به گزارش خبرنگار سرویس حقوق پایگاه اطلاع رسانی فقه حکومتی وسائل، همایش بین المللی «اسلام و حقوق بشردوستانه بین المللی» به همّت مرکز مطالعات تطبیقی اسلام و حقوق بشردوستانه و با همکاری کمیته بین المللی صلیب سرخ، معاونت امور بین الملل و حقوق بشردوستانه هلال احمر و سایر نهادهای داخلی و بین المللی در چهارشنبه 17 آذر گشایش یافت.
دبیرخانه همایش، از اوایل تابستان فراخوان نگارش مقالات را میان دانشجویان و حوزویان داده بود و قرار بر این بود که تا 5 آذر ماه، داوری مقالات صورت پذیرد؛ ولی با عنایت به استقبال قابل توجّه دانشجویان و حوزویان، این مهم به زمان آتی موکول شد.
در افتتاحیه این همایش، پس از پخش قرآن و سرود جمهوری اسلامی ایران، پیام حضرت آیت الله مکارم شیرازی قرائت شد؛ سپس آیت الله مبلّغی (رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی)، آیت الله اراکی (رئیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی) و دکتر ضیایی (رئیس جمعیت هلال احمر ایران) پس از خوشامدگویی به مهمانان، به سخنرانی افتتاحیه این همایش پرداختند. رئیس کمیته بین المللی صلیب سرخ دکتر پیتر مائورر، و رئیس حوزه علمیه بیروت حجت الاسلام فضل الله نیز در مراسم افتتاحیه به سخنرانی پرداختند. دیگر سخنرانان افتتاحیه، سردار نصرالله کلانتری (معاون وزیر دفاع) و حجت الاسلام سیدعلاءالموسوی (رئیس بنیاد وقف شیعی در عراق) بودند.
پنل اول همایش با سخنرانی آیت الله تسخیری، رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، با موضوع «ارزش های مشترک بشردوستانه و قابلیت آنها در تقویت همزیستی مسالمت آمیز میان ملّت ها»، آغاز گردید. سپس آقای رونالد آفترینگر، رئیس دپارتمان امور جهانی کمیته بین المللی صلیب سرخ به نکاتی در مورد «گفتگوی جهانی کمیته بین المللی صلیب سرخ با علمای دینی و سازمان های مذهبی» اشاره نمودند. پس از وی، پرفسور اختر الواسع، رئیس دانشگاه آزاد مولانا در هند، «ضرورت تقویت ارزش های بشردوستانه در ادیان جهان» را مورد بررسی قرار دادند. پرفسور هافنر، استاد دانشگاه پوتسدام آلمان نیز به بحث در مورد «ظرفیت ادیان برای جنبه انسانی بخشیدن به جنگ» پرداختند. سپس آقای آرش بابایی به «ارزش های بشردوستانه در آیین یهود» اشاره نمودند. «ایجاد مبانی ارزش های بشردوستانه اسلامی» نیز توسط دکتر عبدالمطیع، دبیر کل محمدیه اندونزی مورد بحث قرار گرفت. سخنران پایانی این پنل، پرفسور پوستنهوون، مدیر مؤسّسه الهیات و صلح هامبورگ بود که در مورد «استدلالات کلامی در ترویج محدودیت بر خشونت در جنگ» به سخنرانی پرداخت. سپس سخنرانان پنل اول در سن حضور یافتند تا مخاطبین، سؤالات خود را از آنها بپرسند. پس از صرف شام، روز اول همایش خاتمه یافت.
روز دوم همایش، در پنجشنبه 18 آذر ماه، رأس ساعت هشت و نیم آغاز گردید. دیوید تاک، مشاور حقوقی کمیته بین المللی صلیب سرخ، سخنران اول همایش در روز دوم بود که به سخنرانی در مورد «گروه ها و اماکن حفاظت شده و چالش های بشردوستانه حاصر از منظر حقوق بی نالملل بشردوستانه» پرداخت. سخنران بعدی جلسه، دکتر احمد الداوودی، کارشناس فقه اسلامی کمیته صلیب سرخ بود که موضوع سخنران قبلی را از منظر فقه اسلامی بررسی نمود. بحث در مورد «اصول فقهی و اخلاقی در خصوص جنگ، با تأکید بر گروگانگیری و پدیده های مشابه» توسّط آیت الله علیدوست انجام شد. قرار بر این بود که آیت الله لنکرانی، رئیس مرکز تحقیقاتی ائمه اطهار در مورد «سلاح های کشتار جمعی از منظر فقه اسلامی» سخنرانی نمایند که به دلیل کسالت به وجود آمده، نماینده ای از ایشان، این مهم را انجام دادند. دکتر احمد ابوالوفاء، استاد دانشکده حقوق بینالملل دانشگاه قاهره نیز، به بحث در مورد «وضعیت تحت حفاظت پناهندگان و آوارگان داخلی از منظر فقه اسلامی» پرداختند. نوبت به استاد برجسته و مطرح حقوق بینالملل، پرفسور ساسولی رسید تا در مورد «جانباختگان و مفقودین از منظر حقوق بین الملل بشردوستانه» به ذکر مباحثی بپردازد. سپس حجتالاسلام میرمحمّدی، استاد دانشگاه مفید، مطالب پرفسور ساسولی را از منظر فقه اسلامی بررسی نمود. در نهایت آقای اشراقی، رئیس دبیرخانه کمیته ملّی حقوق بشردوستانه به بحث در مورد «اماکن و تجهیزات بهداری و پزشکی از منظر حقوق بین الملل بشردوستانه» پرداختند. پرسش و پاسخ از سخنرانان پنل دوم همایش، آخرین برنامه قبل از ظهر بود.
پس از نماز و ناهار، پنل سوم همایش با عنوان «حفاظت از منابع طبیعی، آب و محیط زیست» در ساعت 14، با سخنرانی مایکل تلحمی، رئیس کمیته آب و زیستگاه کمیته بین المللی صلیب سرخ، با موضوع «منابع طبیعی، آب و محیط زیست؛ چالش ها در طول درگیری های مسلحانه» آغاز گردید. سپس دکتر مارا تیگنینو، مدرس دانشگاه ژنو به بررسی «حفاظت از منابع طبیعی، آب و محیط زیست از منظر حقوق بین الملل» پرداختند. سپس حجت الاسلام دکتر رحمانی به «رویکرد مذهب نسبت به محیط زیست و حفاظت از آن طی درگیری های مسلحانه» اشاره نمودند. آقای قاری روح الله مدنی، مدیر مؤسسه دارالقرآن کریم پاکستان، موضوع سخنان دکتر رحمانی را ادامه دادند. نوبت به دکتر ابراهیم بیگزاده، استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی رسید تا در مورد «حفاظت از منابع طبیعی با توجه خاص بر منابع انرژی» سخنرانی نماید. دکتر ابوالحافظ، مدیر دپارتمان شریعت اسلامی اوگاندا، آخرین سخنران پنل سوم همایش بود که به بررسی «آب در درگیری های مسلحانه از منظر فقه اسلامی» پرداختند. این پنل با انجام پرسش و پاسخ به پایان رسید.
پنل چهارم همایش و به عبارتی مراسم اختتامیه، با سخنرانی پرفسور میشل ووتی (معاون رئیس مؤسسه بینالمللی حقوق بشردوستانه در دانشگاه سنرمو ایتالیا) و دکتر فیلیپ اشپوئری (رئیس هیأت نمایندگی صلیب سرخ در سازمان ملل) آغاز گردید. سپس آقای اسحاق مدنی (مشاور رئیس جمهور و عالم اهل سنّت) و حجت الاسلام معزّی به بیان دیدگاه های خود پرداختند. دبیرکل جمعیت هلال احمر ایران، آقای علی اصغر احمدی و آقای آفترینگر نیز از دیگر سخنرانان پنل پایانی بودند. حسن ختام همایش، سخنرانی آیت الله مبلّغی و آقای دستغیب بود که پس از ذکر مطالب کلّی، از دستاندرکاران، اساتید و شرکت کنندگان همایش تشکّر نمودند و همایش «اسلام و حقوق بشردوستانه بین المللی» رسماً خاتمه یافت.
شایان ذکر است در طول مراسم مترجمان همزمان سخنان سخنرانان را به چندین زبان ترجمه می کردند و درخواست کنندگان می توانستند با دریافت سخت افزار هایی این سخنرانی ها را به زبان دلخواه خودشان گوش کنند.226/503