به گزارش وسائل، حجت‌الاسلام مهدی امیدی، دانشیار و عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در گفت‌وگویی اظهار داشت: حقوق بشر اسلامی از لحاظ مبانی، اهداف و خاستگاه با حقوق بشر غربی متفاوت است و البته خود حقوق بشر غربی نیز با بروز عوامل اختلافی و تعارضاتی که اوج آن در جنگ‌های جهانی و بعد از آن اتفاق افتاده است نشان داده که از انسجام برخوردار نیست.
وی افزود: حقوق در غرب براساس مکتب طبیعی و پوزتیویسم شکل گرفته که با حقوق بشر اسلامی متفاوت است یعنی منشا حقوق بشر در غرب، اومانیستی و هدف از آن اصالت سود و لذت و ازادی است.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی بیان کرد: در حقوق بشر اسلامی، اراده تکوینی و تشریعی خداوند حقوق را برای همه انسان‌ها قرارمی‌دهد چون خداوند مالک هستی و عادل و حکیم است و اعطای این حقوق براساس رحمت است نه اینکه انسان ذاتا محق باشد.
این پژوهشگر و استاد حوزه علمیه با تاکید بر اینکه حقوق انسان خدادادی است تصریح کرد: حقوق بشر اسلامی از لحاظ شمول هم فرد و هم جامعه را در بر می‌گیرد و حقوق و مسئولیت‌هایی را برای فرد و جامعه ایجاد می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه هدف حقوق بشر اسلامی کمال انسانی یا همان قرب الهی است اظهار کرد: اهداف دیگر در حقوق بشر اسلامی، میانی هستند یعنی مقدمه برای رسیدن به این هدف متعالی است از جمله نظم براساس عدالت و تحقق عدالت بر مبنای نظم که هر دو مقدمه برای رسیدن بشر به کمال و قرب الهی است و هدف غایی محسوب نمی‌شود.
حجت الاسلام امیدی بیان کرد: اگر در حقوق بشر غربی، عدل، غایت است در اسلام عدل، هدف میانی است و در این حقوق بشر اگرچه کرامت ذاتی انسان مطرح است ولی کرامت اکتسابی هم پررنگ است و این کرامت ذاتی چیزی جز عنایت حضرت حق به بشر در مجموعه نظام هستی نیست.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) عنوان کرد: کرامت اکتسابی بشر این است که انسان‌ها براساس حرکت بر مدار تقوا و عدالت، جایگاه ویژه پیدا می‌کنند و ارزش و اعتبار خاصی دارند در حالی که در حقوق بشر غربی، نظم حتی ارزش بالاتری از عدالت پیدا می‌کند و عدالت قربانی نظم می‌شود.
حجت الاسلام امیدی با بیان اینکه حقوق بشر اسلامی مختصاتی دارد که از زاویه اصول و معارف عرضه شده متمایز می‌شود تصریح کرد: مهمترین خصیصه حقوق بشر اسلامی، جنبه الهی و وحیانی آن است البته نه اینکه دست انسان کاملا بسته باشد و نتواند حقوق و قوانینی را براساس آن حقوق وضع کند بلکه این کار ممکن است ولی مبادی و مبانی و منابع آن باید وحیانی باشد.
واقع‌نگری حقوق بشر اسلامی
دانشیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی بیان کرد: حقوق بشر اسلامی، واقع‌نگر است و براساس طبیعت و فطرت انسانی تعریف می‌شود و چون انسان ذوابعاد است همه ابعاد انسان را پوشش داده و قواعد آن بر تارک همه حقوق تعریف شده و می چرخد.
وی افزود: ویژگی دیگر حقوق بشر اسلامی آن است که هماهنگی و انسجام و هم سطحی میان عرصه‌های مختلف آن وجود دارد یعنی نظام تربیتی، سیاسی، اقتصادی، علمی و ... با هم دیگر هماهنگ و مبتنی بر فطرت انسان هستند.
حجت الاسلام امیدی تصریح کرد: خصیصه دیگر حقوق بشر اسلامی این است که دارای ثبات و استمرار و در عین حال از انعطاف پذیری نیز برخوردار است؛ به وحدت فرا می‌خواند ولی تکثر هم دارد و به خصوص در قواعد اهم و مهم انعطاف پذیری آن مشخص می‌شود.
وی ادامه داد: حقوق بشر اسلامی دارای سماحت و سهولت است و در عین سمحه و سهله بودن کریمانه است و ضمانت اجرایی قوی به نام ایمان دارد زیرا ایمان لازمه حقوق بشر الهی و اسلامی است و فرد می‌داند وقتی این حقوق را رعایت کند دارای پاداش اخروی و ابدی خواهد بود که مهمترین ضمانت محسوب می‌شود.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) تصریح کرد: امروز پرچمدار حقوق بشر غربی، آمریکاست که خودش بزرگترین ناقض حقوق بشر هم محسوب می‌شود به گونه‌ای که حتی مادر فرزند از دست داده هم بر آن می‌خندد.
استقلال حقوق بشر اسلامی
وی تاکید کرد: یکی از خصیصه‌های مهم حقوق بشر اسلامی، برخورداری از اصالت و استقلال کامل است؛ حقوق بشر اسلامی از سرچشمه معارف ناب الهی اشراب می‌شود و جنبه تقلیدی از مکاتب بشری ندارد.
حجت الاسلام امیدی در پاسخ به این سؤال که در دنیا، مکاتب، ادیان و فرق مذهبی بسیاری وجود دارند که اگر بخواهیم به یک حقوق بشر بین‌المللی و جامع برسیم چون حقوق متاثر از ایدئولوژی و دین است در نتیجه امکان آن وجود نخواهد داشت بنابراین راه حل این مسئله چیست؟ گفت: هیچ کسی برای بشریت دلسوزتر از خدا نیست و خدا غرض از خلقت بشر را رسیدن به عبودیت و معنویت بیان فرموده است بنابراین بشر باید به آنچه خدا برای او خواسته تن بدهد.
وی تاکید کرد: البته با توجه به تفاوت در مبانی و منابع در مکاتب مختلف، لازم است گفت و گو میان ادیان و فرق و مکاتب گوناگون پرطرفدار در دنیا صورت بگیرد در این صورت افراد منصف، می‌توانند به خوبی با جایگاه حقوق بشر اسلامی آشنا شوندو بشر به نقطه مشترکی نزدیک شود.
حجت الاسلام امیدی تاکید کرد: معتقدم تفکر اسلامی با توجه به جاودانگی و جامعیتی که دارد اگر ظرفیت عرضه آن در دنیا فراهم شود حقوق بشر اسلامی موضوعی جذاب برای اکثر مردم خواهد بود./909/241/ح