vasael.ir

کد خبر: ۱۲۲۴۴
تاریخ انتشار: ۰۶ آذر ۱۳۹۷ - ۱۶:۲۵ - 27 November 2018
در نشست «تأثیر انقلاب  اسلامی در توسعه فقه‌های مضاف» تبیین شد؛

مروری بر تحولات فقهی پس از انقلاب اسلامی

وسائل ـ پژوهشگر علوم اسلامی گفت: بعد از انقلاب فقه به عنوان یک دانش حکمروایی و حکمرانی است و دانش فقه در میان حکمرانی و مدیریت کلان جامعه و کشور قرار می گیرد و به همین ددلیل رویدادها و تحولاتی نسبت به فقه بعد از انقلاب صورت گرفت که از این نگاه نشأت می گیرد.

به گزارش خبرنگار وسائل، سلسله نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی با عنوان « تأثیر انقلاب  اسلامی در توسعه فقهمروری بر تحولات فقهی پس از انقلاب اسلامی های مضاف» با ارائه حجت الاسلام والمسلمین علی الهی خراسانی، پژوهشگر علوم اسلامی و استاد حوزه علمیه و به دبیری محمد جواد استادی و به همت پژوهشکده اسلام تمدنی و معاونت خواهران جامعه المصطفی العالمیه(ص) مشهد دوشنبه 5 آذر در  دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد.

 

در ابتدا استادی، دبیر علمی این نشست به طرح این موضوع همراه با پرسش هایی پرداخت و اظهار داشت:

انقلاب اسلامی یک بنیان فقهی دارد که کشور و نظام بر اساس نظامات فقهی شکل گرفته و اداره می شود و نظام دانش فقه ویژگی اش این است که بتواند نیازهای روز ما را پاسخ دهد چراکه امروز دنیا شرایط ویژه ای دارد و حتی از دهکده جهانی عبور کرده است و به گونه ای ارتباطات و سرعت تحول فراوان شده است که دقیقه ها و ثانیه ها هم حائز اهمیت هستند.

این تحولات و توسعه شبکه های ارتباطی و دانش زمینه ای را ایجاد کرده که مسائل جدید دائما در حال به وجود آمدن هستند و این مسائل نیاز به پاسخگویی دارند و از طرفی در نظام فکری و حکومتی جمهوری اسلامی نمی توان به این مسائل بی توجه بود و ما باید بتوانیم برای مسائل روز پاسخ داشته باشیم چراکه جهان کوچک شده و دامنه پرسش ها فراوان شده است که هرچه این جهان کوچکتر می شود به همان نسبت سوالات افزایش پیدا می کند.

 

نیاز به مهندسی در نظام فقهی

از طرفی نمی توان نسبت به مسائل روز پاسخی داده نشود و به همین دلیل نیاز است که فقهای ما بتوانند نیازهای روز را شناسایی کنند و در عین حال مسائل پراکنده را تجمیع و طبقه بندی و سپس پردازش کنند تا بتوانند به سوالات پاسخ دهند و در این راستا به صورت طبیعی نیاز به مهندسی در نظام فقهی پیش می آید بدان معنا که کدام فقه می تواند مسائل جدید را پیدا و در عین حال شناسایی و سپس به آن جواب بدهد.

اینجا این پرسش ها مطرح می شود که بعد از گذشت 40 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی آیا فقه های مضاف شکل گرفته است؟ اگر این فقه های مضاف شکل گرفته اند، به چه مقدار توسعه یافته اند که بتوانند مسائل جدید را پاسخگو باشند؟ کدام فقه است که می تواند پاسخگو به نیازهای روز باشد آیا همان فقه جواهری است یا فقه جدیدی است که در آن تغییراتی لحاظ شده است؟

 

حجت الاسلام والمسلمین خراسانی در ادامه این نشست نگاهی گذرا به هویت انقلاب اسلامی داشت و گفت:

انقلاب اسلامی که در سال 57 در کشور ایران رخ داد. در واقع تقلیل گرایانه ترین نگاه به این انقلاب این است که  یک حادثه و رویداد تاریخی در جا به جایی مهره های قدرت محسوب شود در حالی که در یک نگاه صحیح انقلاب اسلامی دارای یک گفتمان است.

 

غیریت سازی گفتمان انقلاب اسلامی     

در واقع گفتمان انقلاب اسلامی با گفتمان مدرنیته در غیریت است و با توجه به کتاب«هراس بنیادین» گفتمانی می تواند هویت پیدا کند که گفتمان رقیب را پیدا کند و به مبارزه با آن گفتمان بپردازد که این گفتمان، گفتمان رقیب را دچار رسوب زدایی می کند که امر نهادینه شده و مسلم را دچار بحران و پرسش می سازد و امام خمینی(ره) گفتمان مدرنیته و مفاهیمی مانند نظم و مدرنیته را دچار رسوب زدایی در گفتمان انقلاب اسلامی می کند.

اگر بخواهیم یک نگاه امتداد یافته از انقلاب اسلامی ترسیم کنیم بهترین روش، تحلیل گفتمانی به انقلاب اسلامی است و اینجا پاسخ به این پرسش می تواند راهگشا باشد که چه اتفاقی بر سر فقه با انقلاب اسلامی آمده است؟

 

مروری بر تحولات فقهی بعد از انقلاب اسلامی

بعد از انقلاب اسلامی فقه در یک مواجه ای قرار گرفت که در طول تاریخ فقه کمتر اینگونه مواجه را داشته است و آن مواجه فقه با امر حکومت، سیاست و حکمرانی و یک دست از مسائل پیچیده، گسترده، پر دامنه و متنوع است که فقه خودش را به دلیل اهداف انقلاب و حکومت اسلامی که همان عمل به قانون اسلامی و تشکیل جامعه اسلامی است که در طول تاریخ فقه بی نظیر است، پاسخگو می داند.

اگرچه دو حکومت مقتدر شیعه در آل بویه و صفویه وجود داشته است اما در هر دو دولت فقه به عنوان یک بستر و تسهیل کننده عمل می کند اما بعد از انقلاب فقه به عنوان یک دانش حکمروایی و حکمرانی است و دانش فقه در میان حکمرانی و مدیریت کلان جامعه و کشور قرار می گیرد و به همین دلیل رویدادها و تحولاتی نسبت به فقه بعد از انقلاب صورت گرفت که از این نگاه نشأت می گیرد.

گفتنی است، مشروح این نشست به زودی در پایگاه تخصصی فقه حکومتی وسائل منتشر خواهد شد./201/0/ح

 

تهیه و تنظیم: فاطمه ترزفان

 

 

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
نظرسنجی
مهمترین راهکار تقویت فقه حکومتی در حوزه علمیه چیست؟
سیاست گذاری کلان مسئولان حوزه علمیه
راه اندازی کرسی های درس و بحث از سوی اساتید و فضلا
تقویت پژوهشگاه ها و مراکز علمی
آموزش مبانی و اصول فقه حکومتی در سطوح مختلف حوزه
اوقات شرعی
۱۰ / ۰۱ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۵:۳۱:۳۹
طلوع افتاب
۰۶:۵۶:۵۱
اذان ظهر
۱۳:۱۱:۳۵
غروب آفتاب
۱۹:۲۵:۴۱
اذان مغرب
۱۹:۴۲:۳۹