‌فقیه فعال است و نهادهای دینی از جمله حوزه و روحانیت و نهادهای وابسته به آنها را مد نظر قرار داده است؛ در این حوزه نیز رویکرد آسیب‌شناسی داریم که 63 مسأله و آسیب در حوزه حکومت اسلامی و مردم‌سالاری دینی در زمینه‌هایی همچون هنجارها، ساختارها و رفتارها احصا شد و دوستان درباره اولویت‌های آنها ورود پیدا کردند.
همچنین در حوزه مبنایی و نظریه‌پردازی که با محوریت استاد ارسطا در حال انجام است و اجازه نمی‌دهیم نظریه ولایت فقیه یا مردم‌سالاری دینی رسوب پیدا کند و میرا شود، بلکه نمی‌گذاریم این نظریه‌ها راکد بماند، به همین دلیل ابعاد بسیار دقیق این حوزه در حال کار شدن است.
ابعاد جدید مسأله ولایت‌فقیه که به‌روز است، از جمله رابطه ولایت فقیه با قوای سه‌گانه یا در بحث تقنین، فتوای معیار چیست که شورای نگهبان براساس آن رد یا قبول کند؛ تمرد و نافرمانی مدنی از حکومت اسلامی از نظر فقهی چه حکمی دارد؟
نزدیک به 100 حلقه ولایت‌فقیه در مؤسسه تشکیل شده است و دو فصلنامه فقه حکومتی که چاپ شده در حال طی مراحل برای اخذ عنوان عملی و پژوهشی از حوزه است که در آن یکی از مسائل بنیادین پی‌گیری می‌شود؛ در حال حاضر، محصولات مؤسسه «صراط مبین» با دغدغه حل مسائل به 300 نهاد حاکمیتی، علمی و پژوهشی ارسال می‌شود که بازتاب‌های خوبی دریافت شده است./825/302/م