به گزارش وسائل، مجلس شورای اسلامی، روز گذشته ۱۵ اردیبهشتماه با تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان موافقت کرد. بر این اساس، هر تومان برابر ۱۰ هزار ریال جاری و معادل یکصد قِران است. از سوی دیگر برابری پولهای خارجی نسبت به تومان و نرخ خرید و فروش ارز توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب نظام ارزی حاکم و با رعایت ذخایر ارزی و تعهدات کشور در مقابل صندوق بینالمللی پول محاسبه و تعیین میشود. عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در این مورد در مجلس گفت: ما مطمئن هستیم حذف صفر از پول ملی هیچ تاثیری در تورم ندارد چرا که تورم در اینجا علت بوده نه معلول در حالی که تغییر در این زمینه معلول است.
محمدجواد توکلی، اقتصاددان و عضو هیئتعلمی گروه اقتصاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در این باره به ایکنا گفت: برای این اقدام، رئیسکل بانک مرکزی توجیهاتی مطرح کردند که راجع به هزینههای انتشار و امحای پول بود که قابل توجه است اما به نظرم باید به شکل عمیقتری به این ماجرا و به ویژه ابعاد روانی آن نگاه کرد.
وی با اشاره به احتمال اثرات تورمی حذف چهار صفر از پول ملی ادامه داد: رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد چنین اقدامی اثرات تورمی در پی ندارد اما برخی کارشناسان هشدار میدهند که دارای اثرات تورمی است، چراکه عملاً اتفاقی که رخ میدهد این است که حسابداری ذهنی مردم عوض میشود و در این شرایط که نقدینگی در اقتصاد ما به شدت در حال زیاد شدن است همین داستان به تعدیل قمیتها کمک میکند؛ برای مثال اگر قبلاً جنسی هزار تومان بوده و الان تبدیل به یک تومان شود و با آن قِرانی هم که قرار است در مبادلات مورد استفاده قرار گیرد، ممکن است فروشنده هم مقداری به قیمت آن کالا اضافه کند و مردم گمان کنند یک تومان با یک تومان و چند قران تفاوت چندانی ندارد چراکه عدد کاهش پیدا میکند و جنبه ذهنی افراد هم دچار اختلال میشود.
این کارشناس مسائل اقتصادی یادآور شد: از جهت دیگر، اقتصاد ما در شرایط کنونی مشکلاتی مهمتر از این دارد. حال اینکه در این موقعیت همه معضلات را کنار گذاشتهایم و به حذف صفر توجه کردهایم، موضوعی قابل تأمل است. به نظرم موضوعات اقتصادی مهمتری در کشور داریم که باید به آنها بپردازیم. یکی از این موارد اصلاح نظام بانکی است که طرح آن در مجلس مانده است.
توکلی با اشاره به لوازم جلوگیری از شکلگیری حباب در بورس بیان کرد: نکته دیگر مالیات بر عایدی سرمایه است که میتواند مانع حباب در بورس شود لذا این موضوع از اولویت بیشتری برخوردار بود. حال برای بنده جای سؤال است که چرا در چنین شرایطی به این سمت رفتهاند؟ یکی از توجیهاتی که برای حذف چهار صفر از پول ملی آوردهاند این است که فلان مقدار میلیارد در هزینههای امحای اسکناس صرفهجویی میکنیم اما از سوی دیگر هزینه چاپ اسکناسهای جدیدی و تغییر در شیوههای حسابداری و بسیاری از هزینهای دیگر را هم پیش رو داریم که مورد توجه قرار نگرفته است.
عضو هیئتعلمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ص) با بیان اینکه باید به اولویتهای مهمتری در اقتصاد توجه کنیم ادامه داد: متأسفانه در سیاستگذاریهای اقتصادی و قانونگذاری، توجهی به اولویتها نداریم. معتقدم اولویت کنونی در اقتصاد ما کنترل نقدینگی همراه با اصلاح نظام مالی و کنترل سفتهبازی است.
وی یادآور شد: الان بازار بورس بسیار داغ شده و حتی برخی سپرده خود را از بانکها خارج کرده یا از بانک وام میگیرند یا دارایی خود را میفروشند و وارد بورس میکنند لذا برخی از شکلگیری حباب و ابرحباب در بورس ایران سخن میگویند. بنده از کسانیکه در بورس کار میکنند جویا شدم که دیروز شاخص در نزدیکی یک میلیون بود بسیاری انتظار داشتند بورس بریزد لذا عدهای شروع به فروش کردند اما به واسطه همین تغییر صفر، فضایی روانی در بورس ایجاد و دوباره شاخص بورس صعودی شد. این وضعیت در نتیجه همان اقدام مجلس در موافقت با تغییر واحد پول ملی و حذف چهار صفر از پول ملی بود چراکه بر جنبههای ذهنی سرمایهگذاران اثر میگذارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: به نظرم در این شرایط، با توجه به اینکه با شوک تحریم و شیوع بیماری کرونا مواجه هستیم، از نظر اولویتسنجی، زمان مناسبی برای چنین مصوبهای نبود. پیشنهاد بنده این است که در اجرای این سیاست به شکل چند مرحلهای عمل کرده و ابتدا به تغییر واحد پولی و حذف یک صفر اکتفا کنیم.
عضو هیئتعلمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در پایان گفت: واقعیت این است که الان در عرف جامعه ما کسی از ریال استفاده نمیکند بلکه همه از تومان استفاده میکنند لذا بهتر است فعلاً یک صفر را از پول ملی حذف کرده و حذف صفرهای دیگر را برای بعداً بگذاریم تا مشکلات جدیدتری ایجاد نشود و در شرایط کنونی میتوانیم مشکلات مهمتر را در اولویت قرار دهیم./241/241/ح
منبع: ایکنا