- یادداشت | ابعاد سیاسی حج از دیدگاه قرآن
- «نظریه راهبردی عدالت» نداریم
- گفتگو | جبهه ملی و اندیشه لیبرالیسم / مغایرت اندیشه جبهه ملی با اسلام ناب
- در مکتب امام خمینی (ره) «عدالت» مطلوب بالذات است، «فقه» مطلوب بالعرض
- معرفی مقاله | منزلت عقل فقهی در تمدن سازی نوین اسلامی
- بازگشت انسان به سوی دین، در جهان پساکرونا
نشست«مردم سالاری دینی مهمترین عامل تمدن‌سازی در فقه اسلامی»؛
ارتباط عمیق تمدن‌سازی و مردم‌سالاری دینی
وسائل ـ حجت الاسلام مقامی با اشاره به سه نظریه مطرح شده شهید صدر در کتاب «الاسس الاسلامیه»، گفت: ایشان حکومت انتخابی بر اساس شورا، نظریه ولایت انتصابی و خلافت و حاکمیت مردم تحت نظارت مرجعیت را مطرح کرده و در نهایت نظریه سوم را می پذیرند و تعلیل می آورند که در زمان غیبت به دلیل احتمال انحراف باید حاکمیت مردم تحت نظارت یک مرجع تقلید شایسته و لایق باشد.
به گزارش خبرنگار وسائل، نشست تخصصی 
«مردم سالاری دینی مهمترین عامل تمدن سازی در فقه اسلامی» 16 آذر 97 با حضور حجت الاسلام دکتر عبدالمجید مقامی استاد درس خارج حوزه علمیه قم و حجت الاسلام دکتر علی صالحی منش پژوهشگر پژوهشگاه فقه نظام در سالن جلسات پژوهشگاه فقه نظام در شهر قم برگزار شد.
دیدگاه مورد اتفاق علماء اهل سنت
در ابتدا جلسه حجت الاسلام مقامی به بیان دیدگاه‌های برخی از فقهای اهل سنت در مورد حاکم اسلامی پرداخت و گفت: دیدگاه فقهای اهل سنت در این زمینه گوناگون است و هر کدام نظریه های گوناگونی را ارائه داده اند اما یک نظریه وجود دارد که مورد اتفاق همه علما است و مابقی اختلافی است.
وی با اشاره به این مطلب که فقهای اهل سنت چند طریق برای تعیین حاکم مشخص کرده اند، اظهار داشت: نص، بیعت اهل حل و عقد و غلبه با زور، از آن جمله است؛ مستند ترین راهی که تقریبا مورد اتفاق اکثر آنها است بیعت اهل حل و عقد است.
حجت الاسلام مقامی در ادامه مصادیقی از نظرات علماء اهل سنت را مطرح و تصریح کرد: ابوالحسن ماوردی معتقد است یکی از راه‌های عمومی بهره مندی از حاکم اسلامی رضایت عمومی مردم و بیعت اهل حل و عقد است. وهبة الزهری هم مثل ماوردی از میان طرق مختلف قائل به افضلیت بیعت اهل حل و عقد بر سایر طرق است.
دیدگاه فقهای امامیه در مورد حاکم اسلامی
این استاد درس خارج حوزه علمیه قم در ادامه مطالب خود و در مقدمه بیان نظریات بزرگان شیعه در زمینه حاکم اسلامی گفت: در مباحث شیعه وقتی بحث از حاکم اسلامی به میان می آید ناخودآگاه بحث از ولایت فقیه به میان می آید.
وی با اشاره به تطور و بالندگی این بحث از زمان شیخ طوسی تا امروز، گفت: در منابع مختلفی از بزرگان شیعه مثل شرح لمعه شهید ثانی و المبسوط شیخ طوسی و موارد متعدد دیگری شرایط حاکم اسلامی و صفات قاضی ذکر شده و مورد بحث و بررسی قرار گرفته است ولی تا قبل از مرحوم محقق نراقی بحث مستقلی در این زمینه مطرح نشده است.
حجت الاسلام مقامی در ادامه مطالب خود به این مسأله پرداخت که از زمان مرحوم نراقی و بعد از ایشان شیخ انصاری(ره) همواره این بحث مورد توجه علماء بوده است و خاطرنشان کرد: مرحوم نائینی، شهید صدر و مرحوم امام خمینی(ره) از جمله کسانی بودند که بیشتر از دیگران به این مبحث توجه داشته اند.
دیدگاه امام(ره) و شهید صدر پیرامون حاکم اسلامی
این استاد درس خارج حوزه علمیه قم افزود: امام خمینی(ره) نظریه تلفیقی را در باب حاکم اسلامی پذیرفته اند. یعنی ایشان قائلند تعیین حاکم اسلامی هم انتصابی و هم انتخابی است. فقیهی که شرایط لازم را دارا است وقتی مردم او را انتخاب کردند به عنوان حاکم رسمیت پیدا می کند.
حجت الاسلام مقامی در بخش پایانی مباحث خود به دیدگاه شهید صدر پرداخت و گفت: ایشان در کتاب «الاسس الاسلامیه» سه نظریه را مطرح می کنند؛ حکومت انتخابی بر اساس شورا، نظریه ولایت انتصابی و خلافت و حاکمیت مردم تحت نظارت مرجعیت. شهید صدر نظریه سوم را می پذیرند و تعلیل می آورند که در زمان غیبت به دلیل احتمال انحراف باید حاکمیت مردم تحت نظارت یک مرجع تقلید شایسته و لایق باشد.
با تغلب، سایر شرایط نادیده گرفته می شود
در ادامه نشست حجت لاسلام صالحی منش به عنوان ناقد به ارائه مباحث خود پرداخت و بیان داشت: اهل سنت بحث دیگری تحت عنوان عقد حکومت را مطرح می کنند و عموما مسأله تغلب را هم مطرح می کنند. به این مضمون که اگر کسی با هر صفت و حالتی ولو با زور هم حاکم شود کسی حق مخالفت با او را ندارد.
این پژوهشگر حوزه فقه نظام گفت: اگر بگوییم که اهل سنت یک نظریه اتفاقی دارند و می توانند بر اساس آن تشکیل حکومت بدهند حاصل آن یک دیکتاتوری می شود و این مسأله در انقلاب مصر مشاهده شد که برخی از علماء مصر از حسنی مبارک حمایت می کردند.
وی در نقد دیدگاه حجت الاسلام مقامی در مورد نظریه امام(ره) بیان کرد: اینکه شما می فرمایید امام قائل به تلفیق بود آیا به این معنی است که اگر مردم سراغ فقه نیامدند فقیه مشروعیت پیدا نمی کند. این مطلب به این صورت مورد نظر امام(ره) نبوده است چراکه ایشان می فرمایند ولایت فقیه همان ولایت رسول الله است./201/241/ح
برچسب ها:
تمدن سازی ، فقه سیاسی ، وسائل ، مردم سالاری دینی سقط جنین مدل نوین زنده به گور کردن فرزندان است / مشترکات جاهلیت قدیم و مدرن
تأثیر مثبت رسانه‌های تخصصی در خنثی کردن ترفند رسانه‌ای دشمن / «فقه حکومتی» پشتوانه علمی انقلاب اسلامی
ضرورت توجه به نظریه ارتباطات در فقه رسانه
طعمه یا امانت؛ اخلاق حرفه‌ای کارگزاران عمومی در اندیشه علوی
نشست علمی «قدس و فلسطین در آینه فقه مقاومت»
مبانی دینی دفاع از قدس شریف
معرفی کتاب | اندیشه مقاومت از منظر حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
اطلاع نگاشت | سیره عملی و گفتاری علمای شیعه در حمایت از فلسطین
فقه القضا | بررسی حکم انواع رشوه در غیر باب قضا
نظام موظف به پشتیبانی مالی و جانی از گزارشگران فساد است
مستثنیات نظارت شورای نگهبان بر اقدامات مجلس شورای اسلامی
نقش منفی دنیامداری نخبگان و خواص بر انحراف جامعه
محرومیت مجرم از حقوق اجتماعی در جرایم عمدی
بررسی مشکلات بین حضانت و ولایت از نظر فقهی و حقوقی
پیشگیری از فساد در منظومه فکری اسلام ناب مهم‌تر از مجازات مفسدان است
سن ازدواج از شاخص های مهم برای ارزیابی بهداشت جسمی و روانی افراد جامعه محسوب می شود / افزایش سن تمایل به تجرد زیستی را بیشتر می کند
افراد ضعیف‌الایمان؛ مهمترین طعمه منافقین در دولت اسلامی
فقه بورس | بررسی ادله وکالت شخص حقوقی
عرصه‌های حقوق بشر اسلامی و کرامت انسان و پیشنهاد‌هایی برای ضمانت اجرای آن
قم
اذان صبح
۰۴:۵۰:۳۹
طلوع افتاب
۰۶:۲۲:۰۷
اذان ظهر
۱۳:۰۴:۵۲
غروب آفتاب
۱۹:۴۶:۵۸
اذان مغرب
۲۰:۰۴:۴۵