vasael.ir

کد خبر: ۸۳۰۷
تاریخ انتشار: ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۷ - ۱۳:۵۹ - 09 May 2018
حجت الاسلام رفعتی نایینی / 26

فقه رسانه | رسانه حسینیه نیست اما باید حسینیه پرور باشد

وسائل ـ حجت الاسلام والمسلمین رفعتی نائینی گفت: شما می گویید رسانه حسینیه است و حسینیه ای فراتر از کهکشان داریم در حالی که رسانه باید حسینیه پرور باشد و خودش حسینیه نیست. رسانه باید بتواند مساجد و حسینیه ها را پر کند.

به گزارش وسائل، حجت الاسلام والمسلمین عباس رفعتی، در جلسه بیست و ششم درس خارج فقه رسانه که در روز شنبه مورخه 7 بهمن سال 96 در موسسه فقهی ائمه اطهار علیهم السلام برگزار گردید، در ادامه بررسی پیام های حرام رسانه، به بررسی راهکارهای ایجابی مقابله با مدگرایی رسانه ای غربی پرداخت.

استاد رفعتی نائینی در ابتدای درس خارج فقه رسانه به یکی از مشکلات رسانه ای اشاره کرد و گفت: صدا و سیما برخی موارد راهبردی به نام دفع افسد به فاسد دارد و به همین جهت از برخی خواننده های پاپ استفاده می کند. گاهی گفته می شود به جای اینکه مردم از برنامه های شبکه من و تو استفاده کنند برنامه دورهمی را مشاهده کنند که مفسده کمتری دارد. ما همان آهنگ حرام یا موسیقی کذا را در قالب خواننده های خودمان بیاوریم که محتوای انقلابی و ارزشی داشته باشد. تنها کاری که کرده ایم این است که قافیه را عوض کردیم و برخی جوان ها نیز تصور می کنند که چون از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می شود پس حلال است.

ایشان در ادامه گفت: ما باید مدسازی بومی داشته باشیم زیرا تنوع در لباس در اسلام منع نشده است اما نباید نماد کفار باشد و حضرت آقا نیز اشاره داشتند که ما مخالف نیستیم که این مد از داخل ایران درست شود مشکل این است که مد از آمریکا درست می شود و به ایران می آید. گاهی در ایران لباس درست می کنند اما کلمات انگلیسی روی آن می نویسند و نمادهای کفر استفاده می شود که اشکال دارد.

وی در پایان گفت: سومین راهکار این است که هنرمندان موظف شوند در غیر از برنامه های نمایشی حتی در زندگی روزمره از لباس های ایرانی استفاده کنند زیرا مردم از آنان الگو می گیرند، یعنی همان طور که توانستید خواننده انقلابی درست کنید و هزینه کردید برای این مدسازی ایرانی نیز باید هزینه کنید. در شبکه هایی که می خواهید او را نشان دهید با این لباس نشان دهید تا الگو شود.

خلاصه درس گذشته

یکی از شیوه های نهی از منکر همین است که باید به گونه ای منکر را نهی کرد که شخص بپذیرد مثلاً به گونه ای عمل را قبیح کند که شخص متقاعد شود یعنی از نگاه مخاطب و بدون در نظر گرفتن دید و مذهب او به قضیه نگاه کرد. نباید تعصبات شخصی خودمان را داخل قضیه کنیم. اگر ما بخواهیم مدسازی انجام دهیم این کار رسانه ای نیست اما اگر بخواهیم تبلیغ مد را انجام دهیم همان مورد اول یا دوم می شود که در رانت رسانه ای بدان پرداختید. این که رسانه، بهترین ساعت پخش را به این برنامه اختصاص دهد کار ایجابی رسانه ای است. ساعت  برنامه هایی که می خواهد این مدل ایرانی و درست را ترویج دهد ساعت پیک بیننده باشد، پس اگر بخواهیم عنوان کلی قرار دهیم می توان رانت رسانه ای بیان کرد که از لحاظ اقتصادی رسانه هیچ هزینه ای دریافت نکند و بهترین ساعت پخش را نیز بدان اختصاص دهد.

داعش رنگ سیاه، عمامه سیاه و ریش را مصادره کرد. عملکرد آنان بیشتر شبیه به بنی امیه بود اما از نمادهای بنی عباسی استفاده کردند. در جریانات سیاسی به همین صورت است و در همین شبکه ای که داریم تمام کارشناسان می گفتند که اصرار نداشته باشید تمام مجریان چادر مشکی داشته باشند زیرا در غرب و اروپا لباس مشکی نماد جادوگران است که با جن و غیره ارتباط دارند، حتی در برنامه ای کارشناس خانم حاضر نشده بود که با چادر مشکی برنامه اجرا کند و باید جلوی این مصادره کردن چادر مشکی را گرفت والا در اروپا دیگر هیچ زن مسلمانی چادر مشکی نمی پوشد.

تقریر کامل درس

بررسی  پیامدهای مدگرایی

بحث در پیامدهای منفی پیام رسانه بود و بیان شد که اگر پیام رسانه، درست باشد ولی بازتاب آن در جامعه منفی باشد از قسم سوم پیام حرام رسانه می شود.

بیان شد که مدگرایی مفسده های زیادی دارد و بیش از ده مورد بحث شد که یکی از آن موارد از بین رفتن هویت ملی و دینی جامعه است. جوانان مدگرا هویت ملی و دینی خویش را از دست می دهند و تقلید کورکورانه از فرهنگ بیگانه و دشمن دارند.

دروازه ورود فرهنگ بیگانه مدگرایی است و تجربه نشان داده در مواردی که خواسته اند فرهنگ خودشان را وارد کنند ابتدا با موارد ساده ای وارد شده اند و ابتدا سر و موی جوان کشور را به وضع خودشان متمایل کرده اند.

از منابع دینی استفاده می شود که تشبه به کفار که تحریم شده است شاید فلسفه اش همین باشد و در رفتار اجتماعی و سبک زندگی نیز به آنان تشبه می یابیم.

اسلام و روایات در این زمینه که نکوهش زیادی کرده است و حساسیت زیادی دارد، نشان می دهد که مفاسد زیادی دارد که ما کمتر بدان توجه می کنیم.

گاهی باید در رابطه با جلوگیری از مدگرایی کارهای سلبی و ایجابی انجام داد.

سه کار سلبی در جلسات گذشته اشاره شد و بعد کارهای ایجابی را بیان کردیم.

در رابطه با کارهای ایجابی برخی موارد وظیفه حکومت است و برخی نیز وظیفه افراد جامعه است که بدان نمی پردازیم و راهکارهای ایجابی رسانه ای را مورد بررسی قرار می دهیم.

زمانی که واجبات رسانه را تبیین می کردیم به راهکار ایجابی نیز اشاره ای داشتیم که تبیین و تأسیس سنت ها نیز مطرح شد  که مصادیق اینجا پیدا می شود.

رسانه باید لباس های سنتی را ترویج کند. لباس رسول خدا و اهلبیت علیهم السلام به چه صورت بوده است؟ لباسهای آنان بلند یا کوتاه بوده است؟ در روایات این موارد بیان شده است که در کتاب حلیه المتقین بخشی از این آداب را مرحوم علامه مجلسی بیان کرده است. باید کار رسانه ای صورت گیرد و می توان به مد اسلامی و سنتی برگشت.

اصولاً این گونه نیست که مد چیزی باشد که قبلاً نبوده است. اینکه امروزه پاچه شلوارها تنگ است در گذشته نیز مدتی بدین صورت بود بعد پاچه های گشاد را مد کردند و دوباره تغییر دادند. پس مدها شاید نسبت به سابق جدید باشد اما نسبت به اسبق معلوم نیست که جدید باشد.

اگر رسانه ها سنت های لباس پوشیدنی که تقدسی دارد را ترویج کنند حتی در رنگ نیز می شود این کار را انجام داد.

در اسلام در رابطه با لباس و آرایش سر و وضع روایات زیادی داریم و غالب بر این اساس است که آسیبی به بدن وارد نشود.

ثانیاً به هنجارهای اجتماعی آسیب وارد نکند.

یکی از مسائلی که منسوخ شده و اشکالی ندارد که ما این کار را مد کنیم همان سرمه چشم است که بسیار مفید است.

اگر امروزه غربی ها سرمه چشم را مد کنند، جوان ها استقبال می کنند. اگر ما مد کنیم، اشکالی ندارد. البته آنان سرمه را مد نمی کنند چون ریشه دینی دارد و سراغ موارد دیگری می روند. این همه روایت در مورد سرمه کشیدن پیامبر و اهلبیت علیهم السلام وارد شده است.

امروزه نمی توان با چشم سرمه کشیده در جمع حضور پیدا کرد اما اگر غربی ها آن را ترویج کنند دیگر برخی جوانان ابایی از حضور در بین مردم با چشم سرمه کشیده ندارند. اگر رسانه ها این سنت را ترویج کنند جا می افتد.

این مورد مثال بود ولی باید سنت هایی که رسول خدا در وضع و لباس داشته است رسانه ای کنیم.

الان شبکه های اجتماعی و ماهواره ای بیشترین ترویج مدگرایی را دارند و رسانه ما نیز انفعالی عمل می کند یا به دنبال آنان راه می رود.

صدا و سیما برخی موارد راهبردی به نام دفع افسد به فاسد دارد و به همین جهت از برخی خواننده های پاپ استفاده می کند. گاهی گفته می شود به جای اینکه مردم از برنامه های شبکه من و تو استفاده کنند برنامه دورهمی را مشاهده کنند که مفسده کمتری دارد. ما همان آهنگ حرام یا موسیقی کذا را در قالب خواننده های خودمان بیاوریم که محتوای انقلابی و ارزشی داشته باشد. تنها کاری که کرده ایم این است که قافیه را عوض کردیم. برخی جوان ها نیز تصور می کنند که چون از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می شود پس حلال است در حالی که قصدشان این بود که جلوی دیدن شبکه های ماهواره را بگیرند.

بنده در جمع کارشناسان یکی از رسانه ها گفتم که باید رسانه دینی داشته باشیم و اختلاف ما با شما در مورد چند امر است:

1ـ شما می گویید رسانه حسینیه است و حسینیه ای فراتر از کهکشان داریم در حالی که رسانه باید حسینیه پرور باشد و خودش حسینیه نیست. رسانه باید بتواند مساجد و حسینیه ها را پر کند.

2ـ زمانی که شما رسانه را حسینیه قلمداد می کنید توقع ندارید که فقط انسان های مذهبی که در حسینیه ها حضور می یابند آنجا نیز باشند در حالی که مخاطب رسانه فقط متدینین و شیعیان نیستند بلکه ادیان مختلف و حتی انسان های کافر و بی دین نیز مخاطب شما هستند. زمانی که شما رسانه را حسینیه فرض کردید همان ادبیات حسینیه را در رسانه نیز استفاده خواهید کرد به طوری که اگر مخاطب این ادبیات اهل سنت یا وهابی باشد به تشیع آسیب می رساند. اگر مخاطب شما مسیحی باشد زمانی که این وضع قمه زنی را مشاهده می کند از دین اسلام بیزار می شود. نباید در رسانه مواردی باشد که اگر شخص غیر مسلمان آن را مشاهده کرد از دین اسلام بیزار شود و این اختلاف نظر ما با شماست.

نمی توان گفت که چون امروز عصر رسانه است ما باید تمام عقائدمان را رسانه ای کنیم ولو اینکه قمه زنی حسینیه ما باشد.

امام صادق علیه السلام بعد از هر مکتوبه لعن دارد اما آیا می توان این را روی رسانه برد؟ اگر ممکن بود که خود حضرت این کار را انجام می دادند و رسانه ای می کردند و علناً لعن می کردند.

پس اینکه بگوییم چون مفاسد بالاتری توسط رسانه ای دیگر ترویج می شود، جهت دفع افسد به فاسد این را مجاز کنیم درست نیست.

یکی از کارشناسان رسانه می گفت چند ماه است که می خواهیم متنی را برای استفتاء از مقام معظم رهبری در مورد موسیقی آماده کنیم و محضرشان بفرستیم ولی هر زمانی که در جلسه آن متن را بررسی کرده ایم متوجه شده ایم که اگر این استفتاء صورت گیرد دست خودمان را بسته ایم چون مسلماً جواب حضرت آقا منفی است. دنبال متنی هستند که به گونه ای بنویسند که جواب استفتاء مثبت شود!

اشخاصی که در رسانه ملی نشسته اند دنبال اباحه کردن هستند. شما نیز دنبال خیرخواهی هستید و برای اینکه جوان در شبکه من و تو غرق نشود بیاید و شبکه نسیم را ببیند!

بسیاری از آداب زیبا در اسلام بوده است که رفته رفته تغییر کرده است ولی زیبا بوده و می توان آنها را برگرداند نظیر موی بلند که بسیاری از بزرگان مویشان بلند بوده است.

چیزی که حرام نیست ولو اینکه در سیره اهلبیت علیهم السلام نبوده باشد مد شود.

اگر تشبه زن به مرد و بالعکس باشد کاری حرامی صورت گرفته است اما اگر خطوط حفظ شد اشکالی ندارد.

باید لباس محلی ترویج شود اما رقص و موسیقی محلی و غیر محلی حرام است.

بعد از انقلاب کروات به حدود 80 سال قبل برگشت که نماد کفر است و شبیه افسار است که نه انسان را گرم می کند و نه اثری در بدن دارد و در عروسی و محافل دیگر می پوشند. برخی کشورها مقید هستند که درجلسات رسمی حتماً باید پوشیده شود و اگر کروات نداشته باشد به گونه ای توهین تلقی می شود که این نماد کفر است و به همین جهت نماد و لباس کفر است.

ابتدا کت و شلوار نیز لباس کفار بود ولی تبدل پیدا کرد زیرا زیاد استعمال شد و دیگر نماد کفار نیست.

ما باید مدسازی بومی داشته باشیم. تنوع در لباس در اسلام منع نشده است اما نباید نماد کفار باشد. حضرت آقا نیز اشاره داشتند که ما مخالف نیستیم که این مد از داخل ایران درست شود مشکل این است که مد از آمریکا درست می شود و به ایران می آید.

گاهی در ایران لباس درست می کنند اما کلمات انگلیسی روی آن می نویسند و نمادهای کفر استفاده می شود که اشکال دارد.

سومین راهکار

هنرمندان موظف شوند که در غیر از برنامه های نمایشی حتی در زندگی روزمره از لباس های ایرانی استفاده کنند زیرا مردم از آنان الگو می گیرند.

همان طور که توانستید خواننده انقلابی درست کنید و هزینه کردید برای این مدسازی ایرانی نیز باید هزینه کنید. در شبکه هایی که می خواهید او را نشان دهید با این لباس نشان دهید تا الگو شود./926/ص

تقریر: محسن جوادی صدر

 

 

 

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۱۰ / ۰۱ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۵:۳۱:۳۹
طلوع افتاب
۰۶:۵۶:۵۱
اذان ظهر
۱۳:۱۱:۳۵
غروب آفتاب
۱۹:۲۵:۴۱
اذان مغرب
۱۹:۴۲:۳۹