vasael.ir

کد خبر: ۱۴۵۸۸
تاریخ انتشار: ۲۸ شهريور ۱۳۹۸ - ۱۶:۱۹ - 19 September 2019

تقابل حکومت اسلامی و حکومت سکولار

وسائل ـ در مکتب اسلام و در مذهب شیعه حکومت تنها برای خداست و تنها برای کسانی است که خداوند اذن حکومت را به آنها داده است. لذا حکومت سکولار به هیچ وجه با دین داری سازگاری ندارد. در حقیقت جمع بین سکولاریسم و حکومت دینی در واقع جمع بین دایره و نادایره است.

به گزارش خبرنگار وسائل، حکومت دینی حکومتی استمعرفی مقاله | تقابل حکومت اسلامی و حکومت سکولار که قوانین آن با خدا و دین او ارتباط دارد. شاخصه حداقلی حکومت سکولار این است که به اراده خدا و دین او بی ارتباط است.

لذا در میان انواع مختلف حکومت سکولار نوعی حکومت سکولار قابل فرض است که یا حاکمان آن بواسطه خود مردم انتخاب می شوند یا قوانین آن را خود مردم تنظیم می کنند و صد البته در این نوع حکومت رضای خداوند متعال هیچ دخالتی ندارد.

اگر دو تعریف حکومت اسلامی و حکومت سکولار را با هم مقایسه کنیم ناسازگاری این دو حکومت بسیار روشن است. بنابراین نه تنها معتقدان به حکومت سکولار، با دخالت دین در عرصه حکومت و روابط اجتماعی موافق نیستند بلکه با ورود دین در این عرصه مخالف هستند. بنابراین، نظریه حکومت سکولار با این نظریه حکومت دینی در ستیز است و بین این دو نمی توان آشتی برقرار کرد.

 

حکومت اسلامی یا حکومت سکولار

بحثی که در این عنوان مطرح می شود، کاملا بحث فلسفی و متد آن عقلی محض است؛ یعنی این بحث که آیا حکومت اسلامی حق است و باید بدان گردن نهاد چنان که اکثر مسلمانان مطرح می کنند یا حکومت سکولار حق است و باید بدان پای بند بود از موضع عقلانی مورد داوری قرار می گیرد. اگر به متون دینی اسلام مراجعه شود، به وضوح مشخص می شود که اسلام دارای حکومت است.

جای هیچ گونه تردیدی نیست که معتقدان به این دین قبل از آنکه به استدلال های عقلی توجه کنند، به دلیل وجود آیات و روایاتی که به وضوح دال بر ولایت و حکومت اسلامی است، به حکومت اسلامی به عنوان یک نظریه باور دارند.

قبل از هرچیز باید کل نظام هستی را مورد توجه قرار دهیم. از نظر معتقدین، خداوند سبحان تنها حقیقت هستی ای است که تمام هستی مخلوق اوست و تنها مالک بی بدیلی است که کل هستی از آن اوست. بنابراین خود انسان نیز در این نظام هستی مخلوق خدا و مملوک اوست.

با فرض اینکه انسان به طور تکوینی مخلوق خداو مملوک اوست و خداوند تکوینا او را مختار و قادر بر تصرف بخشی از نظام هستی آفریده است، اولین پرسشی که مطرح می شود این است که آیا او عقلا و قانونا تکوینا می تواند و حق دارد در مقدورات خود تصرف کند؟

تنها راه معقول در تصرف خود یا غیر خود این است که این تصرف با اذن صاحب و مالکش باشد. معنای این گفته این است که معتقدان به خدا باید تنها خداوند متعال را حاکم بدانند و هیچ کس در هیچ چیزی حق حکومت ندارد مگر به اذن او.

پس اگر خدای واحدی وجود دارد، حکومت او حق دارد و اگر حکومت او حق است هر حکومت دیگری عقلا و قانونا باطل است. بنابراین، سکولاریسم باطل است و به هیچ وجه نمی توان درستی آن را پذیرفت. ممکن است گفته شود که سکولاریسم، دین ستیز نیست بلکه تنها دین گریز است. ولی باید دانست رفض دین در عرصه اجتماع جز ستیزه با آن چیز دیگری نمی تواند باشد.

 

دفاع از سکولاریسم و نقد آن

بعضی از حکومت سکولار مبتنی بر آرای عمومی دفاع کرده اند، ولی در عین حال خواسته اند از نوعی حکومت دینی، که مخالف با مبانی حکومت سکولار نباشد دفاع کنند.

 این دفاعیه ضمن تقسیم باورها به باورهای ناظر بر واقعیات، باورهای ناظر به ارزش ها و باورهای ناظر به تکالیف و نیز ضمن تقسیم باورها به هر قصد و نیتی که بر زبان آورده شوند به دو دسته کلی انفسی و آفاقی ،ادعا می کند که باور انفسی قابل ارزیابی منطقی و معرفت شناختی نیست.

در نهایت می توان گفت که باورهای انفسی و باورهای آفاقی بالفعل غیر قابل تحقیق در صورتی می تواند در زندگی جمعی راه یابد که صاحبان زندگی به آن رای داده باشند و در باور های آفاقی بالفعل غیر قابل تحقیق رجوع به آرای عمومی پذیرفتنی نیست.

 

نسبت سکولاریسم در تقریر فوق با حکومت دینی

مدافع سکولاریسم، پس از تقریر سکولاریسم مورد ادعا درصدد مقایسه بین حکومت دینی و بین سکولاریسم برآمده تا سازگاری یا ناسازگاری آن را بیان کند.

وی می گوید: اگر معتقدات و باورهای دینی از نوع افاقی بالفعل قابل تحقیق باشد، در این صورت مردم بخواهند یا نخواهند موافق باشند یا نباشند حکومت باید حکومت دینی باشد؛ لذا حتی اگر همه هم مخالفت کنند باز باید حکومت  براساس آن باورهای دینی باشد. اما اگر مبانی باورها، آفاقی بالفعل غیر قابل تحقیق یا احیانا انفسی باشند آن وقت فقط در صورتی می توان حکومت دینی داشت که مردم به آن رای دهند.

مدافع ضمن تایید مخالفت سکولاریسم با حکومت دینی، ضمن این ادعا که حکومت سکولار ثابت شده است مدعی می شود با وجود مبانی سکولاریسم، حکومت دینی در شرایط خاصی می تواند پدید آید، به نحوی که با مبانی سکولاریسم ناسازگار نباشد.

مقاله «تقابل حکومت اسلامی و حکومت سکولار» نوشته حجه الاسلام عسکری سلیمانی امیری است که در فصلنامه علوم سیاسی، سال هشتم، شماره ۳۲ زمستان ۱۳۸۴ منتشر شده است.

علاقه مندان به منظور دریافت فایل PDF این مقاله می توانید اینجا کلیک کنید./204/241/ح

نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۳۱ / ۰۱ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۴:۵۹:۲۸
طلوع افتاب
۰۶:۲۹:۱۰
اذان ظهر
۱۳:۰۶:۰۰
غروب آفتاب
۱۹:۴۲:۱۰
اذان مغرب
۱۹:۵۹:۴۳