به گزارش خبرنگار وسائل، نظام اسلامی در روند پیشرفت خود، مراحل مختلفـی را طـی كـرده اسـت و بـه تناسب هر موقعیت در مقابله با توطئه ها، گونه خاصی از دفاع ضرورت یافته اسـت.
جنگ نرم، بمثابه یكی از ابعاد برخـورد دشـمنان در عصـر حاضـر از نظـر ماهیـت، عملكرد و تأثیرگذاری، از پیچیدگی خاصی برخوردار است و مقابلـه بـا آن مقتضـی تولید قدرت نرم است.
انقلاب اسلامی بـا الهـام از انقـلاب نبـوی در صـدر اسـلام، الهام بخش نظامی مبتنی بر نظریه ولایت فقیه اسـت كـه در پـژوهش پـیش رو نظـام ولایی خوانده می شود. ولایـت فقیـه در ظـرف زمـانی عصـر غیبـت، مبنـای نظـری حاكمیت دینی بشمار می رود. نظام ولایی با حاكمیـت سیاسـی جـاهلی و سـكولار، چالش اساسی دارد و آرمان گسترش توحید در عرصه گیتی را تعقیب می كند.
تحقق این آرمان در عصر حاضر، حقد، كینه و بغض دشمنان اسـلام را برانگیختـه اسـت و ناكامی آنان در رویارویی مستقیم موسوم به جنگ سخت، موجـب تغییـر تاكتیـك و روی آوردن به جنگ نرم شده است. آنان در این فرآیند، ضمن بازتفسیر ماهیت نظام ولایی، در تلاش هستند مشـروعیت، سـاختار، رهبـری و امـت اسـلامی را بـا ارائـه الگوهای جایگزین، مورد تعرض و تهدید قرار دهند.
اهمیت و ضرورت پرداختن بـه جنـگ نـرم، از آن رو اسـت كـه اهـداف اهریمنـی دشمنان مبنی بر استحاله، براندازی و بی ثباتی را مورد مداقه قرار می دهد. در واقع جنگ نرم، فروپاشی از درون و براندازی نظام، بصـورت خـاموش و آرام اسـت كـه تغییـرات ناشی از آن بنیادی و تدریجی است. جنگ نرم، بمثابه تهدیدی نامتقـارن، مبـانی فكـری نظامهای سیاسی را مورد تهدید قرار می دهد و همین امر، لزوم پرداختن به جنگ نرم و راهبردهای مقابله با آن را توجیه می نماید كه بـر حسـب مـورد، مقابلـه بـا آن، یكـی از دغدغه های اصلی كشورهای مورد تهاجم است.
از همين رو حجت الاسلام والمسلمين محمدجواد نوروزي؛ عضو هيأت علمي موسسه امام خميني(ره) در مقاله اي با عنوان «راهكارهای مقابله با جنگ نرم در نظام ولایی» با هدف تحلیل و تبیـین چیسـتی نظـام ولایـی مـی كوشـد راهبردهـای مواجهه با جنگ نرم را در چهار مؤلفه مشروعیت ساختار رهبری امـت نظـام ولایـی كه هر یك ساحتی از ابعاد نظام ولایی را شكل می دهد ارائه نماید. به مـوازات ایـن امر، اضـلاع و گونـه هـای نظـام ولایـی در گسـتره بـدیل سـازی را مـی تـوان در دو چارچوب شبه ولایی ـ شبه جاهلی و جاهلی ترسیم كرد.
چکیده
جنگ نرم از مسائل مهم جمهوری اسلامی ایران، در یک دهه گذشته بشمار میرود. این پژوهش با طرح این پرسش اساسی که راهکارهای مقابله با جنگ نرم در نظام ولایی کدامند، این انگاره را مطرح میکند که با توجه به ابعاد نظام ولایی، میتوان این راهکارها را در ساحت مشروعیت، بمثابه مبنای اندیشهای نظام ولایی، در عرصه ساختار به عنوان ساز و کار اجرایی و سازمانی حاکمیت سیاسی، در حوزه رهبری به عنوان بعد مدیریتی حکومت اسلامی و در سپهر امت بر پایه بدنه اجتماعی دولت اسلامی نشان داد.
این تحقیق بر اساس هدف، کاربردی توسعهای است و از لحاظ روش، تاریخی ـ مقایسهای است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که در جامعه اسلامی میتوان از سه الگوی «نظام ولایی نبوی»، «نظام ولایی علوی» و «نظام ولایی مبتنی بر ولایت فقیه» ویژه عصر غیبت، سخن گفت و الگوهای انحرافی آن، که از طریق جنگ نرم متصور است، را میتوان با مطالعه تطبیقی بر صدر اسلام در دو الگو برشمرد.
نتيجه گيری
می توان نتیجه گرفت كه جنگ نرم؛ هرچند اصطلاحی نو در دانش سیاسی است، اما از نظر محتوا و مصداق همواره در زندگی ابنای بشر مطرح بـوده اسـت. امـا در بحـث مورد نظر ما، سابقه تاریخی آن به تكوین نظام ولایی در عهد پیامبر باز می گردد. جنـگ نرم، مخربترین رهاورد بشر معاصر در مواجهه با جریان حق است؛ بدین معنا كه غـرب با آزمون گونه های مختلف رویارویی و ناكامی در آنها دریافته كه قدرت نرم نظام ولایی بسی برتر و بالاتر از آن است كه چـالش هـای سـخت از میـدان بیـرون رود.
ازایـنرو، كارزار متناسب با قدرت نرم كه همواره بر شعار پیروزی خون بر شمشیر تأكیـد داشـته جنگ نرم است. البته لازمه توفیق در ایـن میـدان نیـز غنـای فكـری و كالاهـای متنـوع فرهنگی است كه البته غرب از آنها بی بهره است، اما می كوشد به مـدد رسـانه هـای پـر زرق و برق خویش آن را موجه و در خور نشان دهد.
بخشی از نظام ولایی، آموزه مشروعیت است كه ریشـه در پـیشفـرض هـا و مسـائل بنیادین نظام سیاسی دارد و در مقام ارزش گذاری، اولویت نخسـت را در جـدول عناصـر نظام سیاسی به خود اختصاص می دهـد. نظـام سیاسـی در جهـت رشـد طبیعـی آن و در جهت آرمان ها و اهداف كلان، می تواند از سوی دشمنان، بالقوه به سمت شبه اهداف تغییـر مسیر داده و با حفظ ظواهر، اما تغییر سیرت به رشدی شبه طبیعی و شكل دهی به الگـویی از نظام شبه ولایی به عنوان گذار در جهت نظام غیر ولایی حركت كند؛ ایـن شـبیه سـازی در تمامی ابعاد و مؤلفه های چهارگانه امكان تحقق دارد.
از اینرو، در مقام شـناخت جنـگ نرم دشمن، می بایست با توسل به شاخص هایی كه در قرآن كریم و روایات به طور كلـی در آموزه های دینی مورد تأكید قرار گرفته است، از چنین فرآیندی پیشگیری كرد. در هر نظام ولایی همواره افرادی به ظاهر ولایی، اما در باطن غیـر ولایـی در درون نظام سیاسی مترصد فرصت اند. هم افزایی نیروها با قـدرت هـا و دشـمنان نیـروی نظـام می تواند بالقوه زمینه های انحراف و افول نظام ولایی را فراهم سازد.
تغییر نظام ولایی به نظامی غیر ولایی، بدون واسطه شدن نظام شبه ولایی كمتر قابل تصور است؛ چرا كـه در مسیر رشد طبیعی جامعه، نخست ذائقه ها در نظام شبه ولایی تغییر مـی یابـد، سـپس در فرصتی مناسب نظامی غیر دینی و ضد دینی ظهور و بروز پیدا مـی كنـد. بـدون دولـت، گذار دولت غیر دینی جنبه كودتایی داشته و معمولاً اقبال عمومی را به همراه ندارد و با دیكتاتوری مسلط می شود.
این مقاله توسط مجله علمی پژوهشی حکومت اسلامی بهار 1398 شماره 91 چاپ شده است.
اصل مقاله را مي توانيد از اينجا مشاهده كنيد./204/229/ح