به گزارش خبرنگار وسائل، نشست «زن متدین و همسوئی با جامعه آسیب یافته» از سلسله نشستهای علمی و پژوهشی زن و خانواده با حضور نعیمه اسلام لو، پژوهشگر و نویسنده حوزه حجاب و مطالعات زنان، مولف ۲۰ عنوان کتاب و مجموعه پژوهشی، مدیر مسؤل مؤسسه فرهنگی هنری کاربردی خیبر، عضو شورای عالی انجمن مؤسسات فعال عفاف و حجاب کشور به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان در مرکز تخصصی طوبی با حضور جمعی از محققان و پژوهشگران ۱۹ تیر در سالن جلسات این مرکز برگزار شد.
مدل سوم زن ارزشمند تأثیر گذار است
نعیمه اسلام لو، پژوهشگر و نویسنده حوزه حجاب و مطالعات زنان در این نشست ضمن بررسی دو الگوی خانه نشینی و خانه گریزی زن گفت: در واقع ما به دنبال ترسیم الگوی سومی هستیم که مد نظر رهبر معظم انقلاب است و درباره همین مضمون شهید مطهری بیان میکند که یک نوع نگاه به زن، زن بی تأثیر عزلت نشین و بی ارزش و دوم زن ارزشمند و عزلت نشین است.
از طرفی الگویی که به عنوان زن موثر شهید مطهری مطرح میکند زن ارزشمند موثر است که همان الگوی سوم است که در دو الگوی دیگر یکی ارزشمند نیست و هرزه گی در جامعه است که مدل فمنیستی است و زن ارزشمند بی تأثیر مدل دیگر این الگو است و مدل سوم زن ارزشمند تأثیر گذار است.
ما به چه میزان توانسته ایم جایگاه زن را تبیین کنیم؟
از طرفی با وجود هجمهای که وجود دارد زنان ما از چند جهت تحت فشار هستند؛ با توجه به اینکه زن دو ویژگی دارد که این ویژگیها سبب شده است که نگرش هائی در طول تاریخ به وجود آید، یکی این است که زن از لحاظ جسمی توان پایین تری دارد و دوم اینکه زن از لحاظ جذابیتهای جنسی در مرتبه بالاتری نسبت به مرد قرار دارد و این دو ویژگی باعث شده است که نگاههای متفاوتی در طول تاریخ درباره زن به وجود آید.
رهبر معظم انقلاب وقتی الگوی سوم را مطرح میکنند زن الگوی سوم را با چهار ویژگی معرفی میکنند که عفیف، نجیب و محجبه است و در متن و مرکز جامعه است در عین حال گاه از زبان متولیان دینی شنیده میشود که از نظر اسلام اشکالی نیست که زن در اجتماع حضور داشته باشد، اما در نگاه رهبر این موضوع تأکید میشود که نه تنها حضور اجتماعی زن اشکالی ندارد بلکه زن باید در متن جامعه باشد و محور و مرکز زن است که اگر صحبتهای ایشان نباشد راه گم میشود که واقعا زن در اندیشه اسلام چگونه است.
زن الگوی سوم محور و مرکز است
از طرفی وقتی نگاه میکنیم میبینیم که حضرزت زینب (س) و حضرت زهرا (س) در مرکز هستند و زنان تاریخ شیعه در ظاهر نیستند، اما در ضرورتها حضور دارند و وضعیت جامعه را با حضور خود تغییر میدهند و سپس برمی گردند که از این دسته حضورهای اجتماعی سیاسی در تاریخ معاصر میتوان به ماجرای تنباکو اشاره کرد که زنان در آن زمان در پستو بودند و وقتی حضور آنان نیاز شد حضور موثر پیدا کردند و اثرگذاری داشتند و حکم مرجع شیعه را اجرا میکنند.
از نمونههای دیگر در دفاع مقدس و انقلاب اسلامی است بدان معنا که زنها در هر برحهای که نیاز است حضور اجتماعی سیاسی پررنگ و موثر دارند و هدف مرکز و محور بودن و تأثیرگذار بودن آنان است.
تبیین درستی درباره حجاب از سوی متولیان این امر برای افراد ارائه نشده است
در شرایط فعلی با بستر جامعه اسلامی الگوی زندگی اسلامی فراهم شده است، اما آنگونه نیست که پاسخگوی همه نیازها باشد و در واقع شیب اجتماعی به سمت بی حجابی است. اگر فردی مصمم و با اراده نباشد ترجیح میدهد که بی حجاب باشد و وقتی افراد متدین چادری جامعه به سمت بی حجابی میروند به این دلیل است که جامعه بستر بی حجابی را فراهم کرده است و تبیین درستی درباره حجاب از سوی متولیان این امر برای افراد ارائه نشده است.
در واقع زن دوست دارد که دیده شود و این دیده شدن اگر در توانائیهای واقعی او قرار داده نشود از جسم خود استفاده خواهد کرد و با توجه به اینکه خداوند زن را به گونهای آفریده که زیبائی را دوست دارد و میخواهد دیده شود و آیات و روایات ما نشانهای از توجه به این امر است که سفارش به خریدن سوغاتی برای دختران دارد.
احادیث بسیاری درباره مقدم بودن دخترها در این موضوع وجود دارد و از طرفی سفارش بسیار به نیکی رفتار کردن با زنها شده است به همین دلیل نیاز است که میل درونی زن به دیده شدن در عرصههای دیگری به غیر از خودنمائی بروز کند.
هدف دین دیده شدن توانائیها، استعداد، عاطفه، محبت و مادری زن است
در واقع خداوند که خالق زن است به این امر آگاهی دارد که زن ذاتا دوست دارد دیده شود، اما هدف دین این بوده است که توانائیها و استعداد و عاطفه و محبت و مادری او دیده شود، اما وقتی در جامعه بستر بروز این عوامل نباشد زن از جسم خود استفاده میکند و وقتی میبیند جسم او جذاب است به سمت نشان دادن خود از طریق جسم میرود و با آرایش و مدل مو خود را به نمایش میگذارد.
میل درونی زن و ارائه نکردن مدل و هجمه دائمی از عوامل بروز بی حجابی
اگر بستر در جامعه طوری فراهم شود که استعداد زنها به خوبی نمایش داده شود آنها به سمت نشان دادن خود از طریق جسم نمیروند و در عین حال میل درونی زن و ارائه نکردن مدل از طرف ما و هجمه دائمی دشمن سبب شده است که بی حجابی در جامعه افزایش یابد.
نهادها و متولیان فرهنگی ما که در حوزه زنان کار میکنند ۷۰ اولویت دارند که یکی از آنها حجاب است در حالی که درباره آن کار نمیشود در عین اینکه حجاب نقطه ثقل است؛ قدرت زن به این است که بتواند خویشتن داری کند و با پنهان کردن جذابیتهای ظاهری توانائی واقعی خود را نشان دهد. وقتی این فرصت در جامعه فراهم نشود زن ترجیح میدهد که حجاب را کنار بگذارد و در عین حال به این موضوع یک زن سنتی چادری فکر میکند که چه چیزی برای حجاب نصیب اوشده است که باید چادری بماند.
چرا برای برخی زنان تمام دنیای آنان جسم و تن میشود؟
به همین دلیل است که بروز زنان بی حجاب در جامعه بیشتر است درحالی که زنان محجبه بیشتر از آنان هستند و دلیل اینکه زنان محجبه نمود کمتری در جامعه دارند این است که وقتی تعریف و هویت زن از خود فقط به بدن و جسم ختم شود و دائما آرایش دارد و جراحی زیبائی میکند و لباس میخرد در واقع او فکر میکند که همه هویت زن جسم و تن اوست که برایش هزینه میکند و میخواهد آن را به نمایش بگذارد.
به همین دلیل زنان بی حجاب در جامعه بسیار دیده میشوند از طرفی دلیل حضور زنان باحجاب در جامعه درس خواندن و زیارت است بنابراین کمتر در جامعه هستند و به همین دلیل بروز این افراد را در جامعه کمتر میبینید.
دلیل حجاب گریزی، عدم تبیین درست / نسل امروز با حجاب مشکلی ندارد
در واقع کمتر دیده شدن زنان محجبه در جامعه و از طرفی القای دشمن نسبت به این موضوع سبب این احساس شده است که جامعه از دست رفته است و نمیتوان کاری کرد در حالی که اینگونه نیست چراکه نسل امروز با حجاب مشکلی ندارد؛ اگر برای این نسل به درستی مسأله حجاب تبیین شود به سمت آن ترغیب و تشویق میشوند در واقع دلیل حجاب گریزی، عدم تبیین درست معارف الهی و حجاب است که خوب بیان نشده است از طرفی دشمن قوی کار میکند.
در عرصه تبیین حجاب ضعفهائی در عرصههای مختلف وجود دارد
زنی که تعریف او از خود به جسم و تن بسنده شود در واقع این مدل زن به کمالات نمیرسد و مادری نمیشود که بتواند این نسل را تربیت کند و در عرصه تبیین حجاب ضعف هائی در عرصههای مختلف وجود دارد که تذکر لسانی تعطیل است؛ افراد متدین کم کاری در این عرصه دارند چراکه مهارت ندارند و این مسأله به شوخی گرفته شده است. همه میخواهند برای حجاب کار کنند، اما در این راستا توانمندی ارتباط با مخاطبهای خاص را ندارند.
مشکل مخاطب امروز در مواجه با حجاب چیست؟ / چرا متدینین همسو با فضای بی حجابی میشوند؟
در واقع در ریشه یابی این مشکل که چرا متدینین همسو با فضای بی حجابی میشوند علل این مسأله به سه دسته افراد برمی گردد که یا نمیدانند و یا نمیتوانند و یا نمیخواهند؛ دسته سوم بسیار اندک هستند و بیشتر افراد یا نمیدانند و یا نمیتوانند. «نمیدانند» در حوزه بینش و «نمیتوانند» در حوزه انگیزش تعریف میشود و «نمیخواهند» در حوزه رفتار است.
برای افرادی که نمیدانند احتمال دارد ارزش واقعی خود را ندانند و یا از شرع اطلاع کمی داشته باشند و در عین حال اکثر افراد این سؤال را دارند که چرا حجاب اختیاری است؟ و آنهائی که نمیتوانند در واقع خوبی حجاب را قبول دارند، اما دوستان و خانواده با حجاب مخالف هستند و یا فرد ضعف شخصیتی و اعتماد به نفس کمی دارد و یا در فضای مد قرار گرفته است و این امر تبدیل به ارزش شده است.
بی حجابی در جامعه ارزش شده است
در واقع با توجه به این سیلی که در حال حاضر در جامعه در حال رخ دادن است از طرفی گروه متدین تماشاچی هستند و از آنجا که تماشاچی هستیم و یا وقتی میخواهیم این افراد سیل زده را نجات دهیم در واقع مهارت این کار را نداریم و به دلیل عدم مهارت سبب غرق شدن افراد بیشتری خواهیم شد.
دشمن سرمایه گذاری دارد و مسؤولان فرهنگی در خواب غفلت هستند و در این وضعیت چادریها هم بی حجاب میشوند چراکه بی حجابی در جامعه ارزش شده است و افراد فکر میکنند که اگر تن و جسم زیباتری داشته باشیم ارزشمندتر هستیم و باید در حوزه بینش برای افرادی که نمیدانند و در حوزه گرایش برای افرادی که نمیتوانند و در تسهیل سازی امر حجاب حکومت وظیفه دارد.
آیا مانتوی پوشیده زیبا در بازار اسلامی وجود دارد؟
وقتی در بازار اسلامی به دنبال خرید مانتو هستیم آیا مانتوی پوشیده زیبا در این بازار وجود دارد؟ چرا در بازار ما مانتوی اسلامی نیست؟ چرا به مناسبت چهلمین سالگرد و پیروزی انقلاب اسلامی فرش قرمز برای زنان بازیگر جشنواره فیلم فجر پهن میشود؟ در حالی که ما انقلاب را مدیون زنانی هستیم که در عرصه علم و اجتماعی درخشیده اند و نسبت به آنان غفلت صورت میگیرد، اما هر سال از بازیگران زن و سلبریتیها به بهانه جشنواره فجر حمایت میشود که تأثیر چندانی در پیروزی انقلاب نداشته اند.
در ماه رمضان فرزندان ما یاد میگیرند که از سحر تا افطار غذا نخورند و خویشتن داری داشته باشند، اما در هنگام افطار در سریالهای تلویزیون عشقها و هوسها به جوانان آموزش داده میشود و همه داستانهای ماه رمضان حول محور عشق در بین جوانان است که روابط بود و رسانه بر این موضوع صحه میگذاشت که این امر عشق و مقدس است و رواج هرزگی به اسم عشق در رسانه در ماه مبارک رمضان به تصور کشیده میشود و معیارهای ازدواج اسلامی در این برنامهها نادیده گرفته شده است.
پیامهای رسانه ملی، بازار و جشنواره فیلم فجر سنخیتی با ارزشهای دینی ندارد
در شرایط فعلی در واقع پیامهای رسانه ملی، بازار و جشنواره فیلم فجر سنخیتی با ارزشهای دینی ما ندارد و سیاستمداران که ادعای این موضوع را دارند که میخواهند مجری اسلام باشند، اما در زمان انتخابات شعارهای انتخاباتی متفاوت دارند و با حجاب و جایگاه زن بازی میشود و مخاطب در این وضعیت باید قوی باشد، مطالبه گر باشد و مطالبه اجرای قانون را داشته باشد.
شناسائی قوانین و مطالبه گری
شناسائی قوانین و مطالبه گری به عنوان شهروند از دانشگاه و دیگر مراکز علمی و اجتماعی داشته باشیم چراکه همه نهادها وظیفه دارند برای حجاب و عفاف کار کنند؛ ما باید مطالبه داشته باشیم که اگر مطالبه گری باشد این امر جواب میدهد چراکه هر کسی یک برنامهای دارد و هماهنگی و انسجام در جبهه متدینین کمرنگ است، در حالی که بستر لازم در جامعه باید فراهم شود و تبیین صورت بگیرد و نظام ارزش و ضد ارزش که تغییر پیدا کرده است باید در ذهن زن امروز تبیین شود و مهارت این تبیین نیاز است و باید متوجه بود که از چه زاویهای این تبیین برای زن امروز صورت گیرد.
نبود فعالیتهای فرهنگی و هنری درباره حجاب
در واقع نبود فعالیتهای فرهنگی و هنری درباره حجاب مانند ساختن فیلم و نوشتن رمان برای حجاب سبب شده است که بستر بی حجابی فراهم شود و امروز جبهه مردمی در دفاع از حجاب جلوتر از نهادهای حکومتی و اجرائی است و آنهائی که بودجه و ساختمان دارند و حقوق میگیرند که برای حجاب کار کنند، کاری نمیکنند، اما موسسات مردمی سراسر کشور برای حجاب کار میکنند. باید با مهارت در کف میدان برای دفاع از حجاب حضور پیدا کرد.
بر روی فطرت و عقلانیت درباره حجاب باید کار کرد
در واقع مشکل ما، مشکل اجرا نشدن قانون است و از طرفی بر روی فطرت و عقلانیت درباره حجاب باید کار کرد. در عین حال ما درباره استراتژیکترین مسألهای که میخواهند جمهوری اسلامی را با آن نابود کنند فاقد آموزش هستیم.
برای مقابله با دشمن در عرصه حجاب باید در فضای مجازی وارد شد و نباید به کارهای تکراری پژوهشی در این عرصه اکتفا کرد؛ وقت این آزمون و خطاها گذشته است و نیاز به هم افزایی در این عرصه است و بدون مهارت کارکردن در این عرصه خطرناک است./503/241/ح
تهیه و تنظیم: فاطمه ترزفان
موفق باشید