به گزارش خبرنگار وسائل، نشست علمی از سوژه جنسی تا سیاست جنسی، پنجشنبه 16 آبانماه 1398 به همّت مرکز تحقیقات زن و خانواده در سالن همایشهای این مرکز برگزار شد؛ در این نشست علمی دکتر محمدتقی کرمی دانشیار گروه مطالعات زنان دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان ارائه دهنده حضور داشت و دبیری این جلسه به عهده سرکار خانم دکتر زارعی بود.
گزارش بخش اول و دوم این نشست پیشتر منتشر شد؛ آنچه در پی میآید گزارش بخش سوم این جلسه است.
در ادامه این نشست، دکتر محمدتقی کرمی به مباحثی پیرامون شناخت مشکلات مرتبط با امر جنسی در ایران و همچنین راهکارهای مقابله با آن پرداخت و بیان داشت: در جوامع غربی بسیاری از امور طبیعی مثل خوردن و آشامیدن تبدیل به یک امر پرآداب شده است. سؤال ما این است که پیامدهای این از جاکندگی چیست یا به عبارتی این تبدیل امر طبیعی به یک چالش پرآداب چه تبعاتی در جامعه خواهد داشت؟
یکی از پیامدهای مهم این از جاکندگی فربه شدن امر جنسی است به طوری که امر جنسی به جهت ادبیات و ساحت عملی آن بسیار فربه میشود. در جامعه امروز میبینیم که مسئله آرایش، لباس، گوشی موبایل، عینک و حتی وسائل نقلیه نیز جنسی شدهاند. تمام چیزهایی که یک موقعی یک معنا و کارکرد دیگری داشت امروز تحت سیطره امر جنسی درآمدهاند.
با از جاکندگی امر جنسی، انسان مدرن به لحاظ ارضاء غریزه جنسی دچار ریاضت میشود. جامعه مدرن به شدّت جامعهای است که در حال تبلیغات جنسی است در حالی که افراد ساکن در آن جامعه به شدّت در ریاضت جنسی هستند.
یکی از دوستان من که قصد سفر به یکی از کشورهای خارجی داشت، از او درخواست مؤکد شده بود که حتماً با پارتنر جنسی خود به این سفر بیایید و دلیل این درخواست را هم اینطور بیان کرده بودند که دسترسی به ارضاء غریزه جنسی در اینجا بسیار سخت است و در واقع نیاز به یک نوع پروسه سنگین و مراحل پیچیدهای دارد که این فرایند برای مهاجران بسیار سنگینتر است.
این ریاضت هرچند با تریبونهای ما سازگاری ندارد ولی بخش مهمی از این ریاضت به خاطر از جاکندگی است و دلیل دیگر آن فانتزیهای جنسی است که من در ادامه بیشتر به آن خواهم پرداخت.
مجموعه آنچه که من در موج اول به آن اشاره کردم زمینه را برای موج دوم ایجاد میکند که در موج دوم ما یک وضعیتی را در آمریکا ملاحظه میکنیم با عنوان انقلاب جنسی. در آمریکا پس از جریان اول مدرنیته و آداب سنگینی که برای غریزه جنسی گذاشته شد، مردم به این سمت رفتند که اصلاً حجاب چه معنا دارد و باید به سراغ تجربه آزاد و چندگانه رابطه جنسی برویم و ازدواج را باید کنار بگذاریم چراکه ضدّ میل جنسی است.
این بحثها در آمریکا و در فرانسه تئوریزه شده که البته میتوان این انقلاب را برآیند کشته شدن 40 میلیون نفر از جامعه مردان در جریان جنگها دانست. از موج دوم یک چرخشی پیدا شد از عشق رمانتیک به عشق سیّال.
وجود یک سری ابزارهایی که به تدریج به جامعه اضافه شدند مثل رسانهها و نرمافزارها، جامعه را به یک جامعه رسانهای تبدیل کردند و اتفاقاتی که در اینجا میافتد، اتفاقاتی است که امر جنسی را در قالب چرخشهای الگوها در کانون توجّهات قرار میدهد.
در اینجا به جای عشق رمانتیک، عشق سیّال به وجود میآید و این انگاره تبلیغ میشود که امر جنسی نباید سرکوب شود. فروید معتقد است که پریشان احوالیهای ما معلول سرکوب غرائز ما است و در رأس این غرائز، غرائز جنسی قرار دارند. انگاره بنیادینی به عنوان انگاره مسلّط در میآید که این انگاره کم کم در جامعه ما در حال مسلّط شدن است. جامعه ما در حال رفتن به این سو است که نباید به امر جنسی نه بگوییم چون این نه گفتن در قالب یک عقدهای در یک جایی برمیگردد و انسان را نابود میکند.
یکی از کارهایی که من در حال انجام هستم، کار روی کلیپهای سکسولوژی در اینستاگرام است. این امر برای من خیلی جذّاب است و برایم خیلی جالب است که میبینیم اکثر سکسولوژیستها خانم هستند. آقایی مسئله جنسی دارد و یک خانم میآید و به او جواب میدهد.
طیف گستردهای از این سؤالات به این مطلب بازگشت دارد که من دوست دارم عملی را با شریک جنسیام انجام دهم که شاید در تمایلات او نباشد. در پاسخ به این مسئله محال است که خانم به او جواب دهد که شما از این کار اجتناب کن! دلیل این استنکاف از نهی این است که فعل «نکن» مطابق انگاره مسلّم و مسلّط آگاهیهای جنسی موج دوم مدرن نیست. نهایتاً به او گفته میشود که بهداشت این عمل را رعایت کن.
وجود فانتزیهای جنسی مطابق با انگاره عامی است که میگوید غریزه جنسی نباید سرکوب شود. فانتزیها عبارت است یک تخیّلی که پیشبرنده هستند. مثلاً میبینیم که اکثر اختراعاتی که انسانها آن را تجربه میکنند از قبل تخیّلی از آن در ذهنشان بوده است و این فانتزیهای تبدیل به ایده و ایدهها کم کم به عرصه عمل رسیدهاند.
در بحث سائقها گفته میشود که یک طرف فانتزیها سرکوب است و هرچقدر که شما احساس سرکوب بیشتری داشته باشید، فانتزیهای قدرتمندتری شکل میگیرد. اتفاقی که افتاد این بود که در موج اول مدرنیته غریزه جنسی سرکوب شد و مردم مواجه بودند با فانتزیهای بسیار قوی که شخص قادر به رسیدن به آنها یا حداقل تمام آنها نبود./422/422/ح
تهیه و تنظیم: محرم آتش افروز