vasael.ir

کد خبر: ۱۴۸۲۸
تاریخ انتشار: ۱۰ مهر ۱۳۹۸ - ۱۳:۲۲ - 02 October 2019

معرفی مقاله | روﻳﻜﺮدﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در هستیﺷﻨﺎسی ﭘﻮل و ارزﻳﺎبی اﻧﺘﻘﺎدی آن‌ها

وسائل ـ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻫﺎی داخلی و ﺑﻪ وﻳﮋه در ادﺑﻴﺎت اﻗﺘﺼﺎد اﺳﻼمی ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازیﻫﺎیی درﺑﺎره چیستی ﭘﻮل وﺟﻮد دارد ﻛﻪ در ﻋﻴﻦ وﺟﻮد ﻧﻘﺎط ﻗﻮت، ﻫﺮ ﻳﻚ ﻛﻢوﺑﻴﺶ ﻛﺎستیﻫﺎیی دارد ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را میﺗﻮان ﺷﺎﻣﻞ ﻋﺪم اراﺋﻪ ﺗﻌﺮیفی واﺣﺪ از ﭘﻮل، ﻋﺪم اﻳﻦﻫﻤﺎنی ﺗﻌﺮﻳﻒﻫﺎی اراﺋﻪﺷﺪه، ﻋﺪم درك ﺻﺤﻴﺢ از ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ارزشﻳﺎبی ﭘﻮل و ﻋﺪم رﺟﻮع ﻛﺎفی ﺑﻪ ادﺑﻴﺎت ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری داﻧﺴﺖ.

به گزارش وسائل، ﺷﻨﺎﺧﺖ چیستی ﭘﻮل ﺑﻪ ﺟﻬﺖ اﻫﻤﻴﺖ روﻳﻜﺮدﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در هستیﺷﻨﺎسی ﭘﻮل و ارزﻳﺎبی اﻧﺘﻘﺎدی آن‌هاﻧﻬﺎد ﭘﻮل در اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺘﻌﺎرف و دﻻﻟﺖﻫﺎی آن در ﺻﺪور اﺣﻜﺎم فقهی ﻫﻤﻮاره یکی از دﻏﺪﻏﻪﻫﺎی ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازان اﻗﺘﺼﺎد اﺳﻼمی ﺑﻮده اﺳﺖ. ادﺑﻴﺎت ﻣﻮﺿﻮع هستیﺷﻨﺎسی ﭘﻮل (در ﻏﺮب) ﺑﻪﻃﻮر ﻋﻤﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺠﺎدﻟﻪﻫﺎی دو روﻳﻜﺮد «ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی» و «ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری» ﭘﻮل درﺑﺎره ﻣﺎﻫﻴﺖ، ارزش و ﻛﺎرﻛﺮد ﻣﺤﻮری ﭘﻮل اﺳﺖ. ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی، ﭘﻮل را ﻛﺎﻻیی ﻣﺸﺎﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻔﺎوت در ﺑﺮخی وﻳﮋگیﻫﺎ میﭘﻨﺪارد و ارزش آن را ﺑﻪ ارزش ﻛﺎﻻیی آن ﺑﺎزمیﮔﺮداﻧﺪ و ﺑﺮ ﻛﺎرﻛﺮد «واﺳﻄﻪ ﻣﺒﺎدﻟﻪ» ﺗﺄﻛﻴﺪ دارد. ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری، ﭘﻮل را ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮی اﻧﺘﺰاعی از ارزش و ﻣﻄﺎﻟﺒﻪای از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻳﺎ ﺗﻌﻬﺪ ﺑﻪ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻴﻦ اﻧﺴﺎنﻫﺎ می‌داﻧﺪ ﻛﻪ ارزش آن ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺑﺮ رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎعی اﺳﺖ و ﺑﺮ ﻧﻘﺶ ﭘﻮل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﺣﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ارزش اﺻﺮار دارد.

هستیﺷﻨﺎسی ﭘﻮل و بررسی ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی یا اﻋﺘﺒﺎری بودن پول

در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎد اﺳﻼمی ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازیﻫﺎیی درﺑﺎره چیستی ﭘﻮل وﺟﻮد دارد ﻛﻪ واﺟﺪ ﻧﻘﺎط ﻗﻮت و اﻟﺒﺘﻪ ﻛﺎستیﻫﺎیی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮخی از اﻳﻦ ﻛﺎستیﻫﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺿﻌﻒﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در دو ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی و اﻋﺘﺒﺎری اﺳﺖ. ﻣﺎ در اراﺋﻪ فهمی از ﭘﻮل ﺑﺎ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺮ وﺟﻪ اﻋﺘﺒﺎری آن ﺑﺎ اﻳﻦ ادﻋﺎ ﻛﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی ﻓﺎﻗﺪ ﺗﻮان ﻛﺎفی در ﺗﺒﻴﻴﻦ ﭘﻮل ﺑﻮده و ﺗﻌﺮﻳﻒﻫﺎی ﻣﻮرد اﺷﺎره در ﻛﻼم ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازان اﻋﺘﺒﺎری ﻫﻢ دﭼﺎر دوﮔﺎنگی اﺳﺖ، ﺑﺮ ﺗﻔﻜﻴﻚ دو ﺳﻄﺢ تلقی از ﭘﻮل ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻛﺮده، ﭘﻮل را در ﻣﻌﻨﺎی ﺟﻮﻫﺮی ﻫﻤﺎن «ﻣﻌﻴﺎری اﻧﺘﺰاعی از ارزش» ﻳﺎ «ﻣﻔﻬﻮمی ﺑﺮای اﻧﺪازهﮔﻴﺮی ارزشﻫﺎ» داﻧﺴﺘﻪ و ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭘﻮل در ﻓﻬﻢ ﺻﺤﻴﺢ ﻋﺮفی را «ﻧﺸﺎﻧﮕﺮی از طلبی ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ ناشی از اﻋﺘﺒﺎر ﻧﺎﺷﺮ» ﻣﻌﺮفی ﻛﺮده اﻳﻢ. اﻳﻦ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﻴﻦ دو ﺳﻄﺢ تلقی از ﭘﻮل، ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺺ ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﻌﺮﻳﻒﻫﺎی اراﺋﻪﺷﺪه از ﭘﻮل در ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری را رﻓﻊ میﻛﻨﺪ.

هستیﺷﻨﺎسی ﭘﻮل یکی از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮعﻫﺎی ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ در ادﺑﻴﺎت ﺑﺤﺚﻫﺎی ﭘﻮلی ﺑﻮده و ﺳﻨﺖﻫﺎی رﻗﻴﺐ ﻓﻜﺮی در ﻏﺮب ﻣﺠﺎدﻟﻪای اﺳﺎسی درﺑﺎره ﻣﺤﻮرﻫﺎی ﻣﻨﺪرج در ﺑﺤﺚﻫﺎی هستیﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﭘﻮلی دارﻧﺪ. ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﭘﻮل در ﺣﻮزه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎد اﺳﻼمی ﻣﻮﺿﻮعی ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪه و دارای ادﺑﻴﺎت اﺳﺖ. ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﭘﻮل ﻛﻨﻮنی ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻧﻬﺎدی ﻣﺪرن، ﻣﻘﺪﻣﻪای ﻛﻠﻴﺪی ﺑﺮای ورود ﺑﻪ ﺣﻮزه اﺻﻼحﻫﺎی ﭘﻮلی در ﺟﻬﺖ ﻫﺪفﻫای ﻣﻄﻠﻮب اﻗﺘﺼﺎد اﺳﻼمی اﺳﺖ؛ ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮعﺷﻨﺎسی ﺻﺤﻴﺢ درﺑﺎره ﺗﻤﺎم ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎی ﻣﺪرن از دﻳﺪ روﻳﻜﺮد اﻧﺘﻘﺎدی و اﺻﻼحﺟﻮﻳﺎﻧﻪ ﭼﺎرﭼﻮب ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از دﻳﻦ اﺳﻼم، اﻣﺮی ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ.

 

غفلت از بررسی ماهیت پول در مطالعات اقتصاددانان با تمرکز بر کارکردهای آن

اﻓﺰون ﺑﺮ اﻳﻦ، ﺑﺮرﺳﻲ چیستی ﭘﻮل دﻻﻟﺖﻫﺎیی در ﺻﺪور اﺣﻜﺎم فقهی ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ دارد؛ مسائلی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺧﺮﻳﺪوﻓﺮوش ﭘﻮلﻫﺎی ﻛﻨﻮنی (ﻋﺪم ﺻﺪق رﺑﺎی معاملی)، ﺟﺒﺮان ﻛﺎﻫﺶ ارزش ﭘﻮل، ﺻﺪق ﺷﺮطﻫﺎی ﺑﺎب ﺻﺮف و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﺑﺮ ﻣﺸﺨﺺﺷﺪن ﻣﺎﻫﻴﺖ ﭘﻮلﻫﺎی ﻛﻨﻮنی ﻣﺘﻮﻗﻒ اﺳﺖ اﻟﺒﺘﻪ اﻗﺘﺼﺎدداﻧﺎن و ﻛﺘﺎبﻫﺎی ﻣﺘﻌﺎرف اﻗﺘﺼﺎد ﺗﻮﺟﻪ کمی ﺑﻪ ﻣﻘﻮﻟﻪ چیستی ﭘﻮل ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ؛ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻛﻪ آﻧﭽﻪ ﺑﺮای آﻧ‌ﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻫﻤﻴﺖ دارد، ﻛﺎرﻛﺮد اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه اﺳﺖ.

اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮا ﻛﺎرﻛﺮدﻫﺎی ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪه ﺑﻪ ﺟﺎی ﻣﺎﻫﻴﺖ آن ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار میﮔﻴﺮد ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر واﻗﻌﻴﺖﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ (Social Facts) ﺑﺎزمیﮔﺮدد. ﻣﺎ در ﻓﻀﺎیی ﭘﺮورش میﻳﺎﺑﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖﻫﺎ ﻣﺴﻠّﻢ ﻓﺮض ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎیی ﻣﺎﻧﻨﺪ داﻧﺸﮕﺎه، ﺧﻮدرو، ﻣﺪرﺳﻪ و ﭘﻮل از ﺳﻮی ﻣﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﭼﻨﺎن طبیعی ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می رﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻮه، درﺧﺖ و درﻳﺎ واﻗﻌﻴﺖﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ. (Brute Facts) واﻗﻌﻴﺖﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎعی ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻣﺎ ﺑﺮای ﺣﺼﻮل ﻫﺪفﻫﺎیی ﺧﻠﻖ ﺷﺪه و ﺑﺮای ﻣﺎ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻛﺎرﻛﺮدﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ درك اﺳﺖ. ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ از ﻛﺎرﻛﺮد آﻧﻬﺎ ﻋﺒﻮر ﻛﻨﻴﻢ، ﺑﺎ وﻇﻴﻔﻪ ﻓﻜﺮی ﺳﺨﺖ روﺑﻪرو میﺷﻮﻳﻢ: ﺷﻨﺎﺧﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ وﻳﮋگیﻫﺎی ﻣﺎﻫﻮی ﺑﺪون ارﺟﺎع ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻫﺪفﻫﺎی آﻧﻬﺎ  ﻣﺮور ﺟﺎﻣﻊ ادﺑﻴﺎت ﻣﻮﺿﻮع از وﺟﻮد دﻳﺪﮔﺎهﻫﺎی رﻗﻴﺐ در ﭘﺎﺳﺦﮔﻮیی ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎی هستیﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ از ﭘﻮل ﺣﺎکی اﺳﺖ.

 

ضعف نظریه کالایی بودن پول و قوت نظریه اعتباری

ﻣﺎ ﺑﻪ وﺿﻮح ﺑﺎ دو ﺳﻨﺖ ﻳﺎ روﻳﻜﺮد ﻓﻜﺮی در ﭘﺎﺳﺦﮔﻮیی ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎی هستیﺷﻨﺎﺧﺘﻲ درﺑﺎره ﭘﻮل روﺑﻪرو ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺑﻴﺎن ﻛلی اﻳﻦدو ﭘﺎﻳﮕﺎه ﻓﻜﺮی را ﺑﺎ ﻋﻨﻮان «ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی» و «ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری» از ﻫﻢ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ میﻛﻨﻴﻢ. ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺤﻮرﻫﺎی ﻣﻮرد اﺧﺘﻼف ﺑﻴﻦ اﻳﻦدو روﻳﻜﺮد ﻛﻪ میﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﻣﺴﺎﺋﻞ اصلی در هستی شناسی ﭘﻮل ﻣﻌﺮفی ﻛﺮد، ﻋﺒﺎرت ﻫﺴﺘﻨﺪ از چیستی ﭘﻮل، ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ارزش ﭘﻮل و ﺷﻨﺎﺳﺎیی ﻛﺎرﻛﺮد اصلی در ﺑﻴﻦ ﻛﺎرﻛﺮدﻫﺎی ﭘﻮل. اراﺋﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪای ﻣﻮﺿﻊ دو روﻳﻜﺮد رﻗﻴﺐ میﺗﻮاﻧﺪ روشی ﻣﻔﻴﺪ ﺟﻬﺖ ﺣﺼﻮل ﺷﻨﺎختی دﻗﻴﻖ از چیستی ﭘﻮل و ﺷﺎﻳﺪ دﺳﺖﻳﺎبی ﺑﻪ آورده ﻧﻈﺮی ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ زﻋﻢ ﻣﺎ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی ﺑﻪ اراﺋﻪ تبیینی ﻣﺘﻘﻦ از چیستی ﭘﻮل ﻗﺎدر ﻧﺒﻮده و ﺗﺄﻣﻞ در دﻳﺪﮔﺎهﻫﺎی ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری ﺑﻪ ﺧﻮبی ﺿﻌﻒﻫﺎی ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻛﺎﻻیی از ﭘﻮل را ﻫﻮﻳﺪا میﺳﺎزد. ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒﻫﺎی اراﺋﻪﺷﺪه در ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری ﻧﻴﺰ ﮔﺎهی ﻣﺘﻔﺎوت و ﻧﺎﻫﻤﮕﻦ اﺳﺖ و نمیﺗﻮان آﻧﻬﺎ را تبیینی از ﻳﻚ اﻣﺮ واﺣﺪ داﻧﺴﺖ. تلاش های صورت گرفته در این ﻣﻘﺎﻟﻪ در راستای ﺷﻔﺎفﻛﺮدن اﻳﻦ ﻧﺎهمگنی و اراﺋﻪ دو ﺳﻄﺢ ﻣﺘﻔﺎوت از ﻓﻬﻢ ﭘﻮل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺪم همگنی ﭘﻴﺶﮔﻔﺘﻪ را ﺑﺮﻃﺮف ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ.

برخی اﻧﺪﻳﺸﻪوران ﻓﻌﺎل در ﺣﻮزه اﻗﺘﺼﺎد اسلامی در ﻛﺸﻮر ﻧﻴﺰ ﻛﻮﺷﺶﻫﺎیی ﻣﻐﺘﻨﻢ ﺟﻬﺖ اراﺋﻪ شناختی از چیستی ﭘﻮل ﺻﻮرت داده اﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻜﻴﺪهایی از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺗﻘﺮﻳﺮ و ﻧﻘﺪ ﻗﺮار گرفته است.

 

ﺟﻤﻊﺑﻨﺪی و ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮی

ادﺑﻴﺎت ﻣﻮﺿﻮع هستی‌شناسی ﭘﻮل از وﺟﻮد دﻳﺪﮔﺎهﻫﺎیی رﻗﻴﺐ در اراﺋﻪ ﺷﺮحی از چیستی ﭘﻮل ﺣﺎکی اﺳﺖ. دو دﻳﺪﮔﺎه ﻣﻮﺟﻮد ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی و ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری ﭘﻮل ﻧﺎﻣﻴﺪﻳﻢ، ﻫﺮ ﻳﻚ ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﺎیی ﻣﺠﺰا و ﺳﺎزﮔﺎر درﺑﺎره ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ هستیﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﭘﻮلی (ﻣﺎﻫﻴﺖ، ارزش و ﻛﺎرﻛﺮد ﻣﺤﻮری ﭘﻮل) ﺑﻴﺎن داﺷﺘﻪاﻧﺪ. ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﺎﻻیی، ﭘﻮل را ﻛﺎﻻیی ﻣﺸﺎﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﺎﻻﻫﺎ میﭘﻨﺪارد ﻛﻪ در اﺻﻞ ﺗﺤﺖ ﻓﻌﻞ و اﻧﻔﻌﺎﻻت ﺑﺎزاری ﺑﺪل ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﺷﺪه، ارزش آن ﺑﻪ ارزش ﻛﺎﻻیی ﻳﺎ ارزش ﻛﺎﻻیی ﭘﺸﺘﻮانه آن ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺷﺪه و ﻛﺎرﻛﺮد اصلی آن واﺳﻄﻪ ﻣﺒﺎدﻟﻪ اﺳﺖ. ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری ﺑﺎ ﺟﺪاﺳﺎزی ﻣﻔﻬﻮم ﭘﻮل از ﻣﺎده ﭘﻮلی، آن را ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮ اﻧﺘﺰاعی از ارزش و ﻣﻄﺎﻟﺒﻪای از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻳﺎ ﺗﻌﻬﺪ ﺑﻪ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻴﻦ اﻧﺴﺎنﻫﺎ می داﻧﺪ ﻛﻪ وﺟﻮد و ارزش آن ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺑﺮ رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎعی و ﻋﺮف و ﻗﺮارداد اﺳﺖ.

ارزش ﭘﻮل ﻧﻴﺰ در ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﺑﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻓﺮد از ﭘﺬﻳﺮش ﻋﻤﻮمی آن و اﻟﺒﺘﻪ در اﺻﻞ ﺑﻪ اﻋﺘﺒﺎر و ﻣﺮﺟﻌﻴﺖ دوﻟﺖ ﺑﺎز میﮔﺮدد؛ در ﺑﻴﻦ ﻛﺎرﻛﺮدﻫﺎی ﭘﻮل ﻧﻴﺰ آﻧﭽﻪ اولی اﺳﺖ، ﻧﻘﺶ ﭘﻮل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﺣﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ارزش اﺳﺖ. ارزیابی ﻣﺎ از اﻳﻦ ﻣﺠﺎدﻟﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻗﻮت ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری در اراﺋﻪ فهمی از چیستی ﭘﻮل اﺳﺖ، اﮔﺮﭼﻪ اﺷﻜﺎلﻫﺎ و ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎریﻫﺎیی ﻧﻴﺰ در ﻛﻼم اﻳﻦ ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه میﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ آﻧﻬﺎ دوﮔﺎنگی ﺗﻌﺮﻳﻒﻫﺎی اراﺋﻪﺷﺪه از ﻣﺎﻫﻴﺖ ﭘﻮل اﺳﺖ. در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻫﺎی داخلی و ﺑﻪ وﻳﮋه در ادﺑﻴﺎت اﻗﺘﺼﺎد اﺳﻼمی ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازیﻫﺎیی درﺑﺎره چیستی ﭘﻮل وﺟﻮد دارد ﻛﻪ در ﻋﻴﻦ وﺟﻮد ﻧﻘﺎط ﻗﻮت، ﻫﺮ ﻳﻚ ﻛﻢوﺑﻴﺶ ﻛﺎستیﻫﺎیی دارد ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را میﺗﻮان ﺷﺎﻣﻞ ﻋﺪم اراﺋﻪ ﺗﻌﺮیفی واﺣﺪ از ﭘﻮل، ﻋﺪم اﻳﻦﻫﻤﺎنی ﺗﻌﺮﻳﻒﻫﺎی اراﺋﻪﺷﺪه، ﻋﺪم درك ﺻﺤﻴﺢ از ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ارزشﻳﺎبی ﭘﻮل و ﻋﺪم رﺟﻮع ﻛﺎفی ﺑﻪ ادﺑﻴﺎت ﻧﻈﺮﻳﻪ اﻋﺘﺒﺎری داﻧﺴﺖ.

ﻣﺎ در ﻛﻮﺷﺶ ﺧﻮد ﺟﻬﺖ اراﺋﻪ فهمی از ﭘﻮل ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻦ ﻣﻼﺣﻈﻪﻫﺎیی ﻛﻪ ﺑﺮآﻣﺪه از آﮔﺎهی از ﻛﺎستیﻫﺎی ﺗﻌﺮﻳﻒﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ادﺑﻴﺎت ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻮد، ﺑﺮ ﺗﻔﻜﻴﻚ دو ﺳﻄﺢ ﺗﻠﻘﻲ از ﭘﻮل - ﺳﻄﺢ ﺟﻮﻫﺮی ﭘﻮل و ﺳﻄﺢ ﻋﺮفی آن- ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻛﺮده، ﭘﻮل را در ﻣﻌﻨﺎی ﺟﻮﻫﺮی و اوﻟﻴﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻌﻴﺎری اﻧﺘﺰاعی از ارزش ﻳﺎ ﻣﻔﻬﻮمی ﺑﺮای اﻧﺪازهﮔﻴﺮی ارزشﻫﺎ داﻧﺴﺘﻴﻢ و ﻓﻬﻢ ﺻﺤﻴﺢ ﻋﺮفی از ﭘﻮل را ﻧﺸﺎﻧﮕﺮی از ﻳﻚ ﻃﻠﺐ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﭘﻮل ﻣﺤﺎﺳﺒﺎتی ﺑﻴﺎن ﺷﺪه و دارای ﻗﺪرت ﺧﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻮاﻧﻪ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ ﻧﺎشی از اﻋﺘﺒﺎر ﻧﺎﺷﺮ اﺳﺖ، ﻣﻌﺮفی ﻛﺮدﻳﻢ. ﺑﻪ ﭘﻨﺪار ﻣﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﻴﻦ دو ﺳﻄﺢ تلقی درﺑﺎره ﭘﻮل از ﻋﺪم این همانی ﺗﻌﺮﻳﻒﻫﺎ و دوﮔﺎنگی ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼم ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازان اﻋﺘﺒﺎری و ﺑﺮخی ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻫﺎی داخلی رﻣﺰﮔﺸﺎیی ﻛﺮده و ﺗﻤﺎم ﻣﺼﺪاقﻫﺎی ﭘﻮل ـﻏﻴﺮ از واﺳﻄﻪﻫﺎی ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻛﺎﻻیی در دورهﻫﺎی ﺑﺴﻴﺎر دور زندگی ﺑﺸﺮ ﻛﻪ ﻣﺎ آن را ﻣﺼﺪاق ﻣﺒﺎدﻟﻪﻫﺎی پولی نمی‌داﻧﻴﻢ را ﭘﻮﺷﺶ می‌دﻫﺪ.

علاقه مندان به منظور دریافت فایل PDF این مقاله می توانید اینجا کلیک کنید./204/241/ح

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۳۰ / ۰۱ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۵:۰۰:۵۸
طلوع افتاب
۰۶:۳۰:۲۴
اذان ظهر
۱۳:۰۶:۱۳
غروب آفتاب
۱۹:۴۱:۲۳
اذان مغرب
۱۹:۵۸:۵۳