به گزارش خبرنگار وسائل، پیش نشست ششمین کنگره بین المللی لقاء الحسین با عنوان «کاوش معرفتی تربیتی و روانشناختی پیاده روی اربعین حسینی» با حضور حجت الاسلام سعید اصفهانیان، دبیر ستاد معرفتی و علمی اربعین، حجت الاسلام سید مهدی حسینی مطلق، مسؤل نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد و سید محسن اصغری نکاح، استادیار دانشگاه فردوسی مشهد و رئیس مرکز جامع مشاوره آستان قدس رضوی، چهارشنبه ۱۰ مهر در سالن اجتماعات دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.حجت الاسلام اصفهانیان، ضمن اشاره به دو بعد روحی و نوری در نگاه معرفت شناسانه اسلامی و ابعاد پنچ گانه انسان گفت: اگر قرار است دانشی به نام روانشناسی اسلامی باشد باید ابعاد درونی انسان را بتواند شناسائی کند تا ببیند اربعین کدام بعد انسانی را تحت تأثیر قرارداده است و بر کدام مدخل ورودی انسان تمرکز دارد.وی ضمن انتقاد نسبت به اینکه تا به امروز بر مبنای ثقلین در این مسیر حرکت نشده است تا به دانش تبدیل شود، بیان داشت: استفاده از آیات و روایات تصنعی است بدان معنا که چارچوبها و قواعد از غرب گرفته شده است و شیوه پژوهش دچار اختلال است به همین دلیل آن چیزی تولید میشود که چارچوب آن مبتنی بر خدا و ثقلین نیست.
اربعین انسان حقیقی را نشانه رفته است
حجت الاسلام اصفهانیان ضمن مقایسه تعریف انسان در ادیان مختلف گفت: اربعین انسان حقیقی را نشانه رفته است و انسانی که در اربعین اثر میگذارد در قواره ثقلین است؛ فردی که در مدلهای مختلف تربیتی حرکت کرده وقتی در اربعین وارد میشود همه حیرت میکنند.
وی با اشاره به این مطلب که تا به امروز نگاه ما نسبت به اربعین دچار اخلال بوده است، خاطرنشان کرد: اربعین پدیده جدید است و حرفهای نو دارد و اموری را مطرح میکند که در متن قیام امام حسین(ع) بوده است و دیده نشده و در واقع اربعین بازتعریف نهضت حسینی است.
دبیر ستاد معرفتی و علمی اربعین با انتقاد نسبت به این موضوع که در کشور ما توجه به موضوع، جذب حداکثری شعار صرف است، تصریح کرد: در شرایط فعلی محور رفتارها دفع حداکثری است اما رهبر معظم انقلاب در این باره استثناء هستند و ایشان قائل به جذب حداکثری هستند. اربعین نیز جذب حداکثری دارد چراکه در همه ابعاد انسان اثر میگذارد.
چرا اربعین امت ساز است؟
وی با طرح این پرسش که چرا اربعین امت ساز است، تصریح کرد: نور اربعین در ابعاد مختلف انسان اثر میگذارد و جذب حداکثری در ظرفیت است و ظرفیتهای اربعینی از بطن شیعه تا فضای حاضر را جذب میکند و این اتفاق در تاریخ بشر برای اولین مرتبه رخ داده است.
حجت الاسلام اصفهانیان ادامه داد: در شرایط فعلی ظرفیت اربعین فهم جدیدی در حوزههای مختلف فکری و معرفتی نسبت به بیان عترت را شکل داده و تصویر جدیدی از فضای دین را نشان میدهد که این مفاهیم را در معرض عموم قرار میدهد و در عین حال کم کاریهای گذشته را اربعین جبران میکند.
اربعین به کمک حقیقت انقلاب اسلامی آمده است
وی با بیان اینکه اربعین امروز فرهنگ سازی خود را دارد، ابراز کرد: اربعین به کمک حقیقت انقلاب اسلامی آمده است و در عین حال مردم درمانده را دوباره به صحنه میکشاند؛ اگر قرار باشد صحنههای الهی را کلاس درس تلقی کنیم اربعین گویش خدا در این زمان است که یک گام ما را به سمت آینده جلو میبرد.
حجت الاسلام اصفهانیان گفت: دانشگاه و حوزه باید در این فضا حرکت مستمر مطالعاتی و پژوهشی و بنیادی داشته باشند که از مهمترین موضوعات در این حیطه تسریع فرهنگ اربعین در طول سال است چراکه ما عادت کرده ایم به صورت فصلی و موسمی به سمت دین حرکت کنیم.
چرا دینداری فصلی و موسمی فایده ندارد؟
دبیر ستاد معرفتی و علمی اربعین با طرح این پرسش که چرا دینداری فصلی و موسمی فایده ندارد، گفت: حرکتی که امام حسین(ع) در قلب انسان جاری کرده، دین عمیقی است که نباید فصلی و موسمی باشد. حوزه و دانشگاه و هنر و رسانه باید به فهم جاماندگان کمک کند چراکه اربعین حرکتی اصلاح گرایانه است و جناح و حزب نمیشناسد و با فطرت انسان عجین است.
اربعین ظرفیت تولید علم را فعال میکند
وی با بیان اینکه اگر جامعه علمی از دید غربی به اربعین نگاه کنند برداشت و فهم اندکی خواهند داشت، تصریح کرد: اگر از دید میدانی به اربعین دیده شود برداشتها کمی افزایش مییابد، اما اگر از دید میدان و محکمات درباره اربعین برداشت شود علم تولید خواهد شد.
عزاداری اهلبیت سبب امید و پویایی است
اصغری نکاح در ادامه این نشست با بیان اینکه ابعاد روانشناختی اربعین برای زیستن و عمل است، اظهارکرد: در واقع اربعین مسألهای چند بعدی است که ابعاد اجتماعی، سیاسی، امنیتی، معنوی، عرفانی و تربیتی دارد؛ اسلام دین تربیتی و انسان سازی است و همه مناسک دینی از نوع انسان سازی است.
وی در ادامه ضمن انتقاد نسبت به کسانی که عزاداری اهل بیت(ع) را دلیل افسردگی میدانند، تصریح کرد: این افراد افسردگی را نمیشناسند چراکه افسرده هدف و امید ندارد در حالی که افرادی که در عزاداری امام حسین(ع) شرکت میکنند شور و نشاط زندگی دارند و اهل تعامل اجتماعی اند و در عین حال افرادی پویا هستند که امید به آینده دارند.
نکاح تأکید کرد: در زمانهای زندگی می کنیم که فقر معنوی در جهان حاکم شده است؛ از طرفی در همین عصر سرگشتگی و گمشتگی رخدادی معجزه گونه به نام اربعین به وقوع پیوسته است که با معادلات هماهنگی ندارد و در عین حال مردمیترین حرکت صلح آمیز و معنوی در قسمتی از جهان است که در اوج بحران و ناامنی است.
سانسور رسانهای اجازه نمیدهد که اندیشمندان جهان به اثرگذاری اربعین فکر کنند
رئیس مرکز جامع مشاوره آستان قدس رضوی با اشاره به این مطلب که سانسور رسانهای اجازه نمیدهد که اندیشمندان جهان به اثرگذاری اربعین فکر کنند، بیان داشت: اربعین باورها و نگرشهای افراد را دچار دگرگونی و تغییر میکند.
وی بیان داشت: برای تغییر نگرشها و باورها در جهان رسانه برنامه و نظریه وجود دارد. قیام امام حسین(ع) یک رسانه است که در طول تاریخ نگرشها و باورها را تغییر داده است؛ در این بعد هیجان وجود دارد و از آنجا که هر امری که با هیجان همراه شود به انگیزه تبدیل میشود و اربعین کمک میکند که عشق به اهل بیت(ع) و دلدادگی به امام حسین(ع) درونی و تجربی شود.
یکی از آثار روانشناسی اربعین هویت دهی است
این استاد دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به این مطلب که یکی از آثار روانشناسی اربعین هویت دهی است، تصریح کرد: تعامل مردمی و انسانی در این سطح امری بی نظیر است؛ افراد و طبقات مختلف اقتصادی و جوامع مختلف با سبکهای زندگی متفاوت با یکدیگر تعامل میکنند. این تعامل به معنای شناخت یکدیگر و به هم پیوستگی است.
گفتنی است، تا کنون پنج دوره از این کنگره با همکاری مؤسسه راهبردی اصحاب الحسین(ع) برگزار شده است و ششمین دوره آن ۲۴ مهر ماه در کربلا برگزار میشود./502/241/ح
تهیه و تنظیم: فاطمه ترزفان