به گزارش وسائل؛ مجلس شورا در ایران قدمتی بیش از 100 سال دارد و موجودیت آن ریشه در افکار و اندیشه هایی دارد که مبنای شکل گیری انقلاب مشروطه را ایجاد نموده است. نسبت مجلس شورا و دین و همچنین جایگاه فقها و فقه در این مجلس و محدوده قانونگذاری آن همواره فکر فقها و اندیشمندان را به خود مشغول ساخته بود.
اصل شورا و آیات دال بر لزوم مشورت حاکم، یکی از ادله مورد استفاده علما برای اثبات شرعیّت مجلس شورا و قوانین آن بوده؛ لیکن این ادله همواره مورد اختلاف و محل نزاع علمی گسترده میان فقیهان عصر مشروطه بوده است.
جمهوری اسلامی طلیعه شکل گیری حکومتی جدید با استفاده از قالبی کاملا دینی بر مدار منظومه فکری مبتنی بر ولایت فقیه است. مجلس شورای اسلامی بخش مهمی از این نظام جدید محسوب می شود که اولین دوره آن در 7 خرداد 1359 آغاز به کار کرد.
اکنون سوالی که باید پرسید این است که آیا مبنای شکل گیری مجلس شورا در انقلاب مشروطه و عوامل ضرورت بخش به این مجلس در جمهوری اسلامی نیز تداوم یافته است و یا اینکه تغییر ماهیت نظام حاکم و تبدیل آن از نظام پادشاهی مشروطه به یک نظام جمهوری مبتنی بر ولایت فقیه اقتضائات و ادله جدیدی را برای اثبات شرعی بودن آن ایجاد نموده است.
پایگاه تخصصی وسائل به مناسبت سالروز افتتاح اولین دوره مجلس شورای اسلامی در قالب یک پرونده ویژه به تبیین ابعاد و ادله مطرح در بحث شورا و مجلس شورای اسلامی می پردازد.
مقاله شورا در اسلام و جایگاه مردم در نظام اسلامی در همین راستا توسط سید حسن قاضوی تدوین شده است. در چکیده این مقاله نویسنده آورده است:
شورا و مشورت در اسلام و نقش آن در دو ناحیه مشروعیت حاکم و مکانیزم تصمیم گیری‌های کلان حکومت و نقش مردم در نظام ج. ا. ا. وجهه همت این مقاله است. برای رسیدن به این مقصود به روش توصیفی - تحلیلی، شورا را برای به‌دست آوردن نظرات صاحبان دانش و رای در موضوعی از موضوعات معرفی و در ادله‌ی نقش شورا و جایگاه رای مردم در حکومت اسلامی و مشروعیت آن از منظر قرآن کریم، روایات و عقل و فواید رجوع به شورا سخن رفته است. ازاین رو، مردم به غیر از تشریع احکام، تحلیل حلال و تحریم حرام، که همگی مربوط به خداست، در زمینه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی حق اظهار نظر دارند. سپس با توجه به جایگاه و نقش مردم در جمهوری اسلامی ایران، این نظام را یک تاسیس مردم سالار دینی معرفی، بدون آنکه انتظار وجود یک دموکراسی لیبرال را همچون نظام‌های غیردینی داشته باشیم. یافته های مقاله «در هشت بند» پایان بخش پژوهش حاضر است.
کلید واژه: پیامبر گرامی‌اسلام (ص) ,اسلام ,شورا ,مشورت ,مردم ,نظام جمهوری اسلامی ایران
فایل این مقاله می توانید از اینجا دانلود نمایید