فقه الاداره/ استاد قوامی/ جلسه43
مسجد مرکز امامت و مدیریت جامعه است
پایگاه اطلاع رسانی وسائل ـ حجت‌الاسلام والمسلمین قوامی با اشاره به مبانی ارزشی و بینشی بحث نظریه سازمان و سازماندهی گفت: مسجد مرکز امامت جامعه و بهترین مکان در محله است؛ از این‌رو باید پیرایه‌های زائد اداری و تجاری از ساحت آن زدوده شود، تا مسجدی عتیق و آزاد داشته باشیم و قداست، اصالت و معنویت مسجد حفظ شود.
به گزارش خبرنگار سرویس جامعه و تمدن اسلامی پایگاه اطلاع رسانی وسائل، حجت‌الاسلام والمسلمین سید صمصام الدین قوامی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و امام جمعه پردیسان، شنبه 95/10/5 در جلسه چهل و سه درس خارج فقه الاداره و فقه التنظیم با اشاره به مبانی ارزشی و بینشی بحث نظریه سازمان و سازماندهی اظهار داشت: گفتیم که مسجدمحله ساز طبق عرف یک نهاد تصمیم ساز است و تشکل هایی می‌خواهد.
بهترین مکان در محله، مسجد تأثیرگذار است (مانند مسجد النبی و مسجد کوفه) و باید پیرایه های زائد(اداری، خدماتی وتجاری) را از ساحت مسجد بزدائیم، تا مسجدی عتیق و آزاد داشته باشیم و قداست، اصالت و معنویت مسجد حفظ شود.
با همین حالت است که مسجد رهبری تمام نهادهای محله را به عهده می‌گیرد، بر این اساس توهم اینکه مسجد درآمد می‌خواهد، زدوده می شود؛ چرا که تمامی بودجه محله با نظارت امامت جذب می شود که از ردیف‌های آن اداره هزینه‌های ضروری مسجد است.
هزینه های ضروری مسجد، هزینه‌های مدیریت داخلی مسجد و هزینه‌های ستادی مسجد است که دو ردیف کلی بودجه مسجد را تشکیل می‌دهند؛ همچنین گفتیم که در طرح اتحاد امامت و امارت سه نوع مدیریت برای مسجد متصور است:
1- مدیریت در مسجد
2- مدیریت از مسجد
3- مدیریت بر مسجد
به این نتیجه رسیدیم که؛ نیازی به تأسیسات زائد بر ضروریات مسجدیه نیست و خیلی از تأسیسات غیر ضرور که به تدریج پدید آمده است، به مقر اصلی خودش در بخش امارت برگردد و حالت قدسی مسجد حفظ شود مثل حسینیه جماران و حسینیه امام خمینی که ضمن ولایت بر امارت سادگی و قداست خود را حفظ کرده و مراکز اقتصادی و تجاری ندارد.
مگر نهادهایی برای اداره بیت رهبری که امری علی حده است، در نهایت مطرح شد که بودجه‌های مسجد هم توسط مردم و ودولت به تناسب امامت و امارت تأمین است و مسجد نیاز به کارهای مثلا در آمدزا ندارد.
به هر حال باید گفت که مرکز امامت که مسجد است، بسیار ساده است و دستگاه اداری نیست؛ بلکه شاکله ای آخوندی و معنوی دارد که باید حفظ شود؛ البته باید دارای وسعت لازم، زیبایی، خرمی و جلالت، عمران و معماری جامع، باشد.
باید فاصله متناسب با مساجد دیگر داشته باشد، فاصلهای معین و سازمانی، مطابق رده و کد مسجد دارای صحن و سرا و شبستان و رواق وحیاط باشد، مساجد هر رده باید شکلی یکسان داشته باشند.
باید با مطالعه ای فقهی و تاریخی شاکله مسجد مورد رضایت خدا ورسول و امام را استنباط کرد؛ آیا مناره و گنبد لازم است یا نه؟ آن چه در دوران شاهان به نام مسجد ساخته شده و میراث ملی است واقعا اسلامی هم هست یانه ؟
مساجد اموی و عباسی و عثمانی و سعودی که شکوه و فخامت دارند، آیا تحت تأثیر چه فرهنگ و معیارهای ساخته شده‌اند؛ آیا متأثر از یهودیت و مسیحیت و فرهنگ غالب آنها نبوده‌اند؟
و نیز مساجد آل بویه، صفوی و قاجار و پهلوی در ایران و مساجد عراق و... که بعضی به عنوان آثار باستانی هستند، بر اساس چه معیار و ملاکی ساخته شده‌اند؟ چطور می‌شود مسجدی که مرکز حکومت است، هر کسی چیزی را به آن اضافه کند؟
خلاصه، مساجدی که رژیم‌های حاکم سنی یا شیعی ملهم از ملیت و تاریخ و قومیت بنا کرده اند ؛ آیا مرضی اسلام و قرآن است، آیا شالوده و شاکله مسجد قابل استنباط نیست؟ یا اینکه باید تابع عرف بود و پذیرفت؟
آیا رقابت‌های بین دولی و بین‌المللی در ساخت و ساز مساجد دخیل نبوده است؟ سؤالاتی از این دست بسیار فراوان هستند که به نظر می‌رسد بر مبنـای اسلام نـاب بـاید پیرایه زدایی کرد و مسجدی کـه معصوم(ع) می‌خواهد و رضایت می‌دهد، ساخت و اگر بناست هزینه‌ای بشود صرف گنبد و مناره‌های گران نشود و بیشتر صرف ضروریات رکنیه مسجد شود؛ البته ما منکر تأثیر زمان و مکان و فرهنگهای متفاوت بر معماری و شهرسازی نیستیم، ولی فقهالاداره رسالت دارد تا پیرایهزدایی کند و مسجد محله‌ساز و مسجد متحد با امارت را هر چه ساده‌تر و سالم‌تر و زیبا و معنوی‌تر پیشنهاد دهد.
بنابراین از فقها و فضلایی که در دهه‌های اخیر به فقه مسجد پرداخته‌اند باید خواست که در این موضوع هم به استنبـاط بپردازند و مهندسی و معمـاری مسجد مورد نظر معصوم(ع) را در این زمان کشف کنند؛ با این درک و احساس و سؤال که اگر معصوم(ع) هم اکنون ظاهر و قاهر و حاکم شود چه مسجدی می‌سازد؟ دیدگاه او چه مسجدی را اسلامی می‌بیند؟ آیا او الگوی وحیانی ندارد و همه بناها و ساخت وسازها را تـأیید می‌کند؟
نسبت به عرف و فرهنگ و اقتضاء زمان و مکان نباید افراط و تفریط کرد نباید یکسره تسلیم فرهنگ‌ها شد و نباید یکسره نادیده گرفت؛ فقیه باید خود را جای معصوم(ع) حس کند و سؤال کند که اگر ایشان بودند، چه شاکله‌ای را تأیید و تنفیذ می‌کرد؟
لذا با این رویکرد معصومانه و فقیهانه تا حد توان باید شاخصه‌هایی عمومی را برای مسجد مورد نظر معصوم(ع) بدست آورد مثلا اگر در روایات مهدوی آمده است که برخی مساجد تخریب می‌شوند چه علتی دارد؟ آیا به قصد پیرایه زدایی است؟
ان شاءالله در نوبت بعد به این سؤال پاسخ دهیم که معماری و مهندسی در بنای مسجد محله ساز دارای چه شاخصه‌های معصومانه‌ای است؟/907/825/م
برچسب ها:
فقه حکومتی ، جامعه و تمدن اسلامی ، مسجد ، جامعه اسلامی ، مسلمانان ، حکومت اسلامی ، فرهنگ اسلامی ، ولایت فقیه ، مسلمانان ، وسائل سقط جنین مدل نوین زنده به گور کردن فرزندان است / مشترکات جاهلیت قدیم و مدرن
تأثیر مثبت رسانه‌های تخصصی در خنثی کردن ترفند رسانه‌ای دشمن / «فقه حکومتی» پشتوانه علمی انقلاب اسلامی
ضرورت توجه به نظریه ارتباطات در فقه رسانه
طعمه یا امانت؛ اخلاق حرفه‌ای کارگزاران عمومی در اندیشه علوی
نشست علمی «قدس و فلسطین در آینه فقه مقاومت»
مبانی دینی دفاع از قدس شریف
معرفی کتاب | اندیشه مقاومت از منظر حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
اطلاع نگاشت | سیره عملی و گفتاری علمای شیعه در حمایت از فلسطین
فقه القضا | بررسی حکم انواع رشوه در غیر باب قضا
نظام موظف به پشتیبانی مالی و جانی از گزارشگران فساد است
مستثنیات نظارت شورای نگهبان بر اقدامات مجلس شورای اسلامی
نقش منفی دنیامداری نخبگان و خواص بر انحراف جامعه
محرومیت مجرم از حقوق اجتماعی در جرایم عمدی
بررسی مشکلات بین حضانت و ولایت از نظر فقهی و حقوقی
پیشگیری از فساد در منظومه فکری اسلام ناب مهم‌تر از مجازات مفسدان است
سن ازدواج از شاخص های مهم برای ارزیابی بهداشت جسمی و روانی افراد جامعه محسوب می شود / افزایش سن تمایل به تجرد زیستی را بیشتر می کند
افراد ضعیف‌الایمان؛ مهم‌ترین طعمه منافقین در دولت اسلامی
فقه بورس | بررسی ادله وکالت شخص حقوقی
عرصه‌های حقوق بشر اسلامی و کرامت انسان و پیشنهاد‌هایی برای ضمانت اجرای آن
قم
اذان صبح
۰۴:۵۷:۵۸
طلوع افتاب
۰۶:۲۷:۵۸
اذان ظهر
۱۳:۰۵:۴۷
غروب آفتاب
۱۹:۴۲:۵۸
اذان مغرب
۲۰:۰۰:۳۳