به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی وسائل، حجت الاسلام والمسلمین عباس رفعتی، در جلسه سی و چهارم درس خارج فقه رسانه که در روز دوشنبه مورخه 27 دی سال 95 در موسسه فقهی ائمه اطهار علیهم السلام برگزار گردید، به شگردهای جنگ نرم و فرهنگی دشمن علیه مسلمانان و حاکمیت اسلامی اشاره کرد و گفت: در صدر اسلام به قدری استهزاء فراوان شده بود که مسلمانان منافق نیز از این شیوه در بین مسلمین استفاده می کردند و زمانی که رسول خدا صلی الله علیه و آله اعتراض می کردند که چرا شما دین، اسلام و احکام الهی را مسخره می¬کنید؟ می گفتند که جوک می گوییم و اوقات فراغت را سپری می کنیم و امروزه نیز شاهد همین شیوه به صورت مدرن هستیم.
ایشان در ادامه گفت: از شیوه های دیگر کفار و منافقین شایعه پراکنی است که ابزار و حربه ای قوی در این کارزار محسوب می شود و حتی گاهی خواص را به سمت دشمن سوق می دهد و از لشگر خودی خارج می کند و این شیوه قوی تر از استهزاء است.
استاد در پایان گفت: در آن زمان منافقین از مرجفون استفاده می کردند و شایعات را وارد شهر می کردند اما امروزه نیازی نیست که شایعه پراکن حضور فیزیکی در شهر داشته باشد و در آن سوی قاره نیز می تواند این کار را از طریق فرستنده انجام دهد.
اهم مباحث استاد رفعتی به شرح ذیل می باشد:
خلاصه ای از درس گذشته
در قرآن کریم تعدادی از افراد را به عنوان دشمن اسم می برد که همان افراد دشمن هستند و در این نبرد فکر و جنگ نرم بیشترین نقش را در تخریب فکری و فرهنگی مسلمانان دارند.
1- شیطان؛ (إِنَّ الشَّیْطانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوٌّ مُبینٌ)
در روایات نیز در رابطه با شیطنت شیطان نکات زیادی داریم که در واقع این نوع شیطنت، جنگ فرهنگی و اعتقادی محسوب می شود و هیچ گاه شیطان از وسایل جنگی مشهور استفاده نمی کند که به عنوان شخصی جنگجو شمشیر کشیده باشد و در هیچ منبع تاریخی و دینی بدان اشاره نشده است اما در عین حال، قرآن کریم او را به عنوان دشمن آشکار معرفی می کند.
مولا امیرمومنان علیه السلام در خطبه 121 نهج البلاغه می فرماید:
بدون شک شیطان راههاى خود را براى شما هموار مى کند، و مى خواهد گره هاى محکم دینتان را از پى هم باز کند، و به جاى اتفاق پراکندگى ایجاد نماید، و از پراکندگى فتنه به پا کند، از وساوس و اِفساد او روى بگردانید، و از آنان که پند و خیرخواهى به شما هدیه مى دهند پذیرش داشته باشید، و آن را محکم بر خود ببندید.
منظورمان از شیطان ابلیس است اما امروزه از آن روش شیاطین انس بهره می گیرند و در واقع شیطان تئوریسین نبرد فرهنگی است.
2- کافران؛ این ها کسانی هستند که با خدا، ملائکه، انبیای الهی و جبرئیل دشمنی دارند و خدا دشمن کافرین است.
3و4- یهود و مشرکین؛ این مساله محسوس و یافتنی است و در عصر ما نیز بیشترین دشمنی را صهیونیست ها با ما دارند و بیشترین جنگ رسانه ای نیز متعلق به آنان است.
خاخام آنان در 120 سال پیش گفته است: اگر طلا اولین قدرت برتری جهانی است ما نباید از دومین قدرت جهانی یعنی مطبوعات (رسانه) غافل شویم.
5- منافقین
این گروه خطرناک تر از دشمنان علنی هستند زیرا دشمنی آنان آشکار نیست و در بدنه جامعه اسلامی حضور دارند و حتی می توانند در بدنه حاکمیت نیز نفوذ کنند و کفار از طریق این اشخاص جنگ نرم انجام می دهند.
امروز زمانی که نگاه می کنیم، رسانه های دشمن در دستان چهار گروهی است که پیرو دشمن اول، یعنی شیطان هستم که قسم خورده رهبری این جریان را به دست گیرد و به دنبال اغوای همه است و لذا قرآن کریم می فرماید که در حزب شیطان وارد نشوید و از خطوات او پیروی نکنید.
این که اسم یهود برده شده است و نامی از مسیحیت به میان نیامده است به معنای انکار دشمنی مسیحیت نیست بلکه درصدد بیان اشدیت است و دشمنی آنان به یهود و صهیونیست ها نخواهد رسید.
مقابله رسانه دینی با تمسخر دین و شایعه پراکنی منافقین
بحث ما پیرو بحث جلسه گذشته است که در خصوص وظیفه مهم رسانه دینی، مقابله و دفع تهاجم رسانه ای فرهنگی دشمن سخن گفتیم و نکاتی را دو جلسه گذشته عرض کردیم.
در جلسه گذشته به معرفی دشمن و رسانه های آنان پرداختیم و این جلسه به شیوه ها و روش های جنگ نرم دشمن اشاره می کنیم تا بفهمیم که آنها به چه شیوه و روشی به دنبال تحریف و گمراه کردن مسلمانان هستند و با تبلیغات رسانه ای به دنبال تهاجم همه جانبه، فرهنگی و فکری و سیاسی علیه مسلمانان هستند تا از این طریق بر مسلمانان مسلط شوند.
شگردها، شیوه ها و روش های تبلیغی رسانه ای توسط دشمن فراوان است. برخی شیوه ها معمول و متداول قدیمی است و در دنیای مدرن از همین شیوه های قدیمی که در مواجهه با مسلمانان صدر اسلام داشتند امروز نیز بهره می گیرند و برخی شیوه ها نوتر است. اصول کلی شیوه ها و روش های دشمن همانی است که در مواجه با پیامبر اسلام، در جنگ نرمی که بر علیه ایشان داشتند، در رسانه های خودشان اتخاذ می کنند.
شیوه ها
1- استهزاء و تمسخر افکار، اعتقادات و احکام شرع مقدس اسلام
نه فقط این موارد را نقد کنند که بحث استدلالی باشد و قرآن پاسخ دهد:
(وَ لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاةٌ یا أُولِی الْأَلْبابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُون) سوره مبارکه بقره آیه 179
اما وقتی دشمن برهان و دلیل برای نقد ندارد و از طریق استدلال نمی تواند به جنگ این اعتقادات و احکام شرع مقدس وارد شود به شیوه استهزاء و تمسخر می آید و در تاریخ صدر اسلام یکی از شیوه های کفار و منافقین، مسخره کردن آیات قرآن و شخص پیامبر بود و فقط این مساله در مورد پیامبر اسلام نبوده است و در مورد انبیاء سابق نیز چنین بوده است.
استهزاء کار رسانه ای است و انفرادی نیست زیرا تا شخصی این مساله را ندیده باشد، مسخره کردن تحقق پیدا نمی کند.
در جمع، اسلام یا مسلمانان را مسخره می کردند و کار به صورت جمعی و رسانه ای اتفاق می افتاد تا مخاطبینی این استهزا را ببینند.
در قرآن کریم در خصوص این شیوه و شگرد تهاجم فرهنگی دشمن آیات متعددی داریم، آیاتی که در آن واژه استهزاء است:
(وَ قَدْ نَزَّلَ عَلَیْکُمْ فِی الْکِتابِ أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ آیاتِ اللَّهِ یُکْفَرُ بِها وَ یُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى یَخُوضُوا فی حَدیثٍ غَیْرِهِ إِنَّکُمْ إِذاً مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جامِعُ الْمُنافِقینَ وَ الْکافِرینَ فی جَهَنَّمَ جَمیعا) سوره مبارکه نساء آیه 140
ذیل این آیه وظیفه ما را نیز روشن می کند. این آیه مسلم گرفته که عده ای در صدر اسلام استهزاء می کنند و آیات و معارف الهی را به تمسخر می گیرند.
خداوند متعال وظیفه ای برای مسلمانان در مقابل رسانه ای که به این روش با اسلام مقابله می کنند قرار داده است و در کتاب الهی امر کرده است و این پیام را برای شما قبلاً فرستاده است و الان نیز می رساند که اگر در مقابل چنین تقابل زشتی قرار می گیرید، پای این رسانه ننشینید. پای چنین تبلیغاتی که به مسخره کردن آیات الهی می پردازد ننشینید و متوجه شوند که حرفشان شنونده و بیینده ندارد و مردم از چنین برنامه ای که برای استهزاء اسلام بوده است استقبال نمی کنند.
اگر امروزه می بینید که رسانه ها به شیوه تمسخر قرآن عمل می کنند، این چنین باید مقابله کنید.
موارد استهزاء فراوان است و به قدری این شیوه فراوان شده بود مسلمانان منافق از این شیوه در بین مسلمین استفاده می کردند و زمانی که رسول خدا صلی الله علیه و آله اعتراض می کردند که چرا شما دین، اسلام و احکام الهی را مسخره می¬کنید؟ می گفتند که جوک می گوییم و اوقات فراغت را سپری می کنیم.
یکی از شیوه ها این بوده که در قالب لطیفه و جوک، احکام الهی را زیر سوال ببرند و مسخره کنند.
منافق چون نمی تواند نقد کند و مستدل بحث کند و مستقیم مقابله کند از این شیوه بهره می گیرد.
در قرآن می فرماید: (وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَیَقُولُنَّ إِنَّما کُنَّا نَخُوضُ وَ نَلْعَبُ قُلْ أَ بِاللَّهِ وَ آیاتِهِ وَ رَسُولِهِ کُنْتُمْ تَسْتَهْزِؤُن) سوره مبارکه توبه آیه 65
ما به بازی و مزاح می پردازیم و این موارد که واقعی نیست و برای خنده، بازی و گفتن جوک است.
قرآن واژه استهزاء را برای این افراد به کار می برد و می گوید بگو با آیات قرآن می توان مسخره بازی در آورد!؟ این چه وقت-گذرانی و لطیفه گویی است!
جوک هایی که امروز درست می کنند حتماً شنیده اید که حتی در جوامع متقین رد و بدل می شود. در شبکه های اجتماعی حتی در مورد خدا و پیامبر جوک درست می کنند. برای ساختن جوک در مورد شخصیت سیاسی، مسائل مربوط به پروردگار را نیز وارد مسائل می کنند. همه افراد دارای قدرت دینی والایی نیستند و به همین وسیله ایمان خودشان را از دست می دهند و منحرف می شوند.
در بحث حجاب همین مشکل را درست کردند و از آن شیوه قدیمی بهره بردند و به تمسخر گرفتند و حتی فیلم هایی درست کردند. این شیوه خط دشمن است و هر جا مشاهده شد باید فهمید کار دشمنان دین و یا کفار و منافقان است و وظیفه دارید که در برابر این هجمه مقابله کنید. این مساله وظیفه ما در قبال جنگ نرم را مشخص می کند. باید کاری کرد که رسانه خاموش شود و وارد مقوله استهزاء نشود. ( فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى یَخُوضُوا فی حَدیثٍ غَیْرِهِ) سوره نساء آیه 140
بحث ما فعلا در استهزاء رسانه ای است و اگر کسی در خانه این کار را انجام دهد نمی توان گفت استهزاء کرده است و نیاز به جمع دارد. گاهی جمع حضور فیزیکی دارد و گاهی به صورت مجازی است. منافقین دسترسی به امکانات امروز را نداشتند و در جمع های چند نفره استهزاء می کردند و دستور لعن و تحریمشان صادر شده است که به طریق اولی در جمع های بیشتر با امکانات امروزی این امر استهزاء صادق است و مصداق بارزتری دارد.
ما تابع روایاتی هستیم که می فرماید قرآن در طول تاریخ جاری است و مانند شب و روز در جریان است و هر روز مصادیق جدید پیدا می کند و امروز مصداق جدید استهزاء مربوط به رسانه است که در برابر چند میلیون نفر آیات الهی را به تمسخر می کشاند.
این آیه همین الان برای ما نازل شده است و نوآوری قرآن همین است که هر روز مصادیق جدیدی دارد و آیه ای که بیان کردیم کاملاً سخن ما را روشن می کند.
این که برخی این شبهه را مطرح کرده اند، اصل شبهه از افراد منافقی است به خصوص بنی امیه که قرآن را بایکت کنند زیرا روایات بایکت شده بود و کتابت حدیث تا صد سال ممنوع شد، بعد در دوره بعدی قبل از این که به دوره باز شدن حدیث نویسی برسد، گفتند قرآن نیز برای مشافهین زمان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم است. لذا امام صادق علیه السلام فرمودند که قرآن جری دارد.
در تفسیر المیزان بحث جری مطرح شده است و از امتیازات این تفسیر همین است و علامه مسائل جری را مطرح کرده است. حتی بحث احکام عبد و أمه نیز نسخ نشده است و فقط امروز موضوع ندارد و حتی بسیاری از احکام آن در موارد دیگر قابل استناد است و از باب تنقیح مناط از آن بهره می بریم.
سوال: بحث همراهی نکردن در قرآن مطرح شده است؟
پاسخ: فقط همراهی نکردن نیست، بلکه باید کاری کرد که این رسانه در این وادی وارد نشود.
ما باید از این آیات بهره ببریم وگرنه دیگر هیچ احکامی را نمی توانیم از قرآن به دست آوریم. این آیه کاملاً رسانه ای است.
پس اولین شیوه ای که دشمن در جنگ نرم و رسانه ای علیه اسلام به کار می برد و باید برنامه های آنان را بشناسیم و رصد کنیم که کجا این شیوه را به کار می برند، شیوه تمسخر و استهزاء است و از این طریق افرادی که ایمانشان ضعیف است منحرف می کنند.
2- شایعه پراکنی
از مهم ترین حربه ها در جنگ نرم است و بعد از استهزاء، قوی ترین ابزار است.
در استهزاء بیشتر افراد سطحی جذب می شوند زیرا واقعیت ندارد.
وقتی حجاب مورد تمسخر قرار گرفت دختری که تازه با حجاب آشنا شده است تضعیف می شود اما در شایعه پراکنی خواص نیز منحرف می شوند.
چه بسا افراد مسئول و خواص از حیث سیاسی، مانند رئیس عشیره و گروه های مرجع که الگوی دیگران هستند با همین شایعات در میدان دشمن بازی می کنند.
اساساً در واژه شایعه، دروغ نیست و پخش شدن است، اما الزاماً معنای شایعه این نیست که دروغ را پخش کنند. بلکه پخش کردن و اشاعه چیزی است که پخش نشده است، ولی هشتاد درصد شایعه عملاً دروغ است و اگر بیست درصدی راست بگویند، می دانند اگر این نباشد مردم هشتاد درصد دیگر که واقعیت ندارد را نیز باور نمی کنند.
این بحث شایعه از زمان های قدیم، در عصر انبیاء الهی و رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده است و از ابزار و حربه های جنگ نرم با آنان به شمار می رفته است.
در صدر اسلام نیز هر روز شایعه جدیدی درست می کردند و به حدی بود که پیامبر اسلام را خسته می کردند.
در آن زمان به دلیل نبود این رسانه ها پذیرش خیلی از شایعات عادی بود اما امروز که عصر ارتباطات است می بینیم که کشوری را به هم می ریزد و موجی در درون جامعه ایجاد می شود. گاهی در آستانه انتخابات، موج رأی را از جهتی به سمت دیگر تغییر می دهد.
قرآن کریم در مورد شایعه آیات متعددی دارد. حتی در جنگ نظامی از شایعه استفاده می کردند که در جنگ احد شایعه قتل پیامبر به وجود آمد و روحیه مسلمانان تضعیف و روحیه دشمنان قوی شد.
(لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذینَ فی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْمُرْجِفُونَ فِی الْمَدینَةِ لَنُغْرِیَنَّکَ بِهِمْ ثُمَّ لا یُجاوِرُونَکَ فیها إِلاَّ قَلیلا*مَلْعُونینَ أَیْنَما ثُقِفُوا أُخِذُوا وَ قُتِّلُوا تَقْتیلا) سوره مبارکه احزاب آیه 60 و 61
این مقدار نسبت به افراد شایعه پراکن و منافق با شدت برخورد می کند. کسانی که شایعه پراکنی می کنند و مرجفون از ریشه ارجاف است که ایجاد تزلزل می کنند. ازاضطرابی که در سیر در دریا به وجود می آید، اخذ شده است.
به فرستاده رسانه امواج گفته می شود و مرجفون امواج تزلزل آفرین است. منافقین کسانی هستند که با امواج شایعه مردم را تضعیف می کنند و به این خاطر عرض کردم این آیات رسانه ای است.
اینها اگر از کار خودشان دست بر ندارند، تو را قوت و نیرو می دهیم و پیروز می کنیم و بر آنها مسلط می کنیم و تو باید آنان را تبعید کنی و از شهر اخراج کنی و نباید در کشور تو زندگی کند و نفی بلد شوند.
این افراد ملعونین هستند و شایسته زندگی در جامعه اسلامی نیستند و حکم اولیه این اشخاص نفی و بیرون کردن از بلاد اسلامی است. این افراد اگر دوباره شایعه پراکنی کردند باید دستگیر شوند و کشته شوند. این حکمی است که در صورت توان باید انجام شود و مربوط به زمانی است که تو بر این اشخاص مسلط و پیروز شدی.
این آیه فقط مربوط به عصر پیامبر صلی الله علیه و اله نیست. این آیه تکلیف ویژه پیامبر نیز نمی باشد ولو این که خطاب مربوط به ایشان باشد.
سوال: این دوری گزینی از رسانه های معاند نیز قتال است؟
پاسخ: بله، در جنگ نرم قتال روح و قلب انسان است.
سوال: این موارد را می توانیم جایگزین قتل کنیم تا ایراد حقوق بشری که به ما وارد کرده اند برطرف شود؟
پاسخ: ما نباید از اجرای احکام اسلام بترسیم. ملاک ما حقوق بشری است که اسلام تایید کرده باشد. خود غربی ها سلاح کشتار جمعی دارند و جنگهای زیادی که به راه می اندازند و از حقوق بشر دم می زنند. حق خانواده مقتول این است که جان قاتل را بگیرند و قصاص کنند. ما نباید از اجرای احکام الهی بترسیم که در قرآن نیز بر این حقیقت اشاره دارد:
(وَ لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیم) سوره مبارکه مائده آیه 54
بحث ما در فقه جزاء و قضا نیست و فعلاً نمی خواهیم در مورد مجازات آنان سخن بگوییم. اگر این افراد متنبه شدند و شایعه پراکنی نکردند دیگرمطلوب ما حاصل شده است.
ادامه این بحث در مورد کاربران است که بعداً بررسی خواهیم کرد و می فرماید باید از مطلعین و اهل خبره سوال کنید تا شبهه از ذهنتان پاک شود. ما می خواهیم بگوییم دسیسه شیطان و دشمن شایعه پراکنی است و با امر غیر واقعی به شایعه پراکنی گرایش می یابد تا اذهان مردم را نسبت به مسئولین خراب کند.
در آن زمان منافقین از مرجفون استفاده می کردند و شایعات را وارد شهر می کردند اما امروزه نیازی نیست که شایعه پراکن در شهر حضور فیزیکی داشته باشد و در آن سوی قاره نیز این کار را می تواند از طریق فرستنده انجام دهد.
ما دو مساله را مطرح کردیم و سومی تفرقه افکنی است، چهارمین بحث مربوط تهدید و ارعاب و پنجمین بحث تضعیف رهبری است.
این موارد شگردها و شیوه هایی است که کار دشمن است و در جنگ نرم از این موارد استفاده می شود و آیات و روایاتی در این زمنیه داریم./926/902/ص
تقریر: محسن جوادی صدر