به گزارش خبرنگار پایگاه تخصصی وسائل کتاب «تکافل خرد ضرورتها و کارکردها» قصد دارد از یکسو با توجه به اهداف بیمه های خرد که نگرشی متفاوت با بیمه های بازرگانی داشته و هدف اصلی از ارائه آن کمک به افراد کم درآمد برای مدیریت و کنترل مخاطرات آنها می‌باشد و همچنین ماهیت اجتماعی این نوع بیمه ها که مشارکت در همبستگی‌های اجتماعی را دنبال می‌کند و نیز اهمیت و کارکرد بیمه های خرد در کشورهای در حال توسعه که گسترش آن می‌تواند موجب افزایش ضریب نفوذ بیمه بویژه در بین اقشار کم درآمد این جوامع گردد و از سوی دیگر با عنایت به استقبال گسترده جوامع اسلامی از تکافل بوده و همچنین هماهنگی بسیار زیاد آن با سایر حوزه‌های مالی اسلامی که در واقع یک راه اجرای بیمه به شیوه اسلامی است و فاقد هر گونه ابزار (ربا، غرر و قمار) می‌باشد ، به عنوان جایگزین مناسب بیمه مرسوم؛ ضرورت و کارکرد بیمه های خرد با ساختار تکافل را در کشورهای در حال توسعه اسلامی تبیین نماید.
ریسک و بیمه عنوان فصل اول است که در مقدمه آن آورده شده" ریسک، دلیل وجود بیمه و یا ماده اولیه برای تولید یک محصول بیمه ای می‌باشد. بدون ریسک، بیمه مفهوم وجودی خود را از دست می‌دهد زیرا در جامعه ای که ریسک وجود ندارد دیگر نیازی به بیمه نمی‌باشد." [1] در ادامه دکتر سید نورانی و دکتر رشیدی نژاد ریسک را تعریف و طبقه بندی نموده و انواع آن را توضیح و راه‌های مدیریت ریسک را بیان و سپس به تبیین بیمه به همراه تمام موارد مربوط به آن می‌پردازند.
فصل دوم این اثر۲۷۲صفحه ای به بیمه های خرد تعلق گرفته است. مولفان در این فصل بیمه خرد را به لحاظ مفهومی توضیح داده و مبانی نظری آن را بیان می‌کنند. بعد از آن با ذکر ویژگی‌ها، اهداف، ویژگی‌های جامعه هدف و شرایط موفقیت در ارائه بیمه های خرد، به نمونه هایی از کشورهای پیشگام و موفق در ارائه بیمه های خرد اشاره می‌کنند که از جمله آن هند و فیلیپین است که درباره کشور فیلیپین خواننده کتاب از جمله این اطلاعات را بدست می آورد: "سه نوع موسسات بیمه خرد در فیلیپین به فعالیت اشتغال دارند؛ موسسات تامین مالی خرد به شکل تعاونی، موسسات تامین مالی خرد که به عنوان سازمان‌های غیر دولتی فعالیت می‌کنند و موسسات تامین مالی خردی که تحت نظر شرکت‌های بیمه کار می‌کنند." [2] پس از ارائه این مطالب اهمیت بیمه خرد در توسعه صنعت بیمه و دیدگاه سازمان بین المللی کار و بانک جهانی در مورد بیمه های خرد را بیان می‌کنند.
عنوان فصل سوم کتاب حاضر که انتشارات دانشگاه امام صادق(علیه السلام) چاپ اول آن را در سال ۱۳۹۵ و در ۱۰۰۰نسخه بر عهده داشته؛ تکافل است که در مقدمه آن تاریخچه این صنعت اینگونه بیان شده" نظام عقیله که بین مهاجرین و انصار در شهر مدینه اعمال می‌شد، بنیانگذار تکافل بوده است؛ زیرا عقیله به طور ضمنی بر کمک و پشتیبانی دو جانبه دلالت می‌کرده است."[3] در ادامه این فصل مباحثی چون اصل کفالت همگانی و مبانی بیمه در اسلام به طور کامل و با ذکر مثال تاریخی توضیح داده می‌شود.
در فصل پایانی کتاب حاضر آقایان سید نورانی و رشیدی نژاد به موضوع تکافل خرد می‌پردازند. که در ابتدای این فصل این مفهوم چنین معنا گردیده" تکافل خرد یک مکانیسم برای ارائه نوعی پوشش شریعت محور به فقرا و افراد محروم، با حق بیمه مقرون به صرفه است." [4] پس از آن نیز گام‌های اولیه تکافل خرد در برخی از کشورها آورده شده که درباره مالزی چنین آمده" طرح تکافل خرد در مالزی بسیار پرطرفدار است مخصوصا در بین خانواده های فقیری که میخواهند خود را در برابر مرگ ناگهانی نان آور خانه بیمه کنند جایگاه ویژه ای دارد."[5]
این فصل پس از بررسی مباحث انواع مدل تکافل خرد و تفاوت بین تکافل و تکافل خرد با مبحث جمع بندی و نتیجه گیری به پایان میرسد که در نتیجه گیری خواننده کتاب با این پیشنهاد مواجه می‌گردد" با اقتباس از مدل شریک- کارگزار کشور اندونزی، تکافل خرد در مناطق روستایی و کم درآمد کشور جمهوری اسلامی ایران اجرا گردد."[6]
پی‌نوشت:
[1] کتاب « تکافل خرد ضرورتها و کارکردها(در کشورهای در حال توسعه اسلامی)»، دکتر سید نورانی و دکتر رشیدی نژاد ،ص21
[2] همان،ص101
[3] همان،ص 109
[4] همان،ص 199
[5] همان،ص 201
[6] همان،ص 2311
323/ع