به گزارش خبرنگار وسائل، نشست «حضور زنان در مجلس شورای اسلامی ایران؛ آسیب‌ها و راهکارها» از سوی کمیته زنان انجمن علوم اسلامی در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
در ابتدای این نشست نبوی رییس انجمن علوم سیاسی گفت: تاسیس این کمیته یکی از آرزوهای هیات مدیره انجمن بود که امروز شاهد به نتیجه رسیدن آن هستیم.
وی افزود: دلیل تاخیر در راه اندازی این کمیته عدم اهمیت موضوع نبود بلکه برای دوری از سوء تفاهم‌ها،اختلافات و دخالت‌هایی که ممکن بود بوجود بیاید راه اندازی این کمیته را به تعویق انداخت.
نبوی هدف از تشکیل این کمیته را ایجاد فضای گفت‌وگو بدور از سوء تفاهم بیان کرد و اظهار داشت: امید که چنین اقدامی با دقت و کیفیت بالا ادامه یابد و به صورت موقت برگزار نشود و باید برای تمام طول سال این برنامه برگزار شود.
رییس انجمن علوم سیاسی با تاکید بر اینکه مباحث مطرح شده در این جلسه نباید تا جلسه بعد مسکوت باقی بماند، ابراز کرد: همچنین لازم است گزارشات هر جلسه به صورت دقیق انجام شود. ما باید آثار مثبت این جلسات را در آموزش عالی شاهد باشیم.
در ادامه فهیمه فرهمندپور عضو هیات علمی دانشگاه تهران با طرح این پرسش که آیا زنان باید به مجلس بروند و یا نروند به ایراد سخنرانی پرداخت و پاسخ داد: پاسخ این پرسش بسیار بدیهی و واضح است زیرا پاسخ موجهی برای نرفتن بانوان به مجلس وجود ندارد.
وی افزود: اگر بانوان به این حد حقوقی رسیده‌اند که می‌توانند رای دهند بنابراین می‌توانند این حق را داشته باشند که رای بیاورند و انتخاب شوند.
فرهمندپور با بیان اینکه حضور در مجلس یک فعالیت مدنی و اجتماعی است، ابراز کرد: با توجه این تعریف نمی‌توان گفت بانوان برای تامین درآمد و یا اشتغال وارد مجلس می‌شوند بنابراین تقسیم بندی جنسیتی با این معنا امری خطاست.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با طرح این پرسش که حضور زنان به دلیل کمی باید به چه اندازه باشد، اظهار داشت: اگر ما قبول داریم که افراد با صلاحیت و قانون شناس باید در مجلس حضور داشته باشند نباید دیگر به جنسیت توجه شود بلکه شایسته سالاری ملاک برخورداری از فرصت‌ها شناخته می‌شود.
وی با اشاره به دلیل حضور کم بانوان در پارلمان را نگرش‌های مردسالاری حاکم در جامعه دانست و گفت: امروز حضور و فعالیت بانوان در حوزه‌های مختلف برای مردان هراس انگیز است از این رو ما شاهد مقاومت‌های جدی حضور بانوان در عرصه‌های مختلف سیاسی هستیم که باید این نگرش در جامعه اصلاح شود.
فرهمندپور ادامه داد: بسیاری از بانوان بیش از آنکه در عرصه سیاسی فعالیت داشته باشند در حوزه اجتماعی فعالیت دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه تعداد احزاب فعال ثبت شده در وزارت کشور نزدیک به 500 حزب است، عنوان کرد: از ان تعداد 20 حزب مختص بانوان است اما متاسفانه در مابقی احزاب ما شاهد حضور دبیر کلی بانوان نیستیم در حالی که در سازمان‌های مردم نهاد ما شاهد حضور گسترده بانوان برای فعالیت‌های اجتماعی هستیم.
وی افزود: در حال حاضر حضور زنان کاندیداتور در شوراهای شهر و روستا بسیار چشم‌گیرتر از حضور آنان در مجلس شورای اسلامی است و این نشان از عدم رغبت آنان برای حضور در عرصه ملی دارد حتی رای دهی به حضور بانوان در مشارکت محلی بیش از رای دهی به حضور زنان در عرصه ملی است.
فرهمندپور با اشاره به کار ویژه بانوان در مجلس، گفت: در مجلس از بانوان این انتظار می‌رود که فعالیتی داشته باشند که آن فعالیت را از مردان انتظار ندارند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با طرح این پرسش که آیا زنان باید در مجلس کار ویژه خاصی داشته باشند یا خیر، پاسخ داد: جامعه‌ای که از لحاظ سیاسی، فرهنگی و اجتماعی توسعه یافته است وجود کار ویژه خاص بی معناست این خطا است که در مجلس و عرصه قانون گذاری فقط زنان به مباحث و مسائل زنان بپردازند در حالی که زنان نماینده وکلای همه ملت هستند و دغدغه همه مردم را دارند.
وی ادامه داد: در جامعه مطلوب نباید مسائل زنان را مسئله زنانه بدانیم هر چند عدم دغدغه مردان به حوزه بانوان و عدم تخصص آنان در این حوزه می‌طلبد زنان نماینده بیش از آقایان به حوزه زنان توجه کنند.
فرهمندپور تاکید کرد: زنان مجلس باید تلاش کنند مسائل زنان را پررنگ جلوه دهند و مساله زنان موضوع قانون گذاری قرار گیرد. امروز موضوعاتی مانند حذف مهر طلاق از شناسنامه زنان مطلقه، حذف اذن شوهر برای خروج زن از کشور، سن قانونی ازواج برای دختران و غیره باید مورد توجه فراکسیون خانواده قرار گیرد تا با اولویت بندی‌های لازم ضرورت‌های موجود را دریافت کند و در سطح کلان برای بهبود وضعیت زنان انجام دهد.
در ادامه الهه کولایی پژوهشگر و استاد علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و عضو شورای هماهنگی مجلس اصلاح طلب در دوره ششم، گفت: حوزه سیاست در طول تاریخ همیشه حوزه مردانه بوده است.
وی افزود: بنابراین زنان فعالیت سیاسی نداشتند و قدرت از آن مردان بود و تاثیرگذاری زنان به شیوه‌های غیر مستقیم و به صورت پنهان صورت می‌گرفت بنابراین قرن‌ها زنان در عرصه قدرت و سیاست افرادی مهجور و محروم بودند و این ماجرا همچنان ادامه دارد.
کولایی بحث زنان در سیاست و مجلس را به عنوان نماد برتر منتخب مردم و نماد اراده و حاکمیت جامعه دانست و ابراز کرد: امروز یکی از مباحث مهم در جوامع بین المللی بحث حقوق بشر است که نیمی از مصادیق آن به زنان مربوط می‌شود در حالی که جامعه جهانی به دنبال آن است که زنان را به عنوان انسان‌های برابر که باید حقوق مساوی داشته باشند معرفی کند.
پژوهشگر و استاد علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نهاد پارلمانی را یک نهاد وارداتی بیان کرد و گفت: این نهاد از کشورهایی وارد کشور ما شد که آن کشورها قبل از تشکیل پارلمان یک باور در میان آنها شکل گرفته بود و این باور حقوق فطری انسان‌ها بود اینکه انسان دارای کرامت است بر همین اساس به خاطر انسان بودنش حق و حقوقی خواهد داشت که باید به او تعلق بگیرد و پارلمان براساس همین باورها شکل گرفت.
وی افزود: پارلمان زمانی وارد ایران شد که هنوز زیربنای آن در کشور بوجود نیامده بود در حالی‌که انتظارات بسیاری از مجلس توقع می‌رفت که یکی از زیربناها مربوط به مساله احزاب می‌شود.
کولایی با بیان اینکه نهاد پارلمان بدون آن که احزاب فعال باشند و ساختار حزبی وجود داشته باشند نمی‌تواند آن کارآیی لازم را داشته باشد، ابراز کرد: متاسفانه زمانی که یک نماینده انتخاب می‌شود آن ابزار ایفای نقش را در اختیار ندارد و آن امکانات لازم در اختیار او نیست تا بتواند به وظیفه خود به درستی عمل کند.
عضو شورای هماهنگی مجلس اصلاح طلب در دوره ششم ادامه داد: یک نماینده مجلس خیلی متخصص باشد تنها در چند حوزه می‌تواند تخصص داشته باشد در حالی که وظیفه دارد در تمامی حوزه‌ها ورود کرده، رای بدهد و تصمیم بگیرد؛ بنابراین اشراف داشتن این نماینده به همه مواضع قانون و حوزه‌های مورد نیاز امری محال و غیر ممکن است پس می‌طلبد در کنار این نماینده احزاب و پژوهشکده‌های علمی وجود داشته باشد و نماینده با ارتباط با آنان بتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد.
وی اضافه کرد: با وجود احزاب، مردم می‌توانند منتخبان خود را انتخاب و احزاب آرزوی مردم را به خواسته تبدیل کنند با جلوگیری از تندروی‌ها به افزایش آگاهی و ارتقای آموزش بپردازند.
کولایی با بیان اینکه زنان بیشترین هزینه را در عدم وجود احزاب می‌پردازند، گفت: زنان در این چهل سال همیشه و در همه انتخابات حضوری چشم گیر داشتند و نهاد قدرت را شکل دادند اما متاسفانه با حضور محدود بانوان در عرصه سیاست و قدرت هستیم، بنابراین زنان باید تلاش کنند هنگام انتخابات در فرآیند ائتلاف تاثیرگذار باشند زیرا این مهم می‌تواند سهم زنان را در حضور سیاسی تضمین کند.
در ادامه پروانه مافی رییس فراکسیون خانواده در مجلس به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: بحث زنان یکی از مباحث پرچالش است.
وی افزود: در عرصه جهانی حضور زنان در فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بسیار لازم و ضروری به شمار می‌رود در حالی که در ایران حضور زنان در عرصه سیاست بحثی چالشی شناخته می‌شود.
مافی با بیان اینکه در عرصه جهانی سخن از برابری جنسیتی به میان می‌آید تا نابرابری‌ها را به برابری‌ها تبدیل کنند، ابراز کرد: در کشور ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به معارف و علوم دینی عدالت جنستی مطرح شد که این مهم فراتر از برابری جنسیتی به شمار می‌رود.
رییس فراکسیون خانواده در مجلس با اشاره به فعالیت‌های دوساله نمایندگان زن در مجلس، ابراز کرد: در بدو ورود به مجلس دهم ما توانستیم عدالت جنسیتی را در متن قانون جا بیاندازیم که ابتدا با اعتراضات و مخالفت‌های شدید نمایندگان اصولگرا روبرو شدیم.
مافی ادامه داد: مخالفت آنان ناشی از عدم مفهوم سازی بود بر همین اساس نمایندگان زن به همراه برخی مردان گروه‌های کوچک را تشکیل دادیم و به مفهوم سازی پرداختیم.
وی اضافه کرد: با توجه به وجود کمیسیون‌های تخصصی در مجلس برای جای یابی در آنها، هر یک از نمایندگان زن بر اساس تجربه و تحصیلاتی که داشتند تلاش کردند تا برای حضور در هیات رییسه این کمیسیون‌ها رای لازم را بیاورند و این کار بسیار سخت و دشوار بود اما نتیجه مطلوبی کسب شد و ما توانستیم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شاهد نخستین نایب رییس زن در کمیسیون‌ها باشیم.
رییس فراکسیون خانواده در مجلس با اشاره به اثرگذاری زنان نماینده در تصویب لایحه بودجه، گفت: در این زمینه ما تصمیم گرفتیم در کمیسیون تلفیق و بدجه اثرگذاری داشته باشیم تا در حوزه زنان بتوانیم تغییراتی ایجاد کنیم.
مافی با تاکید بر اینکه نماینده زن وکیل همه مردم در مجلس است اما کارویژه حوزه زنان را باید یک نماینده زن برای خودش تعریف کند، عنوان کرد: نگاه جامعه زنان از نماینده زن حمایت از حوزه آنان است برهمین اساس ما فراکسیون خانوداده و زنان را ایجاد کردیم تا بتوانیم در حوزه زنان تغییرات ایجاد کرده و تاثیرگذار باشیم.
وی با اشاره به جایگاه مشارکت بانوان در عرصه قانون گذاری، گفت: ایران از بین 190 کشور در رتبه 134 قرار دارد و این مشارکت ربطی به پیشرفته بودن کشور ندارد چرا که امروز کشورهایی مانند بولیوی، کوبا و رئوندا بالاترین مشارکت را به خود اختصاص داده‌اند.
رییس فراکسیون خانواده در مجلس با تاکید بر اینکه امام راحل به حضور زنان در عرصه سیاست بسیار بها می‌دادند، خاطرنشان کرد: ایشان به دختر خودشان برای ایجاد حزب سیاسی و ورود به پارلمان تاکید داشتند بنابراین ما در زمینه مبانی فکری و اعتقادی برای حضور زنان در عرصه سیاسی مشکلی نداریم بلکه دلیل اصلی این مهم اختلاف سلیقه‌ای است که وجود دارد.
در ادامه توسلی نویسنده و پژوهشگر به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: زنان هنوز آن حقوق برابر و انسانی‌خودشان را در سطح جهان ندارند و این ظلمی که بر سر زن آمده یک ظلم تاریخی است.
وی افزود: ادیان توحیدی بعد از دوآلیزم بین انسان‌ها و منافع ارزشگذاری که پس از جدایی بین نر و ماده اتفاق می‌افتد بوجود می‌آید و پایه اصلی ادیان آسمانی توحید و عدل است که در اسلام بسیار مهم قلمداد می‌شود.
توسلی اضافه کرد: اما متاسفانه امروز هیچ روشنفکری به توحید رجوع نمی‌کند که درباره آن صحبت کند در صورتی که عالم هستی یک هستی موحدانه است و هیچ پارادوکس نابرابر و غیرمنطقی در آن وجود ندارد بلکه ما ایجاد کننده این نابرابری‌ها هستیم.
توسلی با اشاره به اینکه زنان سرپرست خانوار هر یک در جایگاه مرد ایفای نقش کرده و نان آور خانواده است، گفت: زمانی که جامعه مرد محور می‌شود متاسفانه زنان جذب آنان می‌شوند بدون آنکه توجهی به حقوق خود داشته باشند امروز تعداد 17 خانم در مجلس تاسف انگیز است در حالی که باید بیش از این باشند.
در ادامه طالقانی به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: در سن 18 سالگی با داشتن دو فرزند با اصرار پدرم وارد عرصه فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی شدم.
وی افزود: قبل از پیروزی انقلاب با آغاز سخنرانی‌های دانشگاه تهران پدرم به بنده توصیه می‌کردند که حتما من در دانشگاه سخنرانی داشته باشم و همه مباحثی که امروز در حوزه زنان بحث می‌شود بنده با پدرم بحث می‌کردم.
طالقانی با اشاره به اینکه از همان دوران تصمیم بر ایجاد تشکل بانوان گرفتم، ابراز کرد: در قرآن کریم آیه‌ای از نابرابری جنسیتی سخن به میان نمی‌آورد غیر از مساله خانواده و آن هم برای استحکام بنیاد خانواده است.
وی ادامه داد: بنده بارها نزد علمای قم رفتم و این بحث را که زنان مومن و مردان مومن می‌توانند ولی باشند با آنها در میان گذاشتم و آنها تاکید داشتند که این آیه ارشادی است و انشایی نیست.
وی با اشاره به اینکه قانون باید به گونه‌ای تنظیم شود که مردم خودشان سرنوشتان را رقم بزنند، گفت: در عرصه سیاست باید منافع مردم در نظر گرفته شود./813/ص