به گزارش وسائل، کتاب «هویت اجتماعی در نگره امام علی (ع)» نوشته مرضیه محصص، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی روانه به همت انتشارات بنیاد نهج البلاغه با شمارگان هزار نسخه و قیمت ۳۰ هزار تومان بازار نشر شد.
این پژوهش مشتمل بر سه فصل است؛ فصل اول با عنوان «گستره مفهومی هویت اجتماعی» به مباحث نظری در حوزه هویت اجتماعی پرداخته است، فصل دوم با عنوان «تعاملسنجی آموزههای دینی و مفاهیم اجتماعی» به تبیین نقشآفرینی آموزههای دینی در ساماندهی حیات اجتماعی و بحث نظامسازی در مواجهه با مسائل اجتماعی اختصاص داده شده است. فصل سوم نیز با عنوان «واکاوی هویت اجتماعی در کلام علوی» به مهمترین الزامات تکوین هویت اجتماعی از منظر علوی پرداخته است. همچنین سه بحث مهم همگرایی اعضا جامعه در باورها، همگرایی اعضا جامعه در عواطف و پایبندی اعضا جامعه به رفتارهای شایسته بررسی شده است.
نویسنده در این اثر به این سؤالات پاسخ داده است؛ هویت اجتماعی در قلمرو علوم اجتماعی، چه مفهومی دارد و نظریهپردازان آنچه تبیینی از مؤلفههای آن داشتهاند؟ آیا میتوان برای بومیسازی نظریه هویت اجتماعی، از آموزههای علوی بهره جست؟ آیا هویت اجتماعی در نگرش علوی دارای ساختاری قابل تبیین است؟
در بخشی از این کتاب میخوانیم: امروزه ظهور و غلبه سکولاریسم، تبلیغات سوء علیه دین از سوی ایدئولوژیهای الحادی، طرح قرائتهای متکثر از آموزههای دینی و فقدان تفسیر معیار، غلبه مناسکگرایی و اکتفا به ظواهر فردی دین، ضعف التزام عملی به دعاوی دینی توسط برخی مؤمنان شریعتمدار، اتهام سبک زندگی مؤمنانه به ضدیت با توسعه مدرن، انکار علت غایی از جهان و پدیدههای هستی، طرح برخی نظریهها درباره اسارت انسان در چنگال جبر اجتماعی، تفسیر تقلیلگرایانه از سعادت از یک سو و سیطره رسانهها و به حاشیه رانده شدن مرجعیت خانوادهها و مدارس در انتقال ارزشها به نسل آتی، از سوی دیگر موجب میشود فرایند هویتپذیری، تحولات شتابانی را تجربه کند و چالشهای هویتی متعددی پدید آید.
برخی محققان از این چالش پرمخاطره با عنوان تهدید نرم یاد میکنند و معتقدند تهدید نرم مشتمل بر مجموعه تدابیر و اقدامات از پیش اندیشیده فرهنگی و اجتماعی کشورهاست که بر نظرات، نگرشها، انگیزشها و ارزشهای مخاطبان تأثیر میگذارد و در دراز مدت موجب تغییر منش، رفتار و کنشهای فردی و اجتماعی آنها میشود.
نویسنده ادامه میدهد: سوگمندانه باید اذعان کرد که هویت اجتماعی کنونی ما با آموزههای بنیادین و اصیل اسلامی فاصلهای معنادار یافته است. هویت اجتماعی در بسیاری از موارد متأثر از جهانبینی غیراسلامی است. حال این سؤال مطرح میشود که مهمترین الزامات هویت اجتماعی در آموزههای دینی چیست؟
براساس آنچه محقق بررسی کرده است، در منابع فارسی تحقیقی مجدانه درباره هویت اجتماعی در حوزه آموزههای دینی انجام نشده است. آثاری که آموزههای اخلاق اجتماعی را در اسلام بررسی کرده، در عرضه استخراج الزامات تکوین هویت اجتماعی به ظور خاص تلاشی نداشته است./908/422/ح
منبع: ایکنا