vasael.ir

کد خبر: ۷۵۹۸
تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۳۹۶ - ۲۱:۰۴ - 03 February 2018
معرفی کتاب؛

درآمدی بر اجتهاد تمدّن ساز

وسائل- شاید بتوان «تمدن» را بزرگ ترین سازه مفهومی دانست که اندیشیدن بدان، در سپهر فکری هر اندیش ورزی نیست؛ اما ملاحظه آرمان های رهبران جامعه اسلامی و نیز نظر داشت افق ترسیم شده برای نظام اسلامی ایران، حکایت از دست یافتنی شدن «تمدن عظیم اسلامی» دارد. حرکت نظام اسلامی، برای تمدن سازی، آنگاه در راستای مبانی و اهداف اصیل اسلامی خواهد بود که پیگیری این هدف والا را با روش اجتهادی و رویکرد فقهی در دستور کار خود قرار دهد

به گزارش خبرنگار سرویس مبانی پایگاه تخصصی فقه حکومتی وسائل، هر کار بازتولیدی در حوزه تمدنی، مبتنی بر تولید اندیشه ها و دانش ها و گسترش اندیشه و دانش است که روش این بازتولید روشی عقلانی و علمی بوده و آنجا که به حوزه معارف اسلامی بر می گردد بایستی روش، اجتهادی باشد از همین رو آیت الله علیرضا اعرافی؛ مدیر حوزه های علمیه و عضو حقیقی شورای انقلاب فرهنگی  در کتابی با عنوان «درآمدی بر اجتهاد تمدن ساز» به اصل رصین اجتهاد تمدن ساز به عنوان نرم افزار بنیادین برای نیل به «تمدن سازی اسلامی» پرداخته است، که گزارشی از آن در ذیل تقدیم شما پژوهشگران گرامی می شود.

سؤال اصلی

آیا اجتهاد در حوزه های شیعی امکان، ظرفیت و توان آن را دارد که با پذیرش تحول، بتواند براساس مبانی اسلامی تمدن سازی کند؟ به عبارت دیگر نقش اجتهاد در تمدن سازی چیست و چگونه است؟

امتیاز و نوآوری های پژوهش

امتیاز این پژوهش، توجه دادن اذهن جامعه علمی و نخبگانی به انتخاب مسیر درست پژوهشی بدون تهریب و گسست از سنت ها و تراث و نیز ارائه الگویی برای پیشرفت کشور با توجه به جوانب سخت افزاری و نرم افزاری و همچنین بیان دیدگاه های مختلف در این زمینه است.

از نوآوری های این پژوهش می توان به جامع نگری و تعمیق مباحث و ارائه تحلیل های نو از نقش اجتهاد در تمدن سازی و پاسخ به برخی شبهات و ابهام ها و نیز اشاره به اسناد بالادستی در این زمینه است. نوآوری مهم دیگر کتاب، تبیین گام های رسیدن به تمدن سازی است که می تواند الگوی حرکتی برای تعمیق مباحث بر دیگر نخبگان و اصحاب اندیشه شود.

بیان سازماندهی و چارچوب منطقی پژوهش

این کتاب در هشت فصل تنظیم شده است.

فصل اول

در این فصل به کلیات پژوهش می پردازد که شامل بیان مسأله، پرسش های پژوهش، روش و پیش فرض های پژوهش، اهمیت، ضرورت و پیشینه پژوهش و ... است.

فصل دوم

استاد به تحلیل وضعیت موجود اهتمام داشته و به آسیب شناسی اجتهاد مصطلح و نیز راهکارهای پیشنهادی اجمالی را بیان می کند. همچنین مزیت ها، خروجی، قلمرو و کارایی این گونه اجتهاد تبیین و تحلیل شده است.

فصل سوم

در این فصل به چیستی، چرایی و چگونگی اجتهاد تمدن ساز اختصاص یافته است. در این فصل ابتدا ساختار مفهومی و اصلی کتاب (اجتهاد، تمدن و اجتهاد تمدن ساز) بررسی و تعریف شده و دلایل چرایی و امکان تمدن سازی براساس اجتهاد مستدل شده است. فصول بعدی کتاب درواقع گامها و مراحل رسیدن به تمدن اسلامی مبتنی بر اجتهاد هستند که فرآیند چگونگی را تبیین و تحلیل می کنند.

فصل چهارم (گام اول)

در این فصل با تعریف، مراحل و مراتب، آثار، فواید و فرایند منظومه سازی بهتر آشنا می شویم. هدف از طراحی این فصل عبارت است از اینکه گزاره ها و آموزه های دین به صورت مجموعه ها و زنجیرهای مربوط و همگن در عرصه های گوناگون استخراج شده و به صورت شبکه درآیند که همدیگر را پوشش می دهند و به عبارت دیگر راهبرد کلان دین اسلام در امور مختلف از منابع اسلامی به صورت منظومه کامل دیده شود.

فصل پنجم (گام دوم)

ابتدا به تعریف، فایده و اهمیت نظام سازی پرداخته و سپس ارکان، حوزه ها، اهداف، عوامل تأثیرگذار بر روند نظام سازی، مورد تحلیل و تبیین قرار می گیرد و نیز موانع نظام سازی و روش کشف نظام و میزان مشروعیت آن، از جمله موضوعاتی است که در این فصل بحث می شود.

نکته مهم درباره فصل پنجم اینکه در عصر حاضر بدون نظام سازی در همه شؤون جامعه و تولید ساختارها و سیستم ها، رسیدن به اهداف متعالی و اجتماعی دین (عدالت اجتماعی و رشد همه جانبه انسان ها) دست نیافتنی است؛ پس برای تمدن سازی باید بر نظام سازی و شبکه کردن سیستم ها متمرکز شد.

فصل ششم(گام سوم)

در این فصل به بازسازی و ساماندهی حوزه معرفتی بشر می پردازد که بیشتر در حوزه علوم انسانی و اجتماعی تبلور یافته و در دو حوزه نرم افزتری و سخت افزاری بحث می کند. از جمله محورهای بسیار مهم برای تمدن سازی - که نقشه سایر حوزه های علمی را ترسیم می کند - بازسازی و تولید علوم انسانی متناسب با باورها، ارزشها و نیازهای جامعه اسلامی است.

فصل هفتم(گام چهارم)

در این فصل از الگو و مدل سازی بحث می کند. از جمله مباحث آن، سبک زندگی، هنر، معماری، شهرسازی و رسانه است. بقای تمدن ها و پیام آنها، فقط در قالب های هنری ماندگار است. بر این اساس برای تحقق و عینیت یافتن برنامه های اسلام در عرصه عمل، جامعه اسلامی نیاز به تولید محصولات، الگوها و سبک ها دارد و اگر تمدن اسلامی خواهان پدیرفته شدن در عرصه های بین المللی و تبدیل شدن به گفتمان غالب می باشد، بایستی توانایی خود را در زمینه هنری به اثبات برساند.

فصل هشتم(گام پنجم)

رساندن دین اسلام رساندن پیام حق و گسترش فرهنگ توحید در گستره جهانی است و تنها در سایه تمدن سازی، امکان گفتمان جهانی وحود دارد. از جمله موانع چالش برانگیز در مقابل پیان دین، فرهنگ های رقیب به ویژه تمدن غرب است که با نگاه تمدنی، به ترویج و نشر آموزه های خود می پردازد. بنابراین برای رفع سیطره غالب تمدن غرب و نیز برای تحقق امت واحده اسلامی نیاز به تمدن سازی هستیم.

این کتاب به همت موسسه اشراق و عرفان در زمستان 95 در 1500 نسخه به زیور طبع آراسته گردید./ف

 

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۱۰ / ۰۱ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۵:۳۱:۳۹
طلوع افتاب
۰۶:۵۶:۵۱
اذان ظهر
۱۳:۱۱:۳۵
غروب آفتاب
۱۹:۲۵:۴۱
اذان مغرب
۱۹:۴۲:۳۹