ولایت فقیه، شعبه و تجلی ولایت الله است- هم و غم ولی فقیه، تشخیص دین خدا و عمل به آن است

فقه سیاست » مبانی

کد خبر: ۳۳۶۷

تاریخ انتشار: ۱۵ مهر ۱۳۹۵ - ۱۴:۴۶ - 06 October 2016

در کارگاه آموزشی نگرشی دیگر به ولایت فقیه مطرح شد:

ولایت فقیه، شعبه و تجلی ولایت الله است- هم و غم ولی فقیه، تشخیص دین خدا و عمل به آن است

پایگاه اطلاع رسانی وسائل ـ کارگاه آموزشیِ نگرشی دیگر به ولایت فقیه با هدف شناخت جایگاه ولایت فقیه و پاسخ گویی به شبهات پیرامون آن با حضور طلاب غیرایرانی در مشهد، برگزار شد.

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی وسائل در مشهد، کارگاه آموزشی «نگرشی دیگر به ولایت فقیه» با حضور حجت الاسلام محمدحسین دعایی، مدرس مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام و محقق و پژوهشگر حوزوی و اساتید و بانوان طلبه غیر ایرانی در مدرسه عالی خواهران جامعه المصطفی مشهد برگزار شد.

در این کارگاه، حجت الاسلام دعایی به جایگاه و ضرورت حکومت ولایت فقیه اشاره کرد و وظایف و ویژگی های ولی فقیه را تبیین کرد.

ولایت فقیه ابر راهبرد شیعه در عصر غیبت است

حجت الاسلام دعایی گفت: برای شناخت یک موضوع به شکل منطقی و سیستمی، ابتدا باید هدف کلی آن بررسی شود. سپس نقطه شروع فعالیت سیستم تعیین شده و در قدم بعد مهم ترین و اساسی ترین فعالیت و پردازشی که در سیستم رخ می دهد معلوم گردد. در ادامه، راهبردها و راهکارهای عملیاتی سیستم مورد توجه قرار گرفته و نقاط بحران زا و خطر آفرین آن مشخص شود.

وی ابراز کرد: در آخرین قدم نیز خروجی و محصول سیستم مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس، کارگاه آموزشیِ نگرشی دیگر به ولایت فقیه از شش مرحله تشکیل شده است: تعیین هدف، نقطه شروع، نقطه مرکزی، برنامه حرکت، نقاط بحران و نقطه مقصد.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: عناوین هر یک از مراحل، در این کارگاه به ترتیب عبارتند از: ولایت فقیه، ابر راهبرد شیعه در عصر غیبت، نسبت دین و دنیا، حاکمیت الهی، در پرتو مشروعیت و مقبولیت، کشف خبرگان و بیعت مردم، خطرها در مسیر و آخرین عنوان پیش به سوی ظهور، آری ظهور نزدیک می باشد.

وی افزود: کاری که در مرحله اول انجام می شود، دیدگاه اجمالی و شناخت اولیه پیدا کردن نسبت به موضوع است.

حجت الاسلام دعایی با اشاره به این که ولایت فقیه، اَبَرراهبرد شیعه در عصر غیبت است، افزود: ولایت فقیه، کلان سیستم حکومتی در عصر غیبت است.

مدیریت زندگی مردم در عصر غیبت از وظایف ولی فقیه است

این محقق و پژوهشگر حوزوی با اشاره به این که ولی فقیه، جانشین معصوم، دین شناس و فقیه اعلم است، افزود: یکی از وظایف ولایت فقیه، انسجام بخشی به جامعه است.

وی رهبری جامعه اسلامی، اجرای قوانین دین خدا، برقراری حکومت، حفظ وحدت، حفاظت از دین در مقابل دشمنان، مدیریت زندگی مردم در عصر غیبت را از وظایف ولی فقیه دانست.

حجت الاسلام دعایی ابراز کرد: اگر ما می گوییم که ولی فقیه، جانشین امام معصوم است، قاعدتا اختیارات معصوم را دارد. برای تعیین حدود و اختیارات او باید نگاه به اختیارات معصوم کنیم.

ولایت فقیه، مدل حکومتی اسلام در عصر غیبت است

وی ابراز کرد: دنیای امروز، دنیای رقابت بین سیستم و مکاتب فکری مختلف است. دنیای امروز برای زندگی مردم سیستم پیشنهاد می دهند، سیستم های پولی و بانکی، رسانه، آموزشی و تربیتی، سیستم های اجتماعی مختلف و سیستم های فرهنگی و هنری.

این محقق و پژوهشگر حوزوی با اشاره به این که ولایت فقیه، مدل حکومتی اسلام در عصر غیبت است، گفت: هر مکتب و هر مرام فکری قاعدتا برای اداره اجتماع و مدیریت کلان اجتماعی باید طرح داشته باشد. دین اسلام در عصر ظهور معصوم(ع) یک مدل برای اداره جامعه و حکومت دارد و در عصر غیبت یک مدل دیگر دارد. سیستم پیشنهادی اسلام برای اداره جامعه در عصر غیبت، ولایت فقیه است؛ بنابراین ولایت فقیه، مدل حکومتی اسلام در عصر غیبت است.

ولایت فقیه، همان ولایت رسول الله است

حجت الاسلام دعایی گفت: احتمالا شما نیز این کلام رهبر عظیم الشان و فقید انقلاب را شنیده اید که من به همه ملت، به همه قوای انتظامی اطمینان می دهم که امر دولت اسلامی اگر با نظارت فقیه و ولایت فقیه باشد آسیببی بر این مملکت نخواهد وارد شد. و یا این که:« قضیه ولایت فقیه چیزی نیست که مجلس خبرگان ایجاد کرده باشد. ولایت فقیه، یک چیزی است که خدای تبارک و تعالی درست کرده است. همان ولایت رسول الله است.».

وی ابراز کرد: البته هستند علما و اندیشمندانی هم که با اصل مسأله «ولایت فقیه»، حدود و ثغور آن و یا مصداق و فرد آن مخالف بوده و برای خود، ادله و مستنداتی نیز دارند. با این وجود اما مخالفان و دشمنان اسلام، در مقابله با این مساله و تلاش برای نابودی یا تضعیف آن، هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند و شاید بتوان گفت یکی از اصلی ترین نقاط مشترک فکری و عملی آنها، همین مساله مخالفت با « ولایت فقیه» است. به عنوان نمونه، سرکرده یکی از گروهک های تروریستی مخالف نظام می گوید:« بالاخره بخواهیم و نخواهیم، مخالفین حکومت در ایران، بر سر یک اصل اتفاق نظر دارند که اصل ولایت فقیه نمی گذارد حکومت ایران سرنگون شود.»

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: همچنین یکی از عناصر ضد انقلاب خارج نشین نیز در گفت و گو با یک سایت خبری، مشکل اول و آخر اپوزیسیون را « ولایت فقیه» معرفی می کند.

تهاجمات دشمن بر علیه ولایت فقیه

حجت الاسلام دعایی گفت: البته جدای از این اظهار نظرات، در مقام عمل و در عینیت اتفاقات تاریخ معاصر نیز شاهد شدید ترین تهاجمات دشمن، بر علیه مسأله « ولایت فقیه» هستیم. تهاجماتی که مرحوم میرزای شیرازی، به خوبی آن را پیش بینی کرده بود.

وی ادامه داد: ایشان در پی اطلاع از تاثیر فتوای تحریم تنباکو، دستمالی به دست گرفته و شروع به گریه می کند و وقتی از علت آن سوال می شود، می فرماید:« الان دشمن به جایگاه این ولایت پی برد! از این به بعد، با این جایگاه چه خواهند کرد؟!.».

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: با توجه به این توضیحات و با ملاحظه کم و کیف موافقت ها و مخالفت ها، به نظر می رسد که موضوع « ولایت فقیه»، موضوع بسیار حیاتی و مهم است.

دین دارای هویتی راهبردی و فراگیر است

این محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: برای فهم و تبیین موضوع ولایت فقیه، فهم و تببین نسبت دین و دنیا، یکی از مهم ترین پیش فرض هاست.

این محقق و پژوهشگر حوزوی افزود: دین برنامه زندگی است که از طرف خداوند، توسط رسولان الهی در اختیار انسان ها قرار گرفته است، برای اینکه انسان ها بتوانند بهترین زندگی در دنیا را برای رسیدن به بهترین زندگی در آخرت داشته باشند.

حجت الاسلام دعایی افزود: بنابراین دین، بهترین دنیایی که نتیجه آن بهترین آخرت است، برای انسان تنظیم می کند.

وی با اشاره به این که دین اسلام، مسائل دنیوی و اخروی انسان ها را تامین می کند، گفت: بر اساس فلسفه اسلام، دین دارای هویتی راهبردی و فراگیر بوده و همه ابعاد زندگی انسانی، از جمله بعد اجتماعی و سیاسی آن را تحت پوشش دارد. ولایت فقیه همان مدل حکومتی است که اسلام به جوامع بشری برای عصر غیبت ارائه کرده است.

وی ابراز کرد: هر یک از مدل های حکومتی در طول تاریخ، دارای هویتی خاص بوده که آن را از دیگر مدل ها متمایز می کند. توضیح آن که غیر از مکتب «آنارشیسم» که اساسا به بی قانونی و نفی هر گونه حاکمیت و حکومتی معتقد است، هر یک از مکاتب فکری موجود، بر اساس معیاری بر آمده از اصول و جهان بینی آن مکتب، به تعریف مدل حکومتی خود پرداخته و حکومت را حق فرد یا گروهی خاص می داند.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام با طرح این پرسش که چه حکومتی مشروع است و چه حکومتی مشروع نیست، افزود: برخی افراد حکومت را حق یک فرد خاص می دانند و می گویند کسی که بتواند با تسلط بر جامعه پیدا کند، حکومت حق اوست و مشروعیت را از آن کسی می دانند که بتواند غلبه پیدا کند.

حجت الاسلام دعایی گفت: برخی افراد نیز حق حکومت را از آن کسی می دانند که نسل قبلی او حاکم باشند و برخی نیز معتقدند افراد تحصیلکرده و با سواد حق حکومت بر مردم دارند.

ملاک مشروعیت حکومت

وی به ملاک مشروعیت حکومت اشاره و ابراز کرد: هیچ انسانی حق امر و نهی حکومتی و اجتماعی نسبت به بقیه انسان ها را ندارد و هیچ کس مالک کس دیگر نیست و تنها کسی حق حکومت بر افراد داشته و حکومتش مشروع است که مالک انسان ها باشد و تنها کسی که مالک است، خداوند متعال است.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: بر اساس مبانی اعتقادی می گوییم، کل هستی، ملک خداوند است و این ملکیت حقیقی است. ملکیت خداوند به ماسوی هم حقیقی است؛ نه اعتباری. بنابراین خداوند تنها موجودی است که حق دارد نسبت به بقیه، اعمال سلطه کند.

حجت الاسلام دعایی افزود: و اگر قرار باشد از انسان ها، کسی حق حاکمیت نسبت به افراد را داشته باشد، آن کسی است که خداوند این حق را به او داده باشد؛ بنابراین خداوند تنها موجودی است که می تواند حق حاکمیت را به کسی بدهد.

وی ابراز کرد: وقتی به سراغ آیات و روایات می رویم، مشخص می شود که خداوند متعال این حق را به پیامبر اکرم(ص) و 12 امام بعد از ایشان داده است. خداوند این حق را به این بندگان برجسته خود عطا کرده است.

این محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: تا زمانی که پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) حضور دارند، آنها حاکمند و حکومت آنها مشروع است و در عصر غیبت، ولی فقیه است که حکومتش مشروع است و حکومتی غیر از ولی فقیه، مشروع نیست.

وی به تفاوت سیستم حکومتی دموکراسی با اسلام اشاره و ابراز کرد: دموکرات ها می گویند حکومت کسی مشروعیت دارد که اکثریت به او این حق را بدهند؛ بنابراین اگر کسی اکثریت به دنبال او باشند، حکومت او مشروع می شود.

حجت الاسلام دعایی گفت: پیش فرض این نظریه این است که مردم حق دارند که حق حاکمیت را به کسی بدهند، اما اینکه مردم حق حاکمیت را به کسی بدهند با مبنای اسلامی ما سازگار نیست؛ بنابراین مردم حق دادن حاکمیت را به کسی ندارند، چون خودشان همچین حقی ندارند و تنها خداوند می تواند این حق را به فردی بدهد.

خلط نکردن مشروعیت با مقبولیت/ جایگاه مردم در حکومت اسلامی

وی به جایگاه مردم در حکومت اسلامی اشاره کرد و گفت: نقش مردم در حکومت اسلامی چیست که اینجا بحث مقبولیت مطرح می شود. درست است که تنها حکومت کسی مشروع است که خداوند به او اجازه حکومت داده باشد، اما این حکومت محقق نمی شود و در عالم خارج عینیت پیدا نمی کند مگر آن زمانی که مردم بخواهند و اینچنین حکومتی را قبول کنند و الا مشروع ترین حکومت ها بدون مقبولیت مردمی قابل تحقق در صحنه خارج و واقع نیست.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: نباید مشروعیت را با مقبولیت خلط کرد؛ چرا که نمی توان گفت چون حکومتی مقبولیت ندارد، پس مشروعیت ندارد؛ بلکه می توان فرض کرد حکومتی مشروع باشد، اما مقبولیت مردمی نداشته باشد.

حجت الاسلام دعایی گفت: این مهم را به یاد داشته باشید که اگر حکومتی بخواهد تحقق خارجی و نمود عینی پیدا کند، حکومت باید مقبولیت مردمی هم داشته باشد.

وی با طرح این پرسش که آیا پیامبری داشتیم که حاکم باشند؟ ابراز کرد: بله، پیامبر اکرم(ص) حکومت داشتند و برای حضرت علی(ع) شرایط فراهم شد و حکومت کردند، اما برای بقیه ائمه معصومین(ع) این شرایط فراهم نشد.

تمام احکام اجتماعی بدون حکومت اسلامی، قابلیت اجرا ندارد

وی با اشاره به این که اقامه حکومت اسلامی از اوجب واجبات است، ابراز کرد: اقامه حکومت اسلامی، نسبت به همه واجبات دیگر در اولویت قرار دارد؛ چرا که اجرای سایر احکام منوط به این است که حکومت اسلامی باشد و تمام احکام اجتماعی بدون حکومت اسلامی قابلیت اجرا ندارد.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: امام باقر (ع) می فرمایند:«بنی الاسلام علی خمس: الصلوه، الزکوه، الصوم، الحج و الولایه و لم یناد بشیء کما نودی بالولایه، اسلام بر پنج پایه استوار است: نماز، زکات، روزه، حج و ولایت و هیچ چیز مانند ولایت مورد سفارش قرار نگرفته است.». به استناد این روایت، ولایت از همه مهم تر است یعنی ظهور و بروز اجتماعی دین اسلام که از آن تعبیر به ولایت می شود.

سیاست، روش اداره امور جامعه است

حجت الاسلام دعایی به تعریف سیاست اشاره کرد و گفت: در رابطه با مفهوم «سیاست»، مطالب و نکات بسیاری قابل بیان است. سیاست در اصطلاح عرفی، امری مذموم قلمداد شده و دارای بار منفی است؛ چرا که امری توام با حیله گری، حقه بازی، نیرنگ و فریب شناخته می شود. اما باید توجه داشت که مراد از سیاست در این بحث، چنین سیاستی نیست؛ بلکه به تعبیر ساده، منظور از سیاست، آیین کشورداری بوده و به بیان دقیق تر، سیاست به معنای روش اداره جامعه، همراه با ملاحظه مصالح مادی و معنوی جامعه است.

وی با خاطر نشان کردن این که ورود به مسائل سیاسی، واجب و تکلیف است، ابراز کرد: و اگر کسی با این نگاه که سیاست روش اداره جامعه برای تامین مسائل مادی و معنوی است، وارد این فضا شود، نه تنها قبیح نیست؛ بلکه بهترین کار ممکن و وظیفه خود را انجام داده است.

این محقق و پژوهشگر حوزوی با طرح این پرسش که آیا دین با سیاست مرتبط است یا خیر؟گفت: بله مرتبط است، وقتی این دو تعریف را کنار هم قرار می دهیم، مشخص می شود که با یکدیگر مرتبط هستند؛ چرا که دین عبارت است از برنامه ای که خداوند توسط انبیا و کتب آسمانی برای بشریت ارائه کرده، به نحوی که مسائل دنیوی و اخروی تأمین شود و سیاست نیز عبارت است از روش اداره جامعه، به نحوی که مسائل مادی و معنوی تأمین شود.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: اگر بگوییم ولایت فقیه چیست؟ در پاسخ باید گفت، ولایت فقیه حاکمیت الهی است. ولایت فقیه، حاکمیتی بر اساس دین خدا و احکام الهی است.

ویژگی های حاکمیت ولایت فقیه

حجت الاسلام دعایی به ویژگی حاکمیت ولی فقیه اشاره کرد و گفت: مشروعیت و مقبولیت دو ویژگی حاکمیت ولی فقیه است، مشروع است، چون منتصب به اذن الهی است و مقبولیت در آن شرط است بدین معنا که انسان ها با حاکمیت الهی بیعت می کنند و حکومت اسلامی تحقق پیدا می کند.

وی با بیان این که در عصر غیبت حکومت فقیه جامع الشرایط حقانیت و مشروعیت دارد، تصریح کرد: در عصر غیبت، حکومت حق فقیه جامعه الشرایط است و لا غیر.

این محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: عمده ترین ملاک و معیار اختصاص و اعطا حق حاکمیت، توسط خداوند متعال به انسان، عبارت است از: خدایی بودن، به ملکوت متصل بودن و از نفس گذشتن است.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: بر همین اساس فقیهی که شرایط تصدی مسؤولیت «ولایت»، یعنی « فقاهت»، « عدالت»، «قدرت مدیریت» را دارد، به جهت تناسب حداکثری با حاکمان معصوم(ع) نیابت عام ایشان را بر عهده داشته و از حیث حدود ولایت و اختیارات نیز تقاوتی با آنها ندارد.

وی گفت: از نفس گذشتن، یعنی تصمیماتی که ولی فقیه اتخاذ می کند بر مبنای هوای نفس نیست، در اظهار نظرها و استنباط ها متاثر از هوای نفس، کاری انجام نمی دهد.

همّ و غم ولی فقیه، تشخیص دین خدا و عمل به آن است

این محقق و پژوهشگر حوزوی افزود: او به مرحله ای از تقوا و ورع رسیده است که فقط به نظر خداوند نگاه می کند و هم و غم او تشخیص حق و دین خداوند است. ولی فقیه، خلاف آن چه تشخیص داده است به مردم منتقل نمی کند و خلاف آن چه سخن می گوید، عمل نمی کند.

وی ابراز کرد: امام حسن عسگری می فرماید:« فَأمّا مَن کانَ مِن الفُقَهاءِ صائنا لنفسِهِ حافِظا لِدینِهِ مُخالِفا على هَواهُ مُطِیعا لأمرِ مَولاهُ فلِلعَوامِّ أن یُقَلِّدُوهُ ، وذلکَ لا یکونُ إلّا بَعضَ فُقَهاءِ الشِّیعَةِ لا جَمیعَهُم، اما هر فقیهى که خویشتندار و نگاهبان دین خود باشد و با هواى نفْسش بستیزد و مطیع فرمان مولایش باشد ، بر عوام است که از او تقلید کنند و البته این ویژگیها را تنها برخى فقهاى شیعه دارا هستند ، نه همه آنها .».

حجت الاسلام دعایی گفت: چرا که در صورت تحقق ولایت چنین فقیهی، در واقع فقاهت و عدالت است که بر جامعه حکم رانده و امور را اداره می کند؛ بنابراین ولایت فقیه، هویتی جز حاکمیت الهی نداشته و فقیه جامعه الشرایط بر اساس علم به الله و امرالله و هم چنین شناخت کامل هندسه دین مبین اسلام و توانایی لازم برای معماری بنا رفیع آن، جامعه بشری را با عنایتی ملکوتی و به کمک شایستگی های خود و هم چنین با تکیه بر ظرفیت های راهبردی موجود در آموزه های نگرشی، قانونی و فرهنگی دین، به بهترین و مطلوب ترین شکل ممکن در عصر غیبت، اداره و به سمت اهداف عالیه الهی رهنمون می شود.

حاکمیت ولی عالم هستی

این محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: جوهره مدل « ولایت فقیه» و روح حاکم بر آن، عبارت است از: حاکمیت ولی عالم هستی(خداسالاری) و سریان دادن نظر خداوند متعال که همان دین اسلام است در تمامی روابط اجتماعی و تداوم آن با حاکمیت رسول الله(ص) و اوصیا معصومین ایشان(ع) و سپس فقها جامع الشرایط، در پرتو « مشروعیت الهی» و «مقبولیت مردمی».

وی ابراز کرد: از آن جایی که ارزش یک مدل حکومتی، به تحقق و توفیق عملی آن مدل بستگی دارد، علاوه بر فهم هویت اصلی مدل ها، شناخت ساز و کار فعال شدن آنها در جامعه نیز ضروری است.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام به کیفیت فعال سازی و عملیاتی شدن برخی از مدل های حکومتی اشاره کرد و افزود: در مدل « دموکراسی» یا «مردم سالاری» سیستم حکومتی از طریق رای گیری و تعیین نظر اکثریت مردم، فعال شده و در جامعه تحقق می یابد.

حجت الاسلام دعایی گفت: هم چنین در مدل « کراتوکراسی» یا «قدرت سالاری»، تفوق فیزیکی ناشی از حیله گری است که سیستم حکومتی را فعال می کند. در مدل های « سلطنتی» و « پادشاهی» نیز عضویت در خاندان حاکم و مثلا مرگ پادشاه پدر، موجب فعال شدن حکومت پسر او، به شکل موروثی می شود.

مدل حکومتی ولایت فقیه

وی با طرح این پرسش که مدل حکومتی ولایت فقیه با چه ساز و کاری عملیاتی می شود؟ ابراز کرد: مدل حکومتی «ولایت فقیه» بر اساس یک ساز و کار دو مرحله ای فعال می شود؛ کشف خبرگان و بیعت مردم.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: در مرحله اول، خبرگان جامعه، فقیه جامعه الشرایط برای احراز مسؤولیت ولایت را کشف می کنند. به بیان دیگر، اولا، ولی فقیه کشف می شود، نه انتخاب؛ چرا که ولایت او، ناشی از دریافت حق حاکمیت از جانب خداوند است، نه انتخاب و تعیین خبرگان.

این محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: ثانیا، شناخت و کشف ولی فقیه با توجه به شرائط مورد نیاز در وجود او، از عهده مجموعه و گروهی بر می آید که به واسطه تخصص در این زمینه، اهلیت برای چنین شناخت و کشفی را دارند. مجموعه ای که اصطلاحا، با عنوان خبرگان رهبری شناخته می شوند.

بیعت مردم با ولی فقیه

حجت الاسلام دعایی گفت: در مرحله دوم نیز به منظور عینیت یافتن حکومت، آحاد جامعه اسلامی، با فقیه معرفی شده از سوی خبرگان، بیعت کرده و با تامین جهت مقبولیت، زمینه «بسط ید» و « نفوذ حکم» او را فراهم می آورند.

وی ابراز کرد: البته بر اساس مدل جاری در کشور ما، از آن جایی که اعضا خبرگان، به وسیله رای مردم انتخاب شده اند، نفس این که آن ها شخصی را به عنوان ولی فقیه معرفی می کنند، خود به منزله بیعت و قبول مردم نیز تلقی می شود. بیعت و قبولی که با تاییدات بعدی مردمی، مورد تاکید واقع شده و قطعیت می یابد.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: در تاریخ معاصر و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آحاد جامعه اسلامی، با شرکت در رای گیری 12 فروردین 1358، در واقع با رهبر فقید انقلاب بیعت کرده و از آن زمان بود که ایشان به عنوان حاکم شرع مطاع و ولی فقیه جامعه اسلام، بسط ید یافته و نفوذ رای یافتند.

این محقق و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: پس از رحلت ایشان نیز، خبرگان رهبری، حضرت آیت الله خامنه ای( مظله العالی) را به عنوان «ولی فقیه» معرفی کردند که با توجه به انتخاب شدن خود آنها توسط مردم، نفس این معرفی، به عنوان بیعت مردم با ایشان نیز تلقی می شد. بیعتی که با حضور مکرر اقشار مختلف مردم در محضر رهبری و حمایت از انتخاب خبرگان، مورد تاکید قرار گرفت.

آسیب های سیستم حکومتی دموکراسی

وی ابراز کرد: به طور طبیعی، هر یک از مدل ها و سیستم های حکومتی را آسیب یا آسیب هایی تهدید می کند. تهدیدی که به حسب قدرت و شدت خود، یا از میزان کارآیی و کارآمدی سیستم کاسته و یا به طور کلی، عملکرد آن را با اختلال مواجه می سازد. به طور نمونه مدل حکومتی «دموکراسی» یا «مردم سالاری» توسط آسیب های متعددی تهدید می شود، از جمله تبدیل «دموکراسی» به «موبوکراسی» و تبدیل «دموکراسی» به «اولیگارشی».

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: «موبوکراسی» یا«غوغاسالاری» عبارت است از حکومت برآمده از اکثریتی بی مسؤولیت، اوباش و عوام. از آن جایی که در مدل دموکراسی، مشروعیت حکومت، ناشی از انتخاب اکثریت است، اگر اکثریت جامعه ای را افرادی نا آگاه و ناشایست تشکیل دهند، حکومت برآمده از رای آن اکثریت نیز، حکومتی نامطلوب بوده و در این صورت « دموکراسی» به «موبوکراسی» تبدیل می شود.

وی ابراز کرد: «اولیگارشی» یا «گروه سالاری» عبارت است از تسلط یک گروه خاص بر دولت، بدون نظارت اکثریت. از آن جایی که حتی در ایده آل ترین وضعیت، به دلیل پیچیدگی و وسعت جوامع کنونی، مشارکت مستقیم مردم برای تصمیم سازی در هر امری از امور حکومت ممکن نیست؛ بنابراین به طور طبیعی، گروه های خاص، مانند: طبقات ویژه اجتماعی، دسته ها و یا احزاب، زمام امر حکومت را به جای اکثریت، در دست گرفته و در این صورت، «دموکراسی» به «اولیگارشی» تبدیل می شود.

حجت الاسلام دعایی گفت: در هر سیستمی، موقعیت هایی وجود دارد که بی توجهی به آنها، موجب ایجاد خدشه در عملکرد سیستم و مانع تحقق پردازش مطلوب در آن می گردد. شناسایی این موقعیت ها و تلاش برای دچار نشدن به آن، علی الخصوص در کلان سیستم هایی همچون «ولایت فقیه» که عملکرد بهینه و مثبت آن، تاثیرات چشمگیری و بی نظیری در روند حرکت انسان و جامعه به سمت تعالی و موفقیت دارد، از اهمیت بیشتری برخوردار است.

وی ابراز کرد: مهم ترین آسیبی که سیستم ولایت فقیه را تهدید می کند، عبارت است از: تشخیص ناصحیح خبرگان و عدم همراهی مردم.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: اگر خبرگان غفلت کنند و تشخیص نادرست بدهند، سیستم با خطر مواجه می شود و هر گونه خدشه ای در عملیات بیعت با فقیه جامع الشرایط معرفی شده برای ولایت نیز، بحران برای سیستم است.

این محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: بخشی از آسیب ها از ناحیه خود ولی فقیه است، از دست دادن صلاحیت ولایت، به واسطه از دست دادن شرائط مربوطه از جمله این آسیب هاست.

اصلی ترین کارکرد سیستم ولایت فقیه، زمینه سازی برای ظهور امام زمان(عج) است

حجت الاسلام دعایی با بیان این که اصلی ترین کارکرد سیستم ولایت فقیه، زمینه سازی برای ظهور امام زمان(عج) است، گفت: برخی اشکال می گیرند که افرادی که حرف از ولایت فقیه می زنند، دل از ظهور امام زمان(عج) کندند. در صورتی که راهی برای تحقق ظهور امام زمان(عج) غیر از حاکمیت ولایت فقیه نیست.

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام افزود: برخی افراد معتقد هستند که باید ظلم و جور زیاد شود تا امام زمان(عج) ظهور کنند و هیچ حکومتی نباید قبل از ایشان باشد، در صورتی که این سخن اشتباه است. ما روایت های بسیاری داریم که دستور به امر به معروف کردند، روایت های فراوانی وجود دارد که تاکید می کند که جلوی ظالم باید ایستاد.

تلاش برای احیای حکومت اسلامی

این محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: ما تا جایی که می توانیم برای احیای امر حکومت اسلامی، وظیفه داشته و باید کار و تلاش کنیم. قیام لله در عرصه علمی و عملی وظیفه ماست و زمینه ظهور باید فراهم شود، تا امام زمان(عج) ظهور کند.

حجت الاسلام دعایی گفت: بنابراین زمینه سازی ظهور امام زمان(عج)، به ایجاد حکومت اسلامی و تحقق بخشیدن به سیستم ولایت فقیه است و مقصد حکومت ولایت فقیه، حفاظت از جامعه اسلامی است.

وی ابراز کرد: ما شاهد هستیم که دشمن، منابع و اموال مسلمانان را به غارت می برد. مؤمنین و مسلمین، ایتام آل محمد(ص) هستند و نیاز به ولی و سرپرست دارند و این ولی فقیه است که حافظ جامعه اسلامی است.

ولایت فقیه، شعبه و تجلی ولایت الله است

استاد مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام با اشاره به این که ولایت فقیه، شعبه و تجلی ولایت الله است، افزود: نورانی شدن و نورانی کردن جامعه و جهان، عالی ترین و اصلی ترین کارکرد «ولایت فقیه» در زندگی است. و این در پرتو اقامه دستورات اسلام در مقیاس کلان توسط سیستم حکومت ولایت فقیه اتفاق می افتد.

این محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: خروجی و مقصد سیستم حکومتی «ولایت فقیه» عبارت است از: حفاطت از جامعه اسلامی تحت حاکمیت دولت اسلام در عصر غیبت، در برابر حوادث سهمگین آخرالزمان و آماده سازی مسلمین و در صورت قدرت همه انسان ها برای درک مدیریت انسان کامل و زندگی در آرمان شهر مهدوی.

حجت الاسلام دعایی گفت: به آن امید که بتوانیم بر اساس تاسی به عالمان ربانی و از خویش گذشته و با انجام وظیفه علمی و عملی خود در عصر غیبت و تلاش در جهت تقویت روز افزون اصل«ولایت فقیه» و شخص«ولی فقیه» یعنی حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله العالی) در زمره زمینه سازان ظهور حضرت ولی عصر ارواحنا فداه قرار گرفته و به شرافت و سعادت دیدار آن یگانه دوران و درک مدیریت و حضور الهی او نائل آییم./1309