- یادداشت | ابعاد سیاسی حج از دیدگاه قرآن
- «نظریه راهبردی عدالت» نداریم
- گفتگو | جبهه ملی و اندیشه لیبرالیسم / مغایرت اندیشه جبهه ملی با اسلام ناب
- در مکتب امام خمینی (ره) «عدالت» مطلوب بالذات است، «فقه» مطلوب بالعرض
- معرفی مقاله | منزلت عقل فقهی در تمدن سازی نوین اسلامی
- بازگشت انسان به سوی دین، در جهان پساکرونا
معرفی مقاله | نقش سازماندهی اطلاعات در تحقق تمدن اسلامی
وسائل ـ برای تحقق تمدن اسلامی نیاز است که اولا سازماندهی اطلاعات به گونه‌ای انجام پذیرد که جامعه را به صورت یک نظام واره موضوعی ملاحظه کرده و از بسیط یا نگرش کلی و انتزاعی به جامعه و به تبع آن اطلاعات پرهیز شود، ثانیا یک نظام جامع اطلاعاتی ایجاد نماید و ارتباطات همه اطلاعات را با یکدیگر بتواند تصویر کند، ثالثا نام اطلاعات ایجاد شده با توجه به پویایی جامعه شناخت انسان از جامعه صورت گیرد.
به گزارش خبرنگار وسائل، سازمان دهی اطلاعات و 
ارائه خدمات علمی بر اساس آن، از ابزارهای مهم در نهاد علم جهان است. هر نظام اطلاعاتی دارای یك مبنای خاص برای تجزیه و تحلیل اطلاعات می باشد كه بر اساس آن، اطلاعات و درخواست های اطلاعاتی تفسیر شده و خدمات دهی بر اساس این تفسیر، انجام می پذیرد. این تجزیه و تحلیل، سازماندهی اطلاعات نامیده می شود.
مسأله تولید و مصرف اطلاعات در نهاد علم جهانی وابسته به این ابزار است؛ چرا كه به شكل جدی بر كمیت و كیفیت چرخه تولید و مصرف اطلاعات تأثیر می گذارد. سازماندهی اطلاعات با تسهیل و افزایش سرعت و دقت دست یابی به اطلاعات مورد نیاز افزایش تأثیر اطلاعات تولید شده در نهاد علم، سهم مؤثری در بهینه سازی فعالیت های نهاد علم دارد. اما مروری بر سیر تاریخی تدوین مجموعه قواعد سازمان دهی اطلاعات نشان می دهد كه هر مجموعه قواعد، بر اصول و هدف های خاصی مبتنی است كه در واقع چارچوب نظری و مفهومی لازم برای تشكیل این قواعد را تشكیل می دهند.
این اصول سبب می شود كه تعریف نظم در دیدگاه های مختلف، متفاوت شده و آنچه از نظر فردی سازمان یافته می شود، احتمال دارد از نظر فرد دیگر بی نظم یا كم نظم به شمار آید. معنای نظم در دیدگاه های مختلف ممكن است ناشی از نظام ارزشی نظام فكری و معرفت شناختی حاكم بر جامعه و یا حتی ابزارها و تكنولوژی های موجود در جامعه معنای متفاوت پیدا كند. به عنوان مثال نظریه های معرفت شناختی تأثیری بنیادین بر نظریه های رفتار اطلاع جویی، تحلیل موضوع، رده بندی و به طور كلی ذخیره و بازیابی اطلاعات دارند.
نمونه تاریخی آن را در دوران جدید تمدن غرب شاهد هستیم. وقتی اشخاصی مانند بیكن علم را به قدرت تصرف معنی می كنند. به دلیل اینكه توانایی تصرف به تجربه و عینیت وابسته است، استقرا دارای مكانت مهمی در مكانیزم تولید علم می شود. در نتیجه در غرب مدرن اطلاعاتی حسی نسبت به اطلاعات دینی دارای منزلت بالاتر و معیار صحت اطلاعات دینی در عرصه تولید علم می شود. درحالی كه در قرون وسطی اطلاعات دینی منزلت بالاتر و حاكم بر اطلاعات تجربی بوده است. بنابراین نهاد تولید علم با توجه به غایات و اهدافی كه برای خود ترسیم می كند، سازماندهی اطلاعات متناسب با آن را نیازمند است.
نهاد تولید علم در جامعه ایران برای دست یابی به تمدن اسلامی و برآورده ساختن اهداف انقلاب اسلامی، به دنبال تولید علم دینی است، علم دینی علمی است كه قواعد هماهنگ تغییر در جامعه و موضوعات درونش را به منظور اسلامی تر كردن محیط زندگی، در اختيار انسان قرار دهد تا به وسیله عمل به این قواهد هماهنگ، مدنیت اسلامی ایجاد شود.
نهاد تولید علم برای دست یابی به این غایت نیازمندی اطلاعات متناسب با آن است. اطلاعات به عنوان یكی از منابع تولید علم، سهم مهمی در جریان تحقیقات در نهاد علم دارند و چنانچه نظام مندی اطلاعات، متناسب با اهداف و غایات این نهاد نباشد، امكان تولید علم دینی و در نتیجه تحقق تمدن اسلامی را با چالش مواجه می كند.
اما مسأله این است كه تحقق تمدن اسلامی چه خصوصیات و الزاماتی را برای سازمان دهی اطلاعات به همراه دارد تا بتوان مشخص نمود كه سازماندهی اطلاعات متناسب با آن چگونه است؟ این نوشتار برای پاسخ به این مسأله ابتدا توضیح سازماندهی اطلاعات پرداخته و به ضرورت وجود شاكله استدلالی برای آن می رسد. سپس انواع رویكردهای سازماندهی اطلاعات را در یك سیر تاریخی مورد دقت قرار داده و شاكله استدلالی آنها و دلایل و مسائلی كه باعث ایجاد این نوع از رویكرد سازماندهی اطلاعات شده است را بررسی می كند. سپس به بررسی نیازمندی های اطلاعاتی لازم برای تحقق تمدن اسلامی می پردازد و در نهایت راهكارهایی برای ایجاد سازماندهی اطلاعات متناسب با تحقق تمدن اسلامی ارائه می كند.
در این نوشتار اطلاعات مرتبط با اقسام سازماندهی های اطلاعات با استفاده از روش اسنادی گردآوری و شاكله استدلالی آنها واكاوی شده است. همچنین با استفاده از استدلال منطقی خصوصیات و الزامات تولید علم دینی در سازمان دهی اطلاعات تشریح می شود و پیشنهاداتی برای ایجاد سازماندهی اطلاعات بر همین اساس ارائه می گردد.
اين مقاله توسط حسين شيخ العراقين زاده، پژوهشگر منطق و روش شناسی فرهنگستان علوم اسلامی به رشته تحرير درآمده است و در مجله دوفصلنامه مطالعات بنيادين تمدن نوين اسلامی، دوره 2، شماره 2 ، پاييز و زمستان 1398 شماره پياپی 4 به چاپ رسيده است.
علاقه مندان می توانند برای مشاهده اصل مقاله از اينجا دانلود كنند./229
سقط جنین مدل نوین زنده به گور کردن فرزندان است / مشترکات جاهلیت قدیم و مدرن
تأثیر مثبت رسانه‌های تخصصی در خنثی کردن ترفند رسانه‌ای دشمن / «فقه حکومتی» پشتوانه علمی انقلاب اسلامی
ضرورت توجه به نظریه ارتباطات در فقه رسانه
طعمه یا امانت؛ اخلاق حرفه‌ای کارگزاران عمومی در اندیشه علوی
نشست علمی «قدس و فلسطین در آینه فقه مقاومت»
مبانی دینی دفاع از قدس شریف
معرفی کتاب | اندیشه مقاومت از منظر حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
اطلاع نگاشت | سیره عملی و گفتاری علمای شیعه در حمایت از فلسطین
فقه القضا | بررسی حکم انواع رشوه در غیر باب قضا
نظام موظف به پشتیبانی مالی و جانی از گزارشگران فساد است
مستثنیات نظارت شورای نگهبان بر اقدامات مجلس شورای اسلامی
نقش منفی دنیامداری نخبگان و خواص بر انحراف جامعه
محرومیت مجرم از حقوق اجتماعی در جرایم عمدی
بررسی مشکلات بین حضانت و ولایت از نظر فقهی و حقوقی
پیشگیری از فساد در منظومه فکری اسلام ناب مهم‌تر از مجازات مفسدان است
سن ازدواج از شاخص های مهم برای ارزیابی بهداشت جسمی و روانی افراد جامعه محسوب می شود / افزایش سن تمایل به تجرد زیستی را بیشتر می کند
افراد ضعیف‌الایمان؛ مهم‌ترین طعمه منافقین در دولت اسلامی
فقه بورس | بررسی ادله وکالت شخص حقوقی
عرصه‌های حقوق بشر اسلامی و کرامت انسان و پیشنهاد‌هایی برای ضمانت اجرای آن
قم
اذان صبح
۰۴:۵۰:۳۹
طلوع افتاب
۰۶:۲۲:۰۷
اذان ظهر
۱۳:۰۴:۵۲
غروب آفتاب
۱۹:۴۶:۵۸
اذان مغرب
۲۰:۰۴:۴۵