به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی وسائل، حجت الاسلام والمسلمین شهریاری، در درس خارج فقه فناوری مورخه 16 مهر 94 به بحث مقدماتی فضای مجازی پرداخت و با توجه به آیات 125 و 126 سوره مبارکه بقره، اشاره ای نیز به بحث جعل تکوینی و تشریعی امنیت بیت الله الحرام داشتi و آل سعود را مسئول این بی تدبیری و مشکلات به وجود آمده دانست.
استاد شهریاری افزود: خداوند کعبه را محل امنی برای مناسک حج و جمع آوری ثواب قرار داده است و ممکن است این امنیت به جعل تکوینی یا جعل تشریعی قرار گرفته باشد که در معنای تکوینی آن سطحی از امنیت طبیعی و انسانی را جعل کرده که در اماکن دیگر این گونه نیست و مشکلات به حداقل رسیده است و در معنای تشریعی خداوند احکامی را در این سرزمین قرار داده که ملازم با امنیت است؛ مانند این که شخص محرم نباید سلاح حمل نماید یا شکار حیوانات صحرایی برای محرم جایز نیست و در این فرض تشریعی به این نتیجه می رسیم که آل سعود وظیفه و مسئولیت حفظ امنیت را دارند و اگر سستی نمایند مسئولیت خود را به درستی انجام نداده اند و باید مواخذه شوند.
استطاعت سربیه
اگر حکام مسلط بر سرزمین حجاز شرایط امنیت را فراهم ننمایند و حاجیان برای ورود به این سرزمین، احساس خوف بر مال و جان خود را داشته باشند، دفع ضرر محتمل دلالت بر سقوط وجوب حج می نماید و با توجه به شرایطی که پدید آمده و انسان مشرف به قضایای پیش آمده نیست و احساس ایمنی ندارد، می توان گفت که حج واجب نیست و این در فتاوای فقهای عظام تقلید مشهود است که از شرایط چهارگانه استطاعت، مساله استطاعت سربیه را بیان نموده اند که به معنای راه، طریق وسبیل است که به عنوان نمونه مرحوم سید(ره) در کتاب عروه میگوید: اگر بعد از رسیدن به سرزمین حج و در اواسط اعمال نیز مشکلی پیش آمد و کسی گریبانت را گرفت که دیگر نتوانی ما بقی اعمال را انجام بدهی و موجب خوف بر مال، جان و یا ناموس شود اینجا نیز حج واجب نیست.
اهم مباحث این استاد سطوح عالی به شرح ذیل می باشد:
در بحث امنیت باید تابع مسائلی باشیم که در حوزه امنیت و فناوری اطلاعات مطرح نموده اند و ببینیم که چه ویژگی ها و احکامی را برای فناوری بیان می کنند.
ما در بحث دفاع کتاب مستقل فقهی داریم و اکثر فقها به طور مستقل به آن پرداخته اند و بحث این است که در دفاع الکترونیکی هم موارد فقهی مذکور جریان دارد یا خیر؟
در رابطه با مفهوم و ویژگی های فضای مجازی مباحثی داریم و ما از جهت ارتباط فضای مجازی با مساله امنیت به بحث می پردازیم.
مفهوم مجاز
بحث امروز ما بحث «مجاز» است که این واژه مشترک لفظی است:
فضای مجازی در مقابل فیزیکال، عینی و جسمانی
آموزش مجازی به این معنا نیست که واقعاً این سبکی از آموزش نیست بلکه به این معناست که حضور در یک مکان فیزیکی بین دو نفر وجود ندارد و یا در فضاهای مجازی دیگر افعال حقیقی مانند مبادله پول در بانکداری مجازی، تبدیل جهل به علم درکتابخانه مجازی، تعلیم دانش در کلاس مجازی و لذت بازی در فضای مجازی ملموس است و همان احکامی که در فضای حقیقی بر این امور بار می شود در فضای مجازی نیز چنین است.
تغییر سبک رفتارهای سنتی
فضای مجازی دنیای حقیقی پیرامون ما را تغییر داده است و بشر امروز با بشر 100 سال پیش قابل مقایسه نیست و امروزه رفتارهایی به سبک سنتی ما افزون گردیده که بسیاری از امور را برای ما آسان تر نموده است و بسیار راحت در اختیار ما قرار می گیرد و تمامی این امور برای ما یک فضای مجازی تهیه کرده است و دقت والای ما را می طلبد که بتوانیم از این فضا بهترین استفاده را داشته باشیم و اگر نتوانیم در این فضا پاسخ نیازهای امروزی را بدهیم، افراد و جامعه دچار چالش معنویت و مذهب خواهند شد؛ پس ورود در این موضوعات بسیار مهم است و در جلسه آتی وارد ویژگی های فضای مجازی که مربوط به مسائل امنیتی میشود خواهیم پرداخت./926/922/201/ض
تقریر: محسن جوادی صدر