vasael.ir

کد خبر: ۱۶۱۸۹
تاریخ انتشار: ۰۹ فروردين ۱۳۹۹ - ۱۹:۴۳ - 28 March 2020

مهندسی افکار عمومی با چاشنی سرگرمی

وسائل ـ در روزهایی که به دلیل بحران ویروس کرونا، رژیم مصرف رسانه‌ای همه به هم ریخته و سرگرمی‌های تصویری و دیجیتالی، رکورد خارق العاده‌ای زده است، به فکر باشیم که خستگی ناشی از مصرف بیش از حد اطلاعات باعث از خودبیگانگی و غفلت بیش از حد نشود. مکث و تامل و تفکر انتقادی را چاشنی استفاده از رسانه نماییم و اجازه ندهیم سرگرمی‌های مان، شخصیت ما را دور زده و مهندسی نمایند.

به گزارش خبرنگار وسائل، بشر امروز، تحت تاثیر مختصات مهندسی افکار عمومی با چاشنی سرگرمیعصر مدرن، زندگی اش را به دو بخش جدی(کار) و غیرجدی(تفریح) تفکیک کرده است. تمام هم و غم بشر مدرن، کار و تلاش برای گذران زندگی است. صورت زندگی از محتوا و معنای آن گوی سبقت را ربوده است و انسان دنیای مدرن، فرصت یا حال بازگشت به خویش و خودآگاهی  را از دست داده است.

شدت کار و غلظت تفریحات و سرگرمی ها جهت جبران خستگی های ناشی از کار روزمره، از بشر امروز یک انسان تک ساحتی ساخته است که هم و غمی جز ظاهر زندگی ندارد و درد باطن و معنا را نیز با مسکن های اوقات فراغت مهندسی شده، التیام می بخشد.

یکنواختی زندگی و لذت نبردن از روزهای کاری و انتظار برای رسیدن روزهای پایانی هفته، اوقات زندگی را به بخش کار و تفریح تقسیم نموده و مساله کار در دیدگاه بشر امروز، به یک شر ناگزیر بدل شده است. سختی های کار و شرناگزیر، راه برون رفتی را از جانب نظام های سرمایه داری موجب شده و نام آن را اوقات فراغت نهاده است.

تمدن صنعتی مدرن، با ویژگی های منحصر به فردش، تحولات متنوع و گسترده و عمیقی در ساحت های مختلف زندگی بشر پدید آورده است. از جمله پی آمدهای این تحولات زیرساختی، ایجاد و گسترش روزافزون «اوقات فراغت» با دو ویژگی بالقوه و متضاد فرصت و تهدید است.

برخی جامعه شناسان به دلیل محوریت این مقوله در تمدن جدید، آن را «تمدن اوقات فراغت» نام نهاده اند. در کتاب رفتارهای فرهنگی ایرانیان، در تعریفی نسبتاً جامع، اوقات فراغت این گونه تعریف شده است: «فعالیتی که اعضای جامعه، فارغ از اجبارهای محیط کار و الزامات زندگی، از طریق آن، استعدادهای خود را توسعه بخشیده، شخصیت خود را گسترش می دهند.

فعالیت هایی که هدف اقتصادی ندارند و بیشتر در راستای پیوند با دیگران (نفس رابطه اجتماعی)، تحقق امری اخلاقی، هنری، عام المنفعه، دینی و ... به صورت اختیاری انجام می شوند. اوقات فراغت، در مقابل زمانی قرار می گیرد که فرد در الزامات اجتماعی نظام تقسیم کار، درگیر است».

از آنجایی که نگاه جهان غرب و نظام سرمایه داری به مقوله اوقات فراغت در ساحت زندگی بشر، یک نگاه اقتصادی و سودمحورانه می باشد، پدیده ای به نام صنعت سرگرمی شکل می گیرد که با ظاهری تمام فرهنگی و جذاب و با ابزارهای چندرسانه ای، عقبه اقتصادی و بهره کشی از بشر در قالب جدید را رقم می زند.

اساسا صنعت فرهنگ در پی بازتولید نظام سرمایه داری است. هرچقدر از آلام بشر غفلت شود و دردهای معنوی بشر نیز به یغما رود، به نفع سردمداران اقتصادی ماجرا خواهد بود‌. عصر سرگرمی با شاخص هایی چون فردگرایی، مصرف زدگی، لذت گرایی، اصالت تجربه و ظاهرگرایی، غفلت از معنا و مسئولیت و جامعه و مبدا و معاد را سبب می شود.

اینکه در نگاه دینی، زمان را همچون ابر، گذران می بیند و اوقات فراغت را با چاشنی لذت حلال می نگرد و کار برای خانواده را چون اجر و لذت مجاهدت در راه خدا قرار می دهد، نشان از عمق فاجعه ای است که در پس صنعت سرگرمی و مدیریت اوقات فراغت در حال رخ دادن است.

اساسا مهندسی افکار عمومی، صورت جدیدی یافته و با سرگرم آموزی و در بستر قهرمان ها و ضدقهرمان های فیلم ها و سریال ها و انیمیشن ها، ذائقه های هک شده ای را تولید و بازتولید می کند. استعمار فرانو، تسلیحات و اطلاعات را در خدمت تبلیغات درآورده و مهندسی موافقت را به عنوان استراتژی اصلی پروژه جهانی سازی، در دستور کار قرار  داده است.

بهترین گزینه برای قدرت هژمونیک غرب، همین صنعت سرگرمی است که یک شهروند بسته بندی شده را تحویل نظام بین الملل می دهد و مجاری اندیشه ها و علایق و اقداماتش را از طریق سرگرمی های فیلتر شده، کنترل می کند و خروجی های مدنظرش را به راحتی پیش بینی می نماید.

دلیل این اتفاق نیز شاید مخاطب منفعلی است که پای رسانه و سرگرمی تربیت می شود و به جای کشف به دنبال الگوست و به جای پردازش و دقت، تکرار می کند و به جای ابداع و ابتکار، انباشت می کند.

در روزهایی که به دلیل بحران ویروس کرونا، رژیم مصرف رسانه ای همه به هم ریخته و سرگرمی های تصویری و دیجیتالی، رکورد خارق العاده ای زده است، به فکر باشیم که خستگی ناشی از مصرف بیش از حد اطلاعات باعث از خودبیگانگی و غفلت بیش از حد نشود. مکث و تامل و تفکر انتقادی را چاشنی استفاده از رسانه نماییم و اجازه ندهیم سرگرمی های مان، شخصیت ما را دور زده و مهندسی نمایند./241/241/ح

 

علیرضا محمدلو

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۲۸ / ۰۱ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۵:۰۳:۵۹
طلوع افتاب
۰۶:۳۲:۵۳
اذان ظهر
۱۳:۰۶:۴۰
غروب آفتاب
۱۹:۳۹:۴۸
اذان مغرب
۱۹:۵۷:۱۴