پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی تبیین کرد؛
وسائل ـ حجت الاسلام متقیان گفت: در نگاه اصولیون ، «مولویت» مربوط به علم کلام دانسته شده و امتداد در اصول پیدا نکرده است اما شهید صدر (ره) این نگاه کلامی را در مفهوم سازی و در منطق تفقه و علم اصول جریان داده است.
کد خبر: ۱۶۷۲۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۶
وسائل ـ در این مقاله پیامدهای نظریه خطابات قانونیه در فقه سیاسی در مباحثی همچون «لزوم اقدام بر تأسیس حکومت اسلامی حتی با عدم احراز قدرت»، «لزوم اقدام بر اصلاح انحرافات حکومت در فرض شک در قدرت»، «تقدم رویکرد امنیتی جامعه گرا بر رویکرد فردگرا»، «لزوم جستجو از مالک در اموال اهدایی توسط حاکمان غیرمشروع»، «عدم اشتراط امر به معروف و نهی از منکر به احراز قدرت» بررسی شده است.
کد خبر: ۱۶۲۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۷
حجت الاسلام والمسلمین ارسطا / ۹۱
وسائل ـ حجت الاسلام و المسلمین ارسطا ضمن بررسی و نقد دیدگاه آیت الله سبحانی اظهار داشت: نقض حکم قاضی با وجود شک در صحت آن تنها در جایی جایز است که قاضی پس از قضاوت، در حالی که صورت استدلال و قضاوت را در خاطر دارد، به صحت استدلال خود شک کند؛ مثلا قاضی می‌داند در قضاوت خود به فلان آیه شریفه و یا روایت استدلال کرده است، حال پس از صدور حکم در صحت استدلال خود تردید می‌کند به گونه‌ای که اگر در زمان قضاوت به این نکته توجه می‌کرد، اقدام به صدور حکم نمی‌کرد، در این حالت واجب است که قاضی حکم خود را نقض کند.
کد خبر: ۱۶۱۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۷
وسائل ـ «شأن شارع» در حقیقت الگویی است که از شارع حکیم به دست می آوریم، لذا ریشه‌های این بحث به «خداشناسی» و «دین شناسی» بازمی گردد. از این‌رو بحث «شأن شارع» را می‌توان حلقه واسط میان مبانی «کلامی» و «دین شناسی» با مبانی «فلسفه فقهی» و «فلسفه اصولی» به حساب آورد، البته تکمیل دیگر اضلاع بحث، نیازمند پرداختن به مباحث «انسان شناسی»، «جامعه شناسی» و «فلسفه تاریخ» نیز می‌باشد.
کد خبر: ۱۵۸۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۳
مباحثی از درس خارج فقه‌القضاء؛ آیت‌الله رشاد / ۸
وسائل ـ بنابر تعریف برگزیده «قضاء»، موضوع و محور فقه‌القضاء عبارت است از «تنفیذ ولایت از ناحیه شارع مقدس در محدوده صدور حکم و وظایفی که بر عهده قاضی است».
کد خبر: ۱۵۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۹
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه:
وسائل ـ عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ضمن اشاره به اختلاف دو دیدگاه پیرامون رابطه فقه حکومتی و فقه نظام گفت: برخی از اندیشمندان، فقه نظام را عام می‌دانند و فقه حکومتی را زیر مجموعه آن؛ اما با نگاه رویکردی که برای فقه حکومتی گفته شده است، باید گفت که این رویکرد عام، گاهی به فقه نظام منتهی می‌شود، گاهی خیر، بلکه تنها به همان فقه حکومتی اکتفا می‌شود. به اعتقاد ما، مرحوم امام(ره) نظریه فقه حکومتی را مطرح کرد، اما مباحث جدیدی که در فقه نظام مطرح هستند، در اندیشه ایشان وجود ندارد.
کد خبر: ۱۵۳۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
حجت الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی تبیین کرد؛
وسائل ـ حجت الاسلام و المسلمین مقیمی حاجی گفت: ما هر روش و رویکردی را بخواهیم در نظام آموزشی حوزه طراحی کنیم باید به گونه‌ای باشد که ما را از تراث گذشته محروم نکند، چراکه نظام آموزشی و تحقیق و پژوهشی که هم اکنون در حوزه وجود دارد روش کهنی است که در طول سالیان متمادی، تجاربی به دست آورده و در نوع خود پاسخگو بوده و توانسته است حوزه را به رشد و بالندگی برساند.
کد خبر: ۱۴۷۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۷
در گفت و گویی مطرح شد؛
وسائل ـ اگر بینه را حجت شرعی تعبدی به ملاک ظن نوعی دانستیم، قاضی موظّف است همه‌جا مطابق آن حکم کند ولو اینکه در برخی موارد به جهت وجود قرائن مخالف، نسبت به صحت مفاد بینه مردد شود؛ اما اگر بینه را به‌عنوان طریق حصول وثوق فرض کنیم، قاضی زمانی باید به بینه حکم کند که نسبت به صحت مؤدای آن اطمینان شخصی یابد؛ ازاین‌رو چه‌بسا نتواند به بینه اکتفا کند، بلکه ناچار شود از مراکز ثبتی استعلام کرده و شواهد دیگر را بررسی نماید تا با کمک آنها، به اطمینان نائل آید.
کد خبر: ۱۳۷۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۰
حجت الاسلام والمسلمین رفعتی نائینی / ۳
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین رفعتی نائینی در سومین جلسه درس خارج فقه رسانه گفت: فقط کسانی می‌توانند مدعی شوند که علم به تكليف نداريم که سکولار باشند. از اصول سکولاریسم این است که دین در عرصه‌های اجتماعی هیچ حکمی ندارد و هیچ تکالیفی را نیاورده است.
کد خبر: ۱۳۰۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۶
در نشست علمی تبیین شد؛
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی با اشاره به آثار و پیامدهای نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)، گفت: این بحث در علم اصول در این مسأله که آیا امر به شیء اقتضای نهی از ضد را دارد یا خیر؟ در بحث ترتب و ترک اهم و مبادرت به مهم مورد بحث قرار می‌گیرد. یکی از آثار خطابات قانونیه این است که قدرت شرط تکلیف نیست. اگر ما در قدرت شک کردیم، طبق نظریه امام(ره) و عدم انحلال باید قائل به احتیاط بشویم.
کد خبر: ۱۲۹۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۰
در نشست علمی صورت گرفت؛
وسائل ـ حجت الاسلام ملک زاده گفت: نظریه خطابات قانونی در پاسخ به اشکالاتی که به آن وارد شده است نشان داده است که اقوی از سایر نظرات است و از توانایی بیشتری برخوردار است.
کد خبر: ۱۲۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۹
حسنی مطرح کرد؛
وسائل ـ محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: اگر خداوند را همچون قانون‌گذار به حساب بیاوریم و شریعت را همچون قانون، ویژگی‌های شریعت همچون قانون خواهد بود. همان طور که قانون خطاب آن به عنوان شهروند است نه به اشخاص، خطابات قانونیه هم به مکلف است چه الان مکلف موجود باشد و چه نباشد ،چه عاجز باشد و چه قادر باشد.
کد خبر: ۱۲۹۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۳
حجت الاسلام و المسلمین مقیمی مطرح کرد؛
وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی گفت: عدم دقت در وجه نام‌گذاری توسط امام(ره) سبب شده است که برخی برداشت‌های اشتباهی از نظریه«خطابات قانونیه» پیدا کنند و بر اساس آن، آثار و کارکردهایی اشتباه برای آن در زمینه‌های اجتماعی و سیاسی قائل شوند و همین وجه اسم گذاری توسط امام(ره) آنها را به خطا انداخته است.
کد خبر: ۱۲۸۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۸
نشست «فهم اجتماعی نصّ»/ بخش دوم
وسائل ـ آیت الله محسن اراکی در تبیین انواع تغییر حکم بر اساس تحوّلات اجتماعی گفت: هرچند برخی از تحوّلات اجتماعی موجب تغییر حکم شده و مطابق با قواعد استنباط نیز هستند ولی گاهی هم پیش میآید که تغییر حکم شرعی در نتیجه تغییر قواعد فهم است؛ ما این تغییر را قبول نداریم چون قواعد فهم معنا از لغت، یک قواعد ثابتی است که مثل قواعد منطق قابل عوض شدن نیست و اگر قابل عوض شدن بود ارتباط نسل‌ها منقطع شده و جامعه بشر امکان استمرار پیدا نمی‌کرد.
کد خبر: ۱۲۷۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۲۷
در نشست «روش‌شناسی فقه و اجتهاد» مطرح شد؛
وسائل ـ آیت الله علیدوست با اشاره به اینکه مکاسب شیخ انصاری را می توان با دو نگاه متفاوت تحلیل کرد، گفت: یکی نگاه بالفعل و دیگری نگاه ظرفیتی است؛ به نظر ما از مکاسب می‌توان فقه نظامات را هم درآورد.
کد خبر: ۱۲۴۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۵
آیت‌الله رشاد تشریح کرد؛
وسائل ـ آیت‌الله رشاد در تبیین بایسته‌های علوم انسانی اسلامی، گفت: اگر بپذیریم که تفاوت علم‌ها از همدیگر به موضوع است فقط، موضوع اگر در علوم انسانی، انسان و رفتارها و مناسبات اوست پس در دو مکتب در کلان تفاوت و تعارض تام دارد: اگر بگویند به غایت است، غایت انسان مسلمان با غیر مسلمان تفاوت می‌کند؛ اگر منابع روش‌شناسی و منطق است باز همینگونه است.
کد خبر: ۱۲۱۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۷
نشست تخصصی «چالش‌های فقه در دنیای معاصر» با حضور حجج‌اسلام حسنعلی علی‌اکبریان؛ دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، خالد غفوری عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه و مصطفی دُرّی مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم، در مدرسه عالی کریمه اهل‌بیت (س) قم برگزار شد.
کد خبر: ۹۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
گفت وگوی اختصاصی با دکترای فلسفه سیاسی/ بخش 2
وسائل- حجت الاسلام قاسمی با اشاره به اینکه واژۀ امر در آیۀ شوری منصرف به معنای حکومت نیست، گفت: آنچه از سیرۀ رسول الله در امر مشورت و شوری به دست میآید این است که آن حضرت هیچگاه برای تعیین حاکم - در زمان حیات خویش و برای بعد از حیات خویش- با مردم مشورت نکردهاند و حتی در زمان امیرالمؤمنین نیز، تعیین امام مجتبی به عنوان حاکم جامعه از طریق شوری نبوده و به نصب امیرالمومنین صورت گرفت.
کد خبر: ۸۹۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۱
وسائل ـ حجت الاسلام الهی خراسانی کتاب«اعتبار قانونی در گذر از شخصیت گرایی» آغاز خوبی برای طرح دیدگاه های حضرت آیت الله سیستانی دانست اما در مقابل حجت الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم چنین انتسابی را قابل تأمل عنوان کرد.
کد خبر: ۸۲۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۱۰
آیت الله مبلغی / 77
وسائل ـ آیت الله مبلغی ضرروت گام برداشتن حوزه اجتهاد به سمت نظریّات اصولی گفت: ما قبول داریم ممکن است در استنباط حکم از خداوند به خطاء برویم، لذا باید مبحثی تحت عنوان کارکرد حکم در اصول گشوده شود و چون این مباحث در اصول مطرح نشده‌اند، عالم اجتهاد با واقعیّت‌های اجتماعی فاصله گرفته است.
کد خبر: ۸۱۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۰۱