به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی وسائل، کتاب «درآمدی بر مدیریت صالحین(رویکردی آینده‌نگر)»، تألیف محمد مهدی ذوالفقارزاده و با مقدمه دکتر غلامرضا گودرزی در 260 صفحه و توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) به چاپ دوم رسیده است.
امروزه شناخت صحیح آینده و تدوین سیاست‌ها و برنامه‌ها براساس آن، از مهم‌ترین نیازهای جوامع است؛ در جبهه غرب، شماری از مراکز «آینده‌پژوهی» و «کانون‌های تفکر» به طور جد، متولی این امر خطیرند.
جامعه اسلامی نیز از نیاز فوق مستثنی نبوده، بلکه به لحاظ مدعای اسلام در پیشتازی نسبت به سایر ادیان در آخرالزمان، متولی اصلی در ارائه آینده‌پژوهی صحیح و عمل حقیقی در قبال آینده، دین اسلام و خاصه، مذهب تشیع است.
شیعه را در این راستا، منابعی بسیار غنی و قیمتی است که گویی تنها از وجود آنها در گنجینه‌ای مخفی اطلاع داشته و بر آن می‌بالد! و برخلاف جبهه باطل که در قبال آینده، راهبردی تهاجمی و پیشرو را در پی گرفته است، جبهه حق، نسبت به آینده بی‌توجه و یا کم‌توجه بوده؛ عزم باید و شاید را جهت پی‌بردن به فضای در پیش‌روی آینده، برنامه‌ها و بایسته‌های آن از خود نشان نمی‌دهد.
این امر و جبران چنین نقصیه‌ای از دغدغه‌های اصلی نگارنده، جهت تدوین تحقیق حاضر در حوزه مدیریت و آینده‌پژوهی به شمار می‌رود؛ دغدغه‌ای که بر اساس «تفکر مهدویت» به عنوان آینده‌آی که آیات قرٱن و نظام ارزشی اسلام از آن یاد نموده و بسیار بر آن تأکید دارد، شکل گرفته است.
بر این اساس، کانون توجه این نوشتار به آینده مورد نظر الهی در «آخرالزمان» و «ظهور» و «مدیریت در این فضا»، معطوف می‌گردد و به طور خاص بر ویژگی‌های مدیران چنین فضایی در آینده متمرکز است؛ کتاب حاضر بر اساس همین مسائل در چهار بخش و 9 فصل تنظیم شده است؛ بخش نخست نگاهی دارد به شناخت چرایی و چگونگی آینده‌شناسی و نیم‌نگاهی به چیستی آن.
در این بخش، چرایی شناخت آینده در دو قسمت دلایل عام و دلایل خاص آینده‌شناسی خلاصه شده است؛ دلایل عام، فارغ از هرگونه نظام ارزشی خاص، بر ضرورت شناخت آینده دلالت داشته و از این حیث، عمومیت دارند؛ اما دلایل خاص آینده‌شناسی، با توجه به نظام ارزشی مطرح در آیات قرآن و روایات اهل‌بیت(ع) معنا می‌یابد.
در دلایل خاص آینده‌شناسی بر لزوم شناخت آخرالزمان تأکید ویژه شده و تاحدی در خصوص جایگاه آخرالزمان‌شناسی در قرآن سخن به میان آمده است؛ منظور از چگونگی شناخت آینده، بررسی گزینش بهترین منظرهایی است که می‌توان به وسیله آن به آینده و آخرالزمان پیشرو نظر افکند و بر این اساس در فصل دوم از بخش نخست این کتاب به بررسی شش منظر از جمله نگرش به آخرالزمان با توجه به معلومات آخرالزمانی، برنامه مُلک، نقش مفاهیم، اشیاء و افراد خاص در آخرالزمان و... پرداخته شده است
بخش دوم کتاب با عنایت به مباحث مطرح شده در بخش نخست (مبنی بر ضرورت و چگونگی آینده‌شناسی) به ارائه تصویری قرآنی از آینده اختصاص دارد که عبارت پر معنی و جدید «بهشت ظهور»، حاصل نتایج این بخش است؛ دو ویژگی مهم «تمام خِرد» و «کمال هنر» به عنوان مبانی و شاخص‌های اصلی تصویرپردازی بصیرت‌بخش از آینده در عبارت «بهشت ظهور» لحاظ شده است.
دعوی نگارنده آن است که عبارت «بهشت ظهور» را می‌توان در حکم یک «سازه تحولی و روبه رشد» به شمار آورد و این عبارت به جای آن که برآمده از یکسری فرضیات و ذهنیات ساختگی، اعتباری و احتمالی باشد، برخاسته و از روایات بوده و به همین دلیل از یک حقیقت تام و کامل حکایت دارد که در برنامه الهی برای آینده جهان در نظر گرفته شده است.
نویسنده در فصل پنجم از بخش دوم این کتاب ویژگی‌ها و مختصات بهشت ظهور را از روایات استخراج کرده است که از جمله آن، عمران، آبادانی و سرسبزی؛ برپایی قسط و عدل حقیقی و فراگیر؛ برقراری امنیت جهت عبودیت خدا؛ کامل کردن عقول انسان‌ها توسط امام(ع)؛ همنشینی مؤمنین با ملائک؛ عطای قدرت 40 مرد به یک مرد و...است.
اما محور اصلی کتاب را می‌توان بخش سوم آن دانست که به بررسی و معرفی صفات و ویژگی‌های مدیران آینده جامعه بشری پرداخته شده؛ در این بخش با استدلال‌های گوناگون و با کنکاش در آیات و احادیث و تعقل در این چارچوب، «صالحیت» به عنوان یک صفت جامع معرفی گشته و از «صالحان» به عنوان مدیران آینده جامعه بشری یاد شده است.
بنای این بخش از تحقیق، جمع‌آوی و احصاء ویژگی‌ها و منطق و تفکر آنان است؛ در انتهای این بخش هم تلاش شده است تا با ترسیم اجمالی فضای آخرالزمان در پیش رو، ضرورت حضور صالحین در آخرالزمان و جایگاه «مدیریت صالحانه» و «عمل صالح» ایشان روشن گردد.
از این رو در این بخش، پس از تحقیق مفهوم عمل صالح در کلام اندیشمندان اسلامی از جمله حضرات آیات ابراهیم امینی، جعفرسبحانی، محمد فاضل لنکرانی، جوادی آملی و مکارم شیرازی؛ آن را عملی شایسته آخرت معرفی می‌کند و دائره مفهوم «آخرت» را طبق قرآن و روایات اهل‌بیت(ع) گسترش داده و آن را شامل زمان «ظهور، دولت امام زمان(عج) و یا رجعت» نیز مطرح می‌نماید.
سپس نگارنده، ارزش صالح شدن را نزد نخبگان بشر و در زندگی پنج تن از پیامبران الهی به همراه مستندان قرآنی آن جمع‌آوری کرده است؛ نویسنده رمز الحاق به صالحین را با مراجعه به قرآن جویا شده و در فصل هشتم کتاب «شرایط الحاق به صالحین» و «ارزش‌های صالحین در قرآن» را جستجو کرده است که از جمله شروط الحاق به صالحان؛ ایمان و عمل صالح؛ مُسلم‌گونه وفات یافتن و حکم داشتن است.
مؤلف در انتهای این قسمت با بهره‌گیری از دسته‌بندی علامه طباطبایی(ره) برای صفات محسنین؛ برای صالحین دو دسته صفات کلی «اصلاح درون» همچون ایمان به خدا و قیامت؛ تقوا و... و دسته دوم صفات «اصلاح بیرون» همچون امر به معروف و نهی‌ازمنکر، سرعت در خیرات، انفاق و... است.
در مورد منطق و تفکر صالحان نیز ساختن و آباد کردن آخرت در دنیا؛ عدم اکتفا به وضع موجود و پیوسته به دنبال اصلاح‌بودن در تمام زمینه‌‌ها و خدمت عاشقانه و بدون توقع بیان شده است؛ در انتهای این بخش نیز نگارنده از جمله نشانه‌های صالحان را تصفیه و پاک نمودن قلب، اصلاح کلیه امور؛ اصلاح کسب‌وکار و اصلاح اعمال برشمرده است.
در بخش چهارم و پایانی کتاب نیز، نتایج، پیشنهادها و نوآوری تحقیق لحاظ شده است، مؤلف کتاب دو دسته کلی پیشنهادهای اجرایی و تحقیقاتی را مطرح می‌نماید که تشکیل مرکز آینده‌نگری شیعی در سطح کشور با هدف رصد «آخرالزمان در پیشرو» را به مسؤولان اجرایی و تبیین، تعمیق و گسترش قرآنی «بایسته‌های ایمانی جبهه حق نسبت به آینده» و مواردی دیگر از این دست را به محققان این زمینه پیشنهاد می‌کند./602/825/م