vasael.ir

به گزارش خبرنگار وسائل، امروزه زندگی ما به رسانه ها وابسته است به گونه ای که ما امروزه در یک جهان رسانه ای شده زندگی می کنیم. در عصر کنونی، رسانه ها و به طور ویژه، رسانه های تعاملی، جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده اند.

رسانه در دنیای جدید

این رسانه ها در بین نوجوانان و جوانان، جذابیت خاصی دارند به گونه ای که بگوییم زندگی بسیاری از این گروه سنی به رسانه ها و بویژه رسانه های تعاملی پیوند خورده است. عصر بزرگراه های ارتباطی و گسترش فضای مجازی با همه امید ها برای تسریع و بهبود ارتباط انسان ها در سطوح محلی، ملی و بین المللی مدت ها است که از راه رسیده است.

فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی جنبش جهانی در حوزه ارتباطات و انتقال محتواها و پیام های ارتباطی در سریع ترین زمان ممکن، به وجود آورده اند. از سویی همین فناوری های جدید باعث تسهیل انجام خلاف قانون و رشد جرایم با استفاده از شیوه های جدید شده اند. رشد سریع در استفاده از اینترنت در سال های اخیر بسیاری از فعالیت ها و مشکلات مرتبط با اینترنت از جمله پورنوگرافی، تبلیغات نژاد پرستی، تبلیغات ضد مذهبی، امپریالیسم خبری و اطلاعاتی، تقلب و سوء استفاده های مالی و تجاری، پول شویی و افزایش استفاده از تجارت الکترونیک و انتقال پول را سرعت بخشیده است.

فضای مجازی نوعی اجتماع و همزیستی بزرگی است که میلیون ها رایانه و کاربران آن در سراسر جهان به هم می پیوندند. با غلبه اینترنت بر زندگی انسان های طبیعی به نظر می رسد که بسیاری از مولفه های جامعه سنتی نیز به درون اینترنت کشیده شوند و در آنجا شکل بگیرند.

راهکارهای ادغام سوادرسانه ای و تفکر انتقادی

دوازده راه اصلی از سوی اتحادیه ملی آموزش سواد رسانه ای آمریکا برای ادغام سواد رسانه ای و تفکر انتقادی ، پایه ریزی شده است، که باید توسط معلم، انجام شوند. تمرین و انجام مشاهده فراگیر(کلی)، تفکر انتقادی، تحلیل کردن، ژرف اندیشی و مهارت های ارتباطی؛ برانگیختن علاقه در موضوع جدید؛ شناختن اینکه چگونه ایده های پیشین دانش آموزان درباره یک موضوع توسط پیام های رسانه ها تحت تأثیر قرار گرفته است؛ به کار بردن رسانه ها به عنوان یک ابزار آموزشی، تربیتی استاندارد؛ شناساندن منابع باورهای نادرست درباره یک موضوع به گسترش آگاهی در خصوص صحت اعتبار و ابعاد مسائل و موضوعات؛ مقایسه کردن شیوه های مختلف رسانه ها در ارائه اطلاعات درباره یک موضوع بررسی تاثیری که رسانه های مشخص روی فرهنگ های مختلف یا به لحاظ تاریخی، درباره یک موضوع به خصوص، داشته اند.

دیدگاه انتقادی یکی از مولفه های اصلی سواد رسانه ای است که به مطالعه در زمینه صاحبان رسانه و اقتصاد رسانه، اصول اخلاقی و سیاسی رسانه ها درباره نیروهای شکل دهنده محتوای رسانه ها، شامل: اقتصاد، تبلیغات، مقررات دولتی و علایق عمومی می پردازد.

سواد رسانه ای به عنون یک مهارت زندگی

موثرترین راه برای کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از فضای مجازی و رسانه ها، علاوه بر تصویب قوانین، کسب آموزش های تخصصی و امنیتی استفاده از اینترنت و در مجموع، ارتقای سطح سوادرسانه ای است. سوادرسانه ای، مهارتی است که لازم است جوانان در کنار استفاده از رسانه ها و به خصوص اینترنت به عنوان یک رسانه تعاملی به آن مجهز شوند.

استفاده از رسانه ها بدون داشتن سواد رسانه ای، می تواند با اثرات نا مطلوبی همراه باشد. به ویژه آنکه با فاصله اطلاعاتی و مهارتی بین جوانان با والدین از یکسو و تنوع و تخصصی شدن رسانه های جدید، لزوم ارتقای مهارت های سوادرسانه ای دو چندان می شود. سوادرسانه ای می تواند همچون یک ناظر هوشمند و درونی شده، رژیم مصرف رسانه ای جوانان را تنظیم کند.

معمولا وقتی تاثیرات نامناسب انواع رسانه ها مانند برنامه های رسانه ای غیرمجاز، بازی های رایانه ای، شبکه های ماهواره ای برون مرزی، استفاده نابجا از اینترنت و بر جوانان به صورت افت تحصیلی، مشکلات اخلاقی و رفتاری و آسیب های اجتماعی آشکار می شود، به راه های درمانی اندیشیده می شود. در حالی که بهتر است این گروه را به ابزار نیرومندتری به نام سواد رسانه ای مجهز سازیم تا خود به کمک والدین و سایر منابع مفید، فعالانه دست به گزینشگری و پالایش بزنند و رژیم مصرف رسانه ای خود را تنظیم و کنترل کنند.

سهم سواد رسانه ای در فرهنگ ما بسیار اندک است و این امر موجب نگرانی شده است؛ زیرا ما در یک محیط رسانه ای زندگی می کنیم و باید تمامی اطلاعات عملکردی جامعه را بدانیم .

مراحل سوادرسانه ای از دیدگاه ثومن

خلاصه مراحل سوادرسانه ای از دید تومن پیام : مرحله اول : رژیم مصرف، مرحله دوم: ویژگی های پیام، مرحله سوم: نقد پیام. در نتیجه با برخورداری از سواد رسانه ( از انتخاب ساده رسانه ای تا نقد متن ) و رسیدن به مرحله بالاترآن (فهم و تفسیر زمینه های متن) این امکان برای مخاطب فراهم می شود که در برابر هجوم سرسام آور القای پیام های رسانه ای ، هویت خود را حفظ کند.

امروزه سواد تنها به معنای خواندن و نوشتن و توانایی درک مطلب نیست. در دنیای امروز لزوما این مسئله را نمی توانیم سواد بدانیم و موضوع خیلی پیچیده تر از اینها است. امروزه یادگیری دانش الکترونیک و فناوری های جدید هم می توانند در این تعریف جای بگیرند.

سیستم آموزش و پرورش امروز به نسبت گذشته خیلی تغییر کرده و با سواد به کسی گفته می شود که بتواند سیستم را تحلیل کند، مفهوم سواد هر روز در حال پیچیده تر شدن است و همین پیچیدگی باعث می شود. سیر آگاهی اجتماعی و حتی خود سواد بالاتر برود. همه این موارد پیچیدگی اجتماعی را در دنیای امروز به وجود می آورد.

زمانی که اجتماع رو به سمت پیچیدگی می رود، افراد باید با فرهنگ تر و با سوادتر شوند. کسی هم که در چنین شرایطی نتواند سیستم موجود را تحلیل کند کارش به سمت تنش و آسیب می رود. در ایران مشکل اجتماعی که وجود دارد این است که برخی از مردم به اندازه کافی فرهنگ شناخت سیستم را ندارند.

برای مثال سواد تاریخی و جهانی ما اندک است و خیلی ها نمی دانند که در دنیا چه می گذرد و کمتر کسی بیش از فعالیتی که در آن است اطلاعات دارد، در واقع هر کس در رشته کاری خودش فعالیت می کند. اینجا است که یک ضرورت برای بالا بردن فرهنگ جامعه احساس می شود. در گذشته درک ما از رسانه این بود که پیامی جا به جا می شود و خبری به افراد داده میشود ولی الان مسئله خیلی فرق کرده به گونه ای که سیستم های ارتباطات و رابطه این سیستم ها پیچیده تر شده اند.

پیچیدگی‌های سواد رسانه‌ای

اهمیت سواد رسانه ای در دنیای رسانه ای امروز زندگی هر روز رو به پیچیدگی می رود. بخشی از این پیچیدگی ناشی از پیشرفتهای دنیای ارتباطات است. از این رو هر چه فناوری های ارتباطات و اطلاعات بیشتر متحول می شوند، نیاز ما به یادگیری و آموزش برای درک دنیای جدید و استفاده از ابزارها و امکانات آن نیز افزایش می یابد، چراکه ضعف آموزش و آگاهی نسبت به دنیای ارتباطات و مقتضیات آن چیزی جز عقب ماندگی و تشدید آسیبها به همراه نمی آورد و اولین چیزی که باید به آن بپردازیم بحث رسانه و سواد رسانه ای است.

امروزه سواد تنها به معنای خواندن و نوشتن و توانایی درک مطلب نیست. در دنیای امروز لزوما این مسئله را نمی توانیم سواد بدانیم و موضوع خیلی پیچیده تر از اینها است. امروزه یادگیری دانش الکترونیک و فناوری های جدید هم می توانند در این تعریف جای بگیرند. سیستم آموزش و پرورش امروز به نسبت گذشته خیلی تغییر کرده و با سواد به کسی گفته می شود که بتواند سیستم را تحلیل کند، مفهوم سواد هر روز در حال پیچیده تر شدن است و همین پیچیدگی باعث می شود. سیر آگاهی اجتماعی و حتی خود سواد بالاتر برود. همه این موارد پیچیدگی اجتماعی را در دنیای امروز به وجود می آورد.

زمانی که اجتماع رو به سمت پیچیدگی می رود، افراد باید با فرهنگ تر و با سوادتر شوند. کسی هم که در چنین شرایطی نتواند سیستم موجود را تحلیل کند کارش به سمت تنش و آسیب می رود. در ایران مشکل اجتماعی که وجود دارد این است که برخی از مردم به اندازه کافی فرهنگ شناخت سیستم را ندارند. برای مثال سواد تاریخی و جهانی ما اندک است و خیلی ها نمی دانند که در دنیا چه می گذرد و کمتر کسی بیش از فعالیتی که در آن است اطلاعات دارد، در واقع هر کس در رشته کاری خودش فعالیت می کند. اینجا است که یک ضرورت برای بالا بردن فرهنگ جامعه احساس می شود.

برای دانلود اصل مقاله اینجا کلیک کنید./204/241/ح