vasael.ir

کد خبر: ۹۱۲۸
تاریخ انتشار: ۰۵ شهريور ۱۳۹۷ - ۱۱:۲۴ - 27 August 2018

معرفی کتاب | گونه شناسی رفتار سیاسی مراجع تقلید شیعه

وسائل ـ موضوع کتاب گونه شناسی رفتار سیاسی مراجع تقلید شیعه، سرگذشت نامه ای از روحانیون مبارز شیعه و فعالیت های سیاسی آنها در سال های 1332 تا 1357 هـ . ش است. مباحث این کتاب در دو بخش کلی "کلیات مفهومی و تاریخی" و "ارزیابی گونه های رفتار سیاسی مراجع تقلید شیعه" تدوین شده است.

به گزارش خبرنگار وسائل، یکی از بنیادی ترین امور ضروری بشر، وجود حکومت عادلانه است که پاسدار حقوق جامعه باشد. جوامع بشری در طول تاریخ حتی در سده های نخستین نیز به هیچ وجه بدون یک نظام اجتماعی و چیزی شبیه به دولت و حکومت نبوده اند. ضرورت وجود حکومت و دولت برای جامعه تا جایی است که حتی در شرایط اضطرار، حکومت ستمگر با همه زشتی ها و پلیدی هایی که دارد از بی حکومتی و هرج و مرج بهتر است.

امام علی (ع) می فرمایند: «ولی ستمگر کینه توز، از فتنه وهرج و مرج مداوم بهتر است». از نظر ایشان «مردم مجبور اند امیر و خلیفه ای داشته باشند که نیکوکار باشد یا بدکار که در دوران حکومت او مشخص مومن اعمال خود را انجام دهد و کافر هم به بهره های دنیایی خود برسد». پیامبر اسلام نیز از همان نخستین لحظات هجرت به مدینه زمینه تشکیل دولت اسلامی را فراهم آورد و دولتی مقتدر تشکیل داد. از این رو می توان گفت در اسلام، رهبری سیاسی از رهبری دینی جدا نبوده است.

با آغاز غیبت کبری میان علما و دانشمندان شیعه بر سر این که اکنون وظیفه شیعه، علما و دانشمندان شیعی چیست، اختلاف ایجاد می گردد. گروهی با عنوان این که حکومت از آن امام معصوم منصوب است و هر حکومتی به غیر از آن نامشروع می باشد، از دخالت در امور سیاسی و اظهار نظر در مورد آن خودداری می نمایند.

در مقابل گروه دیگر ادعا می کنند که احکام اسلام منحصر به امور عبادی و وظایف فردی نیست بلکه اسلام، احکام مربوط به آنچه بشر در زندگی بدان نیازمند است و آنچه مربوط به دنیا و آخرت وی می باشد را بیان کرده است. از این رو معتقد به لزوم فعالیت سیاسی و اجتماعی از سوی علما و دانشمندان شیعه می باشد.

از سوی دیگر در بعد عملی، در برخی از رخدادهای سیاسی جامعه رفتار های متضاد و گاه متعارضی از فقیهان و مراجع شیعه دیده شده است. به عنوان نمونه در زمان مشروطه از یک طرف آحوند خراسانی فتوا به حمایت از مشروطه می دهد و مخالفان آن را تکفیر می کند و از سوی دیگر شیخ فضل الله نوری فتوا به فساد مشروطه داده و مشروطه خواهان را تکفیر می کند.

از آنجایی که مراجع تقلید شیعه به واسطه موقعیت دینی و اجتماعی خود در میان شیعیان از نفوذ فراوانی برخوردار هستند و نیز با توجه به شناختی که از احکام و تعالیم دین اسلام و مذهب تشیع دارند، نگاه و موضوع آنان نسبت به حکومت و مسائل سیاسی جامعه اهمیت فراوانی دارد و روشن شدن این موضوع می تواند کمک زیادی به مباحث مربوط به رابطه دین و سیاست و دولت دینی شود اما با توجه به این که سال های 1332 تا 1357 سال های گذار محسوب شده و ایران و جهان اسلام با تحولاتی هم در درون و هم در برون موجه می شوند؛ بررسی رفتار سیاسی مراجع شیعه در این سال ها اهمیت بیشتری دارد.

هر گونه کنش و واکنش از سوی مراجع تقلید در پرداختن به مباحث نظری در مسائل سیاسی و هرگونه ایفای نقش آنان در مسایل و رخدادهای سیاسی زمانه به عنوان رفتار سیاسی مراجع تقلید شیعه مورد بررسی و کاوش قرار خواهد گرفت. البته در این کتاب رفتار سیاسی مراجعی مورد بررسی قرار می گیرد که هنگام زندگی خود در زمره فقیهان و مراجع تقلید مشهور و زبانزد عام و خاص بوده و به مسائل و رویدادهای سیاسی زمانه خود نیز پرداخته باشند.

کتاب "گونه شناسی رفتار سیاسی مراجع تقلید شیعه" در دو بخش تنظیم شده است؛ بخش نخست به کلیات مفهومی و تاریخی اختصاص یافته و مبانی و نظریه های حکومت در اندیشه سیاسی شیعه مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین تلاش شده است تا رفتار سیاسی مراجع تقلید شیعه در دوره های مختلف رشد و نمو فقه شیعه بررسی گردد و به اوضاع سیاسی و اجتماعی هر دوره اشاره ای گذرا شود.

بخش دوم به بررسی گونه های رفتار سیاسی مراجع تقلید شیعه در سال های 1332 تا 1357 اختصاص یافته و تلاش شده است تا رفتار سیاسی آیات عظام ئ مراجع تقلید بروجردی، خمینی(ره)، گلپایگانی، شریعتمداری، میلانی، خوانساری، خویی و حکیم در فصل های جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.

کتاب "گونه شناسی رفتار سیاسی مراجع تقلید شیعه"، به همت انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) به قلم سید حسن هاشمیان فر در 332 صفحه با قیمت 10000 تومان به چاپ رسیده است.

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۱۰ / ۰۱ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۵:۳۱:۳۹
طلوع افتاب
۰۶:۵۶:۵۱
اذان ظهر
۱۳:۱۱:۳۵
غروب آفتاب
۱۹:۲۵:۴۱
اذان مغرب
۱۹:۴۲:۳۹