vasael.ir

به گزارش وسائل، مقام معظم رهبری در دیدار رمضانه‌ خود با دانشجویان بر زمینه‌سازی برای روی‌کارآمدن دولت جوان «حزب‌اللهی» تاکید کردند. اما شاخصه‌های دولت و حاکمیت اسلامی و حزب‌اللهی چیست که با ترویج آن، بتوان دورنمای دولت مطلوب تراز اسلام ناب را به نمایش گذاشت؟ برای پاسخ این پرسش، باید مدل‌های فرهنگی حاکم بر جامعه ایمانی متناسب با دولت حزب‌اللهی را کشف کرد.

اساسا انسانِ در دنیا (انسان انضمامی)، بدون داشتن فرهنگ امکان زندگی ندارد. نسبت انسان به فرهنگ، مثل نسبت ماهی به آب است؛ انسان‌ها در فرهنگ غوطه‌وراند و در آن زندگی می‌کنند. مدل‌های فرهنگی، چارچوب‌ها و طرح‌واره‌های ذهنی‌اند که به نحوه اندیشیدن و رفتار افراد جهت می‌دهند. درون‌مایه و باطن دین، مدل‌های فرهنگی دینی است؛ ازاین‌رو قوام جامعه ایمانی،‌ در گرو طرح‌واره‌های فرهنگی است. جامعه نه فقط با اعتقاد دینی، بلکه با سریان مدل‌های فرهنگ دینی در آن، دینی می‌شود. بنابراین، قلب تپنده دولت اسلامی، فرهنگ حاکم بر آن دولت است.

از ادعیه مورد توصیه‌ شخص حضرت حجت در ایام ماه مبارک رمضان، دعای افتتاح است. دعای افتتاح از دو بخش عمده تشکیل شده؛ در بخش اول، حمد الهی محور است و بر رابطه انسان با خدا متمرکز است؛ اما محور بخش دوم، جامعه اسلامی در پرتو حضرت حجت و درخواست برای تشکیل حکومت و دولت کریمه ایشان است. بنابراین به‌نظر می‌رسد اگر بخواهیم متناسب با مفهوم و محتوای دعا، از الفاظ درون دعا، تعبیری را برگزینیم، با توجه به اتمسفر اجتماعی و سیاسی دعا، بهترین عنوان «دولت کریمه» باشد. اینکه این دعا از خود طرف خود حضرت توصیه شده، نشان‌گر آن است که محتوای آن درباره‌ دولت کریمه، دورنمایی است که ایشان از دولت مطلوب اسلامی تصویر می‌کنند. بنابراین دعای «دولت کریمه» یا افتتاح، منبع مناسبی است که از آن می‌توان شاخصه‌ها و مدل‌های فرهنگی حاکم بر جامعه ایمانی در دولت کریمه را استخراج کرد:

۱.جامعه ایمانی، خواهان نصرت و پیروزیِ عزت‌مندانه است. اساسا عزت و اقتدار در فرهنگ جامعه ایمانی نقش پررنگی دارد. البته محور این نصرت باعزت، ولی و امام است؛ به واسطه‌ امام جامعه است که جامعه به نصرت باعزت می‌رسد و خدا نیز از طریق ولی جامعه، جامعه را به این مطلوب می‌رساند. جامعه ایمانی به خوبی می‌داند که جز از این طریق، نمی‌تواند به عزت و پیروزی دست یابد. (اللَّهُمَّ اعِزَّهُ وَ اعْزِزْ بِهِ، وَ انْصُرْهُ وَ انْتَصِرْ بِهِ، وَ انْصُرْهُ نَصْراً عَزِیزاً)

۲.تشکیل دولت کریمه، درخواست شدید جامعه ایمانی است. جامعه ایمانی در نیازهای فردی متوقف نیست. با تمام وجود طالب تشکیل دولت است. (نَرْغَبُ الَیْکَ فِی دَوْلَةٍ کَرِیمَةٍ) دولت کریمه، چهار ویژگی اساسی دارد:

۱.«عزت جامعه ایمانی»: جامعه اسلامی در میان جوامع عزت‌مند است و از آن‌ها به بزرگی یاد می‌شود و آن‌ها با افتخار سر خود را بالا می‌گیرند. اسلام نیز به عنوان یک مکتب جامع که در عمل خود را اثبات کرده، در میان مکاتب فکری و فرهنگی، با عزت است و جوامع به اسلام به عنوان یک مکتب دارای گفتمان قوی و کارآمد نگاه می‌کنند. عزت اسلام و مسلمین، ناموس دولت کریمه است و روح تمام سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌های آن محسوب می‌شود. (تُعِزُّ بِها الإِسْلامَ وَ اهْلَهُ)

۲.«ذلت نفاق»:جامعه ایمانی، همانقدر که عزت خودش برایش مهم است، ذلت نفاق هم برایش اهمیت دارد. دولت کریمه، نفاق‌زدایی و نفاق‌ستیزی را در اصلی‌ترین برنامه‌های خود قرار می‌دهد و در تمام سیاست‌گذاری‌های خود به آن توجه دارد. نفاق در چنین حکومتی ذلیل و عمیقا بی‌ارزش است و به‌قول معروف، تره هم برایش خرد نمی‌شود. اهل نفاق در چنین دولتی ذلیل می‌شوند و در نتیجه بساطش برچیده می‌شود. در واقع مسئله دولت کریمه، دوگانه‌ اسلام و کفر نیست؛ مسئله اسلام و نفاق است! کفر و کافر، روشن و بی‌پرده‌اند و خط‌مشی و برنامه‌ اسلام در مقابل آن نیز روشن است. اما چالش دولت کریمه و جامعه‌ ایمانی نفاق است که کیانش را تهدید می‌کند. (تُذِلُّ بِهَا النِّفاقَ وَ اهْلَهُ)

۳.«زمینه‌سازی برای کار و مسئولیت‌پذیری»: افراد در دولت کریمه، زمینه این را پیدا می‌کنند که به بهترین شکل به مسئولیت‌های ایمانی و اسلامی خود برسند. جامعه ایمانی، دولت را به‌عنوان کارگزار نمی‌خواهد و دنبال این نیست که ساختاری ایجاد کند که نیازهای او را بر طرف کنند؛ بلکه او دولت را می‌خواهد تا بتواند به بهترین شکل مسئولیت‌پذیری کند. اساسا نگاه به دولت به مثابه کارگزار و عامل، در فرهنگ ایمانی جایی ندارد. او از آن جهت به دولت کریمه رغبت دارد که عاشق مسئولیت‌پذیری و فرماندهی سبیل‌الله است. افراد جامعه ایمانی، در تلاشند که با مسئولیت‌پذیری، نماد و دعوت‌کننده‌ی عملی به احکام‌اللّه و اطاعت الهی باشند. به‌عبارتی، فرهنگ کار و مسئولیت به‌قدری بر افراد حاکم است که صرفا دنبال انجام وظیفه نیستند؛ بلکه عمیقا می‌کوشند تمام وجود و افعالشان، کار و تلاش و تولید و خدمت در مسیر حق باشد تا هرکس او را می‌بیند، یاد کار و مسئولیت و اطاعت الهی بیفتد. بنابراین از یک طرف دولت کریمه، کار اصلی خود را زمینه‌سازی برای کار و مسئولیت جامعه قرار می‌دهد و از طرف دیگر، فرهنگ مسئولیت‌پذیری نیز به بهترین شکل خود در جامعه ایمانی موج می‌زند. (وَ تَجْعَلُنا فِیها مِنَ الدُّعاةِ إِلى‏ طاعَتِکَ وَ الْقادَةِ الى‏ سَبِیلِکَ)

۴. «کرامت حقیقی»: دولت کریمه،‌ فقط در عنوان «کریمه» نیست. کرامت این دولت، صرفا برساخته ذهنی یا رسانه‌ای فرهنگ درونی جامعه ایمانی نیست؛ بلکه به‌گونه‌ای است که هم زندگی این دنیا و هم آخرت افراد، واقعا سرشار از کرامت می‌شود. دولت کریمه، کرامت را همچون نیازهای لایه اول زندگی افراد در نظر گرفته، در تمام برنامه‌ها می‌کوشد کرامت را حفظ کند. (تَرْزُقُنا بِها کَرامَةَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ)

۳. فرهنگ جامعه ایمانی، حق را یک مسئولیت می‌بیند؛ حق را می‌فهمد، ولی در فهم باقی نمی‌ماند؛ آن را حمل کرده و حرکت می‌کند و مطابق شان آن حق، رفتار و بروز خارجی و عملی دارد. به‌عبارتی در مقابل حق، هماره دغدغه‌ «حمل» و حرکت دارد. (ما عَرَّفْتَنا مِنَ الْحَقِّ فَحَمِّلْناهُ) البته در این مسیر احتمال دارد به دلایل مختلف کوتاهی صورت بگیرد؛ بنابراین اگر در این حملِ حق کم بیاورد، می‌کوشد آن را جبران کند. او واقعا می‌خواهد حقِ حق را ادا کند و آنچه باید انجام دهد را به انجام برساند؛ او با شعار «ما مامور به وظیفه‌ایم»، خود را فریب نمی‌دهد و رسیدن به نتیجه مطلوب اوست؛ ازاین‌رو بلوغ و رسیدن به هدف، جزیی از فرهنگ جامعه ایمانی است. (وَ ما قَصُرْنا عَنْهُ فَبَلِّغْناهُ)

مطابق آنچه گفته شد، جامعه ایمانی و دولت کریمه، هردو از مختصاتی برخوردارند. از یک طرف دولت کریمه، ۱.عزت‌بخش به اسلام و مسلمین، ۲.نفاق‌زدا، ۳.زمینه‌ساز مسئولیت‌پذیری و کار آحاد جامعه و ۴.کرامت‌بخش است.

در مقابل جامعه ایمانی، ۱.در برطرف‌شدن نیازهای فردی متوقف نیست و با تمام وجود برای تشکیل دولت کریمه رغبت دارد. ۲. جامعه ایمانی عزت‌جوست و راه رسیدن به آن را همراهی با امام جامعه می‌داند. ۳.نگاه جامعه ایمانی به دولت، کارگزاری و عاملیت نیست، بلکه دولت را را زمینه‌ساز برای مسئولیت‌پذیری و کار و تلاش خود می‌خواهد ۴.فرهنگ «حملِ حق» دارد.

بیان این شاخصه‌ها از طرف حضرت حجت (عج) نشان‌گر آن است که بنابر تناسب حکم و موضوع، لازم است جامعه اسلامی به سمت چنین خصوصیاتی حرکت کند تا زمینه برای برپایی دولت کریمه فراهم شود. امروز برای تشکیل دولت حزب‌اللهی، هم معرفی شاخصه‌های آن به مردم ضرورت دارد و هم لازم است فرهنگ متناسب با چنین دولتی، در آحاد ملت تقویت شود./908/422/ح

منبع: فارس