وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی در ضمن تشریح روایت زراره به معنای تخییر در أقل و أکثر پرداخت و گفت: در روایت زراره آمده که سنّ دخول دختر نه سال یا ده سال است که در چنین تخییری، أکثر مستحبّ می‏شود بر خلاف جایی که أکثر در حدّ «بشرط لا» باشد که در آن موارد هر فرد مستقلّ لحاظ می شود و اگر أکثر را انسان قصد کند، دیگر اتیان اقلّ مکفی نخواهد بود.

وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی با اشاره به حرمت جمعی عقد الاختین گفت: اشتباهی که برخی از بزرگان کرده اند این است که مسئله جمع بین أختین را با مسئله جمع بین زوجه چهارم و پنجم مقایسه کرده اند که این مقایسه ناصواب است چون جمع بین أختین جمع حرام و مسئله جمع بین زوجه پنجم و چهارم جمع بین حلال و حرام است و بین این دو تفاوت زیادی است.

وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی با اشاره به جمع بین اختین گفت: اگر کسی شاة و خنزیر را در بیع واحد بفروشد این منحل می‌شود به دو عقد، خریدار یکی که حلال است را امضاء می‌کند و دیگری که بیع حرام است را رد می‌کند، اما جمع بین أختین این‌طور نیست که یکی حلال است یکی حرام و تعیین آن به دست زوج باشد بلکه خود جمع حرام است و عقد هر دو باطل است.

پایگاه اطلاع رسانی وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی به کاربست عقل در حوزه دین اشاره کرد و گفت: عقل به هیچ وجه در قبال وحی نیست. عقل در برابر شرع نیست تا ما بگوییم شرعاً و عقلاً. فقط و فقط در برابر نقل است، همانگونه که به وسیله نقل کشف می‌کنیم که خدا چه فرمود، به وسیله عقل هم کشف می‌کنیم که خدا چه فرمود.

وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی در خصوص ظاهر عبارت مرحوم محقّق پیرامون جواز «لمس الکف بلاشهوة» برای غیر مالک گفت: برخی خواسته اند از این حکم استفاده کنند که دست دادن با اجنبیّه در روابط دیپلماتیک و مهمان های خارجی مشکلی ندارد در حالی که اولاً بسیاری از فقهای بعد از ایشان نظیر شهید ثانی این حکم را قبول ندارند و ثانیاً حکم مرحوم محقّق مختصّ به مملوکه است و قابل جریان به کافره و مشرکه و حرّه نمی باشد.

وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی در پایان بحث از ملموسه و منظوره اب و ابن به قول مختار اشاره کرد و گفت: نظر بشهوة، لمس بشهوة باعث بطلان نکاح أحد الطرفین یعنی پدر و پسر نیست، اولاً؛ و حرمت تکلیفی ندارد، ثانیاً؛ صحیح است وضعاً و مکروه است تکلیفاً.

وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی در خصوص رجوع به قرآن و روایات گفت: کلمه ﴿لا یَنْبَغی‌﴾ که در فقه آمده است با ﴿لا یَنْبَغی‌﴾ که در قرآن آمده است متفاوت است، چون ﴿لا یَنْبَغی‌﴾ در فقه به معنای عدم حرمت است و در قرآن به معنای محال و حرام به کار برده شده است پس مادامی که در فقه هستیم باید حرف فقیهانه بزنیم، امّا وقتی وارد قرآن می‌شویم باید مفسرّانه صحبت کنیم کما این که در حدیث نیز باید محدّثانه سخن بگوییم و تفکّر کنیم.

وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی در رابطه با اجماع نزد شیعه و فرق آن با اهل سنت، گفت: اجماع نزد شیعه دلیل مستقلی در برابر کتاب و سنت نیست چون بحث از اجماع نزد شیعه، شعبه‌ای از شُعب بحث از سنّت است لذا در صورتی‌که حجّت باشد در ردیف خبر خواهد بود و این اهل سنّت هستند که اجماع را دلیل مستقلّ می دانند.

وسائل – آیت الله جوادی آملی در پاسخ به کسانی که جمع دو طایفه از روایات را به دلیل اینکه تهافت عرفی دارند، ناممکن می دانند گفت: روایتِ ناهیه حمل بر کراهت می‌شود، روایت مثبته حمل بر صحت می‌شود، این می‌تواند راه تام باشد؛ زیرا باید شاهد جمع را با متعارضان یکجا جمع کرد، بعد از مخاطب سؤال شود که آیا اینها تهافت دارند یا نه که در مقام این تهافت وجود ندارد.

وسائل – حضرت آیت الله جوادی آملی در خصوص وطی به شبهه گفت: از آنجایی که در این مسأله دستمان از اجماع خالی است و بنابر قاعده اصلی که ﴿وَ أُحِلَّ لَکُمْ ما وَراءَ ذلِکُمْ﴾ حق آن است که وطی به شبهه نشر حرمت به بستگان مزنی بها نمی‌کند.