به گزارش خبرنگار وسائل، نشست علمی ترویجی فقه معاصر با موضوع «ظرفیتشناسی علم اصول در استنباط احکام مسائل مستحدثه»، پنجشنبه 22 آذرماه از ساعت 9 صبح در سالن اجتماعات مدرسه مبارکه فیضیه برگزار شد؛ آیت الله سیفی مازندرانی سخنران این نشست بود.
تبیین ماهیت علم اصول
وی افزود: ماهیت علم اصول قاعدهمند کردن فقه است؛ علمی است که در اثبات اعتبارش کافی است که سیره قطعیّه نبی مکرم اسلام و اهل بیت(ع) در تبلیغ دین و بیان احکام بررسی شود. پیامبر(ص) در بیان آیات شریفه قرآن مجید و در تبلیغ احکام دین و نیز آحاد ائمه معصومین در تبیین احکام شرعیه به طور قطع از قواعد محاورهای زمان خودشان استفاده می کردند.
رئیس معهد الاجتهاد الفعال تصریح کرد: ما باید بر اساس قواعد محاورهای عقلائی زمان ائمه، مقصود ائمه از سخنانشان را استنباط کنیم و چون این قواعد اصل مسلّم عقلائی است، در طول زمان دستخوش تغییر نشده است.
تقسیم بندی مسائل مستحدثه
آیت الله سیفی مازندرانی یادآور شد: یکی از تفاسیر مسائل مستحدثه این است که اینها مسائلی هستند که در زمان ائمه بوده ولی الآن ابتلاء به آن شدید شده است. به عبارت دیگر حکم قبلاً بوده است ولی مصادیق و متعلقات آن نوپیدا است.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم بیان داشت: قطعاً منظور از روایت حدیث در اینجا اخباریون نیستند چون حضرت فرمودهاند «قَدْ رَوَى حَدِيثَنَا وَ نَظَرَ فِي حَلَالِنَا وَ حَرَامِنَا وَ عَرَفَ أَحْكَامَنا» که دو بخش «نظر فی حلالنا و حرامنا» و «عرف احکامنا» قسمت اول یعنی «روی حدیثنا» را معنا می کنند.
تبیین مفهوم «منطقة الفراغ»
وی خاطرنشان کرد: بخش سوم مسائل مستحدثه منطقة الفراغ است. تفسیر صحیحی که میتوان برای منطقة الفراغ کرد این است که فقیه در این امور فارغ از احکام اولیه است.
نظام مند بودن فقه از ضروریات مذهب
رئیس معهد الاجتهاد الفعال بیان داشت: شکی نیست که فقه شیعه نظاممند است و وقتی این همه قواعد فقهی وجود دارد که همه با هم مرتبط اند نشان از نظاممند بودن فقه دارد؛ ما پس از هشت جلد تألیف تازه توانستهایم قواعد عمومی، قواعد سیاسی، قواعد معاملی، قواعد جزائی و قضائی را بررسی کنیم و هنوز بسیاری از این قواعد را نرسیدهایم که بحث کنیم، این به معنای نظاممند بودن فقه است./202/422/ح