- یادداشت | ابعاد سیاسی حج از دیدگاه قرآن
- «نظریه راهبردی عدالت» نداریم
- گفتگو | جبهه ملی و اندیشه لیبرالیسم / مغایرت اندیشه جبهه ملی با اسلام ناب
- در مکتب امام خمینی (ره) «عدالت» مطلوب بالذات است، «فقه» مطلوب بالعرض
- معرفی مقاله | منزلت عقل فقهی در تمدن سازی نوین اسلامی
- بازگشت انسان به سوی دین، در جهان پساکرونا
در نشست«روانشناسی اسلامی» بررسی شد؛
چالش‌های پیش‌روی اسلامی‌سازی دانش روانشناسی
وسائل ـ چهارمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع «روانشناسی اسلامی» و با حضور آیت الله غروی و اساتید و پژوهشگران حوزه و دانشگاه در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد. رئیس انجمن روانشناسی اسلامی در این نشست به تبیین چالش‌های پیش‌روی اسلامی‌سازی علم روانشناسی پرداخت.
به گزارش خبرنگار وسائل، چهارمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع
«روانشناسی اسلامی» با حضور آیت الله غروی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و اساتید و پژوهشگران حوزه و دانشگاه ۲۹ آذر در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد.
حجت الاسلام مسعود آذربایجانی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم در این نشست به بررسی دیدگاه‌های چندگانه درباره روانشناسی اسلامی پرداخت، گفت: در یک دیدگاه محوریت به روح داده شده است که در این صورت جامعیت لازم را ندارد.
بررسی دیدگاه‌های چندگانه درباره روانشناسی اسلامی
وی محور دوم روانشناسی اسلامی را فطرت دانست و بیان داشت: این گروه فطرت را بنیان روانشناسی اسلامی ذکر کرده اند. این دیدگاه بیشتر قابل قبول است، اما دارای دو اشکال است که فطرت به صورت اصلی و اساسی شامل رفتار‌های اکتسابی نمی‌شود و رفتار‌هایی است که با انسان به دنیا می‌آید.
محقق و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: اشکال دیگر درباه این دیدگاه این است که در مورد فطرت بیشتر به جنبه‌های مثبت انسان توجه شده است و غریزه، شهوت، هوی و هوس را شامل نمی‌شود.
حجت الاسلام آذربایجانی با بیان اینکه روانشناسان اسلامی دسته سوم از موضوع عمل صحبت می‌کند، گفت: این دیدگاه نسبت به دیدگاه‌های قبلی قابل قبول‌تر است چراکه عمل را با رفتار متمایز می‌کنند و به مبانی معرفت شناختی عمل توجه دارند؛ اما این دیدگاه نیز دارای اشکالاتی است. نخست اینکه آنها عمل را بیشتر ناظر به دوران بعد از بلوغ دانسته و مربوط به دوران کودکی نمی‌دانند.
وی درباره دیگر اشکلات این دیدگاه تصریح کرد: به دلیل اینکه عمل با مبادی و مبانی معرفت شناختی شکل نگرفته است، دوران کودکی را حائز عمل نمی‌دانند؛ اشکالی که ما داریم این است که بخش مهمی از روانشناسی و روانشناسی اسلامی، روانشناسی رشد است که در دوران کودکی و نوجوانی همراه با رشد است، ولی بلوغ صورت نگرفته است.
حجت الاسلام آذربایجانی افزود: به عبارتی تعبیر آنها این است که این دوران کودکی تهمیدیه است، اما واقعیت این است که با توجه به اهمیت رشد در بزرگسالی نمی‌توان این مسأله را ارجاع و تقلیل به بحث تمهید داد.
وی خاطرنشان کرد: اشکال دوم این است که عمل ناظر به جنبه‌های بیرونی و جنبه‌های جوارحی انسان است بنابراین به عنوان مثال به نیّت نمی‌توانیم، عمل بگوییم اگر بخواهیم عمل را موضوع بدانیم و از عوارض آن بحث کنیم در این صورت کفایت لازم را ندارد.
محقق و پژوهشگر حوزوی درباره دیدگاه چهارم گفت: محور چهارم این است که روانشناسی اسلامی از لوازم و ملزومات نفس صحبت می‌کند و این دیدگاه، دیدگاه مختار است و با توجه به نگاهی که در فلاسفه ما به ویژه درحکمت متعالیه و ملاصدرا دیده می‌شود، نفس جامعیتی دارد که از جنبه‌های نباتی انسان تا مراحل رشد شروع می‌شود و تکامل پیدا می‌کند و سپس به جنبه‌های حیوانی و حتی انسان ملکی می‌رسد که در دیدگاه قابل بررسی است.
چالش‌های اسلامی سازی دانش روانشناسی
در ادامه حجت‌الاسلام عباسعلی شاملی، رئیس انجمن روانشناسی اسلامی، به بیان گوشه‌ای از پیش نیاز‌ها و چالش‌های اسلامی سازی دانش روانشناسی پرداخت، گفت: ما در فرآیند روانشناسی اسلامی هنوز حرف‌هایی برای گفتن داریم و درباره آن اموری که فکر می‌کنیم از آنها عبور شده است به لحاظ علمی قابل عرضه جهانی نیست.
وی با تأکید براین مطلب که روانشناسی نظم خاصی ندارد، گفت: در حال حاضر ما ۵۰ رشته روانشناسی داریم که عده‌ای به عواطف، احساسات، شناخت، روح و هوش می‌پردازند؛ این امر نشان می‌دهد که روانشناسی تک بعدی نیست و باید به عنوان موضوعی باشد که سرخوشه قرار گیرد و سپس تقسیم شود.
استاد مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) برای رسیدن به روانشناسی اسلامی چهار مولفه را لازم دانست و گفت: همگرایی یا واگرایی موضوع و مسأله در علم و دین، زبان علم و دین، روش پژوهش‌ها در علم و دین و چگونگی انتساب علم به دین در این مسیر حائز اهمیت است.
بیشترین مطالبی که درباره روانشناسی وجود دارد یافته‌های غربی است
حجت الاسلام شاملی با اشاره به این مطلب که بیشترین مطالبی که درباره روانشناسی وجود دارد در واقع یافته‌های غربی است، بیان داشت: نخستین گام در روانشناسی اسلامی، ارائه نظریه اسلامی در تبیین روان، نفس و مبانی نظری است؛ چهار محور گفته شده جای چکش کاری و کار بیشتری دارد.
گفتنی است، تاکنون سه نشست در این راستا برگزار شده است. اولین نشست درباره «ماهیت روش‌شناسی و علم دینی»، نشست دوم با موضوع «اقتصاد اسلامی با تاکید بر مالی و بانکداری اسلامی» و نشست سوم با موضوع «فلسفه اسلامی و علوم انسانی اسلامی» بوده است. مدعوین و شرکت کنندگان در این نشست‌ها دارندگان اثر علمی در این حوزه‌های تخصصی بودند.
دکتر مهرداد کلانتری استاد دانشگاه اصفهان و رئیس کمیسیون روانشناسی اسلامی کنگره، حجت‌الاسلام دکتر عباسعلی شاملی رئیس انجمن روانشناسی اسلامی و استاد موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، آیت الله سید محمد غروی استاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، دکتر سید محمدرضا تقوی، استاد دانشگاه شیراز، دکتر باقر غباری بناب، استاد دانشگاه تهران، دکتر معصومه اسماعیلی استاد دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس انجمن مشاوره ایران و چند تن دیگر از اساتید برجسته این حوزه در این نشست حضور دارند./241/201/ح
برچسب ها:
فقه حکومتی ، وسائل ، علوم انسانی ، آیت الله غروی ، مشهد سقط جنین مدل نوین زنده به گور کردن فرزندان است / مشترکات جاهلیت قدیم و مدرن
تأثیر مثبت رسانه‌های تخصصی در خنثی کردن ترفند رسانه‌ای دشمن / «فقه حکومتی» پشتوانه علمی انقلاب اسلامی
ضرورت توجه به نظریه ارتباطات در فقه رسانه
طعمه یا امانت؛ اخلاق حرفه‌ای کارگزاران عمومی در اندیشه علوی
نشست علمی «قدس و فلسطین در آینه فقه مقاومت»
مبانی دینی دفاع از قدس شریف
معرفی کتاب | اندیشه مقاومت از منظر حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
اطلاع نگاشت | سیره عملی و گفتاری علمای شیعه در حمایت از فلسطین
فقه القضا | بررسی حکم انواع رشوه در غیر باب قضا
نظام موظف به پشتیبانی مالی و جانی از گزارشگران فساد است
مستثنیات نظارت شورای نگهبان بر اقدامات مجلس شورای اسلامی
نقش منفی دنیامداری نخبگان و خواص بر انحراف جامعه
محرومیت مجرم از حقوق اجتماعی در جرایم عمدی
بررسی مشکلات بین حضانت و ولایت از نظر فقهی و حقوقی
پیشگیری از فساد در منظومه فکری اسلام ناب مهم‌تر از مجازات مفسدان است
سن ازدواج از شاخص های مهم برای ارزیابی بهداشت جسمی و روانی افراد جامعه محسوب می شود / افزایش سن تمایل به تجرد زیستی را بیشتر می کند
افراد ضعیف‌الایمان؛ مهم‌ترین طعمه منافقین در دولت اسلامی
فقه بورس | بررسی ادله وکالت شخص حقوقی
عرصه‌های حقوق بشر اسلامی و کرامت انسان و پیشنهاد‌هایی برای ضمانت اجرای آن
قم
اذان صبح
۰۴:۵۰:۳۹
طلوع افتاب
۰۶:۲۲:۰۷
اذان ظهر
۱۳:۰۴:۵۲
غروب آفتاب
۱۹:۴۶:۵۸
اذان مغرب
۲۰:۰۴:۴۵