به گزارش خبرنگار وسائل، یکی از اموری که دین مبین اسلام را نسبت به سایر ادیان الهی برتری می دهد، به روز بودن و قدم به قدم حرکت کردن در کنار پیشرفت مادیات در زندگی انسان ها است.
یکی از مهمترین مسائلی که باید در کنار پیشرفت های مادی مورد توجه قرار گیرد، امور اقتصادی و مالی است که در دوران های مختلف شیوه معامله ها تغییر کرده و به این شکل و گستردگی های که اکنون شاهد آن هستیم، نبوده است.
قرض دادن و حفظ آن بدون هر گونه دخل و تصرفی، همه آن چیزیست که در دوران های گذشته در رابطه با مباحث مالی مطرح بود اما در عصرهای مختلف مباحث اقتصادی و مالی به شدت گستردش پیدا کرده است.
با پیشرفت و گستردگی معاملات و امور مالی، علمای اسلام نیز احکام شرعی انواع معاملات را بیان کردند اما ادله و استدلال های آن را برای عموم بازگو نمی کردند بر این اساس استاد ما، آیت الله شیخ محمد باقر ایروانی به بررسی احکام بانک ها از نظر فقهی پرداخت و تدریس خود را با اموری که مربوط به بانکداری است، آغاز و به طور تدریجی وارد احکام و ادله بانک ها شد.
آیت الله ایروانی نیز به قلم خود در مقدمه تقریرات شاگردش می نویسد: حوزه های علمیه نیازمند مباحث استدلالی و عمیق مستحدثه و مورد نیاز دنیای معاصر است. فقها گرامی نظرات فقهی خود را در زمینه های مختلف و مباحث روز بدون بیان استدال بیان کرده اند.
وی افزود: یکی از مسائل مستحدث به فعالیت بانک ها اختصاص دارد که مورد ابتلاء بسیاری از مردم است که سخن گفتن در رابطه با آن بسیار ضروری است.
فقه بانک ها موضوع درس خارج فقه حضرت آیت الله شیخ محمد باقر ایروانی است که به قلم حجت الاسلام یوسف احمد الاحسائی تقریر شده و در 337 صفحه به زبان عربی از سوی اتنشارات موسسه ام القری چاپ و منتشر شده است.
حجت الاسلام یوسف احمد الاحسائی مباحث این کتاب را در 5 مقدمه و 15 بخش تدوین کرده است.
حکم مجهول المالک، آیا دولت و بانک مالک هستند؟، ربا، راه های فرار از ربا و توضیح بعضی از اصطلاحات 5 مقدمه این کتاب است که آیت الله ایروانی با توضیح آنان در درس خارج خود، مخاطبان را برای ورود به موضوع اصلی یعنی احکام و ادله بانکداری آماده می کند.
آیت الله ایروانی در مقدمه اول یعنی حکم مجهول المالک، فرق بین لقطه و مجهول المالک، ادله حکم مجهول المالک، کسب اجازه، معلوم المالک، ناامیدی از جستجوی مالک، کسانی که صلاحیت گرفتن صدقه را دارند و ضمانت مال در هنگامی که مالک پیدا شد، را به طور تفصیلی بیان می کند.
شیخ احمد الاحسائی در تقریرات خود می نویسد: استاد ما در مقدمه دوم یعنی آیا دولت و بانک مالک هستند؟ به توضیح لوازم و ادله عدم ملکیت و مؤیدات آن می پردازد و همچنین در مقدمه سوم یعنی ربا، موضوع ربا در بیع و قرض را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
در مقدمه چهارم به راه های فرار از ربا اشاره می شود که آیت الله ایروانی در این مقدمه به 11 مسیر جهت عدم افتادن در دام ربا اشاره می کند.
استاد ایراوانی در مقدمه پنجم اصطلاحاتی نظیر معنی ضمان، حواله، جعاله، فرق میان جعاله و اجاره را بیان می کند.
مقرر درس های آیت الله ایروانی پس از ذکر 5 مقدمه وارد بحث اصلی استادش می شود و کار در شعب بانک ها را به عنوان بخش اول درس ذکر می کند.
سپرده گذاری در بانک ها قرض است یا سپرده؟، بیان معنی سپرده، عاریه، قرض و حساب جاری از مسائلی است که در بخش دوم آمده است.
آیت الله ایروانی در بخش دیگر درس خارج، حواله بانکی، اشکالات حواله بانکی از نظر فقهی، کارت اعتباری، حواله به کارت اعتباری، فروش سهم و جوایز بانکی را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
کتاب فقه بانک ها برای اولین بار در ربیع الاول 1423 هجری قمری (اردیبهشت 1381) در موسسه (تحقیق و نشر موسسه ام القری) چاپ و برای مطالعه، تحقیق و بررسی علاقمندان به امور اقتصادی، بانکی، فقهی و دینی روانه بازار می شود.
120/د