به گزارش پایگاه اطلاع رسانی فقه حکومتی وسائل، پایان نامه « مبانی فلسفی حکومت دینی از منظر صدرالمتالهین» ارتباط مبانی فلسفی با حکومت دینی را بررسی کرده است که گزارش مختصری از این پایان نامه تقدیم خوانندگان محترم می‌شود.
چکیده
یکی از مکاتب مهم فلسفی در جهان اسلام حکمت متعالیه است که یکی از اهمیت‌های آن نسبت به مکاتب دیگر، جامع و کامل بودن آن است.
جناب صدرالمتالهین با کمک گرفتن از آرای فلاسفه گذشته و به کار گرفتن ذوق خویش موفق به تاسیس آن شد. حکمت متعالیه یک مکتب نسبتاً جامع و کامل بوده و می‌تواند زمینه خوبی برای ظهور و بروز مکاتب دیگر باشد، از جمله آنها سیاست متعالیه است که اندیشمندان معاصر اخیراً در این رابطه مطالب قابل توجهی را به تحریر در آورده‌اند.
صدرالمتالهین در تاسیس این مکتب تنها به فلسفه محض خدمت ننموده بلکه در کنار آن به فلسفه عملی هم اهتمام ورزیده است.
همت او را به فلسفه عملی در به کار گرفتن مبانی فلسفی حکومت دینی می‌توان دید.
ایشان مثل فیلسوفان غرب ساختار خاص حکومتی را ارائه ننموده بلکه در عوض به مبانی فلسفی حکومت دینی مثل اصالت وجود، حرکت جوهریه، فقر وجودی و غیره را به عنوان نوآوری در فلسفه به ارمغان آورده است.
این پایان‌نامه بعد از ارائه کلیات، در آثاری که صدرالمتالهین اندیشه سیاسی خود را در آن بکار گرفته، تمرکز پیدا کرده است.
نویسنده در این مرحله از تحقیق به خوبی نشان داده است که ملاصدرا نه تنها به معنای عام سیاست بلکه به نحو خاص از آن یعنی در مبانی فلسفی حکومت دینی دارای اندیشه‌های ارزشمندی است.
این پؤوهش در ادامه به مبانی فلسفی حکومت دینی پرداخته است و اثبات کرده که می‌شود در آثار مکتوب صدرالمتالهین مبانی فلسفی دینی را یافت که صلاحیت تحقّق یک حکومت دینی را دارند.
لذا برای ثبوت تحقق چنین امری ارتباط مبانی فلسفی با حکومت دینی را نشان داده است.
نتیجه گیری
این تحقیق تحت عنوان مبانی فلسفی حکومت دینی از منظر صدرالمتالهین دارای یک مقدمه و چهار فصل است، در کلیات این تحقیق به تعریف مسأله، بیان سؤال‌های اصلی و فرعی، پیشینه تحقیق، ضرورت انجام تحقیق، فرضیه‌ها، هدف و روش تحقیق و همچنین قلمرو تحقیق پرداخته شده است.
مضاف بر این، قسمتی از تحقیق این فصل به تعاریف و مفاهیم، اصطلاحات و واژه‌ها اختصاص یافته است مثل: تعریف فلسفه، فلسفه اسلامی، حکومت، دولت، دین، قلمرو دین، مردم، و غیره.
آرای سیاسی ملاصدرا
در فصل دوم به آرای سیاسی ملاصدرا در آثار مکتوب او پرداخته شده؛ ملاصدرا در آثار گران‌بهای خود مثل «المبداء و المعاد»، «الشواهد الربوبیه»، «الحکمه‌المتعالیه فی الاسفار الاربعه»، «المظاهر الاهیه فی اسرار العلوم الکمالیه»، اندیشه سیاسی خود را به کار گرفته است.
در این فصل بنا بر این بود که ملاصدرا به عنوان فیلسوف دارای اندیشه سیاسی نشان داده شود لذا نویسنده گوشه‌ای از مطالب سیاسی وی را از آثار نامبرده و غیر آن در اینجا توضیح و تبیین داده است.
هدف این تحقیق در فصل سوم نشان دادن مبانی فلسفی حکومت دینی است به همین منظور به ترتیب مطالب فلسفی را یعنی از معرفت شناسی گرفته تا انسان شناسی ذکر نموده و ذیل این عناوین مبانی فلسفی را تا حدودی به تحریر در آورده است.
مثلاً در هستی شناسی به اصاله‌الوجود، وحده‌الوجود، تشکیک در وجود، فقر وجودی، حرکت جوهریه و غیره به عنوان مبانی فلسفی پرداخته است.
ارتباط مبانی فلسفی با حکومت دینی
در فصل چهارم سعی بر این بوده که قدری ارتباط مبانی فلسفی با حکومت دینی را نشان دهد، لذا در این فصل به نظریه حکومت دینی، رهبری و خصائص حکومت دینی، نظریه مقبولیت و مشروعیت و همچنین به بحث ولایت مطلقه فقیه و غیره هم تا حدودی پرداخته شده است.
در پایان باید خاطر نشان کرد که برخی از اهداف این تحقیق عبارتند از: امکان اثبات فلسفی بودن مبانی حکومت دینی، توهم زدایی از این موضوع که بحث حکومت دینی ساخته و پرداخته متفکرین معاصرین است و اثبات این مساله که ملاصدرا به مباحث حکومت بالاخص حکومت دینی پرداخته است.
شایان ذکر است پایان‌نامه «مبانی فلسفی حکومت دینی از منظر صدرالمتالهین» به قلم «المان رسول‌اف» و با راهنمایی حجت‌الاسلام محسن غرویان و مشاوره حجت‌الاسلام عسکر دیرباز برای اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته فلسفه مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) مدرسه عالی حکمت و دینپژوهی نوشته شده و در سال 1391دفاع شده است.
علاقه‌مندان به مطالعه این پایان‌نامه می‌توانند به کتابخانه جامع در «مجتمع آموزشی امین جامعة المصطفی العالمیه» مراجعه کنند./102/228/ر